چرا مدرسه مهم است؟

ایرنا/ تهران- ایرنا- مدرسه برای جامعه، محل تربیت شهروندانی آگاه، ماهر و مسئولیت پذیر که می‌توانند در اقتصاد، سیاست، فرهنگ و جامعه مشارکت داشته باشند، بسیار مهم و حساس است زیرا آموزش و پرورش برای کاهش نابرابری و فراهم کردن فرصت‌هایی برای رشد شخصی و حرفه‌ای دانش آموزان ضروری است.

مدرسه مهم است زیرا پایه و اساس رشد فکری، اجتماعی و شخصیتی افراد را می سازد، دانش‌آموزان را به دانش و مهارت‌های لازم برای موفقیت در زندگی، ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر و ورود به بازار کار مجهز می‌کند. فراتر از تحصیلات دانشگاهی، مدرسه همچنین نقش حیاتی در کمک به کودکان برای یادگیری نحوه تعامل با دیگران، ایجاد روابط و توسعه مهارت‌های مهم زندگی مانند تفکر انتقادی، رعایت حقوق شهروندی، حل مسئله و مدیریت زمان ایفا می‌کند.

---

بازار

---

مدرسه برای جامعه، محل تربیت شهروندانی آگاه، ماهر و مسئولیت پذیر که می‌توانند در اقتصاد، سیاست، فرهنگ و جامعه مشارکت داشته باشند، بسیار مهم و حساس هستند زیر آموزش و پرورش برای کاهش نابرابری و فراهم کردن فرصت‌هایی برای رشد شخصی و حرفه‌ای دانش آموزان ضروری است.

مدرسه به عنوان یک پایگاه مهم و موثر اجتماعی برای تربیت نسل آینده کشور، نیازمند آرامش و انگیزه لازم برای انجام این کار خطیر، حساس و حیاتی است.

مدرسه سد محکمی در برابر رویدادها و حوادث اجتماعی و فرهنگی ناخواسته است اگر به آن ارزش و بهای لازم داده شود نه تنها می تواند به عنوان یک پایگاه اجتماعی قوی برای تربیت نسلی مسؤلیت پذیر و مدافع حقوق شهروندی، نوع دوست، قابل اعتماد و موثر برای بهبود روند تغییرات اجتماعی تبدیل شود و نیز از آن به عنوان سپهر دفاعی در برابر هجوم ارزش های پوچ و توخالی استفاده کرد.

مدرسه منبع اصلی تغییر و تحولات آداب و رسوم و مرودات اجتماعی آینده جامعه است و به نوعی آینه تمام نمای آینده جامعه را می توان در مدرسه دید. لذا نوع آموزشی که به دانش آموزان داده می شود چگونگی حضور آنان را در جامعه تعیین و ترسیم می کند.

مدرسه چگونه زیستن و چگونه اندیشیدن را به دانش آموزان یاد می دهد که در برابر مسائل و موضوعات اجتماعی چگونه با آنها برخورد کنند.

چگونه زیستن یک مهارت اجتماعی برای داشتن یک زندگی بهتر است که افراد را برای حضور موثر و اثربخش در اجتماع آماده می کند. چگونه اندیشیدن یعنی برای تجزیه و تحلیل و در نهایت رفع مسائل و موضوعات اجتماعی از چه راه هایی استفاده کند تا بتواند به موفقیت برسد.

آرامش رمز موفقیت مدرسه

از مدارس انتظار می‌رود معجزه‌گر باشند با کلاس‌های درس شلوغ، بودجه‌ ناچیز، کاغذ بازی‌های بی‌پایان، بخشنامه های فراوان، تقاضاهای روزافزون اولیاء دانش آموزان، دخالت های بی جا، برخی عوامل اجرایی و آموزشی ناکارآمد و... انتظارهای غیر معقولی که برخی از آن دارند.

انسان ها برای انجام درست و موثر هر کاری، نیازمند محیطی آرام و به دور از تنش های روزمره زندگی هستند یعنی ذهنی که که باید فکر کند و مسیر تربیت را طراحی و هموار نماید نیازمند محیطی آرام و بی دغدغه است تا بتواند مسیر آموزشی خود را بدرستی ترسیم و ارائه نماید لذا مدرسه حرمت دارد، باید سعی شود حرمت مدرسه نگه داشته شود.

فشاری کاری مدرسه و ادارات از یک طرف، فشار خانواده ها و دانش آموزان، سرک کشیدن در کار مدرسه و برجسته کردن اخبار و حوادث آن، وضعیت نابسامان رفاهی و معیشتی فرهنگیان و غیره از همه سو بر مدیران و معلمان مدارس فشار و استرس وارد می کند.

باید باور کنیم تدریس و کنترل دانش آموزان در این زمانه ای که توفان فناوری های نوین اطلاعاتی و ارتباطی همه چیز را تحت تاثیر خود قرار داده است کار خیلی سخت و دشواری است. یک کلاس ۳۰ نفره را در نظر بگیرد با تفاوت‌های فردی، رفتاری، نوع تربیت خانواده، تاثیر فضای مجازی بر آنها، کنش و و اکنش‌های آنها و غیره کار تدریس و کنترل آنها را برای معلمان سخت و دشوار کرده است.

دخالت‌های افراد غیر متخصص و ایجاد محدودیت برای مدرسه؛ گاهی مدیران توانمند، کارآمد و تاثیرگذار را مجبور به ترک مدیریت مدرسه کرده و عطای مدیریت را به لقای آن می‌بخشند.

سؤال مهم این است وقتی آئین نامه اجرایی مدارس که از آن به عنوان «منشور مدیریت مدرسه» نام می برند در اختیار مدیران مدارس است چه لزومی دارد دیگران در امور آموزشی، تربیتی و اجرایی مدارس دخالت کنند؟

باید به مدیران و معلمان مدارس اعتماد کرده و آنان را در تصمیم گیری‌هایشان آزاد گذاشت تا بتوانند متناسب با شرایط و موقعیت مدرسه، تصمیم سازی و تصمیم گیری نمایند چون رمز موفقیت مدرسه آرامش، اعتماد و اطمینان به آن است لذا بحث واگذاری اختیارات به مدیران مدرسه که در «آئین نامه اجرایی جدید مدارس» پیش بینی شده است باید با جدیت تمام دنبال و اجرایی شود.

وقتی کار را به دست افراد اهل، صاحب صلاحیت‌های فنی و حرفه‌ای که از هر جهت گزینش شده و متخصص امر هستند، سپرده شود نیازی به سرک کشیدن و دخالت در کار آنها نیست مگر اینکه معضل و مشکل حادی پیش بیاید و آن وقت چاره ای جز دخالت فنی و تخصصی نهادهای ذیصلاح نباشد.

نباید هر روز مدیر را به بهانه شکایت از مدرسه به اداره کشاند که پاسخگوی شکایات اولیا دانش آموزان باشد در صورتی که مدیر در مدرسه هر روز در حال پاسخگویی به سؤالات و اعتراضات اولیا و دانش آموزان و معلمان است.

کار مدیریت مدرسه و تدریس با وجود فناوری‌های نوین و تعاملات و کانال‌های ارتباطی مختلف و دخالت‌های بی جا در امور مدرسه بی نهایت سخت و طاقت فرسا شده است و لذا باید همه با هم کمک کنیم باری از روی دوش مدرسه بر داشته شود نه اینکه باری بر آن اضافه شود.

مدرسه و معلمان برای اینکه بتوانند به وظایف خود عمل کنند نیازمند محیطی آرام، بی دغدغه و بدور از چالش‌های رفاهی، معیشتی و دخالت‌های بی جا هستند.

مدیر خداوندگار مدرسه است

مدیر خداوندگار مدرسه است؛ هر روزی که مدیر حالش خوب باشد کل مدرسه حالش خوب است و هر روزی که مدیر حالش خوب نباشد حال مدرسه هم خوب نیست. مدیری که با تنش های مختلفی از جمله تعمیرات، ساخت و ساز، فیش های آب، برق و گاز، تنش برخی از معلمان ناتوان، دانش آموزان ناسازگار، برخی اولیاء بهانه گیر، عوامل اجرایی ناکارآمد و غیره مواجهه است نباید انتظار داشت مدرسه ای که مدیریت می کند بهترین دستاورد و خروجی را داشته باشد.

این همه قوانین و مقررات آموزشی و تربیتی وضع شده اند که روند آموزشی و پرورشی مدرسه را تسهیل کنند نه اینکه هر شخص و نهادی برداشت خود را از قوانین و مقررات آموزشی و پرورشی به مدرسه تحمیل کند.

مدیر توانمند، آگاه به قوانین و مقررات آموزشی و پروشی، اثربخش و موثر می‌تواند با استفاده از آئین نامه اجرایی مدارس، مدرسه را اداره کند چون این آئین نامه منشور مدیریت مدرسه است هر آنچه که مدیر برای اداره مدرسه نیاز دارد در آن پیش بینی شده است.

سرانه ناچیز مدارس

بودجه‌ای که برای هزینه های مدرسه پرداخت می‌شود آن قدر ناچیز است که کفاف یک هفته اداره مدرسه را نمی‌دهد اگر همراهی، مشارکت و همکاری اولیاء دانش آموزان و خیرین نباشد هیچ مدرسه ای نمی‌تواند بیشتر از یک هفته دوام بیاورد پس رمز ادامه حیات مدرسه همکاری، مشارکت و همراهی همه افراد سهیم در مدرسه است.

آموزش وپرورش با توجه به مشکلات مالی عدیده ای که دارد به تنهایی نمی تواند پاسخگوی نیازهای مدارس و معلمان باشد لذا نیازمند همراهی و مشارکت همه اقشار جامعه، مجلس و دولت است تا بتواند وظایف خود را به نحو احسن انجام دهد.

طراحی و تدوین یک برنامه عملیاتی مالی مستقل برای تامین بودجه مدارس یکی از ضرورت‌هایی است که باید در مورد طراحی و اجرای آن فکر اساسی کرد زیرا مدرسه برای پاسخگویی به نیازهای مخاطبان خود نیازمند بودجه مشخص و زیرساخت های مناسب است.

حجم زیاد بخشنامه ها

حجم زیاد بخشنامه ها مدیران مدارس را از وظیفه اصلی خود دور کرده است به طوری که روزانه وقت زیادی را از مدیران مدارس برای پاسخگویی به بخشنامه هایی که به مدارس ارسال می شود، صرف می کنند.

یکی از وظایف مدیران مدرسه نظارت بر فعالیت های آموزشی و تربیتی مدرسه و درخواست از معلمان برای ارائه با کیفیت و اثربخش برنامه های درسی و تربیتی به دانش آموزان و همچنین ترغیب معلمان به استفاده از روش های متنوع تدریس متناسب با نیازهای دانش آموزان است لذا تعدد زیاد بخشنامه ها گاهی مدیران را از وظیفه اصلی خود غافل نموده است و گاهی دغدغه اصلی آنان چگونگی پاسخگویی به بخشنامه هاست نه کیفیت بخشی به مسائل آموزشی و تربیتی مدرسه.

باید یک سازوکار مناسب برای ساماندهی صدور و ارسال بخشنامه ها به مدارس اندیشیده شود تا هر معاونت و قسمتی به خود اجازه ندهد تا منویات خود را در قالب بخشنامه به مدارس ارسال کنند.

نتیجه‌

مدرسه مکانی است که آموزش رسمی در آن انجام می‌شود و دانش‌آموزان را در توسعه تحصیلی، اجتماعی و شخصی‌شان کمک می‌کند. مدارس برای آماده‌سازی افراد برای مواجهه با چالش‌ها و فرصت‌های زندگی نقش حیاتی ایفا می‌کنند چه در سطح آموزش ابتدایی، متوسطه یا عالی، مدرسه نقش مهمی در کمک به افراد برای کسب دانش، مهارت‌ها و ارزش‌هایی دارد که آینده آنها را شکل می‌دهد.

برنامه ریزی و ارائه طرح و برنامه باید از مدرسه شروع و اجرایی شود لذا بدون آگاهی از شرایط و موقعیت مدارس نباید برای آنها طرح و برنامه اجرایی پیش بینی کرد به قول معروف شرط اجرای یک برنامه و یا طرح خوب آگاهی از تمامی جنبه ها، شرایط و موقعیت اجرا و زوایای آن است.

طراحی و تدوین یک برنامه عملیاتی مالی مستقل برای تامین بودجه مدارس یکی از ضرورت هایی است که باید در مورد توجه جدی برنامه ریزان آموزش وپرورش و بویژه دولت قرار گیرد.

طراحی یک الگو و سازوکار مناسب برای ساماندهی صدور و ارسال بخشنامه ها به مدارس یک کار مهم و ضروری است تا کمک نماید از ظرفیت ها، موقعیت ها و فرصت های یادگیری آموزشی و تربیتی مدرسه به نحو مطلوبی بهره گیری شود.

مدرسه برای اینکه بتواند به وظیفه اصلی خود عمل کند نیازمند ایجاد محیطی همراه با آرامش و بدون دغدغه است ونه آنها را در کلاس های درس سخت و طاق فرسا نموده است نباید اجازه داد هر روز یک سناریو برای مدرسه ساخته و پرداخته شود.

مدرسه محل کسب معلومات و پرورش خلاقیت و یادگیری آداب و رسوم اجتماعی دانش آموزان برای آمادگی پذیرش مسئولیت های فردای جامعه است لذا مدرسه حرمت دارد، باید سعی کنیم حرمت مدرسه را نگه داریم.

کارشناس مسائل آموزش و پرورش