آخوندی: در ایران دولت وجود ندارد

فارس/ مناظره عباس آخوندي و داوود دانش‌جعفري با عنوان «دولت و اقتصاد» به همت نهاد نمايندگي مقام معظم رهبري در دانشگاه تهران برگزار شد.

به همت نهاد نمايندگي مقام معظم رهبري در دانشگاه تهران مناظره داوود دانش جعفري اقتصاددان و عضو مجمع تشخيص مصلحت نظام و عباس آخوندي وزير سابق راه و شهرسازي با عنوان «دولت و اقتصاد» برگزار شد.

* اقداماتي که دولت براي رشد اقتصادي بايد انجام دهد و اقداماتي که نبايد انجام دهد

---

بازار

---

دانش جعفري در ابتداي اين نشست گفت: وقتي نقش دولت در اقتصاد را مطرح مي‌کنيم، منظورمان يک اقتصاد موفق است و شايد اقتصاد برخي کشورهاي در حال توسعه بتواند به ما کمک کند تا ببينيم که دولت بايد در حوزه اقتصاد چه کاري را انجام دهد.

وي با اشاره به پيشرفت اقتصادي کشورهايي مانند چين، هند، اندونزي و .... افزود: اگر يک کشوري بخواهد حجم اقتصادش را ۲ برابر آن چيزي که هست کند اگر کشوري مثل چين باشدکه با ۱۰ درصد رشد مي کند در اين کشور حدود ۶ تا ۷ سال بايد بگذرد که حجم اقتصادش دو برابر شود ولي اگر کشوري با 2 درصد بخواهد رشد کند شايد حدود ۳۵ سال طول بکشد که بتواند حجم اقتصادش را دو برابر  کندکه اينت نشان مي دهد رشد اقتصادي نکته مهمي است.

دانش جعفري تصريح کرد: اگر به واقعيت‌هاي اقتصاد ايران در دهه‌هاي اخير نگاه کنيم، مي بينيم بين  سالهاي ۱۳۳۸ تا ۱۳۵۵ متوسط رشد اقتصادي ايران۱۰/۶ درصد بوده است. يعني زماني که ما حدود بيش از ۶ ميليون نفت هم صادر مي کرديم. از سال ۵۶ تا ۶۷ که زمان انقلاب و جنگ هست متوسط رشد اقتصادي ما به منهاي ۲/۴ درصد مي‌رسد.

وي تاکيد کرد: بين سالهاي ۶۸ تا ۹۰ که دوره بازسازي اقتصادي ايران است متوسط رشد اقتصادي ايران به ۵ درصد مي رسد. بين سالهاي ۱۳۹۰ و ۱۳۹۴ به دليل کاهش صادرات نفت ايران، رشد اقتصاد ما به ۱/۸ منفي مي رسد. در سال ۹۵ به دليل اينکه بخش نفت با يک رشد  ۶۱ درصدي مواجه مي‌شود رشد اقتصادي ايران به دوازده و نيم درصد مي‌رسد.

وي ادامه داد: اينجا نکته اي که مشهود است اين است که رشد اقتصادي ايران بسته به وضعيت نفت است و هر زمان وضعيت صادرات نفت خوب باشد وضعيت اقتصاد ما هم خوب است و  رشد اقتصادي که يک متغير مهم است در ايران با وضعيت نفت گره خورده است.

وي با اشاره به وضعيت اقتصادي کشور بعد از سال ۹۵ تاکيد کرد: ماهيت رشد اقتصادي ايران يک رشد درون زا نيست و اگر بتوانيم رشد اقتصادي را از وضعيت نفت جدا کنيم مي توانيم يک گام مهم برداريم.

دانش جعفري يادآور شد: در سال‌هاي اخير يک متغير ديگر هم اضافه شده و آن ويروس کرونا است. اين ويروس در همه کشورها منجر شد که رشد اقتصادي آنها کاهش پيدا کند. سال گذشته هم رشد اقتصادي کشور ما منفي بود. البته بخش کشاورزي هميشه مثبت بوده و بخش خدمات منفي.

وي تاکيد کرد: اگر ما مي‌خواهيم رشد اقتصادي بلند مدت و مستمري داشته باشيم بايد اتفاقي که در برخي کشورهاي دنيا مانند چين و يا حتي در روسيه افتاد را مورد توجه قرار دهيم. يعني نقش دولت در اقتصاد عوض شده و نقش مردم و بخش خصوصي تقويت شود.

اين اقتصاددان گفت: نبودن تورم هم در بحث رشد اقتصاد بسيار مهم است. اگر اقتصادي دائماً با تورم بالا مواجه باشد رشد اقتصادي هم ايجاد نخواهد شد و متاسفانه اقتصاد ما در سال‌هاي اخير همواره جز کشورهاي بزرگ داراي تورم بالا بوده است که اين هم به يک سري واقعيت‌ها برمي‌گردد که دولت در اقتصاد ايران در سال‌هاي گذشته؛ بيشتر از آنچه که داشته؛ هزينه کرده است و مخارج دولت بالاتر از درآمد اش بوده است و چون کم آورده براي جبران به سياست‌هاي پولي انبساطي و حتي استقراض از بانک مرکزي روي آورده است و اين باعث تورم‌هاي بسيار بالا شده است.

دانش جعفري افزود: يکي از دلايل تورم همين سياست‌هاي انبساطي پولي گسترده است. ما در سال گذشته با رشد نقدينگي ۳۸ درصدي مواجه شديم. وقتي اين مقدار رشد نقدينگي وجود دارد اين نشان مي دهد که چقدر حجم پول افزايش پيدا کرده است.

وي با اشاره به کاهش ارزش پول ملي اظهار داشت: در سالهاي گذشته ما دائم در دولت‌هاي مختلف با کاهش ارزش پول ملي مواجه شده ايم. وقتي که اسکناس بي رويه چاپ مي شود آن روي سکه اين است که ارزش پول ملي کاهش پيدا مي کند.

عضو مجمع تشخيص مصلحت نظام يادآور شد: بحثي که مطرح است اين است که دولت در اقتصاد چه بايد انجام دهد و چه کاري را نبايد انجام دهد. توسعه بخش خصوصي در مقابله با انحصار، مقابله با فساد و قاچاق، فراهم کردن زيرساخت‌هاي اجتماعي لازم که منجر به افزايش بازده سرمايه‌گذاري‌ها توسط مردم و بخش خصوصي شود، کمک به دستيابي به فناوري‌هاي نو و مهارت‌هاي جديد، اعمال حقوق مالکيت و ايجاد ثبات سياسي از کارهايي است که دولت بايد انجام دهد.

وي درباره کارهايي هم که دولت نبايد انجام دهد، گفت: توسعه بي رويه دولت، رقابت با بخش خصوصي، به هم ريختن ثبات اقتصادي، به هم ريختن زندگي مردم و... هم از کارهايي است که دولت نبايد انجام دهد. هماهنگي در درون دولت به معناي سه قوه نقش هم بسيار اساسي در رشد اقتصادي دارد. بايد چرخ‌هاي قواي سه گانه، نيروهاي مسلح و بخش‌هاي مختلف با هم بچرخد و با هم حرکت کنند و به يک هدف واحد برسند.

* در ايران دولت وجود ندارد 
عباس آخوندي هم در اين نشست با اشاره به صحبت‌هاي دانش جعفري گفت: ما وقتي از دولت صحبت مي‌کنيم بايد ببنيم منظور ما از دولت چيست. اينکه مسائل و مشکلات با وجود تک ستاره‌هايي که داريم حل نمي شود براي اين است که مشکل ما مشکل استقرار دولت است ما در ايران دولت نداريم.

وي افزود: الان در ايران دولت وجود ندارد که بخواهد پاسخ دهد. ما الان چند دولت در کشور داريم. مجلس يک دولت مستقل است، مجمع تشخيص مصلحت براي خودش يک دولت مستقل است و هيئت وزيران هم که يک دولت است و عملا سياستگذاري در ايران مختل است و سياستگذاري در ايران صورت نمي گيرد.

آخوندي با بيان اينکه رشد اقتصادي بسيار مهم است،  تاکيد کرد: در دهه ۸۰ يک دفعه مي بينيم رشد اقتصادي سقوط مي کند. شايد گفته شود اين مسئله به خاطر تحريم‌ها بوده اما قبل از آن اين سوال مطرح است که چرا ما وارد بحث تحريم شديم و بايد ببينيم سياستي که از ۸۴ اتخاذ شد چگونه کشور را در چنين وضعيتي قرار داد.

آخوندي افزود: تورم ۵۰ ساله ايران ۱۹ درصد است که اين تورم کشنده است و فقرا را به يک وضعيت وحشتناکي قرار مي‌دهد و کشور را با فقر سرمايه‌گذاري مواجه مي کند. اما بايد ببينيم چرا تورم کم نمي شود و ذينفع اين مسئله چه کسي است.

وي تاکيد کرد: هر زماني در ايران تورم بالا رفته به جاي خشکاندن ريشه‌هاي تورم به جامعه آدرس غلط داده شده است. گاهي هر وقت تورم بالا مي‌رود گفته مي شود بايد نظارت بيشتري وجود داشته باشد نظارت بيشتر هم يعني چوب بلندتر را بالا بردن.

وزير سابق راه و شهرسازي ادامه داد: بحث تورم بحث سهم بدهي بانکها به دولت است. وقتي بانک‌ها به بانک مرکزي بدهکار مي‌شوند اين تبديل به تورم مي شود. در بدهي بانک‌ها به بانک مرکزي هم مي بينيم تمام نهادهاي عمومي غير دولتي و نهادهايي که به نحوي وابسته به قدرت هستند بدهي شان رو به فزوني است.

آخوندي اظهار داشت: يکي ديگر از دلايل ايجاد تورم بدهي دولت است که اين به بودجه‌هاي تورمي برمي گردد. يکي ديگر از دلايل ايجاد تورم اين است که معادل بودجه ارزي پول چاپ مي کنيم. يعني نفت را به خارج صادر مي کنيم ولي در حاليکه پول آن وارد نمي شود ما به جاي آن اسکناس چاپ مي کنيم که نتيجه آن تورم مي شود. در اينجا بايد مسئله FATF را حل کنيم تا بتوانيم به دارايي‌ها دسترسي پيدا کنيم ولي يک عده اجازه نمي‌دهند چون اگر بحث FATF حل شود تجارت در اختيار يکسري نهادهاي خاص قرار مي گيرد.

* اگر به گفته آقاي آخوندي دولت نداريم ايشان براي چه در انتخابات ثبت نام کرد! 

دانش جعفري در بخش ديگري از سخنانش با اشاره به اظهارات آخوندي، گفت: اينگونه نيست که ما بي‌دولت باشيم يا بگوييم دولت نداريم خود آقاي آخوندي براي انتخابات رياست جمهوري ثبت نام کرد، خب آقاي آخوندي اگر دولت وجود ندارد براي چه ثبت نام کرديد اگر قانون اساسي را قبول داريد بايد در چارچوب قانون اساسي حرکت کنيد.

وي افزود: اگر دولت کسري دارد و درآمد ندارد دليلي ندارد هزينه‌هاي خودش را اضافه کند.

اين استاد دانشگاه خاطر نشان کرد: بحث اين نيست که تحريم مهمتر است يا FATF، مهم اين است که ما درست عمل کنيم. در رابطه با FATF الان در کشور چند قانون تصويب شده، عمده ۴۱ بندي هم که تحت عنوان توصيه‌هاي FATF وجود دارد در ايران اجرا شده است.

دانش جعفري گفت: ريشه مشکلات اقتصادي را مي‌توان پيدا کرد و راه حل آن هم مي توان يافت، اما اگر ما توان خود را در چندين جبهه پخش کنيم نمي توانيم به اهداف برسيم. برنامه ما بايد پيدا کردن اولويت باشد.

وي با اشاره وضعيت بورس يادآور شد: اگر يک زماني ارزش سهام بالا رفت به خاطر افزايش توليد نبود بلکه به خاطر تغيير ارزش دارايي‌ها بود. مي‌توان سياست‌هاي اقتصادي اي را اتخاذ کرد که در شرايطي که با چنين مسائل روبرو مي شويم مشکل را حل کنيم به شرطي ساير قوا با هم هماهنگ باشند و براي حل مشکلات گام بردارند.

* دولت صلاحيت لازم براي اداره کشور را ندارد

آخوندي در بخش ديگري اظهار داشت: ما يک اقتصاد درونزا و يک اقتصاد بروز را داريم اما برونگرايي آن را قطع کردند، آمريکا هميشه تحريم مي کند ولي کار دولت اين است که راه پيدا کند کار دولت اين نيست که ۱۶ معطل کند.

وي تاکيد کرد: وقتي نمي‌گذاريد رئيس جمهور مجري قانون اساسي باشد رئيس جمهور هم مي‌گويد کاره اي نيستم.

آخوندي در ادامه خطاب به بخشي از سخنان جعفري گفت: من که بيشتر از شما نقد دولت را مي کنم دولتي که ۶۰ درصد بودجه را رشد مي دهد نشان مي دهد صلاحيت سياستگذاري اقتصادي ندارد. وقتي دولت سياست‌هاي متضاد مطرح مي‌کند نشان مي‌دهد اين دولت صلاحيت لازم براي اداره کشور را ندارد اما اگر صلاحيت هم وجود داشت نمي توانست اين کار را انجام دهد چون دولت‌هاي ديگر در کنار آن وجود دارد

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar