پس‌لرزه‌های اولین مناظره انتخاباتی در فضای مجازی

فضاي مجازي در هفته‌ هاي منتهي به انتخابات به يکي از اصلي‌ ترين عرصه‌ هاي فعاليت نامزدها، رسانه‌ ها و کاربران براي اعلام نظر در خصوص انتخابات ۱۴۰۰ تبديل شده است. کاربران در فضاي مجازي به اظهار نظر در خصوص مسايلي چون مشارکت در انتخابات مي‌پردازند و چهره‌ هاي مختلف جريان‌ هاي سياسي در شبکه‌ هايي نظير توييتر و کلاب هاوس به صريح‌ ترين شکل مورد نقد و تحليل قرار مي‌گيرند.

گروه داده کاوي ايرنا در گزارش‌هاي مستمر خود و در فاصله ۱۲ روز مانده به انتخابات رياست جمهوري، پربازديدترين محورهاي مطرح شده در شبکه‌ هاي اجتماعي را مورد رصد قرار مي‌دهد. اين گزارش بر اساس رصد پست‌هاي پر بازديد تلگرامي و توييت‌هاي پرلايک در بازه زماني ۱۱ صبح شنبه پانزدهم خرداد تا ۱۱ صبح يکشنبه شانزدهم  خرداد ماه جمع بندي شده است.

تلگرام و بازتاب داغ نخستين مناظره در فضاي مجازي

فضاي مجازي در ۲۴ ساعت گذشته بيش از هر چيز متاثر از مناظره نخست نامزدهاي سيزدهمين دوره رياست جمهوري بود که با موضوعيت «اقتصاد» برگزار شد. در ابتدا مهمترين بخش سخنان اين نامزدها که در کانال هاي تلگرامي پربازديد شدند، از نظر خواهد گذشت و سپس بخشي از تحليل ها و حواشي اين مناظره در فضاي مجازي مورد رصد قرار گرفته است:

محسن رضايي: براي اداره اقتصاد کشور طرح جديدي دارم. يک سربازم وقتي آمريکا تهديد کند حتما جواب من اين است که اگر پاي شما به اينجا برسد شما را گروگان مي‌گيريم. من براي اداره اقتصاد کشور طرح جديدي دارم. يارانه ۴۵۰ هزار توماني را با محاسبه دقيق و با منابع که در رانت‌خواري از دست رفته تامين مي‌کنيم. اميدوارم که مردم عزيز فرمان را دست ما بدهند تا بتوانيم ايران را در اقتصاد موفق کنيم.  سينه خود را سپر مشکلات مردم مي‌کنم.  چرا مي‌خواهيد دولت‌ هاي گذشته تکرار شود. از خودخواهي‌ ها و متلک‌پراکني‌ ها دست برداريم.

عليرضا زاکاني: سپرده بانکي به افرادي مي‌رسد که نقشي در توسعه ندارند. ما سال گذشته از ۵ هزار و ۴٠٠هزار ميليارد سپرده بانکي ١۶٠٠ميليارد تسهيلات داديم و دو سوم اين تسهيلات به بدهکاران بانکي بوده است. عمده اين حجم بالا به افرادي است که نقشي در توسعه اقتصادي ندارند. در مورد ارزش پول ملي معتقدم جنبه تورمي جنبه اصلي است.  بايد خانوارهايي که خودرو ندارند يارانه بنزين دريافت کنند. ماهانه ۱۵ ليتر بنزين به هر نفر از ۱۲ ميليون خانواري که خودرو ندارند، اختصاص مي‌دهيم. اگر اقتصادداني آنچه است که آقاي همتي مي‌گويند همه مردم ايران از اقتصاد تبري مي‌جويند.  

سيد ابراهيم رئيسي: اگر اهانت و تخريب جواب مي‌داد، خيلي‌ ها در همين سالن مناظرات اهانت کردند. اگر مشکلات کشور با تهمت زدن به من حل مي‌شود، اشکالي ندارد. اولين بار که در تاريخ انتخابات پوششي بود در تاريخ سياسي ايران بنيادش را گذاشت دوستان شما بودند. اولين‌ روز که در قوه آمدم نه يک روزنامه بستم و نه يک سايت بستم. من در دوره قبلي حتي از يک نفر هم بخاطر توهين و تهمتي شکايت نکردم. من که نميخواهم به کارخانجات سر بزنم، مردم مشکل و درد دارند. من مدير نشسته در اتاق نيستم! مديران صدايشات بلند است که چرا دادشان را درآورده ايد.

 محسن مهرعليزاده: آقاي رئيسي شما در پاسخ به سوال راه حل‌ها به رفع موانع توليد داديد. مردم الان مشکل توليد، صادرات و... دارند. حفظ حرف اقتصاددانان مشکل را حل نمي‌کند. آقاي رئيسي شما مي‌توانيد بدون کمک مشاوران به يک سوال اقتصادي پاسخ دهيد؟ هر سفر استاني شما ۴٠، ۵٠ميليارد هزينه دارد. از بين اين کارخانه‌ها چند کارخانه بسته بودند؟ چه کسي اين‌ها را بسته است؟ از اسرائيل که کسي اين کارخانه‌ها را نبسته است. قاضي شما بسته است. يکي از ارکان توسعه توليد، دادرسي عادلانه است. شما پنج سال فرصت کار در حساس‌ترين موضع داريد، چرا آنجا هم هوس رياست جمهوري مي‌کنيد؟ چه تضميني است که رياست جمهوري را به سوداي مقام بالاتر رها نکنيد.  

عبدالناصر همتي: فکر مي‌کردم آقاي زاکاني پوششي هستند اما حالا متوجه شدم ايشان سوپر پوششي هستند و من وقتم را براي پاسخگويي به وي هدر نمي‌دهم. افتخارم اين است که بانک مرکزي کشور را در شرايط سخت اداره کردم. آمده ام نگذارم اقتصاد کشور، اقتصاد کره شمالي شود. اگر امروز درست انتخاب نکنيم، ۲۰ سال ديگر ارز ۴۲۰۰ توليد مي کنيم. از شما ميخواهم خودتان راي دهيد و اگر اعتراض داريد، اعتراضيتان را با راي دادن به من تغيير دهيد. ما مردم ميتوانيم صحنه را تغيير دهيم. متاسفم که نماينده بخش زيادي از مردم در انتخابات حضور ندارند، بالاخص زنان. ما به اصلاحات اقتصادي نياز داريم. وضعيت جيب مردم خيلي بهتر از اين مي‌تواند بشود نامزدهاي ديگر توانايي اين کار را ندارند اما من مي‌توانم.  

سعيد جليلي: اقتدار حرف تند زدن نيست به موقع تصميم گرفتن است. اگر کسي در جايگاه رياست‌جمهوري قرار مي‌گيرد بايد بگويد با چه تضميني برنامه‌هايش به نتيجه‌ مي‌رسد.  ۸ سال پيش حرف‌هايي زده شد اما کدام انجام شد، تحريم‌ها چه شد؟ دلار چند برابر شد. اقتدار اين نيست که چند حرف تند زده بشود اقتدار اين است که به موقع تصميم بگيرد و اجرا کند. در سال هاي گذشته جلسات مفصلي با واحدهاي توليدي داشتم و ۱۶ مساله مطرح شد. بزرگترين مشکل شهرک هاي تامين مالي است. اين ۲۰۰۰ ميليارد خلق پول کجا مي رود و به دست کي ميرسد؟  

امير حسين قاضي زاده هاشمي: روش اداره کشور فرسوده و صد ساله است.  معتقديم بايد انقلاب ساز و کاري اتفاق بيوفتد. طراحي کرديم مساله اشتغال و جوانان برطرف شود و براي اين کار وزارت خانواده تاسيس خواهيم کرد و ۵۰۰ ميليون تومان براي زوجهاي جوان در نظر گرفته ايم. ما ۷ ميليون نفر بيکار يا با شغل ناقص داريم. بيشترين سرعت تغيير ترکيب جمعيتي در جهان را داريم. ترکيب ۷۰ به ۳۰ جمعيت روستايي به شهري ما از ۵۰ سال گذشته به ۲۰ به ۸۰ رسيده است. بايد توزيع امکانات را به گونه اي انجام بدهيم که هر شهرستان خودش پايتخت باشد.  با جوانان برنامه اي تحت عنوان "دولت سلام" براي حل مشکلات اقتصادي تهيه کرده ايم.

سخنان حسين الله کرم فعال سياسي اصولگرا درباره پوششي بودن برخي نامزدها و ميزان راي يکي از نامزدها بازتاب زيادي در کانال هاي تلگرامي پيدا کرد. يک کانال تلگرامي در اين باره نوشت: اساسا در يک نظام رياستي هيچ يک از نامزدهاي پوششي و همسو تا شب انتخابات به نفع ديگري کنار نمي روند تا فرصت بهره گيري از مناظره را از دست ندهند.  در اين وضعيت از آنجا که حجت‌الاسلام رئيسي در نظر سنجي ها ۷۰ درصد از کل درصد مشارکت را داراست، منطقي است که در نهايت جليلي به نفع رئيسي کنار برود.

درباره انعکاس مناظره انتخاباتي ايران در رسانه هاي خارجي، يک کانال تلگرامي در بازتاب پوشش شبکه الميادين،  مناظره روز گذشته را خيلي گرم توصيف کرد و نوشت: شبکه خبري الميادين در ادامه پوشش ويژه اخبار انتخابات ايران از استوديو تهران، محتواي مذاکره را به شکل همزمان منعکس و آن را «بسيار گرم» توصيف کرد.

در پي برخي موارد مطرح شده در مناظره روز گذشته درباره عملکرد دولت، سخنگوي دولت و رييس دفتر رييس جمهوري خواستار زمان براي پاسخگويي به اتهامات مطرح شده از سوي نامزدها به دولت شدند. علي ربيعي در نامه اي به رييس صدا و سيما نوشت: در اولين مناظره شاهد اتهام‌ زني‌هاي متعدد بوديم.  امکان پاسخگويي به اتهامات فاحش و بي اساس حاصل نشده است. منتظر پاسخ مناسب از سوي آن سازمان محترم مي باشيم.

توييتر و بحث و نظر درباره عملکرد نامزدها

فضاي توييتر فارسي نيز همانند تلگرام و اينستاگرام متاثر از فضاي داغ مناظرات تلويزيوني روز گذشته بود و کاربران جريانات مختلف سياسي با بازنشر سخنان نامزد موافق و مخالف خود، نقاط ضعف و قوت آنها را گوشزد کرده و به نقد برخي رويکردهاي تخريبي در مناظره اول ميان نامردها اشاره کردند.