قطعی برق، عامل کمبود سرُم در بازار داخلی!

ايسنا/ در روزهاي گذشته و تحت تاثير اوج گيري شيوع موج پنجم ويروس کرونا، برخي اقلام مورد استفاده براي مبتلايان به اين ويروس کمياب شده که سرم يکي از اصليترين اين اقلام است.
در طول يک سال و نيمي که از آغاز شيوع کرونا در ايران ميگذرد، در زمانهاي مختلف، کشور با کمبود با برخي محصولات لازم براي مقابله با کرونا مواجه شده که البته بسياري از آنها در مدتي کوتاه برطرف شدهاند.
در هفتههاي نخست ايران نيز مانند بسياري از ديگر کشورهاي جهان با کمبود ماسک، دستکش و الکل مواجه بود که با فعال شدن شرکتهاي بخش خصوصي اين نياز تامين و حتي اعلام شد که امکان صادرات اين محصولات نيز وجود دارد.
در ماههاي گذشته نيز برخي داروهاي قرار گرفته در پروتکلهاي درماني کرونا با کمبود مواجه شد که باز هم شرکتهاي توليدکننده داخلي بخش مهمي از اين نيازها را برطرف کردند، هرچند همچنان خبرهايي از برخي بازارهاي سياه و افزايش چند برابري قيمت اين داروها به گوش ميرسد.
در روزهاي گذشته و همزمان با افزايش قابل توجه تعداد بستريهاي کرونا در کشور، در برخي بيمارستانها خبر از کمبود سرم براي تزريق به گوش ميرسد، موضوعي که حالا رئيس کميسيون اقتصاد سلامت اتاق بازرگاني تهران در گفت و گويي با سايت اين اتاق دلايل اين اتفاق را تشريح کرده است.
محمود نجفيعرب با بيان اينکه ظرفيت توليد سرم در کشور، حدود ماهانه ۱۵ ميليون واحد بوده و مصرف کشور هم تقريبا پايينتر از اين ظرفيت است، گفت: اين ۱۵ ميليون واحد در سالهاي گذشته، نه تنها کفاف نياز کشور را ميداده که مازاد آن نيز گاهاً صادر شده است. تعداد شرکتهاي سرمسازي در کشور قابل توجه بوده و کارخانه شيراز سرم، شرکت داروپخش و شرکت سرمسازي شهيد قاضي از جمله اين توليدکنندگان هستند.
او سپس با اشاره به دلايل کمبود سرم در اين مقطع توضيح داد: از ابتداي فروردين ماه امسال، شرکت شهيد قاضي براي انجام برخي بازسازيهاي زيربنايي با موافقت وزارت بهداشت از زنجيره توليد خارج شد. البته از قبل مقداري سرم ذخيره کرده بود و شرکتهاي ديگر نيز ذخايري داشتند. اما به هر حال، سرمسازي شهيد قاضي با ظرفيت توليد ماهانه ۴.۵ ميليون سرم از چرخه توليد خارج شد. جالب اينکه شرکتهاي سرمسازي در سال ۱۳۹۹ با مازاد توليد مواجه بودند. به اين دليل که با وجود کرونا، بسياري از جراحيهاي غيراورژانسي به تعويق افتاد و مصرف سرم در کشور با کاهش مواجه شد.
او با بيان اينکه اکنون مصرف داروي رمدسيوير به دليل افزايش شيوع کرونا بالا رفته است، ادامه داد: با بالارفتن مصرف اين دارو که در پروتکل دارويي کرونا قرار دارد، تقاضا براي سرم نيز با افزايش مواجه شده است. به طوري که با مصرف ماهانه حدود ۱.۲ واحد رمدسيوير در کشور به همين ميزان نيز به مصرف سرم افزوده شده و هر واحد از اين دارو با يک واحد سرم تزريق ميشود. بنابراين مصرف رمديسيوير، مصرف سرم را نيز افزايش داد.
نجفيعرب در ادامه گفت: سرمسازيها از دو ماده پلياتيلني pp و pv براي بستهبندي محصولات خود استفاده ميکنند. البته در برخي سرمسازيها از pp استفاده ميشود که از پتروشيميهاي داخلي قابل تامين است اما آن دسته از واحدها که از pv استفاده ميکنند بايد آن را از کشورهايي نظير چين و کره وارد کنند. اما واردات اين محصول به دليل برخي مشکلات ارزي با محدوديت مواجه شد و توليد سرم نيز در اين واحدها تحت تاثير قرار گرفت.
او همچنين قطعي برق را در کمبود سرم تزريقي در بازار موثر دانست و گفت: قطعي برق، فعاليت کارخانجات را به ميزان حداقل چهار ساعت در روز متوقف کرد و اين مساله نيز به کاهش توليد در شرکتهاي سرمسازي دامن زد.
رئيس کميسيون اقتصاد سلامت اتاق تهران گفت: نکته ديگري که وجود دارد آن است که قيمت فرآوردههاي دارويي در ايران به دليل قيمتگذاري دستوري، همواره نسبت به بازارهاي کشورهاي اطراف پايينتر است و قاچاق معکوس اين فرآوردهها به ويژه در مورد عراق و منطقه کردستان عراق بسيار مشاهده ميشود. سرم هم از اين قاعده مستثني نبوده و قاچاق معکوس احتمالاً سبب کاهش موجودي بازار از اين محصول شده است.
او در ادامه از جلسات مشترک سازمان غذا و دارو و شرکتهاي سرمسازي خبر داد و گفت: سازمان غذا و دارو در روزهاي گذشته، جلساتي را با شرکتهاي سرمسازي برگزار کرده و از آنها خواسته است، در اين مقطع، به ميزان ۱۰ درصد به ظرفيت خود بيافزايند که اين کمبود جبران شود. اين کمبود البته مقطعي است و مسالهاي نيست که قابل جبران نباشد. البته با توجه به اينکه شرکت شهيد قاضي از سال گذشته براي توقف توليد خود با وزارت بهداشت مکاتبه داشته است، شايد بهتر بود که اين وزارتخانه از همان زمان براي جبران کمبودهاي احتمالي تدابيري ميانديشيد و اين کمبود را از طريق افزايش شيفتهاي کاري ساير توليدکنندگان يا واردات جبران ميکرد. البته قطعي برق هم در کاهش توليد بسيار موثر بود و وزارت بهداشت از پيش در جريان اين قطعي نبود. در عين حال، کنترل قاچاق نيز در اختيار اين وزارتخانه نيست.
نجفيعرب ادامه داد: نکته حائز اهميت اينکه فعالان صنعت دارو، سالهاست که نسبت به اختصاص ارز ترجيحي به حوزه دارو اعتراض دارند. درخواست ما حذف دارو از شمول ارز ترجيحي است تا قيمتها تعديل شود و خواسته ديگر ما اين است که مابهالتفاوت ارز ترجيحي و ارز آزاد در حوزه دارو به انتهاي زنجيره منتقل شود تا اقشار فرودست به واسطه افزايش قيمت دارو آسيب نبينند. در اين صورت انگيزهها براي قاچاق معکوس نيز کاهش پيدا ميکند.
او با بيان اينکه با ورود شرکت سرمسازي شهيد قاضي به چرخه توليد تا پايان مردادماه، احتمالا مساله کمبود سرم در بازار کمرنگ شود، گفت که راهحل اساسي مقابله با قاچاق معکوس، حذف ارز ترجيحي در حوزه دارو و تعيين قيمت واقعي براي فرآوردههاي دارويي است.