در جست‌وجوی واکسن آنفلوآنزا

ایرنا/ این روزها بسیاری از افرادی که قصد تزریق واکسن آنفلوآنزا دارند و به داروخانه‌ها مراجعه می‌کنند، به در بسته می‌خورند و این در حالی‌ست که زمان طلایی تزریق این واکسن برای پیشگیری از ابتلا به نوع شدید بیماری، از ۱۵ شهریور تا اواخر مهر درنظر گرفته شده است.

 واکسن آنفلوآنزا هر سال به دو شکل در نظام سلامت عرضه می‌شود؛ یک حالت، برای کادر بهداشت و درمان، سالمندان بالای ۶۵ سال، مادران باردار و افرادی که با بیماری‌های نقص ایمنی مواجه هستند و این افراد می‌توانند برای تزریق واکسن آنفلوآنزا به شبکه بهداشت و مراکز جامع سلامت مراجعه و واکسن را به صورت رایگان تزریق کنند.

---

بازار

---

حالت دوم برای افراد دیگر است که می‌توانند این واکسن را به صورت آزاد و اختیاری از داروخانه‌ها تهیه و تزریق کنند؛ البته اگر موجود باشد و بتوانند هزینه حدود یک میلیون تومانی آن را بپردازند.

امسال چه تعداد واکسن آنفلوآنزا وارد شبکه بهداشت شد؟

تزریق واکسن آنفلوآنزا در شبکه بهداشت برای گروه هدف تعریف شده، رایگان است و هر ساله تعدادی واکسن خارجی یا ایرانی از طریق سازمان غذا و دارو به معاونت بهداشت وزارت بهداشت و دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور تحویل داده می‌شود.

«قباد مرادی» رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در گفت‌وگو با خبرنگار سلامت ایرنا در این زمینه گفت: سازمان غذا و دارو امسال مقادیر بیشتری از واکسن آنفلوآنزا در اختیار معاونت بهداشت وزارت بهداشت قرار داد؛ بر این اساس، یک میلیون و ۳۰۰ هزار دوز واکسن آنفلوآنزا در اختیار دانشگاه‌ها و دانشکده‌های علوم پزشکی کشور قرار خواهد گرفت. تاکنون ۱۰۰ هزار دوز واکسن آنفلوآنزای ایرانی توزیع شده و ۳۰۰ هزار دوز واکسن هلندی نیز تحویل شده و در حال توزیع است همچنین ۳۰۰ هزار دوز دیگر از نوع واکسن چینی نیز در مرحله برچسب زنی است که احتمالا تا اواخر هفته در اختیار حوزه بهداشت قرار خواهد گرفت.

وی ادامه داد: این واکسن‌ها از اوایل مهر امسال در اختیار معاونت بهداشت قرار گرفته است. احتمالا تا اواخر مهر نیز بقیه واکسن‌ها در اختیار ما قرار خواهد گرفت.

چه کسانی می‌توانند واکسن آنفلوآنزا را به صورت رایگان تزریق کنند؟

مرادی در پاسخ به این سوال که چه کسانی می‌توانند واکسن آنفلوآنزا را به صورت رایگان تزریق کنند؟؛ اظهار کرد: گروه‌هایی که در حوزه بهداشت می‌توانند واکسن آنفلوآنزا را به طور رایگان تزریق کنند، به ترتیب اولویت شامل زنان باردار، کارکنان بهداشت و درمان، افراد بالای ۶۵ سال و به خصوص افرادی که بیماری زمینه‌ای دارند، است.

وی در پاسخ به این سوال که آیا زمان طلایی تزریق واکسن آنفلوآنزا را از دست ندادیم، اظهار کرد: زمان طلایی تزریق واکسن آنفلوآنزا از ۱۵ شهریور تا اواخر مهر ماه است، اما فرآیند تهیه واکسن آنفلوآنزا در دنیا کمی دشوار است؛ زیرا تلاش می‌شود آخرین سویه‌های آنفلوآنزا مشخص شده و واکسن بر آن اساس تولید شود که این کار در اواخر مرداد و اوایل شهریور انجام می‌شود. اگر بتوانیم تا آخر مهر، واکسن آنفلوآنزا را به تمام افراد واجد شرایط تزریق کنیم، مناسب است.

رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی درباره گسترش جامعه هدف تزریق واکسن آنفلوآنزا در شبکه بهداشت، گفت: هرچند که این جامعه هدف می‌تواند بزرگتر باشد اما به هر حال محدودیت‌های اقتصادی در کشور وجود دارد. سال گذشته میزان ۸۰۰ هزار دوز واکسن آنفلوآنزا ایرانی در شبکه بهداشت توزیع شد که امسال این میزان به یک میلیون و ۳۰۰ هزار دوز رسیده است. با توجه به شرایط اقتصادی و منابعی که در اختیار وزارت بهداشت وجود دارد، به نظر می‌رسد که نمی‌توان بیشتر از این واکسن آنفلوآنزا برای شبکه بهداشت تهیه کرد.

گشتم نبود، نگرد نیست

بسیاری از افرادی که قصد تزریق واکسن آنفلوآنزا دارند و به داروخانه‌ها مراجعه می‌کنند، با این پاسخ مواجه می‌شوند: «نداریم!». این در حالی‌ست که تزریق واکسن آنفلوآنزا می‌تواند از ابتلا به نوع شدید این بیماری و بستری شدن در بیمارستان، پیشگیری کند؛ یعنی افراد با تزریق این واکسن، امکان دارد که مبتلا به ویروس آنفلوآنزا شوند، اما حداقل به نوع شدید بیماری مبتلا نمی‌شوند و در نتیجه از هزینه‌های بیشتر برای درمان نیز جلوگیری می‌شود. با این حال، بسیاری هنوز نتوانسته‌اند این واکسن را از داروخانه‌ها تهیه کنند.

تزریق واکسن آنفلوآنزا می‌تواند از ابتلا به نوع شدید این بیماری و بستری شدن در بیمارستان، پیشگیری کند؛ یعنی افراد با تزریق این واکسن، امکان دارد که مبتلا به ویروس آنفلوآنزا شوند، اما حداقل به نوع شدید بیماری مبتلا نمی‌شوند

«هادی احمدی» مدیر روابط عمومی انجمن داروسازان ایران در گفت‌وگو با خبرنگار سلامت ایرنا در این زمینه گفت: تقریبا از دو هفته پیش به هر داروخانه حدود ۵ یا ۱۰ عدد واکسن آنفلوآنزا داده شد؛ در حالی‌که روزانه تماس‌های بسیاری برای تهیه واکسن آنفلوآنزا داریم. با توجه به افزایش قیمت این واکسن، همچنان مردم به دنبال تهیه آن هستند، اما توزیع به شکل قطره چکانی انجام می‌شود.

هر واکسن آنفلوآنزا چقدر آب می‌خورد؟

مدیر روابط عمومی انجمن داروسازان ایران درباره قیمت واکسن‌های آنفلوآنزای عرضه شده در داروخانه‌ها اظهار کرد: سال گذشته قیمت واکسن خارجی آنفلوآنزا، ۳۰۰ هزار تومان بود و امسال قیمت آن به ۹۱۷ هزار و ۵۰۰ تومان رسیده است؛ افزایش قیمت واکسن خارجی به این دلیل است که این نوع واکسن با ارز آزاد وارد کشور شده و ارز ترجیحی به آن تعلق نگرفته است. وقتی این واکسن با ارز آزاد تهیه می‌شود، چرا واردات باید در انحصار یک شرکت و توزیع نیز به شکل مناسبی انجام نشود.

وی ادامه داد: از ۱۵ شهریور فقط واکسن آنفلوآنزا هلندی ۴ ظرفیتی وارد داروخانه‌ها شد که قیمت آن ۹۱۷ هزار و ۵۰۰ تومان بود و در یک مقطع هم همین واکسن هلندی با قیمت ۹۹۰ هزار تومان به داروخانه‌ها عرضه شد. واکسن آنفلوآنزای ایرانی نیز به این دلیل که محدودیت سنی ۱۸ سال به بالا دارد، مورد استقبال واقع نشده و آن هم با قیمت ۹۰۰ هزار تومان عرضه شده است.

احمدی گفت: از طرفی همین واکسن در برخی مطب‌ها با قیمت‌های ۲ تا ۳ برابر فروخته می‌شود. این در حالی‌ست که هر واکسن در داروخانه‌ها، با کد ملی و ثبت در سامانه تیتک فروخته می‌شود و باید پرسید این واکسن از کجا وارد مطب‌ها می‌شود؛ چون قطعا از طریق داروخانه‌ها خارج نشده است.

مشکل در توزیع نامناسب و سبد فروشی است

به نظر می‌رسد مشکل کمبود واکسن آنفلوآنزا در داروخانه‌ها به بی برنامگی در توزیع آن مربوط است؛ هرچند سازمان غذا و دارو به ۳ شرکت مجوز واردات داده اما تاکنون فقط یک شرکت توانسته به موقع ثبت سفارش و واردات را انجام بدهد و محموله‌های دو شرکت دیگر هنوز وارد کشور نشده است. از طرفی توزیع نامناسب نیز وجود دارد و شرکت‌های پخش به دلیل تقاضایی که در بازار وجود دارد، به اصطلاح سبد فروشی می‌کنند؛ یعنی داروخانه‌ها را وادار می‌کنند در کنار واکسن آنفلوآنزا، محصولات دیگری مثل مکمل‌ها یا شربت‌ها و غیره را هم بخرند تا تعداد محدودی واکسن نیز به آنها تحویل بدهند.شرکت‌های پخش واکسن آنفلوآنزا با روش‌هایی مثل سبد فروشی و توزیع قطره چکانی، منجر به کمبود این واکسن در داروخانه‌ها شده‌اند

«احمدی» مدیر روابط عمومی انجمن داروسازان ایران نیز در این زمینه اظهار کرد: توزیع واکسن آنفلوآنزا به این شکل است که ابتدا دستگاه کارتخوان وارد داروخانه می‌شود تا هزینه آن پرداخت شود و اگر داروخانه نتواند هزینه آن را پرداخت کند، واکسن به داروخانه داده نمی‌شود. برخی شرکت‌ها برای فروش واکسن آنفلوآنزا، سبد فروشی انجام می‌دهند و مستندات آن نیز وجود دارد.

«وحید محلاتی» دبیر انجمن شرکت‌های پخش دارو و مکمل در گفت‌وگو با خبرنگار سلامت ایرنا در این زمینه گفت: در زمینه توزیع واکسن آنفلوآنزا اتفاقات خوبی رخ نداده و برخی شرکت‌ها اقداماتی مانند سبد فروشی انجام دادند که مورد تایید نیست؛ انجمن داروسازان به شدت در این زمینه اعتراضاتی به سازمان غذا و دارو داشته و رئیس این سازمان نیز پیگیری‌ها و تذکرات لازم را انجام داده تا توزیع مناسب انجام شود.

امسال چقدر واکسن آنفلوآنزا وارد و تولید شد؟

موضوع دیگر این است که در کنار واکسن‌های وارداتی، واکسن‌های تولید داخل نیز وجود دارند؛ اما استقبال عمومی از واکسن ایرانی در سال گذشته چندان زیاد نبوده و در نتیجه شرکت تولیدکننده نیز به دلایل اقتصادی، تعداد کمتری از این واکسن را به بازار عرضه کرده است. نکته بسیار جالب این‌که قیمت نوع خارجی و داخلی واکسن آنفلوآنزا تقریبا برابر است.

«احمدی» مدیر روابط عمومی انجمن داروسازان ایران در این زمینه گفت: سازمان غذا و دارو باید حداقل از ۶ ماه قبل برای تهیه واکسن آنفلوآنزا برنامه ریزی و تامین بودجه کرده تا واکسن وارد شود و امسال اولین سالی است که این نوع واکسن خارجی به موقع وارد شد؛ سال گذشته حدود ۲ میلیون و ۱۰۰ هزار دوز و امسال حدود ۳ میلیون و ۵۰۰ هزار دوز وارد می‌شود.

«محلاتی» دبیر انجمن شرکت‌های پخش دارو و مکمل در این زمینه اظهار کرد: هر سال سویه‌های شایع آنفلوآنزا توسط سازمان جهانی بهداشت به تولیدکنندگان واکسن اعلام شده سپس واکسن علیه این سویه‌ها تولید می‌شود؛ در سطح جهانی رقابت برای تامین واکسن آنفلوآنزا وجود دارد زیرا تعداد تامین کنندگان در دنیا زیاد نیست و در نتیجه کشورهایی که به موقع هزینه را پرداخت کنند، می‌توانند واکسن را زودتر دریافت کنند.

وی ادامه داد: در ایران سالانه بین ۳ تا ۳.۵ میلیون دوز واکسن آنفلوآنزا مصرف می‌شود؛ اگر کل این تعداد در شهریور ماه تامین شود، شاید میزان استفاده افزایش پیدا کند، اما در حدود ۲۰ سال اخیر معمولا بین ۱.۵ تا ۲ میلیون دوز واکسن تهیه شده و گاهی تا آبان و آذر ماه نیز واکسن آنفلوآنزا تهیه و وارد می‌شود. ولی واکسن‌هایی که در اواخر آذر و دی ماه وارد کشور می‌شوند، مصرف نشده و با گذشتن تاریخ انقضا، مورد استفاده قرار نمی‌گیرند و امحا می‌شوند.

محلاتی اضافه کرد: سازمان غذا و دارو در سال جاری مجوز ورود ۵ میلیون دوز واکسن آنفلوآنزا به دو یا سه شرکت را داده که یک شرکت ثبت سفارش کرده و دو نوبت ۷۵۰ هزار دوز، واکسن خارجی را وارد کرد. قیمت واکسن وارداتی در نوبت اول، ۹۱۷ هزار و ۵۰۰ تومان و در نوبت دوم، ۹۹۰ هزار تومان است.

دبیر انجمن شرکت‌های پخش دارو و مکمل افزود: همچنین یکی از شرکت‌های ایرانی نیز از ۲ سال قبل، واکسن آنفلوآنزا را تولید و به بازار عرضه کرد و در سال گذشته حدود ۱.۵ میلیون دوز واکسن ایرانی توزیع شد و امسال این شرکت ۸۰۰ هزار دوز واکسن تامین کرد.

سازمان غذا و دارو بر عرضه و توزیع هم نظارت کند

هرچند گفته می‌شود زمان طلایی تزریق واکسن آنفلوآنزا، از اواسط شهریور ماه تا اواخر مهر و اوایل آبان است، اما برخی متخصصان می‌گویند در زمان‌هایی که پیک بیماری رخ می‌دهد نیز می‌توان واکسن آنفلوآنزا را تزریق کرد.

به هر حال شرایط اقتصادی، نوسان قیمت ارز و توزیع نامناسب و سودجویی‌ها به واسطه سبد فروشی، تاکنون باعث شده که دسترسی عمومی به واکسن آنفلوآنزا در داروخانه‌ها مناسب نباشد؛ هرچند تذکرات لازم در این زمینه به شرکت‌های پخش داده شده و حتی گفته می‌شود یکی از این شرکت‌ها به همین دلیل، یکی از مدیران فروش خود را اخراج کرده است، اما وقتی تقاضای عمومی در بازه زمانی یک تا یک و ماه نیم برای تهیه واکسن آنفلوآنزا بالا می‌رود، باید برنامه ریزی و نظارت مناسبی در سطح عرضه نیز انجام شود و سازمان غذا و دارو همانند برنامه ریزی به موقع برای واردات و تامین، باید برنامه ریزی مناسبی در زمینه عرضه و توزیع هم داشته باشد.

البته «مهدی پیرصالحی» معاون وزیر بهداشت و رئیس سازمان غذا و دارو روز جمعه چهارم مهر درباره وضعیت واکسن آنفلوآنزا گفت: سیاست سازمان غذا و دارو در سال جاری واردات پنج میلیون دُز واکسن آنفلوآنزا است؛ اما واردات و تامین واکسن بر عهده شرکت‌های واردکننده است که براساس نیاز بازار و کمبودهای سال‌های گذشته برنامه‌ریزی کرده‌اند.

به گفته وی، تاکنون حدود یک ۱.۵ میلیون دُز واکسن وارد شده و پیش‌بینی می‌شود تا پایان مهر ماه ۲ میلیون دُز دیگر نیز وارد کشور شود.

وی تاکید کرد: از مجموع واکسن‌های وارد شده، حدود یک میلیون دُز در اختیار معاونت بهداشتی قرار می‌گیرد تا برای کادر درمان و گروه‌های پرخطر تحت پوشش این معاونت استفاده شود، حدود ۲ تا ۲.۵ میلیون دُز دیگر در داروخانه‌ها توزیع خواهد شد.

هرچند گفته می‌شود زمان طلایی تزریق واکسن آنفلوآنزا، از اواسط شهریور ماه تا اواخر مهر و اوایل آبان است، اما برخی متخصصان می‌گویند در زمان‌هایی که پیک بیماری رخ می‌دهد نیز می‌توان واکسن آنفلوآنزا را تزریق کرد.

🔹"آخرین خبر" در روبیکا
🔹"آخرین خبر" در ایتا
🔹"آخرین خبر" در بله