۳۰ هزار پزشک عمومی طبابت نمی‌کنند/به فکر تربیت پزشک متخصص باشیم

ایرنا/ تهران- ایرنا- رئیس کل سازمان نظام پزشکی گفت: تاکید فراوانی بر افزایش ظرفیت پزشکی عمومی می‌شود، در حالی‌که بیش از ۱۰۴ هزار پزشک عمومی داریم که ۳۰ هزار نفر آنها مشغول به کار پزشکی نیستند و توجهی به این نمی‌شود که مشکل اصلی کشور، کمبود پزشک متخصص و خالی ماندن ظرفیت رشته‌هایی مانند بیهوشی، اطفال، طب اورژانس و عفونی است.

محمد رئیس‌زاده روز دوشنبه در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه سلامت ایرنا اظهار کرد: بر اساس آخرین آمارهای سازمان نظام پزشکی، در حال حاضر ۱۰۴ هزار و ۳۴۵ پزشک عمومی در کشور داریم که بیش از ۳۰ هزار نفر از این افراد به کاری غیر از پزشکی مشغول هستند. یعنی نه در شبکه بهداشت مشغول شده‌اند و نه در مطب کار می‌کنند. حال اگر تعداد این پزشکان عمومی افزایش پیدا کند، نه مشکل پزشکی خانواده و نظام ارجاع حل شده و نه مشکل دسترسی به پزشک متخصص حل خواهد شد.

---

بازار

---

وی درباره آسیب‌های افزایش ظرفیت پزشکی افزود: بر اساس مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی، قرار بود افزایش ظرفیت پزشکی از سال ۱۴۰۱ به مدت چهار سال انجام شود؛ بر اساس آمارهای وزارت بهداشت، افزایش ظرفیت در ۳ سال ابتدایی این مصوبه انجام شد و قرار بود با نظر شورای عالی انقلاب فرهنگی و دستور رئیس جمهوری، افزایش ظرفیت در چهارمین سال متوقف شود. در سال جاری نیز عمده موضوع در زمینه افزایش و توزیع سهمیه پزشکی در مناطق بومی بود.

رئیس‌زاده ادامه داد: در این شرایط، این سوال پیش آمده که چرا تاکید فراوانی بر افزایش ظرفیت رشته پزشکی عمومی می‌شود اما توجهی به خالی ماندن ظرفیت رشته‌های دستیاری مانند طب اورژانس، بیهوشی، اطفال و عفونی نمی‌شود.

آمارهای نگران کننده از خالی ماندن رشته‌های تخصصی پزشکی

رئیس کل سازمان نظام پزشکی درباره خالی ماندن برخی رشته‌های دستیاری اظهار کرد: آزمون دستیاری که در سال جاری برگزار شد، آمارهای نگران کننده‌ای را نشان می‌دهد. به طور مثال فقط ۱۰ درصد رشته طب اورژانس، ۳۲ درصد رشته بیهوشی، ۲۲ درصد رشته اطفال و ۱۵ درصد رشته عفونی تکمیل شده و بقیه این ظرفیت‌ها خالی مانده است.

وی ادامه داد: وقتی گفته می‌شود ۹۰ درصد رشته طب اورژانس خالی مانده، یک ابر بحران است. باید این مشکلات برطرف شود؛ چرا خالی ماندن ظرفیت دستیاری جدی گرفته نمی‌شود؟ در آینده باید صدها برابر چیزی که اکنون می‌توان هزینه کرد را بپردازیم تا کمبودها را جبران کنیم.

کمبود متخصص را چطور جبران خواهیم کرد؟

رئیس‌زاده در پاسخ به این‌که آیا افزایش ظرفیت پزشکی می‌تواند مشکل دسترسی به متخصصان را برطرف کند، اظهار کرد: در چهار سال گذشته، هزار و ۲۰۰ نفر کمبود ورودی به رشته بیهوشی داشتیم؛ کمبود متخصص بیهوشی یا اطفال از کجا باید جبران شود؟ اگر قرار باشد افزایش ظرفیت پزشک عمومی منجر به ورود آن فرد به دوره تخصص شود، حدود ۱۴ سال زمان نیاز است؛ آیا مشکل حال حاضر بیماران در زمینه دسترسی و کمبود پزشک متخصص را حل می‌کند؟

وی افزود: هیچ تلاشی برای ترغیب پزشکان عمومی برای ورود به رشته‌های تخصصی مانند بیهوشی و عفونی و اطفال نمی‌شود اما فشار عجیبی برای افزایش ظرفیت ورود به پزشکی عمومی وجود دارد.

رئیس کل سازمان نظام پزشکی گفت: وقتی درباره کمبود پزشک و نیازها صحبت می‌شود، منظور کمبود دسترسی به متخصصان است؛ اما پیگیری‌ها فقط برای افزایش ظرفیت پزشکی عمومی است. در حالی‌که زیرساخت مورد نیاز آموزشی برای افزایش ظرفیت پزشکی عمومی فراهم نیست.

آدرس غلط داده شده است

چند سال دیگر متخصص بیهوشی و اطفال نخواهیم داشت و اگر یک کودک دچار تشنج شود و یک متخصص اطفال حضور نداشته باشد که آن کودک را درمان کند و او دچار عوارض جدی شود، چه کسانی پاسخگو خواهند بود؟

رئیس زاده اظهار کرد: چند سال دیگر، متخصص بیهوشی و اطفال نخواهیم داشت و اگر یک کودک دچار تشنج شود و یک متخصص اطفال حضور نداشته باشد که آن کودک را درمان کند و او دچار عوارض جدی شود، چه کسانی پاسخگو خواهند بود؟ چرا نباید شرایط تربیت رزیدنت‌ها را بهتر کرد تا پزشکان عمومی موجود وارد این رشته‌های تخصصی شوند؟

وی افزود: به نظر می‌رسد آدرس غلطی داده شده که نیاز آینده جامعه به پزشک متخصص را تهدید خواهد کرد. وقتی به جای ۶۵۰ رزیدنت اطفال، فقط ۲۵۰ نفر شروع به تحصیل می‌کنند، کمبود این ۴۰۰ متخصص اطفال را چگونه جبران خواهیم کرد؟

مشکل در توزیع پزشکان متخصص است

رئیس کل سازمان نظام پزشکی در پاسخ به این سوال که چه عواملی در دسترسی به پزشکان متخصص در شهرهای مختلف موثر است، گفت: در زمینه کمبود و مشکل دسترسی به پزشک متخصص دو علت وجود دارد؛ اول پر نشدن ظرفیت‌های دوره دستیاری و دوم توزیع نامتناسب است. در رشته‌هایی مثل رادیولوژی و قلب و ارتوپدی که ظرفیت‌ها پر می‌شود نیز توزیع عادلانه وجود ندارد. در برخی رشته‌های تخصصی، بیش از ۵۰ درصد متخصصان در تهران و بقیه در سایر نقاط کشور ساکن هستند.

۴۲ درصد متخصصان در ۵ کلانشهر حضور دارند

وی ادامه داد: در یکی از رشته‌های تخصصی بسیار مهم، از هزار و ۱۱۰ متخصص، بیش از ۶۰۰ نفر در تهران حضور دارند. در سایر رشته‌ها نیز به همین ترتیب است. ۴۲ درصد متخصصان در ۵ کلانشهر حضور دارند و بقیه در سایر نقاط کشور هستند. در یک رشته تخصصی دیگر، ۶۰ درصد متخصصان در تهران حضور دارند.

رئیس زاده اضافه کرد: دلیل این توزیع نامتقارن این است که نتوانستیم شرایط ماندگاری پزشکان متخصص را در شهرستان‌ها فراهم کنیم و وقتی طرح متخصص به اتمام رسید، به تهران بر می‌گردد.

وی افزود: عامل دیگر، فقدان حساسیت مسئولان کشور به موضوع کمبود متخصص است و فقط به افزایش ظرفیت پزشک عمومی پرداخته می‌شود. اگر مسئولان به این موضوع توجه نکنند، تامین پزشک متخصص در آینده با چالش جدی مواجه خواهد شد.

آیا تعارض منافع در زمینه مخالفت با افزایش ظرفیت پزشکی نقش دارد؟

افزایش ظرفیت پزشکی، یک ظلم تاریخی به نظام بهداشت و درمان کشور است؛ باید نگران آینده باشیم. پزشکی که در کلاس‌هایی با این ظرفیت آموزش می‌بیند، اگر به یک بیمار آسیب بزند، چه کسی پاسخگو است؟

رئیس کل سازمان نظام پزشکی درباره این‌که گفته می‌شود پزشکان متخصص یا مسئولان حوزه سلامت به دلیل تعارض منافع با افزایش ظرفیت پزشکی مخالفت می‌کنند، اظهار کرد: این تفکر اساسا نادرست است؛ وقتی وزیر بهداشت، رئیس کمیسیون بهداشت مجلس و رئیس سازمان نظام پزشکی، پزشک متخصص هستند و همه این افراد می‌گویند باید تعداد متخصص زیاد شود، چه تعارض منافعی وجود دارد؟

رئیس زاده گفت: پزشک عمومی که اکنون وارد دانشگاه می‌شود، برای متخصصان حاضر به عنوان رقیب محسوب نمی‌شوند. یک پزشک عمومی که امسال وارد دانشگاه شود، برای این‌که جراح شود، حداقل به ۱۷ سال زمان نیاز دارد؛ تا آن زمان، جراحان حاضر به چه سن و سالی رسیده‌اند؟

وی افزود: باید بر اساس نیاز جامعه، تعداد پزشک متخصص افزایش پیدا کند و نباید آدرس غلط داد. افزایش ظرفیت پزشکی، یک ظلم تاریخی به نظام بهداشت و درمان کشور است؛ باید نگران آینده باشیم. پزشکی که در کلاس‌هایی با این ظرفیت آموزش می‌بیند، اگر به یک بیمار آسیب بزند، چه کسی پاسخگو است؟