مجوز بازگشایی به کدام مدارس داده میشود؟

فارس/ معاون آموزش متوسطه وزارت آموزش و پرورش به تشريح دلايل بازگشايي مدارس پرداخت و درباره مدارسي که به آنها مجوز بازگشايي داده ميشود، توضيح داد.
يک سؤالي که اين روزها خيلي از خانوادههاي داراي فرزند مدرسهاي ميپرسند، اين است که آيا در سال تحصيلي جديد، مدارس به شکل حضوري داير ميشود؟
آيا دانشآموزان بايد به مدرسه بروند؟ حضور در مدرسه اختياري است يا اجباري؟ مدرسه تلويزيوني امسال چگونه خواهد بود و آيا مانند سال گذشته مدرسه تلويزيوني برقرار است؟
با عليرضا کمرئي معاون آموزش متوسطه وزارت آموزش و پرورش در اين خصوص به گفتوگو نشستيم.
*يک سؤال مشترکي که خانوادهها ميپرسند، اين است که در سال تحصيلي جديد، بالاخره دانشآموزان به مدرسه ميروند يا خير؟
در سال تحصيلي جديد، يک الگوي بازگشايي تدريجي مدارس مطرح شده است. سياست وزارت آموزش و پرورش همانطور که در ستاد کرونا مطرح شده، اين است که به تدريج مدارس در سال تحصيلي جديد به سمت بازگشايي حضوري بروند.
در اول مهر، بحث شروع فعاليتهاي آموزشي را براي 100 درصد مدارس خواهيم داشت که اين بازگشايي به شکل مجازي، تلويزيوني، آموزش معلمان به اشکال مختلف در قالب درسنامه و در بعضي مدارس روستايي و عشايري به صورت حضوري با رعايت دستورالعملهاي بهداشتي است.
به عبارت ديگر آنچه اصل است، آغاز فعاليتهاي آموزشي است. اما بازگشايي به سمت آموزش حضوري به تدريج حرکت ميکند.
* اشاره کرديد که مدارس روستايي و عشايري بازگشايي ميشوند؛ آيا همه مدارس روستايي و عشايري داير ميشوند؟
در مرحله اول و از مهر، دانشآموزان روستايي که تعداد 15 نفر در کلاس درس بيشتر نيستند و ميتوانند پروتکلها را رعايت کنند، داير ميشوند.
البته به شرطي که معلمان آنها واکسن زده باشند که معمولا اين اتفاق افتاده و هماکنون در حال تزريق دُز دوم هستند؛ همچنين اقلام بهداشتي در مدارس توزيع ميشود و با نظارتهايي که انجام ميشود، مجوز فعاليت آموزشي حضوري در اين گروه از مدارس روستايي و عشايري انجام ميشود. اين مدارس در سال قبل هم در اولويت بازگشايي بودند و امکان برايشان بيشتر است.
* پس همه مدارس عشايري و روستايي بازگشايي نميشوند؟
کلاس هاي خلوت بازگشايي ميشوند. در همين روستاها، مدارسي وجود دارند که پرجمعيتتر هستند و اين مدارس هم به شرط اينکه دانشآموزان کلاسهاي درس را به گروههاي کوچکتر تقسيم کنند و شرايط بازگشايي فراهم شود، به تدريج داير ميشوند.
احتمالا دو هفته از مهر بگذرد، امکان برگزاري کلاسهاي حضوري آنها فراهم ميشود.
* با اين حساب امکان اينکه مدارس شهري هم داير شوند، وجود دارد؟
به جز مواردي که ذکر کردم فعلا محدوديت وجود دارد تا ارزيابيها و بررسيها صورت گيرد. از آبان ماه، يک مقدار اين پروسه به سمت بازگشايي ساير مدارس ميرود.
* پس مدارس به تدريج از آبان باز ميشوند؟
همه اينها تابعي از شرايطي است که در همان موقع حاکم ميشود ولي رويکرد وزارت آموزش و پرورش و ستاد کرونا، بازگشايي آرام، تدريجي با رعايت شرايط است؛ مانند اينکه واکسيناسيون معلمان و فرهنگيان انجام شود که اکثرا انجام ميشود.
ما حتي مطرح کرديم که واکسيناسيون خانواده دانشآموزان انجام شود تا شرايط بازگشايي مدارس ايجاد شود.
* برخي خانوادهها عنوان ميکنند که ماندن فرزندشان در خانه، بهتر از مدرسه رفتن است؛ آسيبهاي تعطيلي مدارس از نظر شما چيست؟
اولين مورد، بُعد آموزشي است؛ 18، 19 ماه شرايط آموزش غيرحضوري را داشتيم و آموزش در فضاي مجازي، به خاطر محدوديت ابزار، طبيعتا با محدوديت يادگيري مواجه است.
در آموزشهاي مجازي، مجبوريم زمان آموزش را کم کنيم و محدوديتهاي استفاده از موبايل وجود دارد که بايد رعايت کنيم
معلمان معمولا در کلاسهاي حضوري سبکهاي يادگيري دانشآموزان را بررسي ميکنند و با توجه به شرايطي که وجود دارد آنها را به سمت يادگيري هدايت ميکنند، تکاليف ميدهند و ارزيابي ميکنند.
همچنين وقت بيشتري دارند که با دانشآموزان کار کنند و يادگيري بهتري انجام دهد اما در آموزشهاي مجازي، مجبوريم زمان آموزش را کم کنيم و محدوديتهاي استفاده از موبايل وجود دارد که بايد رعايت کنيم.
مثلا زمان آموزش خيلي کم است و ناچاريم محدوديت زمان را در نظر بگيريم.اين محدوديت زمان باعث از دست دادن فرصتهاي يادگيري ميشود. از آن طرف خود فضاي مجازي، فضاي تعاملي مناسبي نيست.
مورد بعدي، آموزشهاي تلويزيوني است که اين آموزشها، فراگير است و همه بچهها ميتوانند استفاده کنند اما ماهيت تعاملي ندارد و اين در حاليست که تعليم و تربيت ماهيت تعاملي دارد و روي يادگيري دانشي و تحصيلي دانشآموزان به شدت اثر گذاشته است.
نکته بعد ارزشيابي است که در فضاي مجازي خيلي داراي اعتبار و روايي نيست و نميتوانيم دانشآموزان را براي آزمون در فضاي حضوري داشته باشيم در نتيجه نميتوانيم ارزشيابي کاملي را انجام دهيم.
* ارزشيابي در فضاي مجازي چه آسيبهايي دارد؟
ارزشيابي در فضاي مجازي مبتني بر تکاليف و آزمون آنلاين پيشبيني ميشود که اين ارزشيابي با مشکلاتي مواجه است يعني ممکن است بچهها از يادگيري خودشان استفاده نکنند و از تواناييهاي ديگران استفاده کنند. نتيجه اين شکل آموزش، دو نوعت افت را داريم. به صورت افت پنهان و افت آشکار مطرح است.
در نتايج امتحانات ميبينيم چون يادگيري عميقي انجام نشده است، 1 تا 1.5 نمره ميانگين نمرات دروس پايين آمده است
در افت آشکار به امتحانات نهايي نهايي پايه دوازدهم اشاره ميکنم که به صورت حضوري برگزار شد و استانداردها رعايت ميشود. در نتايج امتحانات ميبينيم چون يادگيري عميقي انجام نشده است، 1 تا 1.5 نمره ميانگين نمرات دروس پايين آمده است و اين موضوع بي سابقه بوده است.
معمولا افزايش يا کاهش نمره 5 صدم يا 10 صدم به صورت تدريجي و آرام انجام ميشود و در اين موضوع افت آشکار را شاهديم به جهت اينکه يادگيري به خوبي انجام نشده است.
* پس وضعيت در امتحانات نهايي به افت آشکار انجاميد؛ افت پنهان چيست؟
افت پنهان زماني است که نمره و ارزيابي عملکردي دانشآموزان بالا رفته است اما ميدانيد و بررسي ميکنيد که اهداف آموزشي و درسي محقق نشده است.
مثلا انتظار داشتيد توانايي در بخشي را کسب کنند يا يادگيري انجام شود اما اتفاق نيفتاده است. از آن طرف ميبينيد که نمره دانشآموزان، 4 نمره، 5 نمره، افزايش يافته است.
افت پنهان يعني اهداف درسي محقق نشده است اما نمرات نشان نميدهد! بر عکس نمرات نشان ميدهد که افزايش قابل توجه داشته است
به اين موضوع افت پنهان ميگويند و در اين حالت افت پنهان اتفاق افتاده است يعني اهداف درسي محقق نشده است اما نمرات نشان نميدهد! بر عکس نمرات نشان ميدهد که افزايش قابل توجه داشته است.
در برخي از دروس علوم پايه که در گذشته رشد در حد چند صدم بود اکنون مثلا مشاهده ميکنيم ميانگين نمره از 11.83 به 16 و 17 رسيده است و اين جهش نشان ميدهد که يادگيري اتفاق نيفتاده است.
* افت پنهان نگران کننده به نظر ميرسد!
بله، در اين حالت يا دانشآموز از دانش خود صرفا استفاده نکرده، يا خانوادها کمک کار دانشآموزان بودند و يا اينکه معلمان چون يادگيري سخت و دشوار بوده است، ملاحظاتي در نمرات داشتند و نتيجه اين است که با تورم نمره روبهرو بوديم.
اما آسيب افت پنهان اين است که خانواده فکر ميکند که فرزندش نمره خوبي را کسب کرده و اتفاقا رشد کرده است پس خيالش راحت است؛ دانشآموز هم فکر ميکند ايدهآل و عالي است و معلمان هم نمرهاي را که ارزيابي کردند خيلي واقعي نميدانند.
اين موارد ممکن است در آينده باعث شکست تحصيلي و حتي ترک تحصيل دانش آموزان شود.
* در اين حالت چه بايد کرد؟ پيشنهاد شما چيست؟
يادگيريهاي پايه دانشآموزان به شدت نيازمند تقويت است؛ وقتي تعطيلي ادامه پيدا ميکند، افت روي افت ميآيد يعني يادگيريهاي قبلي انجام نشده و يادگيريهاي جديد هم نميتواند انجام شود و نتيجه آن، انباشت عدم يادگيري براي دانشآموزان است و سبب ميشود دانشآموزان در آينده سواد کافي را نداشته باشند و يادگيري انجام نگيرد.
* آسيبهاي ديگر تعطيلي مدارس چيست؟ شما به بُعد آموزشي اشاره کرديد؟
در بحث بهداشتي آثار متفاوتي دارد از يک طرف، خانوادهها نگرانيم سرايت پذيري ويروس هستند و اينکه فرزندشان آسيب ببيند اما از آن طرف، الگوي خواب دانشآموزان تغيير کرده است. حرکت کم شده و ممکن است چاقي در انتظار آنها باشد.
از نظر فرايند اجتماعي شدن آنها بايد بگوييم اين موضوع در فضاي رسمي انجام ميشد و تعاملات بين معلمان و دانشآموزان وجود داشت اما اکنون فرايند جامعه پذيري دچار وقفه شده است.
از سوي ديگر، سلامت رواني دانشآموزان تحت الشعاع قرار گرفته است. استفاده زياد از موبايل و بدآموزيهاي آن هم بايد درنظر بگيريم.
* پس به همين دليل، جمعبندي نهايي اين شد که مدارس بازگشايي شوند؟
بله، مجموع اين شرايط نه تنها ما بلکه مجموعه نظامهاي آموزشي را به اين نتيجه رساند که بايد بحث بازگشت به مدرسه را مطرح کنند.
ناگفته نماند که براي بازگشايي مدارس، ممکن است خانوادهها نگرانيهايي داشته باشند که بايد بگوييم ما هم در نظام آموزشي اين نگرانيها را داريم و به همين دليل اعلام کرديم تدريجي و آرام گام بر ميداريم تا از سلامت و ايمن بودن بازگشايي مدارس مطمئن شويم.
فقط به مدارسي مجوز ميدهيم که آماده باشند يعني با شتاب حرکت نميکنيم
در اين فضا آنچه به مصلحت است، اين بوده که بازگشت به مدرسه بايد اتفاق بيفتد اما با رعايت همه جوانب ايمني باشد و سلامت دانشآموزان در اولويت است.
در الگويي که پيشبيني کرديم، آرام و تدريجي است و در اين مسير فقط به مدارسي مجوز ميدهيم که آماده باشند. يعني با شتاب حرکت نميکنيم.
آبانماه را به اين دليل پيشبيني کرديم که واکسيناسيون در حال انجام مي شود و اميدوارم در کل جامعه ايمني نسبي به وجود آيد و انشاءالله شرايط پايداري فراهم شود و اين امکان ايجاد شود تا اهدافمان را دنبال کنيم.
* با اين توضيحات تعدادي از مدارس در آبان بازگشايي ميشوند؟
ببينيد اگر آن زمان، نظام سلامت و وزارت بهداشت به عنوان مرجع تخصصي ملاحظات ديگري داشته باشد، ميتواند آموزش حضوري را تحت تأثير قرار دهد اما مصمم هستيم هدفگذاري کنيم.
يعني راهبردهاي تدريجي و برنامه داشته باشيم که اين کار انجام شده است. در تلاش هستيم تا شرايط را مهيا کنيم و به خانوادهها آگاهي لازم را بدهيم.
همچنين در پروتکلهايي که مدارس بايد انجام دهند، بازنگري کرده و با شرايط جديد هماهنگ کرديم تا با امنيت بيشتري بتوانيم مدارس را باز کنيم و باز هم تأکيد ميکنم براي آموزش و پرورش سلامت بچهها در اولويت است و اگر نتوانيم شرايط امن را ايجاد کنيم به سمت بازگشايي نخواهيم رفت.
* آيا مدرسه تلويزيوني از ابتداي مهر، کار خود را شروع ميکند؟
بله، يکي از راهبردهاي فراگير آموزشها، مدرسه تلويزيوني است که برنامهريزيها را انجام داديم و مقدمات اجرايي کار آماده شده است و از اول مهر در سطح فراگير، آموزشها را خواهيم داشت.
مدرسه تلويزيوني به عنوان فرصت يادگيري است اما اگر يادگيرنده تلاش نکند، اتفاقي نميافتاد و بايد خانوادهها در اين خصوص به فرزندانشان کمک کنند.