۱۰ هزار قربانی مسمومیت در کشور طی سال گذشته

ايسنا

بروزرسانی 1404/08/04 - 10:48

۱۰ هزار قربانی مسمومیت در کشور طی سال گذشته

ایسنا/ همزمان با هفته پیشگیری از مسمومیت‌ها، سرپرست دفتر نظارت و پایش مصرف فرآورده‌های سلامت سازمان غذا و دارو با هشدار نسبت به آمار انواع مسمومیت‌ها در کشور، گفت: مسمومیت دارویی همچنان بیشترین عامل مرگ در میان موارد مسمومیت است و تنها در سال ۱۴۰۳ بیش از ۱۰ هزار نفر در کشور بر اثر انواع مسمومیت‌ها جان باخته‌اند.

دکتر نازیلا یوسفی همزمان با هفته پیشگیری از مسمومیت‌ها که امسال با شعار «با پیشگیری آگاهانه از وقوع مسمومیت‌ها، زندگی را ایمن‌تر کنیم» برگزار می‌شود، در گفت‌وگو با ایسنا گفت: زندگی صنعتی جوامع کنونی و دسترسی آسان به انواع مواد شیمیایی، داروها، سموم و ... بدون داشتن اطلاعات کافی از نحوه نگهداری، مصرف، عوارض، خطرات و هشدارهای مربوط به آن، شیوع مسمومیت‌های اتفاقی و تعمدی را به میزان زیادی افزایش داده است.

مسمومیت‌هایی که قابل پیشگیری‌اند اما غفلت جان می‌گیرد
او افزود: این درحالیست که بسیاری از ضایعات ناشی از بروز مسمومیت‌ها به سادگی قابل پیشگیری هستند و با نگاهی نو به روند آموزش نحوه پیشگیری از مسمومیت‌ها می‌توان بسیاری از مسمومیت‌ها را به حداقل رساند؛ به طوری که به عنوان مثال گاهی اهمال در نگهداری صحیح داروها و مواد شیمیایی در منزل، می‌تواند منجر به عوارض دائمی و آزار دهنده ناشی از مسمومیت‌ها خصوصا در کودکان شود.

یوسفی همچنین گفت: وقوع مسمومیت‌های حرفه‌ای حاد و مزمن در کارگران شاغل در کارخانجات صنایع شیمیایی از یک سو و استفاده از وسایل گازسوز و مواد شیمیایی و شوینده در منازل و فقدان آگاهی‌های کافی در اغلب خانواده‌ها از سوی دیگر، خطرات جدی را متوجه افراد می‌کند.

او افزود: بنابراین برگزاری هفته پیشگیری از مسمومیت‌ها همه ساله با اهداف ارتقاء فرهنگ و دانش عمومی جامعه در خصوص پیشگیری از مسمومیت‌ها، آموزش عمومی جهت پیشگیری از بروز مسمومیت و در صورت بروز، انجام اقدامات اولیه و ضروری درمانی در اقشار مختلف جامعه، ارتقاء سطح سلامت و بهداشت عمومی جامعه، کاهش مرگ و میر ناشی از مسمومیت‌ها، آموزش در جهت پیشگیری از مسمومیت‌های اتفاقی و شغلی و نحوه برخورد با حوادث شیمیایی صورت می‌گیرد.

او همچنین گفت: ستاد مرکزی اطلاع‌رسانی داروها و سموم به عنوان بخشی از دفتر نظارت و پایش تجویز و مصرف فرآورده‌های سلامت، در امر آموزش عمومی و تخصصی اطلاع‌رسانی داروها و پیشگیری و درمان مسمومیت‌ها و نظارت بر پاسخگویی تلفنی به این سوالات از طریق تلفن ۱۹۰ (داخلی ۳ کد۲)، عهده‌دار برنامه‌ریزی، تقسیم کار و نظارت بر برگزاری هفته پیشگیری از مسمومیت‌ها می‌باشد

آمار کلی انواع مسمویت‌های مراجعه شده به بیمارستان‌ها
وی در توضیح آمار انواع مسمومیت‌های مراجعه شده به بیمارستان‌ها به ایسنا گفت: در سال ۱۴۰۳، آمار کل مسمومیت‌ها ۲۷۶۱۳۸ نفر بوده که شامل ۵.۳۸ درصد مسمومیت‌های دارویی، ۲۲ درصد مسمومیت‌ با مواد اعتیاد آور، ۷.۲۰ درصد مسمومیت با مواد شیمیایی، ۲.۱۶ درصد مسمومیت با گزش جانداران سمی، ۹.۱ درصد مسمومیت با مواد غذایی و ۷.۰ درصد مسمومیت با قارچ ها و گیاهان سمی است.

او همچنین افزود: در شش ماهه اول سال ۱۴۰۴ نیز آمار کل مسمومیت‌ها ۱۲۸۵۵۹ نفر است که شامل ۱.۳۴ درصد مسمومیت‌ دارویی، ۹.۲۱ درصد مسمومیت‌ با مواد اعتیاد آور، ۲.۲۱ درصد مسومیت با گزش جانداران سمی، ۷.۱۹ درصد مسمومیت با مواد شیمیایی، ۱.۲ درصد مسمومیت با مواد غذایی و ۱ درصد مسمومیت با قارچ ها و گیاهان سمی می‌باشد.

بیش از ۱۰هزار قربانی مسمومیت در سال گذشته
داروها در صدر عوامل مرگبار
سرپرست دفتر نظارت و پایش مصرف فرآورده‌های سلامت سازمان غذا و دارو همچنین با استناد به آمارهای سازمان پزشکی قانونی گفت: براساس اعلام سازمان پزشکی قانونی کشور در سال ۱۴۰۳، ۱۰۹۲۲ نفر و در پنج ماه اول سال ۱۴۰۴، ۴۲۳۲ نفر بر اثر بروز انواع مسمومیت‌ها جان باخته‌اند.

او افزود: بیشترین مسمومیتی که در سال‌ اخیر منجر به فوت شده است، مسمومیت ناشی از داروها بوده است؛ به این ترتیب که در سال ۱۴۰۳، ۵.۴۲ درصد و در پنج ماه اول سال ۱۴۰۴، ۴.۴۸ درصد از مرگ و میرها به دلیل مسمومیت با داروها اتفاق افتاده است.

خطر سوءمصرف داروهای آرام‌بخش و ضدافسردگی
یوسفی همچنین گفت: بیشترین مسمومیت با داروها که به بیمارستان‌های مرجع مسمومیت در کشور در سال ۱۴۰۳ مراجعه‌کرده‌اند، به ترتیب بنزودیازپین‌ها ۴.۳۳ درصد، داروهای مسکن غیر مخدر ۹.۱۶ درصد، داروهای ضدافسردگی ۹ درصد، آنتی‌سایکوتیک‌ها ۶.۴ درصد، دیگوکسین و داروهای قلبی ۵.۳ درصد، آمفتامین و محرک‌های CNS ۲.۳ درصد و آنتی بیوتیک ۶.۲ درصد می‌باشد. مسمومیت با داروهای کنتراسپتیوها ۳.۱ درصد و کورتون ۵.۰ درصد شیوع کمتری دارند. ۲۵ درصد مسمومیت‌ها هم با سایر داروها می‌باشد.

او همچنین گفت: در سال ۱۴۰۳ بیشترین مسمومیت‌ دارویی به ترتیب در شهرهای تهران، اهواز، مشهد، کرج و لرستان گزارش شده است.

مسمومیت ناشی از مواد مخدر، محرک و اعتیاد آور
یوسفی همچنین درباره مسمومیت‌های ناشی از مواد مخدر، محرک و اعتیاد آور نیز گفت: براساس اعلام سازمان پزشکی قانونی کشور در سال ۱۴۰۳، ۳.۲۱ درصد و در پنج ماه اول سال ۱۴۰۴، ۶.۲۱ درصد از مرگ و میرها به دلیل استعمال مواد و عوارض ناشی از سوء مصرف و اعتیاد به مواد مخدر و مواد محرک اتفاق افتاده است.

آمار مسمومیت با متادون و ترامادول
به گفته او، براساس آمارهای دریافت شده از بیمارستان‌های مرجع مسمومیت در کشور، مشاهده می‌شود در سال ۱۴۰۳ و شش ماهه اول سال ۱۴۰۴، ۲۲ درصد از مراجعان مسمومیت به بیمارستان‌های سراسر کشور با مواد مخدر، محرک و اعتیاد آور مسموم شده‌اند. اصلی‌ترین مسمومیت با مواد مخدر و محرک که به بیمارستان‌های مرجع مسمومیت در کشور در سال ۱۴۰۳ مراجعه‌کرده‌اند، با اختلاف زیاد مسمومیت با داروی متادون ۹.۴۶ درصد، ترامادول ۸.۱۵ درصد و تریاک ۴.۱۵ درصد مشاهده شده است و بعد از آن مسمومیت با مورفین ۶.۵ درصد، شیشه ۵/۵ درصد، حشیش ۴ درصد، هروئین ۸.۱ درصد و ۵ درصد سایر ترکیبات در رده‌های بعدی قرار دارند.

او همچنین گفت: در سال ۱۴۰۳ بیشترین مسمومیت با مواد مخدر، محرک و اعتیادآور به ترتیب در شهرهای تهران، مشهد، اهواز، کرمان و بیرجند گزارش شده است.

مسمومیت‌های ناشی از دسته سموم
یوسفی همچنین درباره مسمومیت با سموم با بیان اینکه رتبه بعدی مرگ و میر ناشی از مسمومیت به میزان ۲۴ درصد در سال ۱۴۰۳ و ۶.۱۸ درصد در پنج ماهه اول سال ۱۴۰۴، ‌در اختیار انواع سموم از قبیل قرص برنج، سموم دفع آفات نباتی، جونده‌کش‌ها، سیانور، گاز منواکسیدکربن و دیگر سموم بوده است، گفت: در سال ۱۴۰۳ بیشترین مسمومیت‌ با سموم به ترتیب در شهرهای تهران، کرج، مشهد، اهواز و اردبیل گزارش شده است.

سرپرست دفتر نظارت و پایش مصرف فرآورده‌های سلامت سازمان غذا و دارو تاکید کرد: واضح است که حتی یک مورد مسمومیت با قرص برنج هم نباید مشاهده شود؛ چرا که توزیع و خرید و فروش این سم در سطح کشور ممنوع بوده و از سال ۱۳۸۵ واردات قرص برنج توسط وزارت جهاد کشاورزی ممنوع اعلام شده است و از سال ۱۳۹۰ قرص برنج از جانب ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، کالای ممنوعه به شمار می‌رود و خرید و فروش و استفاده آن مشمول مجازات است.

قاتل خاموش در کمین زمستان
او همچنین مسمومیت با گاز مونوکسید کربن بویژه در فصل سرما را یادآور شد و با هشدار نسبت به این موضوع، گفت: فصل سرما یکی از فصول رایج برای مسمومیت با مونوکسیدکربن است که به قاتل خاموش معروف است و در سال گذشته، ۸.۷ درصد و در پنج ماهه اول امسال ۶ درصد مرگ‌های ناشی از کل مسمومیت است.

به گفته یوسفی؛ در سال ۱۴۰۳ بیشترین مسمومیت‌ با مونوکسیدکربن به ترتیب در شهرهای مشهد، اردبیل، تهران، تبریز و کرج گزارش شده است.

وی همچنین گفت: مسمومیت ناشی از مونوکسیدکربن به دلیل استفاده از وسایل گرمایشی گازسوز مانند بخاری، آبگرمکن و پکیج، در کشور ما بسیار شایع است. این درحالیست که با رعایت نکات بسیار ساده در شروع فصل سرما، می‌توانیم خانواده و عزیزان‌مان را از بروز این مسمومیت محافظت کنیم.