هشدار درباره محله‌ای با 80 درصد بافت فرسوده در تهران

تسنیم/ عضو شورای شهر تهران، با هشدار درباره محله سنگلج اعلام کرد که بیش از 80 درصد مساحت این محله بافت فرسوده دارد و سرانه خدماتی آن عملاً صفر است، وضعیتی که نیازمند توجه فوری مسئولان شهری و میراث فرهنگی است.

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، ناصر امانی، عضو شورای شهر تهران، در سیصد و پنجاه‌وششمین جلسه علنی شورای شهر با اشاره به محله سنگلج گفت: منطقه 12 شهرداری تهران به‌عنوان یکی از مناطق مرکزی، تاریخی و میراثی پایتخت شناخته می‌شود و می‌توان آن را موزه زنده و پایتخت تاریخی ایران نامید.

---

بازار

---

عضو شورای شهر تهران گفت: در این منطقه آثار ارزشمندی چون بازار بزرگ تهران به‌عنوان قلب اقتصاد کشور و کانون تحولات سیاسی، مدرسه دارالفنون به‌عنوان نخستین مرکز آموزش مدرن، مسجد جامع تهران، گذر ادیان به‌عنوان نماد همزیستی ادیان، ارگ گلستان، ماشاخانه سنگلج و مراکز مهمی همچون مدرسه عالی شهید مطهری، شورای شهر و شهرداری تهران قرار دارند.

وی افزود: در کنار ویژگی‌های میراثی، مشکلات اجتماعی فراوانی نیز در این منطقه دیده می‌شود. وجود بازار کار و مسکن ارزان باعث حضور مهاجران داخلی و خارجی شده است. پیش‌تر اقلیت‌های مذهبی چون یهودیان، زرتشتیان و ارامنه در منطقه حضور داشتند. با این حال، تراکم جمعیت بالا، مهاجرت ساکنان قدیمی، فرسودگی بافت و مشکلات زیست‌محیطی شرایط نامطلوبی ایجاد کرده است.

عضو شورای شهر تهران ادامه داد: بسیاری از مشاغل قدیمی و صنایع دستی مانند مسگری، حلبی‌سازی، فرش‌فروشی، کفاشی و طلاسازی همچنان در این محله فعال هستند و جمعیت زیادی را به این محدوده می‌کشند. همچنین، این منطقه از گذشته تاکنون مرکز حضور وزارتخانه‌ها و نهادهای دولتی بوده است.

وی با اشاره به شرایط کالبدی منطقه گفت: بیش از 80 درصد مساحت منطقه را بافت فرسوده و ناپایدار تشکیل می‌دهد. معابر باریک، ساختمان‌های قدیمی و کمبود شدید خدمات شهری، ایمنی در برابر زلزله و آتش‌سوزی را کاهش داده است. خیابان‌های اصلی همچون 15 خرداد و مولوی به‌دلیل انبارها و مغازه‌های متعدد، ترافیک سنگین و آلودگی شدید هوا و صدا را تجربه می‌کنند.

عضو شورای شهر تهران اضافه کرد: طبق سرشماری سال 1390، جمعیت منطقه حدود 240 هزار نفر بوده که به‌دلیل مهاجرت معکوس در حال کاهش است. در ناحیه سه این منطقه، شامل بازار بزرگ، سنگلج و سیروس، بیش از 80 درصد جمعیت یعنی حدود 25 هزار نفر در محله سنگلج سکونت دارند. جمعیت روز این محله به 800 هزار نفر و در ایام خاص به 4 میلیون نفر می‌رسد.

امانی با اشاره به میراث در حال تخریب گفت: خانه‌ها و کاروانسراهای قدیمی به انبار و کارگاه تبدیل شده‌اند. تکیه درخونگاه با 400 سال قدمت، بازارچه و مسجد قنات‌آباد، مسجد جامع رجبعلی با کاشیکاری‌های ارزشمند، خانه مستوفی‌الممالک با 200 سال قدمت و مسجد معیرالممالک با بزرگ‌ترین گنبد آجری بدون ستون ایران، همگی در معرض آسیب یا تعطیلی قرار دارند. همچنین کلیسای گئورک مقدس، منزل دکتر حسابی، گذرهای تاریخی و 19 سقاخانه قدیمی یا متروک شده یا به روی مردم بسته‌اند.

عضو شورای شهر تهران تأکید کرد: با وجود چنین ظرفیت تاریخی، سرانه خدماتی محله صفر است. بازار میوه و تره‌بار وجود ندارد، سرانه ورزشی تقریباً صفر است و تنها زمین چمن پارک شهر مورد استفاده قرار می‌گیرد. فضای سبز محلی نیز ناچیز و در تصرف معتادان متجاهر است.

وی افزود: حضور کارتن‌خواب‌ها و معتادان طی هفته‌های اخیر، ناامنی زیادی برای ساکنان ایجاد کرده است. از سوی دیگر، قاچاق کالا توسط خودروهای شوتی و وجود املاک رها شده، مشکلات امنیتی و اجتماعی را تشدید کرده است. فاضلاب‌های روان در معابر، زباله‌های انباشته ناشی از کارگاه‌ها، فرسودگی بیش از 50 درصد بافت و محدودیت نوسازی به‌دلیل آثار تاریخی، چالش‌های بزرگ این محله است.

عضو شورای شهر تهران در ادامه گفت: برخی ساخت‌وسازها نیز خارج از نقشه انجام شده و معابر محله همچنان در طرح نهضت آسفالت قرار نگرفته‌اند. موتورسیکلت‌ها پیاده‌روها را اشغال کرده‌اند و تخلیه بار کامیونت‌ها و وانت‌ها در خیابان‌های اصلی، ترافیک شدیدی ایجاد کرده است. زیرگذر چهارراه گلوبندک نیز پس از سال‌ها نیمه‌کاره مانده است.

وی در پایان خواسته‌های اهالی را چنین برشمرد: حفظ و نگهداری آثار تاریخی با همکاری میراث فرهنگی، اوقاف و شهرداری؛ احداث بازار میوه و تره‌بار؛ تأمین فضای سبز از طریق تملک املاک متروکه به‌ویژه باغ کیهانی؛ جمع‌آوری معتادان و کارتن‌خواب‌ها؛ تکمیل سیستم فاضلاب؛ رفع سد معبر موتورسیکلت‌ها و ساماندهی بارگیری خودروهای سنگین.

امانی تأکید کرد: باغ کیهانی که با جرائم کمیسیون ماده 7 تملک شده، باید در اختیار مردم قرار گیرد و تبدیل به فضای اداری نشود. این باغ می‌تواند به مرکز مشارکت‌های اجتماعی اهالی تبدیل شود. همچنین باید برای کاهش بار ترافیکی و استفاده بهینه از فضا، پارکینگ و پایانه مناسب در محله ایجاد شود.

انتهای پیام/