نتیجه مذاکره با عراق و عربستان درباره اعزام زائر ایرانی

ايسنا/ رييس سازمان حج و زيارت درباره ازسرگيري سفر زائران ايراني به عراق، دليل بازماندن زائران ايراني از حج، برقراري دوباره عمره و آخرين نتايج پروندههاي فاجعه منا و مسجدالحرام توضيح داد.
عليرضا رشيديان درباره اخباري که در ارتباط با ازسرگيري اعزام زائران ايراني به عتبات عاليات شنيده شده است، گفت: مدتها به دنبال اين بوديم زيارت عتبات عاليات در شرايط ايمن برقرار شود. دستورالعملهايي با همکاري وزارت بهداشت و هلالاحمر تهيه شد. از طريق وزارت خارجه براي طرف عراقي و حتي سوريه فرستاده شد. چندي پيش نيز، نامهاي را وزير ارشاد براي رييسجمهوري به عنوان رييس ستاد مبارزه با کرونا فرستاد که پاسخ آن را به نظر وزير بهداشت موکول کردند. وزير بهداشت هم به معاونت درمان ارجاع دادند. اين معاونت هم شش هفت بندي را به عنوان شروط سلامت و اعزام با رعايت بهداشت و سلامتي به سازمان حج دادند که با وجود دشواري اين شروط اما آن را پذيرفتيم.
وي به گوشهاي از شروطي که وزارت بهداشت براي ازسرگيري سفرهاي زيارتي تعيين کرده است، اشاره کرد و افزود: انجام تست کرونا، اعزام نشدن از مناطق قرمز و نارنجي و...، اين شروط درحالي تعيين شده که اگر قرار باشد مردم به انگليس يا کشور ديگري سفر کنند، چنين الزامهايي ندارند.
بازگشايي راه عراق شايد بعد از عرفه
معاون وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي ادامه داد: براساس همين شروط با سفير عراق در ايران مذاکره کرديم و مشخص بود ايشان بدون نظر دولت مرکزي نميتواند به زائران ايراني ويزاي زيارتي بدهد. براي همين معاون سازمان حج و زيارت به عراق اعزام شد و با وزير سياحه (گردشگري) اين کشور مذاکره کرد و پروتکل بهداشتي هم مبادله شد. ما عجله داشتيم براي عرفه حداقل هزار نفر زائر ايراني را، حالا که از حضور در صحراي عرفات محروم هستيم در کنار مزار امام حسين (ع)، اعزام کنيم. قرار بود عراق تا روز شنبه گذشته جواب ما را بدهد، ولي با موج جديد ويروس کرونا در اين کشور اعلام کردند فعلا و تا بعد از عرفه اين امکان را ندارد.
رشيديان تاکيد کرد: پيگيريم بعد از عرفه با رعايت پروتکل وزارت بهداشت و درمان، راه زيارت عتبات را محدود و کنترل شده باز کنيم.
رييس سازمان حج و زيارت درباره پيشبينيها براي اعزام زائران ايراني به مراسم پيادهروي اربعين، گفت: ستاد ملي اربعين در وزارت کشور مستقر است و ما يکي از کميتههاي آن هستيم. اين ستاد تلاش خود را ميکند و سناريوهاي مختلف را نيز بررسي کرده است. اميدواريم با رعايت پروتکلها شرايط را براي حضور زائران ايراني در اين راهپيمايي فراهم کنيم. لازمه آن، تعامل بين دو کشور، رصد و مديريت شرايط اين بيماري است. بنابراين از حالا نميتوان درباره اربعين پيشبيني داشت. البته که سناريوهاي مختلف بررسي شده و به تمام کميتهها در ارتباط با آن اعلام آمادگي داده شده است.
ميخواستيم يک هواپيما زائر به حج امسال بفرستيم
او در ادامه اين گفتوگو که به مناسبت روز عرفه در يک برنامه تلويزيوني انجام شد، درباره بازماندن زائران ايران از حج امسال، توضيح داد: دو سال است که حج تعطيل است و زائران از انجام اين فريضه ديني محروم شدهاند. سال گذشته شروع بحران بود و برگزار نشدن حج غيرمنتظره نبود، اما در يک سال گذشته با توجه به موفقيتهايي که در حوزه درمان، واکسن و تشخيص اين بيماري بهدست آمده است، برآورد همگان بر اين بود که حج امسال برگزار ميشود. حتي وزارت صحه (بهداشت) عربستان در بيانهاي اعلام کرد حج را با ۶۵ هزار نفر برگزار خواهد کرد که ۱۵ هزار نفر از جمعيت ساکن در اين کشور و باقي از ديگر کشورهاي اسلامي خواهند بود. سهميهاي در حدود دو تا سه هزار نفر نيز براي هر کشور درنظر گرفته بود. به تبع آن در مذاکرات بين دو ايران و عربستان اين عدد را غيررسمي اعلام کردند و گفتند که اين موضوع را وزارت حج عربستان به سازمان حج ايران اطلاع خواهد داد.
وي افزود: متاسفانه در دوم ماه ذيالقعده ـ که براساس سنوات قبل، پروازهاي حج معمولا پنجم يا ششم ذيالقعده انجام ميشد ـ جانشين وزير حج عربستان به ما اعلام کرد امسال با توجه به جهش ويروس کرونا و مشکلاتي که براي واکسيناسيون در ديگر کشورهاي اسلامي وجود دارد، حج را برگزار نخواهند کرد.
رييس سازمان حج اظهار کرد: اين تصميم عربستان به چند دليل باعث تاسف بود؛ در شرايطي که تجمعات ورزشي در اروپا و المپيک و تجمعات هنري مثل کنسرتها در بسياري از کشورها و حتي در عربستان با جمعيت زياد برگزار شده و درحال برگزاري است، چرا حج که يک واجب ديني است و ميتوان با انجام تست و واکسيناسيون آن برگزار کرد، از مسلمانان محروم کردند. همانطور که مقام معظم رهبري در پيام حج امسال اشاره فرمودند دليل آن ميتواند ويروس کرونا و سياستهاي دولت عربستان باشد.
رشيديان درباره چانهزني ايران براي حضور زائران در حج امسال، گفت: چند مرحله مذاکره بين نمايندگان دو کشور در عراق و عمان صورت گرفته است که يکي از محورهاي مذاکره نيز حج بود. حتي بعد از اينکه عربستان اعلام کرد حج را با هموطنان و افراد خارجي مقيم اين کشور که در بين آنها ايرانيها هم هستند، برگزار ميکند، ما اعلام کرديم با توجه به تعطيلي سفارت و کنسولگري در اين کشور و تعطيلي دفتر نمايندگي جمهوري اسلامي ايران در سازمان کنفرانس اسلامي در شهر جده، ما هيچ ايرانيِ مقيم در عربستان نداريم. رسما هم درخواست کرديم براي اين که ملت ايران از حج محروم نشوند، از اين برکت بهره ببرند، به اندازه يک هواپيما اعزام داشته باشيم که هفته گذشته اعلام کردند ميسر نيست.
وي درباره تکليف زائران در نوبت، توضيح داد: بيش از ۷۰ هزار نفر از افراد در نوبت که براي حج ۹۹ ثبت نام کرده بودند، وجهشان واريز شده و ارز مورد نيازشان با نرخ مصوب هيأت دولت که شايد نزديک يک سوم قيمت بازار الان باشد، خريداري و در بانک مرکزي حفظ شده است. نوبت اين افراد نيز محفوظ است و در اولين نوبت که حج برقرار شود، در اولويت اعزام خواهند شد.
معاون وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي درباره متضرر شدن زائران ايراني از لغو حج در دو سال گذشته، گفت: براي سال ۹۹ پيش قراردادايي بسته شده بود که در تمام آنها بندي وجود دارد مبني بر اينکه به هر دليل، زمينه و ظرفيت براي حضور حجاج ايراني فراهم نشود هيچ ضرر و وزياني متوجه زائران نشود. پيشبينيهاي لازم صورت گرفته است.
او اضافه کرد: البته عربستان امسال حج گران قيمتي را برگزار کرد. حج امسال که زائران فقط در شهر مکه حضور دارند و هزينه هواپيما براي انتقال از کشورهاي ديگر ندارد، بين ۶۵ تا ۱۱۶ ميليون تومان تمام شده است. افزايش قيمت وحشتناک بود، به طوري که ماليات بر ارزش افزوده در اين کشور از سه درصد به ۱۵ درصد افزايش پيدا کرد و تمام قراردادها را تحت تاثير قرار داد.
تکليف عمره و پروندههاي منا و مسجدالحرام
رييس سازمان حج و زيارت درباره برقراري عمره نيز گفت: ما با شرطِ رعايت عزت و کرامت زائران ايراني با عربستان درباره عمره مذاکره کردهايم. سال گذشته طرف عربستاني اعلام کرد حاضر است در تفاهمنامه در اين باره تعهد بدهد. از طرفي، با توجه به اينکه زائران ايراني در طول سال اعزام ميشوند لازم است نمايندگي و کنسولگري ايران در آن کشور براي حفظت از حقوق اتباع ايراني حضور داشته باشد.
رشيديان درباره آخرين پيگيريهاي مربوط به فاجعه منا نيز گفت: پيگيري حقوق اتباع ايراني در خارج از کشور وظيفه ذاتي وزارت امور خارجه است، اما با توجه به تعطيلي روابط بين دو کشور، در تمام مذاکرات، حقوق شهدا و بازماندگان آنها و اطلاع از نتايج کميته حقيقتياب را سازمان حج دنبال کرده است، ضمن اينکه در تمام تفاهمنامهها اين موضوع مطرح شده است. براي شهداي مسجدالحرام و آسيبديدگان آن حادثه، غرامت درنظر گرفته شده از سوي عربستان، دريافت و با وجود تحريمها و دشواري انتقال پول، وجه آن غرامت تحويل خانوادها و بازماندگان شهداي مسجدالحرام شد. اما در ارتباط با شهداي منا هنوز نتيجه کار کميته حقيقتياب اعلام نشده است، ولي ما مستندات خود را رسمي و کتبي به طرف عربستاني ارائه کرديم و پيگيريم.