ادامه واکسیناسیون در انتظار محموله های جدید

همشهري/ در گفت‌وگويي با کارشناسان به پرسش‌هايي درباره دلايل متوقف شدن واکسيناسيون عليه کرونا و بلاتکليفي براي تزريق دوز دوم پرداخته شده است.

گزارش‌هاي به‌دست آمده ازبرخي استان‌ها، از پايان ذخاير برخي واکسن کرونا يا اتمام آن در چند روز آينده حکايت دارد.
 
‌موجودي واکسن کرونا صفر شده است؟ اين پرسشي است که در روزهاي گذشته فراوان شنيده مي‌شود. آنهايي که با وجود قرار گرفتن در گروه واکسيناسيون، همچنان در نوبت نشسته‌اند، آنها که دوز اول را تزريق کرده‌اند و از وقت دوز دوم‌شان گذشته است و آنها که در انتظار رسيدن گروه واکسيناسيون‌شان هستند، همه نگرانند.

خبرهايي که از مراکز سلامت و بهداشت به گوش مي‌رسد، حکايت از متوقف شدن واکسيناسيون دارد؛ چراکه واکسن جديدي وارد نشده است و همه اينها در شرايطي است که واکسن‌هاي داخلي هم هنوز به توليد انبوه نرسيده‌اند. اواخر ارديبهشت بود که در برخي از مراکز استان‌ها، اعلام شد موجودي واکسن کرونايشان صفر شده است، تعدادي از استان‌ها هم اعلام کردند، موجودي‌شان در حال تمام شدن است. آنها در انتظار واردات محموله جديد نشسته‌اند. 28 ارديبهشت بود که معاون فني گمرگ اعلام کرد، از 15 بهمن تا 26 ارديبهشت ماه، 5 ميليون و 647 هزار و 800 هزار دوز واکسن وارد کشور شده است.

---

بازار

---

بر اساس اعلام اين مسئول، بخشي از اين واکسن‌ها از کشورهاي روسيه، چين و هند و همچنين سهميه کوواکس از ايتاليا و کره جنوبي وارد کشور شده است. از آن تاريخ تنها يک محموله ديگر 100 هزار دوزي واکسن اسپوتنيک وي از روسيه در سيزدهم خرداد وارد کشور شد‌ که بر اساس آمارهاي وزارت بهداشت تاکنون 5 ميليون 747 هزار و 800 دوز آن تزريق شده است.

 حالا مسئولان وعده مي‌دهند در روزهاي آينده محموله هاي ديگري به ايران برسد. با اين همه گفته مي‌شود موجودي واکسن‌هاي خارجي در بيشتر استان‌هاي کشور ازجمله تهران يا تمام‌شده يا رو به اتمام است.

دانشگاه علوم‌پزشکي شيراز نخستين مرکزي بود که با صدور اطلاعيه‌اي از توقف واکسيناسيون کرونا تا اطلاع ثانوي خبر داد؛ هر چند عليرضا رئيسي، سخنگوي ستاد ملي مقابله با کرونا توقف تزريق واکسن کرونا در کشور را رد کرده و گفته اوايل هفته گذشته قرار بود يک محموله واکسن شامل 3ميليون دوز از يکي از کشورها وارد شود، اما با تأخير مواجه شده است.

براساس اعلام او، تا رسيدن محموله جديد واکسينه شدن گروه‌هاي سني پرخطر ادامه خواهد داشت. البته تزريق دوز اول براي سالمندان بالاي 70سال بسيار کند انجام مي‌شود و دوز دومي‌ها هم بايد فعلا منتظر فراخوان وزارت بهداشت بمانند. پيش از اين سخنگوي سازمان غذا و دارو اعلام کرده بود که تا پايان خرداد 7ميليون واکسن وارد کشور مي‌شود؛ هر چند که اين اتفاق را منوط به تحقق وعده‌ها دانسته است؛ سرنوشتي که براي قرارداد 60ميليون دوزي با اسپوتنيک‌وي روسيه هم تکرار شده است. به‌گفته کيانوش جهانپور، هيچ‌کدام از قراردادهاي قبلي چه با اسپوتنيک و چه با کشورهاي ديگر، تا امروز ضريب تحقق ۱۰۰درصدي يا حتي ۵۰درصدي نداشته و همه در ارسال واکسن به نوعي تأخير دارند.

بلاتکليفي دوز دوم و تجويز واکسن‌هاي ترکيبي
گروهي که دوز اول واکسن را تزريق کرده‌اند و زمان تزريق دوز دوم‌شان طولاني شده، نگران ايمني ايجاد شده بدن‌شان هستند، اما وزارت بهداشت در اطلاعيه‌اي اعلام کرد که «تأخير چندروزه تا چند هفته و براي برخي از واکسن‌ها تا چند ماه، تأثيري بر اثربخشي و ايمني‌زايي واکسن ندارد.» حالا در اين شرايط، برخي پيشنهاد استفاده از واکسن‌هاي ترکيبي را  مي‌دهند؛ يعني دوز اول و دوم از 2شرکت متفاوت توليد‌کننده واکسن تزريق شود. آنها اين راه‌حل را تنها چاره‌کار براي جبران کمبود واکسن مي‌دانند.

در ميان تمام واکسن‌هاي مورد استفاده در ايران، واکسن‌هاي سينوفارم، بهارات و آسترازنکا در دوز اول و دوم مشترک هستند و افرادي که دوز اول را خارجي زده‌اند، دوز دوم را مي‌توانند ايراني دريافت کنند؛ اين همان موضوعي است که سخنگوي ستاد ملي مقابله با کرونا هم به آن اشاره مي‌کند. به‌گفته او، در تيرماه، 3 تا 5ميليون دوز واکسن داخلي توليد مي‌شود و در مرداد‌ماه اين عدد به 10ميليون دوز مي‌رسد.

براساس آمار رسمي وزارت بهداشت، تاکنون 4ميليون و 203هزارو784نفر دوز اول واکسن را دريافت کرده و تنها 619هزارو795نفر دوز دوم را تزريق کرده‌اند. همه اينها در شرايطي است که خطر شيوع جهش‌هاي جديد کرونا مثل ويروس هندي و آفريقايي جدي‌تر شده و تعداد شهرهاي قرمز در جنوب‌شرقي کشور افزايش يافته است.

مصطفي قانعي، رئيس کميته علمي ستاد مقابله با کرونا درباره تغيير نوع واکسن با توجه به کمبودهايي که در کشور به‌وجود آمده است به همشهري مي‌گويد: «اين مسئله مبناي علمي دارد؛ چراکه هر دو واکسن سينوفارم و برکت ويروس غيرفعال شده يا کشته شده کرونا هستند. با توجه به اين شرايط کساني که دوز اول را سينوفارم زده‌اند، مي‌توانند در دوز يادآور برکت تزريق کنند. اين مسئله حتي درباره واکسن اسپوتنيک‌وي هم صادق است؛ يعني اگر دوز اول از اين واکسن ترزيق شده، دوز دوم را مي‌توانند واکسن مشترک پاستور – کوبا بزنند.»

کاهش اثربخشي در دوز دوم
در اين ميان، براساس اعلام حميد سوري، رئيس کميته کشوري اپيدميولوژي کرونا، هم‌اکنون بيشترين واکسني که در دنيا استفاده مي‌شود، واکسن آسترازنکاست، پس از آن واکسن‌هايي مثل فايزر و بايوتک قرار مي‌گيرند. سينوفارم، اسپوتنيک‌وي و سينوواک هم از سوي 20، 30کشور مورد استفاده قرار مي‌گيرند.

در دوز اول و دوم مهم اين است که هر دو واکسن از يک پلتفرم باشند؛ يعني دوز دوم واکسن بهارات مي‌تواند سينوفارم باشد و مرحله بعدي تزريق اسپوتنيک، آسترازنکا درنظر گفته شود. اين اپيدميولوژيست در پاسخ به اين سؤال که فاصله ميان دوز اول و دوم چقدر روي ايمني افراد تأثير مي‌گذارد هم به همشهري مي‌گويد: «هر چه فاصله زماني بين تزريق 2دوز واکسن بيشتر شود، ديگر نمي‌توان گفت که دوز دوم، يادآور است، بلکه دوز شروع‌کننده خواهد بود.»

استان‌ها در انتظار واکسن
خبرهايي که از برخي استان‌ها به گوش مي‌رسد، نشان‌دهنده توقف واکسيناسيون به‌دليل نبودن واکسن است. امرالله مرداني، رئيس مرکز بهداشت شرق اهواز به اين موضوع اشاره مي‌کند و به همشهري مي‌گويد که از اواسط هفته گذشته، واکسيناسيون در اين بخش، متوقف شده است: «تنها تعداد محدودي واکسن براي تزريق به بيماران خاص موجود داريم که درصورت مراجعه آنها ترزيق خواهد شد.» پيمان فيضي، روابط‌عمومي علوم‌پزشکي خراسان‌شمالي هم از اتمام سهميه اين استان براي واکسيناسيون عليه کروناويروس در روزهاي آينده خبر مي‌دهد: «سهميه ما در مرکز استان نزديک به صفر است.

در بقيه شهرستان‌ها هم تعداد محدودي واکسن موجود است. روند واکسيناسيون متوقف نشده، اما اگر محموله جديد وارد نشود، در روزهاي آينده، سير واکسيناسيون متوقف مي‌شود.» در همدان هم با وجود اينکه واکسيناسيون همچنان ادامه دارد، اما وضعيت تزريق دوم منوط به وارد شدن محموله جديد و البته فراخوان رسمي وزارت بهداشت است. آرش نظيمي، سخنگوي علوم‌پزشکي اصفهان هم توضيح‌هايي به همشهري مي‌دهد: «براي تزريق نوبت اول با کمبود مواجه هستيم، سرعت واکسيناسيون براساس پيش‌بيني‌ها صورت نگرفته است. البته در تزريق دوز دوم براي برخي واکسن‌ها مشکلي نداريم و به‌عنوان مثال براي سينوفارم دوز دوم حفظ شده و در زمان نوبت افراد تزريق مي‌شود، اما درباره واکسن‌هايي مثل اسپوتنيک روس نوبت دوم به‌دست ما نرسيده است.»

اتمام موجودي واکسن سينوفارم در تهران
در تهران هم وضعيت به همين صورت است. اميرعلي فريدون‌فر، رئيس مرکز بهداشت شرق تهران، به همشهري مي‌گويد که ورود محموله‌ها با تأخير مواجه شده است و واکسن سينوفارم ديگر موجود نيست؛ به همين دليل تزريق دوم آن فعلا انجام نمي‌شود. البته او اين توضيح را مي‌دهد که تأخير چند روزه در تزريق دوز دوم، تأثيري در ايمني‌زايي ايجاد نمي‌کند. به‌گفته او، مقدار بسيار کم موجودي برخي واکسن‌ها در دوز دوم هم براي بيماران خاص درنظر گرفته خواهد شد و براي سالمندان هم‌اکنون نوبت دوم تزريق نمي‌شود.

مسئول يکي از مراکز بهداشت در تهران هم که نخواست نامش را اعلام کند، به همشهري مي‌گويد که تا يکي، ‌دو روز آينده، موجودي واکسن به صفر مي‌رسد؛ هر چند خبرهايي به گوش مي‌رسد که احتمالا تا پايان هفته محموله جديدي وارد شود. اين خبر را يک منبع آگاه در هلال‌احمر هم تأييد مي‌کند، اما مي‌گويد که ورود اين محموله فعلا با مشکل مواجه شده است: «از يک هفته پيش محموله جديد واکسن از مبدا به سمت ايران با مشکل بارگيري مواجه شده است، اما در تلاش هستند تا در روزهاي آينده اين مشکل برطرف شود.»

از جاي ديگري هم خبر رسيده که محموله جديد واکسن از طريق هلال‌احمر به‌زودي وارد کشور مي‌شود. پيش از اين از طريق اين ارگان، 2محموله يک ميليون دوزي واکسن و يک محموله 400هزار دوزي واکسن وارد شده است. هلال‌احمر، با يکي از کشورها، براي واردات 10ميليون دوز قرارداد دارد که با ميزان محموله‌ وارد شده تا‌کنون، 7ميليون‌و600هزار دوز ديگر باقي مانده است.

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar