شیمی‌دان همدانی در جمع دانشمندان یک درصد برتر دنیا

ايسنا/ استاد شيمي آلي دانشکده شيمي دانشگاه بوعلي سينا در زمره يک درصد برتر دانشمندان و نخبگان علمي جهان قرار گرفت. براساس اعلام مرکز منطقه‌اي اطلاع‌رساني علوم و فناوري و پايگاه استنادي علوم جهان اسلام(ISC)، دکتر «اردشير خزائي»، استاد گروه شيمي دانشکده شيمي دانشگاه بوعلي سيناي همدان، براساس داده هاي منتشر شده از پايگاه طلايه‌داران علم تامسون رويترز(ISI) در زمره يک درصد برتر دانشمندان و نخبگان علمي جهان قرار گرفت. به همين علت برآن شديم تا گفت‌وگويي تفصيلي با دکتر اردشير خزايي، حائز عنوان يک درصد دانشمند برتر دنيا در حوزه شيمي ترتيب دهد. * به عنوان نخستين سوال، خود را معرفي کنيد و پيشنيه تحصيلي و فعاليت هاي پژوهشي خود را بفرماييد. خزائي: بنده اردشير خزائي متولد ۱۳۲۶ در نهاوند از شهرستان هاي استان همدان هستم. دوره متوسطه را در دبيرستان خوارزمي تهران به پايان رسانده و در دو مقطع کارشناسي و کارشناسي ارشد به عنوان شاگرد اول رشته مهندسي شيمي در دانشگاه ايالتي پيتسبورگ آمريکا فارغ التحصيل شده ام. بعد از اتمام دوره کارشناسي ارشد در سال ۱۳۵۶ به ايران برگشتم و ابتدا در دانشگاه رازي و بعد در دانشگاه شهيد چمران به عنوان عضو هيئت علمي مشغول به کار شدم. در سال ١٣٦٤ براي تحصيل در مقطع دکتري در رشته شيمي آلي- پليمر عازم دانشگاه منچستر انگلستان شدم. بعد از اتمام دوره تحصيلي و بازگشت به ايران تا سال ۷۱ در دانشگاه اهواز مشغول به تدريس بودم سپس راهي دانشگاه بوعلي سيناي همدان شدم و در سال ۷۵ موفق به اخذ عنوان دانشياري شده و در سال ۸۰ به درجه استاد تمامي رسيدم. در سال ٧٢ معاونت آموزشي دانشگاه بوعلي سينا، سال ۷۴ تا ۷۶ رياست دانشگاه خرم آباد، سال ۸۴ رياست دانشگاه بوعلي سينا و از سال ۸۷ تا ۹۲ رياست دانشگاه پيام نور استان همدان را بر عهده داشتم. همچنين در دوران فعاليت علمي و پژوهشي خود راهنماي حدود ١٠٠ دانشجوي کارشناسي ارشد و ٢٢ دانشجوي دکتري بوده ام. اکنون نيز علاوه بر فعاليت هاي آموزشي و پژوهشي عضو هيئت مميزه دانشگاه بوعلي سينا نيز هستم. در سال ۸۱ به عنوان استاد نمونه کشوري و در سال ۹۴ از طرف انجمن شيمي و مهندسي شيمي ايران به عنوان استاد برجسته کشوري معرفي و انتخاب شدم. تمام اين دستاوردها و موفقيت ها نتيجه زحمات دانشجويان کارشناسي ارشد و دکتري و بسترسازي مناسب دانشگاه ها بوده و بنده نيز طي اين سال ها در حد توان کمي که داشته ام، در راستاي خدمت به اهداف نظام مقدس جمهوري اسلامي تلاش کرده ام. * تا کنون چند مقاله ارائه داده ايد؟ خزائي: بيش از ۲۰۰ مقاله با نمايه ISI در مجلات معتبر بين المللي به چاپ رسيده است. * محور اصلي مقالات مورد پژوهش شما در چه رابطه اي بوده است؟ خزائي: مقالات معمولاً در چند زمينه مختلف ارائه مي شوند که مي توان محورهاي اصلي را بحث هاي ساخت پليمرها و ترکيبات نانوپليمر، ساخت مواد دارويي، سنتز ترکيبات کاتاليزوري و ساخت مواد سنتزي مونومري دانست. * به طور مختصر درباره طرح هاي پژوهشي که به انجام رسانده و يا در دست اقدام داريد، توضيح دهيد. خزائي: در سال ۲۰۱۰ يکي از مقالات تيم تحقيقاتي ما با معرفي هفت دارويي که به تازگي ساخته شده بودند، ارائه شد و اين مقاله در سطح جهاني بازتاب زيادي داشت و تاکنون مورد توجه بسياري از دانشمندان و محققان قرار گرفته است. يکي از پروژه هاي در حال انجام با همکاري دانشگاه علوم پزشکي کرمانشاه تحقيق بر روي ترکيبات دارويي مرتبط با قلب بوده که توانستيم اثر دارو را در موارد بيولوژيکي بالا ببريم و تست هاي باليني و اوليه اين طرح نيز انجام شده است. پروژه هاي ديگر تحقيق بر روي ترکيبات دارويي ضدديابت و داروهاي مربوط به سرگيجه بود که آزمايشات بيولوژيکي آن نيز انجام شد. همچنين ساخت و سنتز ترکيبات و کاتاليزورها به عنوان واکنشگر در ترکيبات عالي در حال حاضر در دست اقدام است. * در انجام پژوهش ها با چه مشکلاتي مواجه شديد؟ خزائي: تجهيزات و امکانات آزمايشگاهي در اغلب دانشگاه ها بسيار ضعيف است؛ به عنوان مثال دستگاه NMR دانشگاه بوعلي سينا در سال ۶۶ خريداري شده و اکنون بسيار قديمي، خارج از رده و بدون استفاده است و پژوهشگران و محققان اين دانشگاه نمونه هاي خود را براي دستيابي به اطلاعات بيشتر به دانشگاه هاي ديگر در سطح کشور که مجهز به ورژن هاي جديدتري از اين دستگاه هستند، ارسال مي کنند. با وجود امکانات ضعيف پژوهشي و تحقيقاتي در کشور دانشجويان و محققان با دل و جان بر روي پروژه هاي پيشنهاد شده کار مي کنند بنابراين ستاد حمايت از پژوهشگران بايد بيشتر به اين افراد توجه کند. اگر تجهيزات و امکانات بيشتري در اختيار اساتيد و محققان در راستاي افزايش توليدات داخلي قرار گيرد به طور قطع وضعيت فعلي کشور تغيير کرده و آينده اي درخشان تر را در پيش خواهيم داشت. * ضمن تبريک موفقيت بزرگ اخيرتان به منظور قرار گرفتن در فهرست يک درصد دانشمندان برتر دنيا، توضيح دهيد در مجموع فهرست يک درصد دانشمندان برتر دنيا چيست و شما چگونه به اين موفقيت چشمگير دست يافتيد. خزائي: انتخاب يک درصد برتر دانشمندان برتر جهان در ۲۲ حوزه موضوعي علوم و علوم اجتماعي صورت مي‌گيرد و داده‌هاي مورد استفاده در تحليل و انتخاب پژوهشگران يک درصد برتر از سامانه شاخص‌هاي اساسي علم ESI و وب علوم WOS استخراج شده است. در رابطه با يک درصد دانشمندان برتر دنيا، معمولاً هر ساله ليست يک درصد دانشمندان برتر جهان توسط مؤسسه Clarivate Analytics اعلام مي شود. اين ليست شامل دانشمندان و محققاني است که طي ۱۰ سال گذشته مقالات چاپ شده آنها بيشترين تعداد ارجاع را داشته است. بر همين اساس بنده اين افتخار را داشتم که در ليست يک درصد دانشمندان برتر دنيا در کنار بزرگترين دانشمندان جهان قرار بگيرم. * در پايان اگر صحبت خاصي براي دانشجويان و جامعه دانشگاهيان داريد، بفرماييد. خزائي: توصيه ام به دانشجويان اين است که در آموزش و پژوهش علم دنبال راه هاي ميان بر و سريع نباشند. تنها راه موفقيت علمي برنامه ريزي بلندمدت و مطالعه و آموزش باکيفيت است. اگر هدف تبديل شدن به يک پژوهشگر و يا دانشمند در رده جهاني است، بايد ديدگاه شخص عوض شود و زمان خود را وقف اين راه کند. از طرف ديگر در اين برهه زماني که دنيا ناجوانمردانه در برابر ما ايستاده و در زمينه هاي مختلف کشور را تحريم کرده است، جوانان بايد صبور باشند و به خدا توکل کنند چراکه اين روزها نيز مي گذرند و روزهاي خوب از راه خواهد رسيد پس دانش پژوهان نبايد در ميان تلاش و کوشش هاي خود از سرزنش و تحريم بترسند و با توجه به اين بيت شعر حافظ که مي فرمايد «در بيابان گر به شوق کعبه خواهي زد قدم، سرزنش ها گر کند خار مغيلان غم مخور»، بايد با بي توجهي به مشکلات به کار خود ادامه داده تا به موفقيت دست يابند.

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد

instagram.com/akharinkhabar