بیش از 200 هزار دانشآموز بخاطر کرونا از تحصیل بازماندند

تسنيم/ به نظر ميرسد در سال تحصيلي جاري حدود ۲۰۰ هزار دانش آموز بازمانده از تحصيل در کشور داريم حال بايد به اين پرسش پاسخ داد که شرايط کرونايي تا چه اندازه به افزايش ترک تحصيل دامن زده است؟
آموزش مجازي اگر چه ميتواند فرصتي براي برقراري عدالت آموزشي باشد اما در شرايط فعلي به دليل فراهم نبودن ابزار مورد نياز و زيرساختهاي لازم، به شاخصي براي عميقتر شدن شکاف آموزشي و لطمه بيشتر به پيکر نحيف عدالت آموزشي شده است و هماکنون بخشي از دانش آموزان به دليل دسترسي نداشتن به آموزش مجازي از چرخه تحصيل باز ماندهاند.
گراني تبلت و گوشي هوشمند و ناتواني مالي خانوادهها براي خريد آن باعث افزايش آمار 3.5 ميليوني دانش آموزان بازمانده از پيامرسان آموزشي شاد به 5 ميليون دانش آموز شده و اطلاعاتي از دسترسي اين دانش آموزان به تلويزيون وجود ندارد. گروههايي از دانش آموزان در حاشيه شهرهاي بزرگ و مناطق روستايي به دليل دسترسي نداشتن به آموزش مجازي عملاً ارتباطي با معلم و کلاس درس خود نداشته و خطر ترک تحصيل، آنها را به شکل جدي تهديد ميکند.
بي اطلاعي از وضعيت دانش آموزان و کار در لالهزار
وقتي به مناطق پايين پايتخت برويم، اين کاستيها عيانتر خواهد شد؛ مصداق آن را هم دبير دوره متوسطه اول يکي از مدارس جنوبي پايتخت وضعيت دانشآموزان بازمانده از آموزش مجازي در کلاس درس خود را اينگونه برايمان شرح ميدهد: هماکنون از وضعيت 10 دانش آموز اطلاعي ندارم، مدير مدرسه از وضعيت آنها خبر دارد، سه نفر از دانش آموزان را پيگيري کردم و گفتند از طريق تلويزيون درسها را دنبال ميکنند، اينها در امتحانات مجازي هم غايب هستند.
از جنوب پايتخت به مناطق مرکزي که برويم باز هم هستند دانشآموزاني که از آموزش مجازي جا ماندهاند و در اين ميان حتي برخي کار را بر درس ترجيح دادهاند؛ روايت مدير يکي از مدارس دولتي دوره متوسطه اول از وضعيت سه دانش آموزش که در کلاس مجازي غايب هستند، اينگونه است: وقتي با يکي از دانش آموزان صحبت کردم گفت که به لالهزار رفته و در آنجا مشغول کار است و درسها را از تلويزيون دنبال ميکنم.
با گذشت حدود 5 ماه از آغاز سال تحصيلي، بر اساس برخي آمارها در دوره متوسطه اول، حدود 200 هزار دانش آموز بازمانده از تحصيل در سال تحصيلي جاري داريم البته براي گفتوگو درباره اين آمار و ترک تحصيل دانش آموزان دوره متوسطه اول و دوم در سال تحصيلي جاري بارها با مديران دفتر آموزش متوسطه اول و دوم آموزش و پرورش تماس گرفتيم اما متاسفانه پاسخگو نبودند!
قطعاً پاسخگويي آموزش و پرورش درباره وضعيت ترک تحصيل دانش آموزان دوره متوسطه اول و دوم، حساس بودن مديران معاونت متوسطه به مسئله ترک تحصيل دانش آموزان و اعلام آماري در اين رابطه ميتواند باعث تنوير افکار عمومي شده و به حساسسازي ساير نهادها و دستگاهها براي حمايت از دانش آموزان بازمانده از تحصيل در شرايط کرونايي منجر شود.
5 استاني که در سال تحصيلي گذشته بيشترين ترک تحصيلهاي دوره ابتدايي از پايه ششم را دارند (دانش آموزاني که از پايه ششم وارد پايه هفتم نميشوند) استانهاي سيستان و بلوچستان، خراسان رضوي، خوزستان، آذربايجان غربي و کرمان هستند.
بر خلاف باور رايج که ساکنان استان تهران را غالبا افرادي برخوردار از حداقل امکانات ميداند، تهران و شهرستانهاي آن جزو رتبههاي برتر ترک تحصيل دانش آموزان در متوسطه اول و دوم هستند. 5 استاني که بيشترين ترک تحصيل در دوره متوسطه اول را براي سال تحصيلي جاري دارند شامل سيستان و بلوچستان، خراسان رضوي، خوزستان، تهران و آذربايجان غربي هستند.
اين رتبهبندي در متوسطه دوم نيز مشابه بوده و استانهاي سيستان و بلوچستان، خراسان رضوي، خوزستان، تهران و آذربايجان غربي 5 استاني هستند که بيشترين ترک تحصيل را در اين دوره داشته اند. حضور برخي استانها مانند سيستان و بلوچستان و خوزستان در جمع بيشترين ترک تحصيلهاي هر سه دوره تحصيلي است، که نشان دهنده ضرورت تمرکز و برنامه ريزي بيشتر در اين استانها است. در آتش سوزي کانکس معلمان که اخيرا در روستاي کنگرستان سردشت دزفول رخ داد، سه نوجوان سنين 14، 15 و 17 ساله که انتظار ميرود افراد در اين سن، دانشآموز باشند، طبق اعلام آموزش و پرورش خوزستان ترک تحصيل کرده بودند!
ترک تحصيل دختران در دوره ابتدايي بيشتر از پسران
در دوره متوسطه دوم در مجموع کل کشور ترک تحصيل پسران بيشتر از دختران است و نرخ پوشش تحصيلي در اين دوره 83 درصد است.
در دوره متوسطه اول در مجموع کل کشور ترک تحصيل دختران بيشتر از پسران است و نرخ پوشش تحصيلي در اين دوره 95 درصد است.
در دوره ابتدايي در مجموع کل کشور ترک تحصيل دختران بيشتر از پسران است.
مديرکل آموزش و پرورش عشايري: 210 هزار بازمانده از تحصيل داريم
با اين وجود محمدرضا سيفي مديرکل دفتر توسعه عدالت آموزشي و آموزش عشاير آموزش و پرورش، تعداد دانش آموزان بازمانده از تحصيل دوره ابتدايي در سال تحصيلي جاري را 210 هزار نفر دانست، يعني دانش آموزاني که نتوانستهاند به شيوههاي مختلف در کلاس درس حضوري و مجازي حاضر شوند.
پيشتر نيز، رضوان حکيمزاده معاون آموزش ابتدايي وزارت آموزش و پرورش، آمار بازماندگان از تحصيل در پايه اول دبستان را حدود 89 هزار نفر اعلام کرده و گفته بود که آمار بازماندگان از تحصيل ساير پايهها نيز در حال پيگيري است.
مجلس و دانش آموزان بازمانده از تحصيل
به نظر ميرسد ترک تحصيل دانشآموزان براي نمايندگان مجلس هم چندان داراي اهميت نيست! شايد بخشي از اين موضوع ناشي از عدم ارائه آمار دقيق از سوي آموزش و پرورش باشد. با وجودي که گفته ميشود براي تامين تبلت مورد نياز دانش آموزان به حدود 12 هزار ميليارد تومان بودجه نياز است اما کميسيون تلفيق مجلس 800 ميليارد تومان اعتبار را براي تأمين تبلت دانشآموزان مناطق محروم تصويب کرده است. فارغ از ناکافي بودن ميزان اين بودجه، ممکن است همين مبلغ (اگر اعتبار آن تصويب و تخصيص يابد) به سال تحصيلي جاري نرسد حتي مشخص نيست وضعيت ساير بازماندگان از تحصيل در سال جاري چه خواهد شد و چه کسي بايد به فکر آنها باشد؟
روايت مديران آموزش و پرورش استانها از بازماندگان تحصيل
مديرکل آموزش و پرورش خراسان رضوي نيز گفت: با توجه به برآوردي که از ثبتنام دانشآموزان و آمار ثبت شده در سامانه سناد در خراسان رضوي داريم حدود 40 هزار دانشآموز در سال تحصيلي جاري ترک تحصيل کردهاند، آمار دانشآموزان بازمانده از تحصيل در استان نسبت به سال گذشته بيش از 2 برابر افزايش داشته است.
حسنعلي اصغري، مديرکل آموزش و پرورش استان قزوين: دو هزار دانشآموز بازمانده از تحصيل در سطح اين استان حضور دارند که 1227 نفر در مقطع متوسطه و 773 نفر در دوره ابتدايي هستند 527 نفر از دانشآموزان بازمانده از تحصيل در مقطع متوسطه بايد از پايه ششم به هفتم ميرفتند و 700 نفر نيز از پايه نهم به دهم، ولي هيچکدام ثبتنام نکردهاند.
سيد محمد سيدي معاون آموزش متوسطه آموزش و پرورش خراسان شمالي: امسال هزار و 429 نفر از دانش آموزان متوسطه اول در کلاسهاي درس حضور نيافتند که نيمي از آنان معادل 711 نفر مربوط به گذر تحصيلي يعني پايه ششم به هفتم است، با تلاشهاي انجام شده، 65 نفر از اين دانش آموزان جذب شدند، و اکنون هزار و 364 نفر شامل 641 نفر دختر و 723 نفر پسر هنوز در کلاسهاي درس حضور نيافتهاند. بيشترين ترک تحصيل در ميان دانش آموزان روستا و حاشيه شهر مشاهده ميشود و علت آن شرايط اقتصادي، ازدواج دختران، اشتغال به کار و مشکلات اقتصادي است. امسال هزار و 239 نفر از دانش آموزان متوسطه دوم در شاخه نظري ترک تحصيل کردند که از اين تعداد تاکنون 122 نفر جذب شده اند و پيگيري براي جذب هزار و 117 نفر ادامه دارد.
حميدرضا رخشاني؛ مديرکل آموزش و پرورش استان سيستان و بلوچستان آمار کلي وضعيت بازماندگان از تحصيل در طول سالهاي اخير را اعلام کرده و گفته است: براساس آمارگيري که به تازگي انجام شده و نتايج آن به زودي اعلام ميشود 50 درصد دانشآموزان اين استان يا بازمانده از تحصيل هستند يا ترک تحصيل کردهاند. طبق آماري که از سال 92 تاکنون در استان سيستان و بلوچستان وجود دارد و مدام تکرار ميشود 141 هزار بازمانده و ترک تحصيلي در اين استان وجود دارد.
در همين رابطه قائدي؛ مديرکل آموزش و پرورش استان چهار محال و بختياري درباره جمعيت ترک تحصيليهاي اين استان در سال تحصيلي جاري به تسنيم گفت: تعداد دانشآموزان بازمانده از تحصيل استان در سالهاي اخير حدود 8500 نفر است.
او ادامه داد: در مدارس مناطق دوردست که به دليل نبود اينترنت به شبکه شاد دسترسي ندارند، آموزشها حضوري است، 16 هزار دانشآموز ابزار لازم براي آموزش مجازي را در اختيار ندارند البته براي دو هزار نفر تبلت تهيه کرديم. آموزش مجازي چندان باعث ترک تحصيل نشده است چون با روشهاي جايگزين ديگر همچون آموزش تلويزيوني و ارسال درس نامه دانشآموزان را تحت پوشش قرار داديم.
بازماندگان از تحصيل در لايحه بودجه 1400؛دبيرستانيها جاماندند
بر اساس برنامه کيفيتبخشي و توسعه عدالت آموزشي (127594) در لايحه بودجه 1400 آموزش و پرورش، اعتبارات مربوط به بازماندگان از تحصيل مختص مقاطع ابتدايي و متوسطه اول (دوره آموزش عمومي) است و براي متوسطه دوم مبلغي تعيين نشده است. طبق اعداد لايحه بودجه، در سال تحصيلي آينده 86 هزار و 501 بازمانده از تحصيل، در 8 استان تحت حمايت قرار خواهند گرفت. 75 درصد اين افراد حمايت شده، در استانهاي خوزستان (32 هزار نفر)، سيستان و بلوچستان (19 هزار نفر) و آذربايجان غربي (12 هزار نفر) هستند.