فيلمي در آمريکا ساخته شده که در آن به رسول خدا (ص) هتک حرمت شده است. اين فيلم واکنش شديد مسلمانان را به دنبال داشته است.
به گزارش جهان به نقل از مهر، اولين پرسش مطرح اين است که آيا آزادي بيان حقي بيحد و مرز است و حدودي براي آن متصور نيست؟ آيا به حق آزادي بيان و انديشه ميتوان هر اعتقاد و باوري را زير سؤال برد و مورد توهين قرار داد؟
آزادي عقيده به معناي آن است که هر شخصي، هر تفکري اعم از سياسي، اجتماعي، مذهبي را که حق ميداند آزادانه برگزيند بيآنکه در گزينش آن تحت فشار باشد. آزادي بيان نيز تبلور آزادي عقيده است و به معناي ابراز آزادانه انديشه و اعتقادات ميباشد. اين حق يکي از حقوقي است که در تمام اعلاميههاي حقوق بشري به صراحت به آن تأکيد شده و در قوانين بسياري از کشورها از جمله قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران مورد حمايت قرار گرفته است.
ماده ۱۹ اعلاميه جهاني حقوق بشر (مصوب دهم دسامبر ۱۹۴۸) مقرر ميدارد: «هر کس حق آزادي عقيده و بيان دارد و حق مزبور شامل آن است که از داشتن عقايد خود بيم و اضطرابي نداشته باشد و در کسب اطلاعات و افکار و اخذ و انتشار آن به تمام وسايل ممکن و بدون ملاحظات فردي آزاد باشد.»
اما نکتهاي که بايد به آن توجه داشت اين است که آزادي بيان در اسلام و حقوق بين الملل بدون حد و مرز نيست. بند ۳ ماده ۱۹ ميثاق بين المللي حقوق مدني و سياسي مقرر ميدارد: «اعمال مذکور در بند ۲ اين ماده مستلزم حقوق و مسئوليتهاي خاصي است و لذا ممکن است تابع محدوديتهاي معيني شود که در قانون تصريح شده و براي امور ذيل ضرورت داشته باشد: الف. احترام به حيثيت و حقوق ديگران؛ ب. حفظ امنيت، نظم يا سلامت و اخلاق عمومي.»
پروفسور نوام چامسکي زبانشناس معاصر و استاد بازنشسته دانشگاهام. آي. تي آمريکا در مورد توهين اخير به پيامبر (ص) در قالب يک فيلم موهن گفت: اين اقدام ناراحت کننده و تنفرآميز است که سبب چالشهاي فراوان نيز شده است.
وي در ادامه يادآور شد: ديدگاه آمريکا اين است که ساخت چنين فيلمي قانوني است هر چند غير اخلاقي باشد. در واقع ساخت چنين فيلمي در آمريکا نشان آزادي بيان نيست بلکه بيان تنفر و نوعي بيان تهاجمي است.
وي در خصوص اين موضوع که آيا آزادي بيان بيحد و حصر است نيز گفت: آزادي بيان مقوله و حقي بيحد و مرز نيست و در اروپا و نقاط مختلف دنيا قوانيني وجود دارد که اين حق را محدود ميکند.
استاد بازنشسته دانشگاه MIT در خصوص واکنشهاي صورت گرفته عليه اين فيلم در آمريکا نيز گفت: اگر محکوميت اين فيلم توسط دولتمردان آمريکايي صادقانه باشد با آن موافق هستم چرا که حداقل برخلاف رويه هميشگي آنها در جهت فريب و نيرنگ خواهد بود!