برگزیده

پیش بینی «گلوبال تایمز» از روابط دولت رئیسی با چین و روسیه

انتخاب

بروزرسانی 1400/04/10 - 18:51

پیش بینی «گلوبال تایمز» از روابط دولت رئیسی با چین و روسیه

انتخاب/ گلوبال تايمز روزنامه چاپ حزب کمونيست چين نوشت: وقتي صحبت از سياست خارجي دولت رئيسي مي شود بايد به بررسي برخورد او با غرب پرداخت. در اين رابطه انتظار مي رود که رئيسي در دفاع از منافع اقتصادي و امنيتي ايران موضع سختي را در پيش بگيرد. به طور مثال، وي در ژانويه 2020 گفت که ايران قصد دارد از رئيس جمهور وقت آمريکا يعني دونالد ترامپ در رابطه با ترور ژنرال قاسم سليماني شکايت کند. در ژانويه 2021 ، رئيسي در مراسمي به مناسبت يک سالگي ترور سليماني در تهران هشدار داد که قاتلان سليماني در امان نخواهند بود.

در ادامه اين مطلب آمده است: رئيسي گفت: تصور نکنيد رئيس جمهور آمريکا که به عنوان يک قاتل ظاهر شده يا دستور به يک قتل داده است، از اجراي عدالت مصون خواهد بود. هرگز اين طور نيست و هيچ جرمي در روي زمين بدون عقوبت نخواهد بود.

همچنين بايد دقت داشت که رئيسي اهميت زيادي براي تقويت همکاري هاي امنيتي و روابط مذهبي با کشورهاي اسلامي قائل خواهد شد و به مسئله اسرائيل و فلسطين نيز توجه زيادي خواهد کرد.

صرف نظر از خط مشي وي، اولويت اصلي رئيسي رسيدگي به مشکلات معيشتي ناشي از تحريم هاي ايالات متحده است. اگرچه وي مواضع محکمي گرفته و احتمال ديدار با جو بايدن، رئيس جمهور آمريکا را رد مي کند، اما اين بدان معنا نيست که دولت او سياست مقابله اي راديکالي عليه واشنگتن را اتخاذ مي کند. در واقع، پس از روي کار آمدن رسمي دولت جديد رئيسي انتظار مي رود که اصولگرايان در ايران به دنبال يک توافق هسته اي جديد باشند.

رئيسي به طور رسمي به عنوان رئيس جمهور ايران در 3 آگوست، هنگامي که در روابط ايالات متحده و ايران احتمالات زيادي مطرح است، آغاز به کار مي کند. در مجموع، خواه دولت رئيسي اين حقيقت را بپذيرد يا نه، واشنگتن همچنان يک عامل مهم و حتي اصلي تأثيرگذار بر منافع داخلي و ديپلماتيک ايران خواهد بود.

برخي از تحليلگران معتقدند رئيسي سياست خارجي خود را بر استراتژي "نگاه به شرق" متمرکز مي کند که اين به معناي همکاري نزديکتر با چين و روسيه پس از روي کار آمدن وي است. مهم اينکه، پيشرفت روابط ايران با چين و روسيه هميشه مورد حمايت حاکميت در تهران بوده است. دولت رئيسي در چارچوب همکاري و سازوکارهاي موجود با چين و روسيه عمل خواهد کرد. اين اميدواري وجود دارد که روابط ايران با چين و روسيه در دو زمينه توسعه يابد.

نخست، چين و روسيه احتمالاً اقدامات فعال ديگري را در خصوص توافق هسته اي ايران انجام خواهند داد، به ويژه ميزباني رويدادهايي که به منظور رفع مشکلات مربوطه صورت مي گيرد، در دستور کار مسکو و پکن قرار خواهد گرفت. از سوي ديگر، رئيسي نيز همچنان بر نقش چين و روسيه در کمک به بازگرداندن توافق هسته اي تأکيد خواهد کرد.

دوم، چين و روسيه ممکن است در چارچوب سازمان همکاري اسلامي (OIC)، از تأثيرات مثبت عوامل اسلامي بر روابط سه جانبه چين، روسيه و ايران بيشتر بهره بگيرند. عامل اسلامي يک بنياد مهم ايدئولوژيکي براي سياست خارجي رئيسي خواهد بود.

گفتني است، در تاريخ 13 ژوئن، اولين نماينده منصوب چين در سازمان همکاري اسلامي، نامه انتصاب خود را به دبيرکل سازمان ارسال کرد که نشان دهنده ايجاد پيوندهاي نهادي چين با اين سازمان بود. علاوه بر اين، روسيه يک کشور ناظر در سازمان مورد بحث است. اين فرصت جديدي را براي چين و روسيه فراهم مي کند تا مبادلات و هماهنگي ها را با ايران در مورد مسائل مربوط به ايران در چارچوب سازمان همکاري اسلامي تقويت کنند.

با اين وجود، بعيد است که ايران در دوره رئيسي با چين و روسيه اتحاد ايجاد کند. به عبارت ديگر، رئيسي طرف هيچکس را در منازعات بين روسيه، چين و امريکا نخواهد گرفت. تا حدود زيادي، سياست خارجي رئيسي دو بعد دارد که شامل اتخاد موضعي تند عليه واشنگتن و تعميق روابط سياسي و مذهبي با جهان اسلام است. به هر حال بايد توجه داشت که چين و روسيه کشورهاي اسلامي نيستند. اما انتظار مي رود که رئيسي پس از روي کار آمدن، اقدامات دولت حسن روحاني را ادامه دهد و تعامل نسبتاً نزديک خود را با چين و روسيه حفظ کند. در اين چارچوب، ممکن است توافق نامه همکاري 25 ساله با چين توسعه يابد. با اين حال، اين شرايط منجر به اتحادي به اصطلاح جديد بين ايران، چين و روسيه نخواهد شد. علاوه بر اين، شواهد نشان مي دهد که پکن و مسکو تاکنون تمايلي به ايجاد چنين اتحادي نشان نداده اند.