اقدامات تروریستی علیه انرژی هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران

ايرنا

بروزرسانی 1404/06/26 - 14:20

اقدامات تروریستی علیه انرژی هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران

ایرنا/ تهران- ایرنا- فعالیت‌های هسته‌ای ایران با وجود فشارهای گوناگون بین‌المللی همواره صلح‌آمیز بوده و اثبات آن با اتکا به دو موضوع ممکن است؛ نخست قصد ایران که مبتنی بر مبانی نهفته در اصول حکمرانی مندرج در قانون اساسی و فتوای رهبر معظم انقلاب عینیت یافته و دوم بازرسی‌های مستمر آژانس که با وجود کذب بودن برخی ابهامات پیرامون برنامه هسته‌ای ایران، اما سرانجام به اقناع نهاد بین‌المللی منجر شده است.

علاوه بر اینکه باید اقدامات اختیاری و داوطلبانه جمهوری اسلامی ایران مانند اجرای ارادی پروتکل الحاقی را هم به‌عنوان اماره مسلم و قطعی برای اثبات حسن نیت جمهوری اسلامی ایران در نظر گرفت؛ بنابراین با رجوع به ماهیت فعالیت‌های علمی و صلح‌آمیز هسته‌ای ایران، می‌توان بهتر ماهیت عملیات‌های ارتکابی و راهبرد ضدبشری کشورهای غربی و رژیم صهیونیستی به‌منظور ضربه زدن به برنامه هسته‌ای، تعویق پیشرفت آن و بازداشتن ایران از ادامه دادن آن که در قالب تروریسم هسته‌ای از شیوه‌های گوناگونی همانند، خرابکاری در تأسیسات هسته‌ای، ترور دانشمندان هسته‌ای، اقدامات قهری و یکجانبه و... طرح و برنامه‌ریزی می‌شود، پی برد.

اقداماتی که علاوه بر اینکه نقض حاکمیت جمهوری اسلامی ایران است، مصداق بارز انجام عمدی حمله علیه اهداف غیرنظامی و صلح و امنیت بین‌المللی، نقض حق محیط‌زیست و جنایت جنگی و... تلقی می‌شود.

۱- تخریب تأسیسات هسته‌ای ایران

در میان کشورهای دارای برنامه هسته‌ای در دنیا، ایران از جمله کشورهایی است که علی‌رغم آنکه تحت شدیدترین نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و بازرسان آن قرار دارد، بارها با خرابکاری و حمله به تأسیسات هسته‌ای خود مواجه بوده است. هدف از این نوع حملات می‌تواند متوقف کردن یا به تأخیر انداختن در مسیر پیشرفت‌های هسته‌ای ایران و تحت‌فشار قرار دادن طرفداران حل‌وفصل مسالمت‌آمیز پرونده هسته‌ای ایران باشد.

در این میان از آنجا که فعالیت‌های هسته‌ای ایران ذیل توافقنامه هسته‌ای برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت قرار داشته و تأسیسات و فناوری هسته‌ای ایران تحت نظارت آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای و بازرسان آن قرار دارد، لذا به لحاظ حقوق بین‌الملل هیچ کشوری و هیچ گروهی نمی‌تواند به تأسیسات هسته‌ای ایران حمله از نوع نظامی، سایبری و عملیات تخریبی انجام دهد؛ چراکه این اقدام نقض آشکار قوانین و قواعد بین‌المللی و نیز توافقنامه بین‌المللی برجام است، به اعتبار اینکه این تأسیسات تحت نظارت و پوشش آژانس و تحت شمول قرارداد جهانی برجام بوده از مصونیت بین‌المللی برخوردار است و حمله به آن نقض قواعد بین‌الملل محسوب می‌شود.

از سوی دیگر گرچه با وقوع برخی از رویدادهای تروریستی در تأسیسات هسته‌ای ایران، صهیونیست‌ها تلاش داشتند که به‌صورت غیررسمی مسئولیت این حملات را به عهده بگیرند، اما در مقام رسمی نه آمریکا و نه اسرائیل هیچ‌کدام مسئولیت این حادثه را به عهده نگرفته‌اند؛ چراکه به‌خوبی می‌دانند که حمله و خرابکاری علیه تأسیسات هسته‌ای کشورها نامشروع و بر اساس حقوق بین‌الملل ممنوع است و حق دفاع مشروع را برای دولت ایران به‌عنوان دولت مورد حمله قرار گرفته، محفوظ می‌داند.

نقض حقوق بشر در خرابکاری تأسیسات هسته‌ای ایران

اصول	ناقض اسناد حقوق بشری	شرح
عدم مشروعیت حمله به تأسیسات هسته‌ای کشورها	پروتکل اول الحاقی به کنوانسیون‌های چهارگانه ژنو (ماده ۵۶ مصوب ۱۹۷۷)	نیروگاه‌های هسته‌ای، حتی اگر به‌عنوان اهداف نظامی نیز معین ‌شده باشند، نباید هدف حمله قرار گیرند؛ چنانچه حمله به آن‌ها رها شدن عناصر خطرناک و متعاقباً ورود صدمات شدید بر سکنه غیرنظامی را در پی داشته باشد. اهداف نظامی دیگری که در مجاورت این تأسیسات واقع‌ شده باشد، نیز نباید هدف حمله واقع شوند.
تأمین ایمنی در تأسیسات و فعالیت‌های هسته‌ای	- کنوانسیون مبارزه علیه تروریسم هسته‌ای (قسمت ب ماده ۲ مصوب ۲۰۰۵)	استفاده از مواد رادیواکتیو و تجهیزات آن یا استفاده و ایراد خسارت به تأسیسات هسته‌ای به نحوی که منجر به انتشار یا احتمال انتشار مواد رادیواکتیو شود: ۱) با قصد کشتن و با ایراد صدمات شدید بدنی؛ ۲) با قصد ایجاد خسارت اساسی به اموال یا محیط‌زیست؛ ۳) با قصد مجبورسازی فرد با شخص حقوقی، سازمان بین‌المللی یا دولت به‌منظور انجام عمل یا خودداری از انجام عملی.
حق دفاع مشروع	منشور ملل متحد (ماده ۵۱)	در صورتی که یک عضو ملل متحد مورد تجاوز مسلحانه واقع شود، هیچ‌یک از مقررات این منشور به‌حق طبیعی دفاع مشروع انفرادی یا ‌اجتماعی تا موقعی که شورای امنیت اقدام لازم برای حفظ صلح و امنیت بین‌المللی به عمل آورد لطمه وارد نخواهد آورد. اقداماتی را که اعضاء برای اجرای حق دفاع مشروع به عمل می‌آورند باید فوراً به شورای امنیت اطلاع دهند، ولی این اقدامات به‌هیچ‌وجه در اختیارات و وظایفی که شورا بر طبق این منشور دارد و به‌موجب آن‌ها در هر موقع روشی را که برای حفظ و یا اعاده صلح و امنیت بین‌المللی لازم می‌داند می‌توانند اتخاذ کند تأثیری نخواهد داشت.
اصل ممنوعیت توسل به‌ زور در حمله مسلحانه بین‌المللی به تأسیسات هسته‌ای	منشور ملل متحد (ماده ۲ بند ۴)	همه اعضا در روابط بین‌الملل خود از تهدید یا استفاده از زور علیه تمامیت ارضی یا استقلال سیاسی هر کشور یا هر روش مغایر با اهداف سازمان ملل خودداری خواهند کرد.

حملاتی که تاکنون علیه تأسیسات هسته‌ای ایران صورت گرفته است:

- انفجار سانتریفیوژ در تأسیسات هسته‌ای نطنز

منابع تغذیه مورداستفاده برای تنظیم ولتاژ در تأسیسات هسته‌ای نطنز در سال ۱۳۸۶ (۲۰۰۷) منفجر شد و ده‌ها سانتریفیوژ را نابود کرد.

- انتشار ویروس «استاکس نت»

تأسیسات هسته‌ای ایران در سال‌های اخیر، با حملاتی متعدد و گسترده از نوع سایبری از جمله ویروس‌های «فلیم»، «استاکس ‌نت» و «اکتبر سرخ» مواجه بوده است. در این میان یکی از مهم‌ترین حملات سایبری که تاکنون علیه تأسیسات هسته‌ای ایران صورت گرفته است حمله ناشی از ویروس فوق پیشرفته استاکس‌نت در تاریخ ۲۰ دی ۱۳۸۹ اولین و بزرگ‌ترین حمله سایبری تاریخ جهان بوده که به‌صورت هدف‌دار برای حمله سایبری به تأسیسات هسته‌ای ایران طراحی گردیده بود که البته خسارات بسیاری را نیز برای تأسیسات هسته‌ای ایران در پی داشت. در اواخر ماه مه ۲۰۱۲ رسانه‌های آمریکایی اعلام کردند که استاکس‌ نت مستقیماً به دستور اوباما رئیس‌جمهور آمریکا طراحی، ساخته و راه‌اندازی شده است. گرچه در همان زمان احتمال این می‌رفت که آمریکا تنها عامل سازنده نباشد. در تاریخ ۷ ژوئیه سال ۲۰۱۳ میلادی، ادوارد اسنودن در مصاحبه‌ای با اشپیگل اعلام کرد این بدافزار با همکاری مشترک آژانس امنیت ملی ایالات متحده آمریکا و اسرائیل ساخته شده است.

ادوارد اسنودن از این واقعه به‌عنوان پیچیده‌ترین عملیات سایبری که می‌شود تصور کرد، نام برد. ویروس استاکس نت باعث شد که سرعت موتورهای سانتریفیوژهای (IR-۱) بالا و پایین برود. ایران معمولاً موتورهای سانتریفیوژ را روی عدد ۱۰۰۷ دور در ثانیه تنظیم ‌می‌کرد تا بدین‌وسیله از آسیب آنان جلوگیری کند. به نظر می‌رسید که استاکس نت سرعت موتور سانتریفیوژها را به ۱۰۶۴ دور در ثانیه افزایش داد و موجب شد که موتورها منفجر شوند و توانست بیش از ۱۰۰۰ سانتریفیوژ را نابود کند.

- انفجار در تأسیسات هسته‌ای نطنز

ساختمان اصلی ساخت و مونتاژ سانتریفیوژهای نسل جدید تأسیسات هسته‌ای شهید احمدی روشن در نطنز در ۱۲ تیرماه سال ۱۳۹۹ دچار انفجار و آتش‌سوزی گردید. بر اساس ارزیابی تصاویر ماهواره‌ای، محل حادثه مرکز سانتریفوژ ایران تشخیص داده شد و یکی از سوله‌های محوطه باز تأسیسات نطز دچار آسیب گدید.

اختلال در شبکه توزیع برق تأسیسات هسته‌ای نطنز:��یستم برق مرکز غنی‌سازی نطنز (مجتمع شهید احمدی روشن) روز یکشنبه ۲۲ فروردین ۱۴۰۰ دچار اختلال شد و بر اساس بررسی‌ها مشخص شد. این اختلال، ‌عمدی و بر اثر خرابکاری صورت گرفته است. عامل خرابکاری این حادثه نیز شناسایی شده است.

حمله نظامی به تاسیسات هسته ای ایران

در تاریخ ۲۳ خرداد ۱۴۰۴ تا یک هفته، رژیم صهیونیستی و امریکا چندین بار اقدام به حمله با هواپیماهای جنگی بر خلاف قوانین بین المللی به تاسیسات هسته ای ایران حمله کردند.

ترور دانشمندان هسته‌ای ایران

ترور دانشمندان هسته‌ای ایران اقدام رذیلانه‌ای است که هدفی جز توقف پیشرفت هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران ندارد. با وجود اینکه جمهوری اسلامی بارها بر استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای تأکید کرده است، کشورهای غربی به منظور مهار پیشرفت ایران در این حوزه، اقدامات متعددی -از اقدامات سیاسی تا جاسوسی و ترور- انجام داده‌اند.

ترور دانشمندان و کارشناسان فعال در برنامه‌های هسته‌ای، یکی از تاکتیک‌های کشورهای غربی و به ویژه رژیم صهیونیستی برای جلوگیری از هسته‌ای شدن کشورمان به‌منظور حفظ برتری نظامی خود و انحصار سلاح هسته‌ای در منطقه است.

طی سال‌های ۱۳۸۵ تاکنون، شاهد کارزار ترور علیه دانشمند هسته‌ای ایران از سوی عوامل کشورهای غربی به سرکردگی آمریکا و رژیم صهیونیستی بودیم؛ محروم کردن دانشمند هسته‌ای ایران و نیز دانشمندان پیشین از حق حیات، با توسل به راهبرد ترور هدفمند، اقدامی خودسرانه و نامشروع است.

در چارچوب قواعد حقوق بین‌الملل، حقوق بشردوستانه و حقوق بشر، اقدام به ترور دانشمندان مرتبط با برنامه هسته‌ای ایران که تحت نظارت نهادهای بین‌المللی است، اقدامی کاملاً غیرقانونی و به‌مثابه نقض حقوق بشر و مداخله در امور دیگران است و چنانچه ثابت شود که این اقدام با حمایت، مباشرت و معاونت دولتی صورت گرفته باشد، به‌مثابه‌ تروریسم دولتی بوده و موجب مسئولیت بین‌المللی است.

نقض حقوق بشر در ترور دانشمندان هسته‌ای ایران

ناقض اصول	ناقض اسناد حقوق بشری	شرح
حق حیات	- اعلامیه جهانی حقوق بشر (ماده ۳) - میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی (بند ۱ ماده ۶) - منشور آفریقایی حقوق بشر و ملل (ماده ۴) - کنوانسیون آمریکایی حقوق بشر (ماده ۴)	- هرکس حق زندگی، آزادی و امنیت شخصی دارد و نمی‌توان حق حیات افراد را سلب کرد. - حق زندگی از حقوق ذاتی شخص انسان است. این حق باید به‌ موجب قانون حمایت بشود. هیچ فردی را نمی‌توان خودسرانه (بدون مجوز) از زندگی محروم کرد. - جان انسان‌ها محترم بوده و نمی‌توان خودسرانه کسی را از حق حیات محروم کرد. - هر شخصی حق دارد به زندگی خود احترام بگذارد. این حق توسط قانون و به ‌طور کلی از لحظه تصور حمایت خواهد شد. هیچ‌کس خودسرانه از زندگی خود محروم نمی‌شود.
اصل ممنوعیت توسل به‌زور	- منشور ملل متحد (بند ۴ ماده ۲) - کنوانسیون ملل متحد در مورد حقوق دریاها (ماده ۳۰۱ مصوب ۱۹۸۲) ماده ۲ سازمان همکاری شانگهای (ماده ۲ مصوب ۲۰۰۲) اساسنامه رم (پاراگراف هفتم مقدمه مصوب ۱۹۹۸)	- همه اعضا در روابط بین‌الملل خود از تهدید یا استفاده از زور علیه تمامیت ارضی یا استقلال سیاسی هر کشور یا هر روش مغایر با اهداف سازمان ملل خودداری خواهند کرد. - در استفاده از حقوق خود و انجام وظایف تحت این کنوانسیون، کشورهای عضو از هرگونه تهدید یا استفاده از زور علیه خودداری خواهند کرد. - کشورهای عضو SCO به اصول زیر عمل می‌کنند: احترام متقابل به حاکمیت، استقلال، تمامیت ارضی کشورها و مصونیت از مرزهای کشور، عدم تعرض، عدم مداخله در امور داخلی، عدم استفاده از زور یا تهدید به استفاده از آن در روابط بین‌الملل. - همه کشورها از تهدید یا استفاده از زور علیه کشور دیگر خودداری کنند.
اصل تفکیک و مشارکت مستقیم در مخاصمات مسلحانه	پروتکل اول الحاقی به کنوانسیون‌های چهارگانه ژنو (ماده مصوب ۱۹۷۷)	هرکس که در عملیات جنگی حضور و مشارکت ندارد، رزمنده نیست بلکه غیرنظامی محسوب می‌شود؛ مگر آنکه این اشخاص مستقیم در مخاصمه و جنگ مشارکت داشته باشند.
اصل ممنوعیت حملات عمدی به غیرنظامیاناصل ممنوعیت حملات عمدی به غیرنظامیان	پروتکل اول الحاقی به کنوانسیون‌های چهارگانه ژنو (ماده ۳۷ مصوب ۱۹۷۷)	کشتن، مجروح نمودن و یا اسیر کردن دشمن به‌صورت خیانت‌آمیز ممنوع است.
اصل ممنوعیت ترور	کنوانسیون بین‌المللی مقابله با بمب‌گذاری تروریستی (ماده یک تبصره ۵)	هرکس به هر طریق اقدام به واردکردن، جایگذاری و منفجر کردن مواد منفجره در یک محل عمومی، ساختمان دولتی و ایستگاه‌های سیستم حمل‌ونقل عمومی کند که منجر به تخریب، زخمی شدن یا مرگ کسی شود مرتکب عملی تروریستی شده است.