سوال بزرگ فوتبال مدرن؛ چرا ایستگاهیها گل نمیشوند!

ورزش 3/آیا میتوانید فوتبال را بدون شوت جادویی روبرتو کارلوس مقابل تیم ملی فرانسه تصور کنید؟ بدون گل خارقالعاده لیونل مسی از روی ضربه ایستگاهی مقابل لیورپول در لیگ قهرمانان؟ بدون ضربه استثنایی جونیـنیو با المپیک لیون در برابر بایرن مونیخ در استادیوم المپیک مونیخ؟ بدون ضربات ایستگاهی میهایلوویچ، دیوید بکام، هاجی، پیرلو، کومان، کریستیانو رونالدو، رونالدینیو، زیکو، مارادونا یا حتی خود روجریو سنی؟
فوتبال، از نظر زیباییشناسی، ورزشی بینظیر است و بخشی از این زیبایی را گلهای از روی ضربات ایستگاهی به ما هدیه میدادند. اما حقیقت تلخ این است که این گلها به تدریج در حال ناپدید شدن هستند.
آمار و ارقام درباره کاهش گلهای ایستگاهی
طبق دادههای اپتا، مقایسهای بین دورههای مختلف در لیگهای مختلف انجام شده است. برای مثال در لالیگا، بین سالهای ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۶، به طور متوسط ۲۷ گل از روی ضربه ایستگاهی در هر فصل به ثمر میرسید. این عدد بین ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۰ افزایش یافت و به ۳۱.۷۵ گل در هر فصل رسید. اما در چهار سال اخیر، این آمار به ۱۱.۲۵ گل در هر فصل کاهش یافته است. یعنی هر فصل، کمتر از ۲۰ گل از روی ضربه ایستگاهی ثبت میشود! این کاهش فقط محدود به گلها نیست، بلکه تعداد ضربات مستقیم نیز به شدت کاهش یافته است. بین ۲۰۰۵ تا ۲۰۰۹، به طور میانگین ۷۶۶ ضربه ایستگاهی مستقیم در هر فصل زده میشد. اما در چهار سال اخیر، این عدد به ۳۳۲ ضربه کاهش یافته است. یعنی بازیکنان کمتر از نصف دفعات قبل، زدن ضربه ایستگاهی مستقیم را امتحان میکنند.
این کاهش فقط مختص لالیگا نیست، بلکه در لیگهای بزرگ اروپا نیز دیده میشود. در لیگ برتر انگلیس، در فصل ۰۹-۲۰۰۸، حدود ۲۷.۵ درصد از ضربات ایستگاهی در یکسوم پایانی زمین، به طور مستقیم زده میشدند. اما در فصل ۲۳-۲۰۲۲، این آمار به ۱۹.۶ درصد کاهش یافته است، یعنی بیش از ۸ درصد کاهش. همچنین، در دهه اول قرن ۲۱، به طور میانگین ۳۲.۱ گل در هر فصل لیگ برتر از روی ضربه ایستگاهی به ثمر میرسید. اما از فصل ۲۱-۲۰۲۰، این عدد به ۱۴.۷ گل در هر فصل کاهش یافته است.
در سری A ایتالیا هم همین روند مشاهده میشود: در فصل ۱۴-۲۰۱۳، حدود ۲۸.۹ درصد از ضربات ایستگاهی در یکسوم نهایی زمین، به طور مستقیم زده میشد. اما در فصل ۲۴-۲۰۲۳، این آمار به ۱۹.۵ درصد کاهش یافته است (بیش از ۸ درصد کاهش).
دلایل کاهش گلهای ضربات ایستگاهی
اما چرا این اتفاق افتاده است؟ طبق گفتوگویی با کادرهای فنی و متخصصان ضربات ایستگاهی، چند دلیل عمده برای این کاهش قابل توجه مشخص شده است.
۱. کاهش زمان تمرین روی ضربات ایستگاهی
باشگاهها به دلیل کمبود زمان برای آمادهسازی مسابقات، کمتر روی این مهارت تمرکز میکنند. تمرینات بدنی سنگین نیز عامل مهمی است. مربیان بدنسازی به شدت میزان فشار تمرینات را کنترل میکنند و اجازه نمیدهند بازیکنان پس از تمرین، به طور اختصاصی روی ضربات ایستگاهی کار کنند، زیرا این کار عضلات را بیش از حد تحت فشار قرار میدهد.
۲. آنالیز دقیقتر بازیکنان شوتزن
در دنیای مدرن فوتبال، دادهها و تحلیلهای ویدیویی پیشرفت زیادی کرده است. دروازهبانها و مدافعان حالا اطلاعات دقیقتری از نحوه شوتزنی بازیکنان دارند و بهتر برای آنها آماده میشوند.
۳. بهبود کیفیت چینش دیوار دفاعی
مدافعان بهتر در مقابل ضربات ایستگاهی قرار میگیرند و راههای سنتی زدن این ضربات مسدود شده است. دیوارهای دفاعی هر دو زاویه دروازه را میپوشانند (البته فضایی برای دید دروازهبان باز میگذارند). بسیاری از تیمها حالا مدافعی را پشت دیوار دفاعی میخوابانند تا از ضربات زمینی جلوگیری کنند.
آیا فوتبال بدون ضربات ایستگاهی همان زیبایی همیشگی را خواهد داشت؟ کاهش این گلهای تماشایی بدون شک تأثیر زیادی بر زیبایی بازی خواهد داشت. آیا باشگاهها در آینده دوباره روی این مهارت تمرکز خواهند کرد؟ یا این روند همچنان ادامه پیدا خواهد کرد؟ نظر شما چیست؟