پیوند نجات‌بخش مادر و کودک در مراکز ترک اعتیاد

ایرنا/ تهران- ایرنا- اعتیاد می‌تواند پایه‌های خانواده را بلرزاند و سرنوشت فرزندان را به خطر اندازد اما در مراکز مادر و کودک ترک اعتیاد از جمله مرکز مادر و کودک «پروین»، مادران گرفتار اعتیاد همراه فرزندانشان فرصتی دوباره برای زندگی می‌یابند.

به گزارش ایرنا از سازمان بهزیستی کشور، اعتیاد این بلای خانمان‌سوز، اگر دامان یک مادر را بگیرد نه تنها او بلکه زندگی یک خانواده و سرنوشت فرزندانش را به لرزه می‌اندازد. کودکانی که در این میان بی‌گناه قربانی می‌شوند گاه حتی پیش از تولد و در شکم مادر هم در معرض وابستگی به مواد قرار می‌گیرند.

---

بازار

---

از این رو، سید جواد حسینی رئیس سازمان بهزیستی کشور با همراهی سید حسن موسوی چلک معاون سلامت اجتماعی سازمان بهزیستی و محمد نصیری مدیرکل بهزیستی استان تهران به «مؤسسه مادر و کودک پروین» در خیابان خاوران تهران رفت؛ جایی که در آن زنان گرفتار اعتیاد همراه کودکانشان پناه گرفته‌اند تا شاید بتوانند دوباره زندگی را از نو بسازند.

حضور ۲۰ زن گرفتار اعتیاد در «مؤسسه مادر و کودک پروین»

در این مرکز، ۲۰ زن حضور دارند؛ ۹ نفر مقیم شبانه‌روزی و ۱۱ نفر مهمان روزانه که تحت درمان‌های پزشکی، روان‌پزشکی و مشاوره قرار می‌گیرند. در کنار آنان ۱۱ کودک نیز حضور دارند، از نوزادی چهارروزه گرفته تا کودکی ۱۰ ساله. برخی از این کودکان بر اثر مصرف مادرانشان با عوارض اعتیاد دست‌وپنجه نرم می‌کنند و تحت نظر پزشک و روان‌پزشک قرار دارند.

فضای مرکز، آمیخته‌ای از تلخی و امید است. در سالن نگهداری، نوزادی در آغوش مادرش آرام گرفته و در گوشه‌ای دیگر، کودکی یک‌ساله بر روی روروک بازی می‌کند و کودک ۴ ساله دیگری که به گفته مربیان، به دلیل اعتیاد مادرش «بخوری» شده است.

رئیس سازمان بهزیستی از سالن نگهداری زنان بازدید کرد و جویای احوال افراد مستقر در آنجا شد.

مهدکودکی برای نگهداری کودکان

بخش دیگری که رئیس سازمان بهزیستی کشور از آن بازدید داشت، مهدکودک بود؛ جایی که کودکانی که مادرانشان درگیر اعتیاد هستند در طول روز نگهداری می‌شوند تا مادر تحت درمان و بازتوانی قرار گیرد. در مهدکودک، صحنه‌ای شیرین رقم می‌خورد؛ پارسای چهارساله که مادرش درگیر اعتیاد است، وقتی رئیس سازمان او را صدا می‌زند، با شوق به آغوشش می‌پرد.

مربی‌ها توضیح می‌دهند که کار با کودکان در مهدکودک بر پایه بازی و قصه است تا اعتمادبه‌نفس، تمرکز و کنترل هیجان در آنان تقویت شود.

مدت حضور زنان در مرکز مادر و کودک پروین، حداقل سه ماه است. در این مدت، علاوه بر درمان اعتیاد، مهارت‌آموزی هم بخش مهمی از برنامه‌هاست؛ خیاطی، سوزن‌دوزی، دستبندبافی و آموزش‌های مشابه تا مادران پس از ترخیص بتوانند منبع درآمدی هرچند اندک داشته باشند.

زنانی که هیچ سرپناهی ندارند می‌توانند پس از ترخیص به خانه‌های حمایتی بروند، خانه‌هایی که مربوط به مرکز است تا برای بازگشت آنان به جامعه کمک شود. در حقیقت، اگر زنی هیچ پشتوانه و حامی نداشته باشد، نه خانواده و نه سرپرست پس از ترخیص می‌تواند به خانه‌های حمایتی معرفی شود.

مرکز «مادر و کودک پروین»، ۱۲ خانه حمایتی در اختیار دارد که به زنانی داده می‌شود که شاخص‌های لازم را داشته باشند و در مسیر یافتن شغل و استقلال گام بردارند.

مرکز «مادر و کودک پروین»، ۱۲ خانه حمایتی در اختیار دارد که به زنانی داده می‌شود که شاخص‌های لازم را داشته باشند و در مسیر یافتن شغل و استقلال گام بردارند. این زنان می‌توانند تا یک سال در این خانه‌ها زندگی کنند؛ چند ماه نخست رایگان است و پس از آن با پرداخت اجاره، مسیر زندگی تازه خود را ادامه می‌دهند.

در این بازدید محمد نصیری مدیرکل بهزیستی استان تهران گفت: سال‌ها پیش فرزندان از مادران معتاد جدا می‌شدند و به مراکز بهزیستی سپرده می‌شدند،اما این سیاست با مخالفت‌های زیادی روبه‌رو و تصمیم گرفته شد به جای جدایی، فرصت بازسازی مادر و کودک را فراهم کنیم و هشت سال پیش این مرکز را به صورت پایلوت ایجاد کردیم و شهرداری ساختمان آن را داد و با مجوز بهزیستی، نخستین مرکز مادر و کودک ایجاد شد.

ضرورت توسعه مراکز مادر و کودک

عباس دیلمی‌زاده مدیرعامل «تولدی دوباره»، نیز توضیح داد که این انجمن به‌عنوان نخستین موسسه تخصصی اعتیاد در کشور، تاکنون ۶۸ مرکز در استان‌های مختلف راه‌اندازی کرده و مرکز مادر و کودک پروین یکی از دستاوردهای مهم آن است، این مرکز ویژگی منحصر به‌فرد دارد؛ ��دمات یکپارچه دارویی و غیردارویی ارائه می‌دهد و با ۱۲ واحد آپارتمانی بیرون از مرکز، امکان بازپیوند اجتماعی مادران را فراهم می‌کند.

وی افزود: برای توسعه چنین مراکزی آیین‌نامه‌ای تهیه کرده‌ایم که اکنون در مرحله تصویب قرار دارد. ستاد مبارزه با مواد مخدر نیز این طرح را جزو برنامه‌های تحولی دانسته و خواستار ارائه آن شده است.

مادر دارای اعتیاد باید فرصت زندگی در کنار فرزندش را داشته باشد

سید جواد حسینی رئیس سازمان بهزیستی در این بازدید با اشاره به مدل‌های مختلف حکمرانی، گفت: چهار نوع جامعه داریم؛ جامعه‌ای با دولت قوی و مردم ضعیف، جامعه‌ای با دولت ضعیف و مردم قوی، جامعه‌ای با دولت و مردم ضعیف و در نهایت جامعه‌ای با دولت و مردم قوی. همه نظام‌های حکمرانی به دنبال دستیابی به الگوی چهارم هستند؛ یعنی دولتی مقتدر در کنار مردمی توانمند.

وی تأکید کرد: دولت قوی زمانی شکل می‌گیرد که مردم قوی باشند و مردم زمانی قوی می‌شوند که فرصت حضور، تشکل‌یابی و مشارکت پایدار و نظام‌مند در توسعه جامعه برایشان فراهم شود.

رئیس سازمان بهزیستی با اشاره به فعالیت‌های انجمن «تولدی دوباره» گفت: این موسسه با شبکه‌سازی ۴۰ مجموعه فعال در حوزه اعتیاد، امروز به عنوان مرجع مشورتی سازمان ملل متحد شناخته می‌شود که مایه افتخار کشور است.

وی ادامه داد د: هیچ رابطه‌ای در دنیا جای رابطه مادر و کودک را نمی‌گیرد. حتی اگر مادری گرفتار اعتیاد باشد باز هم باید فرصت داشته باشد در کنار فرزندش زندگی کند. شما با همه سختی‌ها این راه را انتخاب کرده‌اید و این جای خوشحالی است.

رئیس سازمان بهزیستی تأکید کرد که تقویت تشکل‌های مردم‌نهاد و واگذاری بخشی از فعالیت‌ها به آن‌ها می‌تواند سرمایه بزرگی برای کشور باشد.

حسینی به برنامه‌های جدید بهزیستی اشاره کرد و گفت: شش ماه است که بر روی طرحی با عنوان سلامت اجتماعی محله محور موسوم به «سلام» کار می‌کنیم. هدف احیای تشکیلات محلات و جذب داوطلبان است. در این طرح می‌خواهیم تشکل‌ها و نیروهای داوطلب را به عرصه فعالیت‌های اجتماعی متصل کنیم و حتی ارتباط آن‌ها را با مدارس برقرار سازیم.

در جریان این بازدید، مدیرعامل انجمن تولدی دوباره پیشنهادی را مطرح کرد و گفت: می‌توانیم همایش ۲۰ هزار نفری داوطلبان سازمان بهزیستی در حوزه بلایا، بحران‌ها و حتی جنگ را در ورزشگاه آزادی برگزار کنیم؛ تنها کافی است سه ماه فرصت داشته باشیم؛ بهزیستی نهادی داوطلب‌محور است و در شرایط بحرانی باید در میدان حضور داشته باشد و برای این کار نیاز دارد نیروهای مردمی و داوطلبان را در کنار خود داشته باشد.

حسینی نیز این پیشنهاد را مثبت ارزیابی کرد و گفت: برگزاری چنین همایشی می‌تواند تأثیرگذار باشد و جامعه را نسبت به اهمیت فعالیت‌های اجتماعی داوطلبانه حساس‌تر کند.

این بازدید روایتی بود از تلاش جمعی برای اینکه اعتیاد نتواند پیوند مقدس مادر و فرزند را از هم بگسلد.