سرمقاله تهران امروز/ آمریکا دنبال چیست؟

تهران امروز/ «آمريکا دنبال چيست؟» عنوان يادداشت روز روزنامه تهران امروز به قلم حشمت الله فلاحت پيشه (کارشناس مسائل سياسي) است که مي‌توانيد آن را در ادامه بخوانيد: انتشار خبرهايي درباره انجام قريب‌الوقوع مذاکرات نهايي هسته‌اي خودبه‌خود اين سوال را به اذهان آورده که هر کدام از طرفين در مذاکرات نهايي به‌دنبال چه اهدافي مي‌گردند و آيا طرح آمريکايي‌ها موسوم به« عقب‌نشيني در برابر عقب نشيني» قابليت اجرايي دارد؟ ظاهرا آمريکايي‌ها خواستار آن هستند که براي توافق نهايي ايران بخش مهمي از تاسيسات هسته‌اي خود را برچيند تا از آن طرف هم آمريکا بخش اعظمي از تحريم‌ها را لغو کند و به مرحله ماقبل تحريم عقب‌نشيني کند. به‌نظر مي‌رسد چنين طرحي بيش از هر چيز نشاني از اختلافات ريشه‌اي تهران- واشنگتن در قبال آينده فعاليت‌هاي هسته‌اي ايران باشد. در واقع مي‌توان گفت ريشه اين اختلافات بازمي‌گردد به نوع نگاه ايران و 5+1 به توافق نهايي هسته‌اي. ايران تمايل دارد از منظر مفاد آژانس و معاهده ان‌پي‌تي و حقوق بين الملل به مذاکرات نهايي ورود پيدا کند. اما 5+1 و در راس آن آمريکا از زاويه قدرت و بخصوص به پشتوانه قطعنامه‌هاي شوراي امنيت سازمان ملل متحد مي‌خواهند وارد مذاکرات نهايي شوند. به عبارت ديگر مبناي ورود ايران به مذاکرات نهايي بر مبناي حقوق هسته‌اي خود طبق پادمان هاي بين‌المللي است اما طرف مقابل با علم به اينکه ايران از نظر مفاد ان‌پي‌تي حق برخورداري کامل از مفاد ان‌پي‌تي را دارد ليکن مي‌خواهد به پشتوانه تحريم‌ها و ابزار قطعنامه‌اي شوراي امنيت حق هسته‌اي ايران را تا حد ممکن محدود کند. در اين راستا شاهد نقش‌آفريني‌ها و توصيه‌هايي از سوي برخي سياستمداران آمريکايي هستيم که به دولت آمريکا توصيه مي‌کنند حق غني سازي ايران بايد محدود شود و توصيه مي کنند که ايران حق داشتن 5 هزار سانتريفيوژ از 16هزار را دارد يا اينکه توصيه مي کنند آب سنگين اراک يا فردو بايد تعطيل شوند. اينها بعضا توجيهاتي است که برخي مخالفان ايران در آمريکا از جمله نومحافظه کاران و دشمنان منطقه اي ايران دستاويز خود قرار داده و خواهان توقف کامل برنامه هسته‌اي ايران هستند. مشخص است که اگر بحث تعطيلي تاسيسات هسته‌اي ايران جدي شود امکان رسيدن به توافق نهايي ضعيف خواهد شد و اين توافق حاصل نخواهد شد. طرف ايراني بايد در ادامه مذاکرات بر روي سه مسئله تاکيد کند: 1 - توليد سوخت هسته‌اي تا 5 درصد به رسميت شناخته شود 2 -تامين سوخت بالاي سطح 5درصد تضمين شود و 3 -گام هاي اساسي در کاهش تحريم هاي ايران برداشته شود. اگر محاسبه عددي صورت گيرد از کاهش تحريم‌هاي ايران در شش ماه حداقل 15 درصد از کل تحريم‌ها کاسته مي شود يعني 85 درصد از ميزان تحريم ها باقي مي‌ماند. انتظار اين است که در توافق نهايي ما شاهد کاهش تحريم‌ها و سير قهقرايي آنها و در نهايت رسيدن به توافق نهايي باشيم که از ابتدا هدف گذاري شده بود.