متن کامل فتوای حضرت آیت الله سیستانی درباره روزه در شرایط کرونا

شفقنا/ آيت الله العظمي سيستاني روز شنبه به استفتايي درباره روزه ماه مبارک رمضان در سايه شيوع ويروس کرونا در جهان پاسخ گفتند.

متن استفتا و پاسخ کامل حضرت آيت الله العظمي سيستاني به شرح زير است:

---

بازار

---

بسم الله الرحمن الرحيم
دفتر مرجع عاليقدر آقاي سيد علي سيستاني (دام ظله)
سلام عليکم
ماه مبارک رمضان در حالي نزديک مي‌شود که ويروس کرونا همچنان در مناطق مختلف جهان در حال انتشار است. برخي از پزشکان براي کاهش احتمال ابتلا به اين ويروس خطرناک، نوشيدن آب را در فاصله‌هاي نزديک توصيه مي‌کنند؛ زيرا کمبود آب موجب کاهش سيستم ايمني و دفاعي بدن مي‌شود، و در صورت رسيدن ويروس به گلوي خشک، شرايط مساعدي براي انتقال آن به دستگاه تنفسي فراهم مي‌شود، در حالي که نوشيدن مکرر مايعات به انتقال ويروس به معده و از بين بردن آن کمک مي‌کند.

آيا مطالب ذکرشده موجب مي‌شود که امسال روزه ماه رمضان از مسلمانان ساقط شود؟
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

بسم الله الرحمن الرحيم
وجوب روزه ماه مبارک رمضان يک تکليف فردي است، و هر کس شرايط وجوب روزه را دارا باشد با صرف نظر از وجوب يا عدم وجوب آن بر ديگران، موظف است روزه بگيرد.

بنابراين اگر مسلماني وارد ماه رمضان آينده شود و ترس آن را داشته باشد که در صورت روزه گرفتن به بيماري کرونا مبتلا خواهد شد هرچند تمام اقدامات پيشگيرانه و احتياطي را مراعات کند، نسبت به هر روز که چنين ترسي وجود داشته باشد وجوب روزه از او ساقط مي‌گردد و بعدا بايد قضا کند، ولي اگر بتواند با مراعات اقدامات احتياطي احتمال ابتلا به بيماري را کاهش دهد تا آنجا که ازنظر عقلا ديگر چنين احتمالي مورد اعتنا نباشد، و لو به اينکه در خانه بماند و از اختلاط با ديگران در فاصله نزديک پرهيز کند و از ماسک و دستکش استفاده کند و دست‌هايش را مکرراً ضدعفوني کند، و انجام اين کارها او را در مشقت شديد و فوق‌العاده قرار ندهد، در اين صورت وجوب روزه از او ساقط نمي‌گردد.

و اما اينکه گفته شد برخي از پزشکان جهت جلوگيري از کاهش آب بدن و خشکي گلو، نوشيدن مکرر آب در فاصله زماني نزديک به هم را توصيه مي‌کنند، چراکه عارض شدن اين دو امر احتمال ابتلا به ويروس کرونا را افزايش مي‌دهد؛ اين مطلب ـ بر فرض صحت ـ مانع از وجوب روزه نمي‌شود، مگر براي کسي که پس از رسيدن اين مطلب به او بر خود بترسد که اگر روزه بگيرد به اين بيماري مبتلا خواهد شد و راهي براي کاهش احتمال ابتلا وجود نداشته باشد به طوري که [عنوان] ترس از بيماري بر او صدق نکند ـ هرچند با ماندن در خانه و به کارگيري ساير اقدامات احتياطي يادشده ـ و اما افراد ديگر بايد روزه بگيرند. و چه بسا ممکن است شخص روزه‌دار پيش از سحر با مصرف سبزيجات و ميوه‌هاي سرشار از آب ـ مانند خيار و هندوانه ـ کاهش آب بدنِ ناشي از روزه‌داري را جبران کند؛ همچنان که مي‌تواند با جويدن آدامسِ بدون شکر از خشک شدن گلو جلوگيري کند ـ البته به شرط اينکه ذرات آدامس پس از جدا شدن وارد حلق نشود ـ چراکه جويدن آدامس باعث افزايش ترشح بزاق دهان مي‌شود و بلعيدن بزاق دهان در حال روزه بلامانع است.

بنابراين افرادي که مي‌توانند کار خود را در ماه رمضان رها کنند و در منزل باقي بمانند و از ابتلا به ويروس در امان باشند، وجوب روزه از آنان ساقط نمي‌شود؛ ولي افرادي که ـ بنا به هر دليلي ـ نمي‌توانند کار خود را رها کنند اگر به واسطه نخوردن آب در فاصله‌هاي زماني نزديک در روز، ترس از ابتلا به کرونا داشته باشند و راه ديگري براي در امان بودن از آن نداشته باشند، روزه بر آنان واجب نيست، ولي با اين وجود مجاز به روزه خواري درملأ عام هم نيستند. بدون شک روزه ماه رمضان يکي از مهم ترين فريضه‌هاي شرعي است و ترک آن بدون داشتن عذر واقعي جايز نيست، و هر شخص نسبت به وضعيت خود آگاه تر است که آيا عذر واقعي براي ترک روزه دارد يا خير؟

خلاصه کلام اينکه وجوب روزه در ماه رمضان از کسي ساقط مي‌شود که عذر شرعي داشته باشد، مانند بيمار و کسي که به خاطر نصيحت پزشک ـ مثلاً ـ بر خود بترسد که روزه گرفتن موجب ابتلايش به بيماري شود و اقدامات پيشگيرانه و احتياطي که او را از ابتلا به بيماري ايمن سازند برايش ميسّر نباشد، و در غير اين صورت بايد اين اقدامات را انجام دهد و مجاز به ترک روزه نيست.

والسلام عليکم و رحمه الله و برکاته
۱۷/ شعبان/ ۱۴۴۱ هـ
دفتر مرجع عاليقدر آقاي سيستاني (مُدّ ظلّه)/نجف اشرف

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar