آزاد ارمکی: آراء باطله به معنای ظهور جریان سوم است

خبرآنلاين/ يک جامعه‌شناس و فعال سياسي اصلاح‌طلب مي‌گويد: آقاي رئيسي بايد آراي باطله و کساني که راي ندادند را به رسميت بشناسد چون جمع کثيري راي ندادند و اگر رئيس جمهور بخواهد دموکراسي را به جامعه برگرداند بايد همه را به رسميت بشناسد.

سيزدهمين انتخابات رياست جمهوري در حالي برگزار شد که بيش از ۵۰ درصد از واجدين شرايط در آن شرکت نکردند و از سويي آراي باطله در اتفاقي بي سابقه بعد از ابراهيم رئيسي دوم شد. آراء باطله حتي در انتخابات شوراي شهر در برخي شهرها از همه کانديداها پيشي گرفت و رتبه اول را به خود اختصاص داد.

از روز برگزاري انتخابات تاکنون بحث هاي زيادي در اين باره شده است و تحليل هاي مختلفي از دلايل به صندوق انداختن اين تعداد آراي باطله مطرح مي شود. تقي آزاد ارمکي، جامعه شناس و فعال سياسي اصلاح طلب هم معتقد است که اين ميزان راي باطله به معناي «نه» به اصولگرايي واصلاح‌طلبي است و ممکن است اول شدن آراي باطله در بعضي شهرها مانند کرج در سال هاي بعد به تهران هم تسري پيدا کند.

او از ظهور يک جريان سوم در کشور سخن مي گويد که از اصلاح طلبي  و اصولگرايي عبور کرده است و تاکيد مي کند که اين ميزان راي باطله هشداري براي حاکميت نيست، بلکه هشدار به گروه هاي سياسي است.

مشروح گفت‌وگوي خبرآنلاين با تقي آزاد ارمکي را در ادامه بخوانيد؛
*آقاي آزاد ارمکي! تحليل شما از دوم شدم آراي باطله در انتخابات رياست جمهوري چيست؟ اين ميزان راي باطله راي اعتراضي بوده، براي افرادي است که به نظام انتخاباتي تعهد داشتند و کانديداها را قبول نداشتن يا علت را در چيزي ديگر بايد جستجو کرد؟

 اگر به معناي اعتراض به نظام انتخاباتي بود تحريمي مي شد و راي نمي دادند. پس آنها کساني هستند که آمده اند و راي داده اند و مشارکتي هستند ولي کانديداي مطلوبشان وجود نداشت، به همين دليل در عمل نشان دادند که انتخابات را قبول دارند ولي کانديداي مطلوب و مورد نظرشان در انتخابات حضور نداشته، پس يا به ديگري راي دادند يا راي سفيد دادند.

آراء باطله به معناي ظهور جريان سوم است
*مي شود گفت که اين آرا نشان دهنده عبور از اصلاح طلبي و اصولگرايي است؟

من از اين موضوع به عنوان ظهور جريان سوم در حوزه سياسي در ايران ياد کردم، البته اگر ما جريان اول و دوم فعالي داشتيم جريان سوم خيلي بيشتر معني پيدا مي کرد ولي چون شبه اصلاح‌طلبي و اصولگرايي راديکال داشتيم، يعني يک اصلاح طلب مياني و يک اصولگراي مياني نداشتيم نهايتا در انتخابات آقاي رئيسي کسي بود که الان قرار است مدتي رئيس جمهور باشد.

شوراي نگهبان کانديداها را جوري چيد که رئيسي از آن بيرون بيايد
از سوي ديگر هم شوراي نگهبان طوري کانديداها را چيد که قطعا آقاي رئيسي از آن در بيايد و براي همين انتخابات سرد و يخي را برگزار کرد، يعني اصلاح طلبي غايب بود و دو کانديداي شبه اصلاح طلبي وجود داشت، يعني آقاي همتي خواست در قالب اصلاح طلبي ظهور پيدا کند ولي نه توانايي آن را دارد و نه اصلاح طلبان از او حمايت جدي مي کنند. با وجود اين مي شود گفت که جريان سوم، يک جريان نقد اين دو گانه اصلاح طلبي و اصولگرايي است.

شايد جريان سوم در آينده راي غالب شود
*آراي باطله در چند شهر هم در انتخابات شوراي شهر اول شد.

اگر در کرج آراي باطله اول شده است يعني در شهرها جريان سوم غالب است، احتمالا در آينده بايد تکثير الگوي انتخابات از ناحيه شهري مانند کرج را در جاي ديگر هم ببينيم، مثلا ممکن است در دور بعدي بتواند شهرهايي مثل پرديس، تهران و شهرهاي را هم شامل شود و ميزان راي جناح سوم، يعني نه از اين جناح و نه از آن جناح، راي غالب بشود. پس اين يک استعداد در شکل گيري يک الگوي ديگر در مناسبات سياسي در ايران هم هست.

آراي باطله هشدار به گروه‌هاي سياسي است نه به حاکميت
*فکر مي کنيد اين ميزان راي باطله چه هشدار و پيامي براي حاکميت دارد؟

هيچ هشداري براي حاکميت نيست، بلکه هشداري به گروه هاي سياسي است. حاکميت برآمده از منازعات گروه هاي سياسي است، گروههاي سياسي بايد شروع به فکر ديگري داشته باشند و دامنه طرح موضوعات و مباحث و چالش هايشان را متفاوت از آن چيزي که تا کنون به آن پرداخته اند کنند، خصوصا جريان اصولگرايي که الان حاکم است بايد خيلي توجه کند که اين راي سوم، يعني راي نه به اصولگرايي و نه به اصلاح طلبي، متکثر خواهد شد و اگر امروز حدود ۴ ميليون است در فرآيند انتخابات بعدي چندين برابر خواهد شد، مگر اينکه هم حاکميت و هم گروه هاي سياسي دنبال چهره هايي ديگر و صداها و حرفهاي ديگري در جمهوري اسلامي بروند.

*فکر مي کنيد اين ظرفيت در ميان جريان هاي سياسي کشور وجود دارد؟

الان بحث وجود داشتن ظرفيت نيست چون ضرورت ها حکم مي کند.

اصولگرايان و اصلاح طلبان بايدبه سراغ بازنگري خودشان بروند
*يعني فکر مي کنيد به دنبال اين هستند که تغيير ايجاد کنند؟

به دنبال آن نبوده اند ولي مجبور مي شوند که به دنبال آن بروند، چون هم اصولگرايي و هم اصلاح طلبي ريزش داشتند. آقاي رئيسي قبلا هم همين اندازه راي داشته است و الان در انتخابات کنترل شده، نظارت شده، همه نيروها بسيج شده هم همان راي را آورده است پس نشان مي دهد که اصولگرايي هم دچار يک ريزش بنيادين شده است، اصلاح طلبي هم همين است. براي همين اينها به اجبار بايد به سراغ بازنگري خودشان، شاکله سياسي شان، شعارهايشان، آدمهايشان و مراوداتشان با جامعه بروند؛ اتفاق خوبي مي تواند براي جامعه ايراني بيفتد که خودش را از طريق نيروهاي ديگر نمايندگي مي کند نه نيروهاي سياسي رسمي.

دولت جديد آراي باطله را به رسميت بشناسد
*دولت سيزدهم و مشخصا آقاي رئيسي چه وظيفه اي در مقابل اين آراي باطله و آراي خاموش دارد؟
بايد آراي باطله و کساني که راي ندادند را به رسميت بشناسد چون جمع کثيري راي ندادند و رياست جمهوري ما نزديک به ۵۰ درصد است و ما انتخابات درخشاني نداشتيم. اگر رئيس جمهور بخواهد دموکراسي را به جامعه برگرداند بايد همه را به رسميت بشناسد مگر اينکه بخواهد از دموکراسي و جمهوري خواهي و انتخابات در ايران عبور کنند چون اين وسيله خيلي خوبي بود و مي توانند در دور بعد هم با ۱۵ و ۲۰ و ۳۰ درصد راي هم دوباره به قدرت برسند و قدرت را نگه دارند و با حذف رقيب مي توانند بين ۱۵ تا ۲۰ درصد راي داشته باشند و از ۲۰ درصد ۲۰۰ درصد بشمارند ولي اگر بخواهند راي اکثريت را داشته باشند بايد همه اين رقبا را به رسميت بشناسند و به آنها احترام بگذارد و حرفهاي شفاف بزند و رئيسِ جمهور شود نه رئيس جمهور سياسي خالي.

---

بازار

---

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar