توضیحات بهزیستی درباره ویدئوی جنجالی کمپ اعتیاد شیراز

ايسنا/ صداي دست و پا زدن چند معتاد در حوضچهاي از آب از يکسو و ناله و ضجههاي معتادي ديگر زير ضربات کتک از سوي ديگر، گوشهاي از فيلمي از کمپ ترک اعتياد در قلات شيراز است که دو روز گذشته در شبکههاي مجازي دست به دست شد؛ هرچند مدير روابط عمومي ادارهکل بهزيستي استان فارس اعلام کرد که اين مرکز بلافاصله بعد از انتشار فيلم، شناسايي و با همراهي دستگاه قضايي، پلمب شد، اما سئوالي که مطرح ميشود اين است که نحوه نظارت و بازرسي سازمان بهزيستي بر اينگونه مراکز چگونه صورت ميگيرد و شهروندان شکايات خود را چطور اعلام کنند؟
براساس اعلام سازمان بهزيستي کشور در حال حاضر ۱۰۸۲ مرکز اقامتي و کمپ ترک اعتياد فعال در سطح کشور داراي مجوز از سازمان بهزيستي هستند، اما با اين وجود مراکزي هم هستند که به صورت غير مجاز در اين زمينه فعاليت ميکنند ولي آمار دقيقي از تعداد آنها در دست نيست.
تذکر بهزيستي به مرکز ترک اعتياد قلات شيراز قبل از انتشار فيلم ضرب و شتم معتادان
در همين راستا فريد براتي سده، مديرکل توسعه پيشگيري و درمان اعتياد سازمان بهزيستي کشور درباره انتشار فيلم ضرب و شتم معتادان در يکي از کمپهاي ترک اعتياد استان فارس، توضيحات کوتاهي ارائه ميکند و ميگويد: اين فيلم براي ۲۴ دي ماه است. حدود ۹ روز پيش از اين اتفاق همکاران ما از اين مرکز بازديد داشتهاند و گزارش آن موجود است که مواردي بوده که به آنها تذکر دادهاند، اما موردي که اتفاق افتاده، جزو تخلفات تکراري نبوده و موضوعي نبوده که بگوييم هميشه در مرکز اتفاق ميافتد.
وجود استخر در مراکز ترک اعتياد صرفا براي تفريح و ورزش است و کاربرد ديگري ندارد
براتي سده با بيان اينکه دستورالعمل بهزيستي براي کمپها، هيچ کدام از اين رفتارها را تاييد نميکند و انداختن افراد در استخر در فصل سرد ممنوع است، ادامه ميدهد: ممکن است مرکزي داراي استخر باشد و افراد بخواهند در فصل تابستان آب تني کنند، اما اينکه مددجويان را در آب سرد بياندازند و سپس آنها را کتک بزنند رفتارهاي خلاف است و با آن برخورد ميشود. استخر به عنوان يکي از امکانات ورزشي در مراکز اقامتي تدارک ديده شده و در تابستان ها با هدف تفريح و ورزش مورد استفاده قرار مي گيرد و هيچ کاربرد ديگري براي آن در دستورالعمل منظور نشده است.
وي تاکيد ميکند: مراکز بايد دستورالعمل سازمان بهزيستي را به طور کامل رعايت کنند و تخطي از آن از هر نظر تخلف است و با آن برخورد خواهد شد.
مديرکل توسعه پيشگيري و درمان اعتياد سازمان بهزيستي کشور در ادامه درباره ويژگيهاي کارکنان کمپهاي ترک اعتياد نيز اظهار ميکند: مراکز اقامتي و کمپها بايد پزشک مسئول فني داشته باشند که حضور آنها براي همه روزها الزامي نيست، اما بايد سه روز در هفته در مرکز حضور داشته باشند. همچنين روانشناس، مدديار، مسئول فني، آشپز و پرسنل نگهباني از نيروهاي مراکز هستند. تاکيد سازمان بهزيستي بر اين است که مدديار در مراکز بايد آموزش ديده و داراي گواهي صلاحيت باشند.
وي ميافزايد: از دو سال گذشته سازمان بهزيستي براي مسئولين فني، صاحبان مجوز، روانشناس، مددکار و مدديار مراکز دورههاي آموزشي برگزار کرد و اين دورهها ادامه يافت، اما بعد از آن با ويروس کرونا مواجه شديم، اما اين دورهها ادامه خواهد يافت.
براتي سده در پاسخ به اين سوال که آيا ممکن است در کمپهاي ترک اعتياد سازمان بهزيستي برخي از پرسنل، افرادي باشند که خود در گذشته دچار اعتياد بودهاند و اکنون بهبود يافتهاند؟ ميگويد: ممکن است اينطور باشد.
نحوه نظارت و بازرسي از کمپ هاي ترک اعتياد چگونه است؟
مديرکل توسعه پيشگيري و درمان اعتياد سازمان بهزيستي کشور در ادامه در پاسخ به سوال ديگري درخصوص نحوه نظارت و بازرسي از کمپهاي ترک اعتياد به ارائه توضيحاتي ميپردازد و ميگويد: نظارت سازمان بهزيستي بر روي مراکز ترک اعتياد به صورت دورهاي صورت ميگيرد. براساس شاخصها، چک ليستها و بر مبناي دستورالعملهاي موجود اين نظارت صورت ميگيرد. همکاران ما از مراکز بازديد و براساس آن چک ليست وضعيت مراکز را بررسي ميکنند، با مددجويان صحبت و پرونده آنها، تعداد برنامهها و ويزيتها را نيز به طور رندم بررسي ميکنند. همچنين شرايط تغذيه، کيفيت و نوع خدمات مددجويان مورد بررسي قرار ميگيرد و در اين زمينه نيز با مددجويان صحبت ميشود.
وي ادامه ميدهد: در هر مرکزي نيز دفتري تحت عنوان دفتر بازرسي وجود دارد و پس از بازرسي نقاط قوت و ضعف در آن درج ميشود، سپس کليه افرادي که براي نظارت و بازرسي به کمپ مراجعه کردهاند و همچنين مسئول مرکز بايد آن دفتر را امضا کنند. در صورتي که طي بازديد و بررسي، همکاران ما با مشکل و ايرادي مواجه شوند، مهلتي براي رفع آن ايراد براي مرکز در نظر گرفته ميشود و پس از پايان مهلت مجددا همکاران ما از مرکز بازديد خواهند داشت؛ در صورت بر طرف نشدن ايراد، به مرکز اخطار کتبي داده ميشود و در صورتي که مرکز بيش از دوبار اخطار دريافت کند، در اخطار سوم پرونده به کميسيون ماده ۲۶ استان ارجاع ميشود.
براتي سده يادآور ميشود: کميسيون مذکور ميتواند تا سه ماه موضوع تعطيل شدن مرکز را صادر کند. در صورتي که بعد از سه ماه مرکز براي رفع مشکل اقدام نکند پرونده مرکز به کميسيون عالي صدور پروانهها ارسال و طي بررسي، درصورتي که کميسيون اينطور نتيجه گيري کند که مرکز بايد تعطيل شود، مرکز تعطيل خواهد شد.
البته به گفته مديرکل توسعه پيشگيري و درمان اعتياد سازمان بهزيستي کشور، استثنائاتي وجود دارد که در صورت بروز اين موارد مرکز متخلف به صورت مستقيم تعطيل ميشود و اين استثنائات شامل فوت يکي از مددجويان (فوتي که نشان از کمکاري يا اهمال مرکز صورت گرفته) و بدرفتاري با مددجويان است.
مراکز ترک اعتياد و کمپ ها مجهز به دوربين مدار بسته اند
وي در ادامه با بيان اينکه همه مراکز سازمان بهزيستي از جمله مراکز ترک اعتياد و کمپها مجهز به دوربين مدار بسته هستند، در پاسخ به سوالي درخصوص راستي آزمايي ادعاهاي مددجويان از برخورد کارکنان کمپها تصريح ميکند: درصورت دريافت گزارشاتي، گزارش به استان ارسال و درخواست مي شود تا استان نيز اطلاعاتي را به ما ارائه کند، در صورت صحت موضوع، دستور برخورد صادر ميشود.
البته براتي سده اين را هم ميگويد که بارها شده که شخصا با ادعاهاي عجيب و غريبي مواجه شدهام و شخصا از مرکز بازديد کردهام.
شکايات خود از مراکز بهزيستي را با ۱۴۸۲ در ميان بگذاريد
مديرکل توسعه پيشگيري و درمان اعتياد سازمان بهزيستي کشور همچنين اعلام ميکند که هر فردي که شکايتي از مراکز سازمان بهزيستي داشته باشد ميتواند با شماره ۱۴۸۲ تماس گيرد و شکايت او بررسي خواهد شد.
ناظران مراکز ترک اعتياد چه کساني هستند؟
براتي سده در ادامه در پاسخ به اين سوال که به طور کلي چه کساني از مراکز ترک اعتياد بازديد و نظارت دارند؟ بيان ميکند: نظارت توسط سازمان بهزيستي و يا کميته نظارت استاني (متشکل از سازمان بهزيستي، شوراي هماهنگي مبارزه با مواد مخدر استان، وزارت بهداشت و دانشگاه علوم پزشکي استان و مسئولين قضايي استان و شهرستان) است.
وي درباره زمان و نحوه بازديد از مراکز نيز تصريح ميکند: نظارتها در برخي موارد به صورت رندم و سرزده صورت ميگيرد. البته اگر بازديد با اعلام قبلي نيز صورت گيرد باز هم به نکاتي مانند نظر بيماران و بررسي پرونده توجه ميکنيم. بازديدها به صورت دورهاي صورت ميگيرد؛ چه بسا از يک مرکز ۵ الي ۶ بار بازديد شود و چه بسا از مرکز ديگري ۲ بار در سال بازديد شود. مراکز در اکثر مواقع رتبهبندي شده اند و اغلب مراکز رتبه يک داراي مشکلات کمتري هستند.
تعطيلي ۱۵۶ مرکز ترک اعتياد در دوره کرونا
بنابر اعلام براتي سده در سال ۱۳۹۸، ۷۰۰۰ مورد بازديد و نظارت از مراکز صورت گرفته است. همچنين حدود ۱۵۶ مرکز ترک اعتياد سازمان بهزيستي نيز در دوره کرونا تعطيلي شده اند که بخشي از اين تعطيلي به دليل تخلفات کرونايي و بخشي به دليل شرايط اقتصادي بود
براتي سده در ادامه درباره نظارتهاي سال جاري هم ميگويد: بخش اکثر مراکز تا مرداد ماه به علت شرايط کرونا تعطيل بودند ولي از مرداد تا دي ماه امسال ۳۰۰۰ بازديد نظارتي در شهرستانهاي مختلف در ۲۰ استان کشور انجام شده و با توجه به اينکه در حال دريافت گزارشهاي ۱۱ استان باقيمانده هستيم برآورد ميشود بيش از ۴۲۰۰ نظارت بر مراکز در همين مدت داشتهايم.
بهزيستي مسئوليتي در قبال مراکز غيرمجاز ترک اعتياد ندارد
وي ميافزايد: در حال حاضر ۱۰۸۲ مرکز داراي مجوز داريم و تعدادي از مراکز هستند که به صورت غير مجاز فعاليت ميکنند که آماري از تعداد آنها موجود نيست و بهزيستي هم در قبال اين مراکز غير مجاز مسئوليتي ندارد.