کره زمین با سرعت در حال نابودی است

ایسنا/ رییس سومین دوره کنفرانس و نمایشگاه ملی چالش‌های زیست محیطی ضمن هشدار نسبت به عبور بشر از ظرفیت زیستی زمین تأکید کرد: موازنه ردپای زیستی و ظرفیتی زیستی زمین برابر نیست و در ایران ردپای زیستی حدودا سه برابر ظرفیت زیستی کشور است که نتیجه آن را می‌توان در مشکلات زیست‌محیطی دید.

به گزارش ایسنا، دکتر یوسف حجت در همایش نقش صنعت، معدن و جامعه در گسترش حکمرانی سبز که صبح امروز در دانشگاه تربیت مدرس برگزار شد، از مفهوم ظرفیت زیستی کره زمین و عبور از این ظرفیت  سخن گفت و تاکید کرد: کره زمین با سرعت غیر قابل باوری در حال نابودی است.

---

بازار

---

وی گفت: همان‌طور که هزینه بیشتر از درآمد در اقتصاد به معنای وضعیت قرمز است، در اکولوژی نیز اگر مصرف از ظرفیت زیستی زمین بیشتر شود، زمین در وضعیت نامتعادل قرار می‌گیرد که امروز همین اتفاق افتاده است.

رییس دانشگاه تربیت مدرس با اشاره به تعریف ظرفیت زیستی اظهارکرد: همان‌طور که یک اتوبوس ظرفیت ۴۰ نفر و هواپیما ظرفیت ۴۰۰ نفر را دارد، زمین نیز ظرفیتی دارد. برآوردها نشان می‌دهد با الگوی مصرف فعلی، ظرفیت پایدار زمین حدود ۴ میلیارد نفر است. در این شرایط تنها اگر مصرف سرانه کاهش یابد، این ظرفیت قابل افزایش است اما اگر مصرف دو برابر شود، توان زمین کمتر نیز خواهد شد.

به گفته وی واژه «ردپای زیستی» اولین بار از سوی ویلیام ریس در سال ۱۹۹۶ مطرح شد.

ایران سه برابر ظرفیت زیستی‌ خود مصرف می‌کند

رییس دانشگاه تربیت مدرس با اشاره به شاخص رد پای زیستی گفت: رد پای زیستی با الگوی مصرف رابطه مستقیم دارد و بر حسب هکتار زمین محاسبه می‌شود. مساحت کره زمین حالا ۵۱ میلیارد هکتار است که ۱۲ میلیارد هکتار آن قابل استفاده است. بر این اساس امروز به‌طور میانگین هر نفر به ۱.۵ هکتار زمین برای زندگی پایدار نیاز دارد. 

حجت ادامه داد: در برخی کشورها مثل امارات، قطر و بحرین این عدد به ۱۰ هکتار برای هر نفر می‌رسد و سرانه آن مصرف بیشتری است. در آمریکا ۱۰ هکتار، اروپا و ژاپن ۵ هکتار و در ایران ۲.۶ هکتار است. 

وی افزود: ظرفیت زیستی هر شخص نه فقط محل خانه او که علاوه بر خانه، جاده، محل دفع پسماند و... را نیز شامل می‌شود. ظرفیت زیستی ۱۲.۲ میلیارد هکتار نشان می‌دهد که این ظرفیت برای ۴.۳ میلیارد نفر است بنابراین دلیل نابودی زمین گذر از این ظرفیت است و بر همین اساس باید رد پای زیستی خود را کاهش دهیم. 

حجت با اشاره به روند تاریخی مصرف منابع گفت: تا سال ۱۹۷۷ ظرفیت زیستی زمین بیشتر از میزان مصرف بشر بود اما از آن سال به بعد، ما وارد فاز کسری شدیم. امروز به‌طور تقریبی نیمه دوم هر سال، منابع ذخیره‌ای زمین مصرف می‌شود. به عنوان مثال در سال ۲۰۱۹ تمام منابع سالانه زمین، طی هفت ماه مصرف شد و ماه‌های بعد از ذخایر نسل‌های آینده برداشت کردیم. در این شرایط وضعیت قطر از دیگر کشورها بدتر است. 

وی هشدار داد: اگر این روند ادامه پیدا کند، در سال ۲۰۳۰ برای ادامه این الگوی مصرف به دو سیاره زمین نیاز خواهیم داشت.

بحران‌ها «اتفاقی» نیست

حجت وضعیت داخلی را نیز بازتابی از همین روند دانست و گفت: ایران تا حدود سال ۱۹۸۰ موازنه مثبت داشت سپس به تدریج با موازنه نابرابر روبرو شد. خشک شدن دریاچه ارومیه، زاینده‌رود، فرونشست زمین، تنش آبی و بحران انرژی تصادفی نیستو این‌ها نتیجه مصرف منابع و عبور از ظرفیت است.

وی افزود: از علل عبور از ظرفیت زیستی نیز افزایش جمعیت و الگوی زندگیست. ظرفیت زیستی ایران ۶۵ میلیون هکتار و ردپای ما ۱۹۵ میلیون هکتار است؛ در حقیقت تقریبا سه برابر ظرفیت سرزمین مصرف می‌کنیم. 

رییس دانشگاه تربیت مدرس درباره وضعیت بهره‌کشی از محیط زیست گفت: با افزایش جمعیت سرانه مصرف آب نیز کم شده و سال ۱۹۹۰ وارد تنش و حالا موجب بحران شده است. برداشت ایمن ۲۰ درصد و مرز خطر مصرف ۴۰ درصد از منابع آبی تجدیدپذیر است. ما عملاً تمام آب رودخانه‌ها را مصرف می‌کنیم. 

حجت در پایان تأکید کرد: راه حل مشکلات محیط زیستی کاهش ردپای محیط زیستی است. 

انتهای پیام