یوزپلنگ ایرانی در اسارت آیندهای دارد؟
![یوزپلنگ ایرانی در اسارت آیندهای دارد؟](https://app.akharinkhabar.ir/images/2021/04/04/7ba313ca-4f99-453a-a9b8-b94a16eb8a6a.jpeg)
ايسنا/ يک کارشناس حيات وحش گفت که احتمال موفقيت پروژه تکثير در اسارت يوزپلنگها در ايران کم و حذف يک يوزپلنگ نر بالغ و سالم از طبيعت کار اشتباهي بوده است.
ابتداي فروردين ماه امسال «فيروز» - يوز نر ۱۱ ساله منطقه توران - زندهگيري و براي جفتگيري با «ايران» - يوزپلنگ ماده - به محيط اسارت واقع در سايت توران منتقل شد. انتشار اين خبر واکنشهايي را بهدنبال داشت و برخي از کارشناسان اعلام کردند که چنين اقدامي ميتواند معدود يوزهاي باقي مانده در طبيعت را تهديد کند.
اميرعبدوس - مدير کل محيط زيست استان سمنان - با انتشار ويديويي درباره اين اتفاق توضيح داد: طي ۹ ماه اخير موفق نشديم که بهصورت طبيعي يوز نري را وارد فنس ايران - يوزپلنگ ماده سايت توران - کنيم. از اينرو تصميم گرفته شد که «فيروز» را زندهگيري و ترغيب به جفتگيري با «ايران» کنيم.
عبدوس همچنين تصريح کرده است که طي سال گذشته از ۲۵ فرد يوز در منطقه توران تصويربرداري شده است.
نويد زماني - کارشناس حيات وحش - در پاسخ به اين پرسش که آيا ميتوان با زندهگيري يوزهاي موجود در طبيعت و انتقال آنها به محيط اسارت، يوزپلنگها را از خطر انقراض نجات داد يا خير؟ اظهارکرد: روي موضوع تکثير در اسارت در آفريقاي جنوبي کار شده است و توانستهاند که تعداد يوزهاي آفريقايي را با استفاده از اين روش بيشتر کنند اما ما بايد شرايط کشور خود اعم از امکانات و شرايط مالي و شرايط يوزپلنگها را لحاظ کنيم.
وي ادامه داد: بودجه و امکانات ما در ايران براي تکثير يوزپلنگ در اسارت محدود است. از سويي ديگر يوزپلنگ در ايران در بحران انقراض قرار دارد و شرايط آن قابل مقايسه با يوزهاي آفريقايي نيست. در خوشبينانهترين حالت ممکن شايد تعداد يوزها در ايران ۵۰ فرد باشد. از اينرو بايد در اين زمينه با احتياط عمل کنيم، نه اينکه يکدفعه اقدام به حذف يک يوز نر بالغ از منطقهاي مانند زيستگاه حساس توران کنيم، به اين اميد که شايد بتوانيم در اسارت آن را تکثير کنيم.
اين کارشناس حيات وحش با اشاره به اينکه احتمال موفقيت پروژه تکثير در اسارت در ايران کم است، تصريح کرد: توليد مثل يوزپلنگ در اسارت کار سختي است که حتي اگر در اين زمينه موفق هم باشيم امکان اينکه بتوانيم يوزهاي متولد شده در اسارت را به طبيعت بازگردانيم بسيار کم است. بههرحال جدا کردن يک يوز نر بالغ و سالم از طبيعت باتوجه به شرايط حساس يوزپلنگها در کشور ما کار درستي نبوده است.
زماني در ادامه در پاسخ به اين پرسش ايسنا که با «ايران» - يوز جوان مادهاي که در اسارت است - چه بايد کرد و آيا بايد اجازه داد که بدون زادآوري به زندگي خود ادامه دهد؟ گفت: درحال حاضر ميتوان براي «ايران» از روش لقاح مصنوعي استفاده کرد. وقتي يوزپلنگي را از طبيعت جدا ميکنيم تمامي رفتارهاي يوز ازجمله رفتارهاي توليد مثلي او تغيير ميکند. در کشورهاي پيشرفته براي اينکه اين تغيير رفتار به حداقل برسد محيط اسارت را تاحد زيادي با شرايط طبيعي شبيهسازي ميکنند اما آيا ما در ايران امکان اين کار را داريم؟
به گفته وي هرچند که شانس زادآوري يوز ازطريق لقاح مصنوعي کم است اما باتوجه به شرايط موجود ميتوان گفت که شانس تکثير در اسارت با زندهگيري يوزهاي موجود در طبيعت نيز بسيار پايين است.
اين مدرس دانشگاه با تاکيد بر اينکه اولويت ما بايد حفظ زيستگاه باشد، اظهار کرد: درحال حاضر ما آمار دقيقي از تعداد يوزهاي موجود در طبيعت نداريم اين درحاليست که گام اول مديريت حيات وحش، پايش جمعيت گونه است. در مرحله اول ما بايد امکانات خود را روي تخمين جمعيت يوزپلنگها در ايران متمرکز و پس از آن براي حفاظت از آن برنامهريزي کنيم بنابراين نياز است که هرچه زودتر نسبت به دوربينگذاري و پايش جمعيت با استفاده از نظرات تخصصي کارشناسان اقدام کنيم.
زماني در پايان گفت: پس از پايش جمعيت ميتوان براي چگونگي حفظ يوز برنامهريزي کرد. کار درستي نيست که خودسرانه و بدون داشتن اطلاعات کامل اقدام بهزندهگيري کنيم.