درخواست عجیب ایرانیان خارج کشور از بهزیستی

فارس

بروزرسانی 1399/11/13 - 10:03

درخواست عجیب ایرانیان خارج کشور از بهزیستی

فارس/ گفت‌وگوي ما با مديرکل امور کودکان و نوجوانان سازمان بهزيستي پر از خبرهاي ناب است. از ۱۴۰۰ کودک بيمار شيرخوارگاه‌ها که با مهر مردم صاحب پدر و مادر شدند و استقبال بي‌نظير ايرانيان خارج از کشور براي فرزند پذيري کودکان بيمار تا خيراني که به ميدان آمده‌اند تا با حمايت‌هاي مالي و معنوي از خانواده‌ها سنت زيباي فرزند پذيري کودکان خاص بهزيستي را تقويت کنند.

*اگر موافق باشيد گفت‌وگو را با ارائه آمار فرزندخواندگي کودکان خاص در چند سال اخير آغاز کنيم؟

در ۵ سال گذشته ۹۲، حدود ۱۴۰۰ کودک داراي معلوليت و يا بيماري خاص در سراسر کشور توسط خانواده‌هاي نيکوکار به فرزندخواندگي پذيرفته‌شده‌اند. از اين آمار ۶۰۲ کودک معلول بودند و ۷۹۷ کودک داراي بيماري خاص. معلوليت‌ها هم انواع مختلفي دارند. از ناشنوايي و نابينايي تا معلوليت ذهني و جسمي. بيماري‌هاي خاص هم به همين ترتيب انواع مختلفي دارند. بعضي بيماري‌هاي کودکان ما بعد از چند سال و طي مراحلي درمان مي‌شوند اما بعضي بيماري‌ها ممکن است سال‌ها و شايد تا آخر عمر با فرد همراه باشد اما بسياري از خانواده‌ها با علم به اين موضوع متقاضي فرزندان خاص مي‌شوند.

ما کودکان مبتلا به ايدز داشتيم که توسط خانواده‌هاي نيکوکار به فرزندخواندگي پذيرفته شدند. دو کودک همسان دوقلو داشتيم که دچار ناهنجاري جنسيتي بودند و ظاهر دخترانه داشتند اما درواقع پسر بودند و نيازمند چند عمل جراحي، با همه سختي‌ها، نگراني‌ها و استرسي که در خصوص بيماري‌شان وجود داشت توسط خانواده نيکوکاري به فرزندخواندگي پذيرفته شدند. بزرگي و ايثار مردم سرزمين ما غيرقابل وصف است. پرونده‌هاي فرزندخواندگي کودکان خاص بهزيستي خواندني است. عين بخشش است. هر خانواده مي‌تواند سوژه يک گزارش شما باشد.

*خانواده‌اي که براي فرزندخواندگي پيش‌قدم مي‌شود بايد يک سري شرايط قانوني داشته باشد، يک سري از شرايط هم تشخيصي است و بهزيستي بايد به اين نتيجه برسد که خانواده توانمندي لازم براي نگهداري از کودک را دارد اما اين ذهنيت وجود دارد که پروسه فرزندخواندگي کودکان خاص راحت ترهست. بهزيستي براي خانواده‌هايي که متقاضي اين فرزندان هستند شرايط آسان تري را در نظر مي‌گيرد؟

در حال حاضر رويکرد بهزيستي برمبناي خروج کودکان از مراکز نگهداري و ورود آنها به خانواده است. تلاش ما براين است که اين اتفاق در کمترين زمان ممکن بيفتد. حالا نسبت به اين رويکرد دو نگاه وجود دارد. برخي مي گويند بايد شرايط فرزندخواندگي کودکان خاص را آسان‌تر کنيم و هرکسي آمد گفت مي‌خواهم کودک بيمار را فرزندخوانده کنم بهزيستي استقبال کند و به راحتي فرزند را واگذار کند. اين نگاه ممکن است در برخي ازمراکز بهزيستي هم حاکم باشد،

اما نظرغالب سازمان بهزيستي اين است که وقتي خانواده‌اي آنقدر شهامت دارد که مي‌گويد حاضرم کار سخت‌تر را انجام دهم وفرزند با شرايط خاص را بپذيرد، بهزيستي بايد ببينيد اين خانواده چقدر شرايط فرزندپذيري را دارد؟ اتفاقاً حساسيت ما در مورد اين کودکان کمي بيشتر است. چون خيلي‌ها پا پيش مي‌گذارند اما کمي که جلوتر مي‌آيند و از جزييات بيماري کودک با خبر مي‌شوند پا پس مي‌کشند. يا ممکن است خانواده‌اي آمادگي خودش را براي پذيرش کودکي اعلام کند اما از نظرمسئولان بهزيستي توانايي نگهداري از کودکي با شرايط خاص را نداشته باشند. گام اول خانواده‌ها براي فرزندپذيري کودکان خاص آگاهي است و گام دوم آمادگي. خانواده‌ها بايد آمادگي روحي و ذهني پذيرش فرزند خاص را داشته باشند. چون اين فرآيند، فرايند ساده‌اي نيست وما بايد مطمئن باشيم که خانواده توانايي نگهداري از اين کودکان را دارد.

* اختلاف‌نظر کارشناسان بهزيستي و قضات حوزه فرزندخواندگي سهمي در طولاني شدن پروسه فرزندخواندگي کودکان خاص دارد؟

بهزيستي و قضات حوزه فرزندخواندگي ارتباط خوبي باهم دارند. قضات نظر کارشناسي مددکاران را در خصوص خانواده‌هاي متقاضي مي‌پذيرند و لحاظ مي‌کنند. البته در مواردي هم اختلاف‌نظر در خصوص ارجح بودن مصلحت کودک به وضعيت خانواده وجود دارد.

ايرانيان خارج از کشور متقاضي فرزندپذيري کودکان خاص شيرخوارگاه

*درخواست فرزند پذيري کودکان بيمار و کودک داراي معلوليت شيرخوارگاه بيشتر از کدام استان‌ها مطرح مي‌شود؟

ما تقريباً از همه استان‌هاي کشور براي فرزند پذيري کودکان خاص متقاضي داريم، طبعاً اين درخواست‌ها از کلان‌شهرها و استان‌هايي با جمعيت بالا مثل تهران بيشتراست و از هر قشري هم متقاضي داريم. خانواده‌هاي مذهبي، خانواده‌هاي معمولي که پولدار هم نيستند و اوضاع مالي متوسطي دارند. جالب است بدانيد که هرسال تعدادي از ايرانيان خارج از کشور هم متقاضي فرزند پذيري کودکان بيمار شيرخوارگاه‌ها هستند.

*ايرانيان خارج از کشور چطور پروسه فرزند پذيري کودکان خاص را مي‌گذرانند؟

تا قبل از راه افتادن سامانه اينترنتي فرزندخواندگي متقاضيان فرزند پذيري در خارج از کشور همان ابتداي کار به سفارت‌خانه و کنسولگري‌ها مراجعه مي‌کردند و فرم‌هاي اوليه را پر مي‌کردند. بعد از راه افتادن سامانه اين افراد ثبت‌نام اوليه را به‌صورت اينترنتي انجام مي‌دهند و در مرحله بعد براي تحويل يک سري از مدارک به کنسول گري و سفارت‌خانه‌ها مراجعه مي‌کنند. همکاران ما در کنسولگري‌ها و سفارت‌خانه‌ها کاملاً در اين زمينه توجيه هستند و مي‌دانند که چه برگه‌هايي بايد به متقاضي داده شود و چه مدارکي را تحويل بگيرند. اين موارد جزو وظايف تعريف‌شده يک دفتر در وزارت امور خارجه است. پروسه کمي طولاني است. البته قرار است رايزني‌هايي را با دوستان در وزارت امور خارجه داشته باشيم و تصميماتي اتخاذ شود که پروسه کوتاه‌تر شود.

*اولويت بهزيستي واگذاري کودکان خاص به خانواده هاي ساکن ايران است يا ايرانيان خارج از کشور؟

براي ما مهم است که کودکان از همان سنين پايين وارد خانواده شوند، اما براي ايرانيان خارج از کشور شرايط خاصي بايد برايمان محرز شود. اگر خانواده صلاحيت لازم را داشته باشد و اگر کودک بيماري خاصي داشته باشد که در خارج از کشور درمان‌هاي بهتري برايش وجود داشته باشد اولويت ما واگذاري فرزند به اين خانواده است. اما به‌طورکلي برتري زماني براي متقاضيان فرزندپذيري داخل و خارج از کشور نداريم. همه در يک صف قرار مي‌گيرند.

البته ما محدوديت‌هايي براي واگذاري فرزند هم داريم و در بعضي کشورها به دليل کنوانسيون‌ها به مشکل برخورديم. قوانين کشورها با هم متفاوت است، در برخي موارد تعابير و تفاسير مختلفي از قواتين فرزندخواندگي کشور ما در کشورهاي ديگر مي شود و امکان واگذاري فرزند وجود ندارد.

*نگهداري از يک کودک با شرايط خاص براي بهزيستي به‌صورت ماهانه يا روزانه چقدر هزينه دارد؟

نمي‌توان رقم مشخصي را گفت. چون ما ۳۳ شيرخوارگاه با يک تعداد نيروي مشخص داريم. چه ۱۰ کودک در شيرخوارگاه باشد چه ۲۰ کودک. در حوزه درمان کودکان هم بسته به نوع بيماري هزينه‌ها متفاوت است.

۱۵ هزار متقاضي فرزندپذيري در نوبت هستند

مثلاً بعضي خانواده‌ها فقط فرزند دختر مي‌خواهند آن‌هم زير دو سال. به ازاي هر فرزند دختر زير دو سال بهزيستي ۱۷ متقاضي وجود دارد. اما ما کودکاني داريم که شش‌ساله هستند و محروم از خانواده و هيچ متقاضي براي آن‌ها وجود ندارد. همين شرايط پيش مي‌آيد که ما از سال ۹۰ تا آلان ۱۵ هزار متقاضي فرزند پذيري داريم. البته اين روزها با ترويج سنت فرزند پذيري کودکان خاص اتفاقات خوبي افتاده است. اميدوارم روزي برسد که باافتخار بگوييم حتي يک کودک هم در مراکز شبه خانواده وجود ندارد.