علی دایی و راهی سخت برای ایرانیان

ايسنا/ نشريه کيکر در حالي خبر از تمايل به همکاري باشگاه اورتون انگليس با علي دايي داده که تاکنون کمتر ايرانياي توانسته در سطح اول فوتبال دنيا در سمتي به غير از بازيکن حضور داشته باشد. آيا دايي که هميشه نشان داده مرد روزهاي سخت است، در مسير احتمالي جديدش ميتواند موفقيت چشمگيري براي ايران کسب کند يا نه؟
لژيونرها در فوتبال ايران هميشه از جايگاه ويژهاي برخوردار هستند و حتي سرمربيان تيمملي در برخي موارد آمارهاي خوب داخلي را ناديده ميگيرند و فرصت بازي در تيمملي را به بازيکن همپستي که در اروپا بازي ميکند، ميدهد. لژيونرها معمولا توانستهاند تواناييهايشان را در فوتبال ايران به اثبات برسانند و براي بازي در ليگي باکيفيتتر و کسب تجارب بيشتر به کشوري ديگر رفتهاند؛ البته اين موضوع تنها براي مواردي که به کشورهاي صاحب فوتبال رفتهاند، صدق ميکند.
فوتبال ايران در برهههاي زماني مختلف بازيکنان لژيونري داشته که با کيفيتشان توانستهاند به سطح بالايي از فوتبال برسند، مانند علي دايي، مهدي مهدويکيا، آندرانيک تيموريان، جواد نکونام، وحيد هاشميان، عليرضا جهانبخش و... با اين حال هيچوقت مربيان ايراني نتوانستند به اندازه بازيکنان، لژيونرهاي خوبي باشند و بايد به سختي در بين آنها موارد استثنا پيدا کرد.
در اين بين اما نام علي دايي از سوي نشريه معتبر کيکر آلمان براي همکاري با باشگاه اورتون، يکي از باشگاههاي متمول و حاضر در ليگ برتر انگليس مطرح شده است؛ همکاري که هنوز ابعادش مشخص نيست اما در صورت تحقق، اتفاق بزرگي براي فوتبال ايران محسوب ميشود.
در اين گزارش سعي شده که به تمام ايرانيهايي که توانستهاند در خارج از فوتبال ايران به عنوان مربي فعاليت کنند، پرداخته شود که در ادامه ميخوانيد:
الکساندر نوري
نوري هيچوقت در فوتبال ايران فعاليت نداشته و در آلمان زندگي کرده است اما او به عنوان يک ايراني توانست در بوندسليگاي يک آلمان به عنوان سرمربي حضور پيدا کند. او در فصل ۲۰۱۷-۲۰۱۶ پس از اخراج اسکريپنيک از سمت سرمربيگري وردربرمن به جاي او روي کار آمد و توانست با کسب نتايج قابل قبول، وردربرمن بحرانزده را در بوندسليگا نگه دارد. نوري فصل بعد سرمربي انگولشتات در بوندسليگاي دو شد اما پس از هشت بازي و بدون کسب پيروزي از سمتش اخراج شد.
او فصل پيش دستيار کلينزمن در هرتابرلين بود و پس از اخراج کلينزمن به عنوان سرمربي موقت روي نيمکت هرتا نشست. نوري تاکنون تنها ايراني است که توانسته در ليگهاي معتبر اروپايي به عنوان سرمربي حضور داشته باشد.
حشمت مهاجراني
حشمت مهاجراني يکي از بهترين مربيان ملي فوتبال ايران است که توانسته با تيمملي به جام جهاني ۱۹۷۸ و يک چهارم نهايي المپيک ۱۹۷۶ برسد. او پس از انقلاب به امارات رفت و هدايت الشعب را برعهده گرفت و پس از آن سرمربي تيمملي امارات شد.
مهاجراني درباره حضور در امارات ميگويد: بعد از انقلاب به امارات آمدم و کار خود را با باشگاهي در شارجه به نام الشعب آغاز کردم که اين باشگاه حتي زمين تمرين هم نداشت و من تيم را در خيابان تمرين ميدادم. با اين حال تيم ما همراه با تيم الاهلي که حسن روشن و حسن نظري را با خود داشت به فينال مسابقات راه پيدا کرد. در همان زمان بود که پيشنهاد مربيگري تيم ملي امارات به من داده شد که پس از فسخ قرارداد "دان ربي" مربي سابق تيم ملي فوتبال انگليس، من به عنوان سرمربي تيم ملي فوتبال امارات انتخاب شدم. کار خود را با جوانان ۱۶–۱۷ ساله آغاز کردم که بلافاصله در همان سال اول قهرمان جوانان غرب آسيا شديم و بعدها همين تيم، شايد به اضافه يکي دو بازيکن ديگر به جام جهاني فوتبال ۱۹۹۰ ايتاليا راه پيدا کرد.
مهاجراني بعدها هدايت تيمملي عمان و الاهلي قطر را هم برعهده گرفت.
افشين قطبي
ايرانيان قبل از اين که قطبي را به عنوان سرمربي پرسپوليس قهرمان بشناسند، او را به عنوان دستيار گاس هيدينگ بزرگ در تيمملي کرهجنوبي ميشناختند. قطبي سابقه کار در آمريکا، کرهجنوبي، تايلند و ژاپن را داشته و شايد هيچ ايراني مثل او در اين تعداد کشور مختلف فعاليت مربيگري نداشته است.
اميد نمازي
نمازي از همان ابتدا فعاليت مربيگرياش را در آمريکا آغاز کرد و سال ۸۹ به عنوان دستيار تنباکوويچ در استيلآذين پرستاره به ايران آمد. او پس از ناکامي در استيلآذين به عنوان دستيار کيروش در تيمملي ايران انتخاب شد اما پس از صعود ايران به جام جهاني ۲۰۱۴ به آمريکا برگشت و به عنوان دستيار در تيمملي فوتبال زنان آمريکا فعاليت کرد. نمازي در سالهاي اخير در تيمهاي پايه آمريکا فعاليت داشته است.
ناصر حجازي
دروازهبان اسطورهاي فوتبال ايران پس از آغاز دوران مربيگرياش در استقلال به بنگلادش رفت و هدايت محمدان بنگلادش را برعهده گرفت. او با اين تيم توانست نتايج خوبي کسب کند و در جام باشگاههاي آسيا با پيروزي مقابل پرسپوليس به يک چهارم نهايي اين رقابتها برسد.
عباس رضوي
رضوي را ميتوان در جرگه مربيان بازيکنساز قرار داد که در هر کشور و تيمي حضور داشته به دنبال پرورش جوانان بوده است. او در کشورهاي مجارستان، سوئد و امارات کار کرده و توانسته با تيم جوانان واشاش مجارستان به عنوان قهرماني جام يوفا برسد.
منصور پورحيدري
پورحيدري يکي از پرافتخارترين فوتباليهاي ايران است که هم به عنوان بازيکن و هم به عنوان مربي توانسته به عنوان قهرماني جام باشگاههاي آسيا برسد. او سال ۶۱-۱۳۶۰ براي يک فصل در فوتبال امارات حضور داشت و مربي الاهلي بود.
وحيد هاشميان
هاشميان پيش از حضور در تيمملي فوتبال ايران، به عنوان تمرين دهنده و دستيار در تيمهاي پايه هامبورگ حضور داشته است.
مهدي مهدويکيا
او هم مانند هاشميان به عنوان دستيار در آکادمي باشگاه هامبورگ فعاليت داشته است.
فريدون زندي
زندي پس از حضور مقطعي در سنپائولي آلمان در حال حاضر به عنوان دستيار در تيم دينامو درستن حضور دارد که امسال به بوندسليگاي ۳ سقوط کرده است.
فرهاد مجيدي
مجيدي دوران مربيگرياش را با دستياري در تيم زير ۱۵ سالههاي اسپانيول آغاز کرد.
داريوش يزداني
بازيکن اسبق تيمملي و استقلال نزديک به ۱۰ سال است که در فوتبال آمريکا مربيگري ميکند. او بيشتر در ردههاي پايه فعاليت دارد.
اصغر شرفي
شرفي يکي از دستياران مهاجراني در تيمملي بود که پس از استعفاي مهاجراني، او هم از سمتش کنارهگيري کرد. او در دهه ۸۰ که باشگاه استراداي اسلواکي به اسپانسري ايرانيها مديريت ميشد، در اين تيم مربيگري کرد.
همايون شاهرخي
او که حتي برههاي هدايت تيمملي ايران را برعهده داشت، سال ۱۳۷۶ به عنوان سرمربي تيمملي عمان انتخاب شد.
جلال طالبي
سرمربي تيمملي در جام جهاني ۹۸ و جام ملتهاي ۲۰۰۰ در سالهاي قبل و بعد از تيمملي سابقه مربيگري در کشورهاي امارات، سنگاپور، اندونزي و سوريه را داشته است.
حسن حبيبي
سرمربي سالهاي دور تيمملي فصل ۶۶-۱۳۶۵ سرمربي الاهلي امارت بوده است.
ابراهيم قاسمپور
سرمربي اسبق تيمملي فوتبال اميد ايران در مقاطع مختلف در کشور امارات به عنوان سرمربي فعاليت کرد که بيشتر آن در تيم حتا بوده است.
اردشير پورنعمت
او که از مدرسان باسابقه AFC بوده، براي يک دوره تحقيقاتي درباره فوتبال نوجوانان در کشورهاي ويتنام، تايلند، کره شمالي، کره جنوبي، هند، پاکستان و سريلانکا مربيگري کرده است.
محمود ابراهيمزاده
ابراهيمزاده که سابقه بازي براي ولفسبورگ آلمان را در کارنامهاش دارد، هيچگاه به عنوان مربي فعاليت نکرد و بيشتر در بخشهاي مديريتي حضور داشت. او رئيس آکادمي باشگاه ميلان در کشور آمريکا بود و چندين پروژه موفق ديگر را هم با آکادميهاي باشگاههاي بزرگ دنيا انجام داد. شايد بتوان گفت که ابراهيمزاده موفقترين لژيونر ايراني در عرصهاي غير از بازيکني است.
عبدالعلي چنگيز
چنگيز در حال حاضر در فوتبال امارات فعاليت دارد و سابقه مديريت آکادمي باشگاه العين را در کارنامهاش دارد.
علي رباني
مربي بدنساز فصل گذشته استقلال سابقه حضور در تيم اسپورتينگ ليسبون را در کارنامهاش دارد.
ابوذر نوغاني
نوغاني از مربيان جوان ايراني است که در کشورهاي ولز و پرتغال فعاليت کرده است. او در تيم زير ۲۳ سالههاي کارديف ولز، اتلتيکو و الهاننسه پرتغال فعاليت مربيگري داشته است.
پژواک کرمپور
سرمربي کنوني نود اروميه سابقه سرمربيگري در تيمهاي ردهپايين فوتبال آلمان را داشته است.
بهزاد داداشزاده
داداشزاده که در دوران بازيگرياش هم براي استقلال و هم براي پرسپوليس به ميدان رفته بود در اواخر دوران بازيگرياش به فوتبال ساحلي رو آورد و به همين دليل در برههاي هدايت تيمملي فوتبال ساحلي لبنان را برعهده داشت.
حسين شمس
شمس که يکي از مربيان مطرح فوتسال دنيا محسوب ميشود، در ابتدا فوتباليست حساب ميشد اما در ادامه به فوتسال رو آورد. او سابقه سرمربيگري در تيمهاي ملي فوتبال قطر، بحرين، لبنان و فيليپين را در کارنامهاش دارد.
بهمن فروتن
فروتن دورههاي مربيگرياش را در کشور آلمان گذراند و در همان کشور سرمربي چند تيم در ليگهاي منطقهاي شد و توانست آنها را به ليگهاي بالاتر بياورد اما هيچوقت نتوانست در سطح اول فوتبال آلمان مربيگري کند و به همين دليل مدرس فدراسيون فوتبال اين کشور شد.
مهدي علي
سرمربي موفق امارات در جام ملتهاي ۲۰۱۵ اصليتي ايراني دارد.
احمد طوسي
طوسي حدود ۲۰ سال است که در تيمهاي دانشگاهي آمريکا مربيگري ميکند. او در برهههاي مختلف در صنعت نفت آبادان، راهآهن و تيمملي ايران مربيگري کرده است.
رجب فرامرزي
او که سابقه مربيگري در تيمهاي پرسپوليس و بانک ملي را در کارنامهاش دارد، در ردههاي پايه با فدراسيون فوتبال آلمان همکاري ميکند.
کريم قنبري
قنبري پس از اين که به همراه سپاهانِ بوناچيچ به عنوان نايب قهرماني ليگ قهرمانان آسيا رسيدند، به همراه اين مربي به النصر امارات رفت و دستيار بوناچيچ در اين تيم بود.
اکبر محمدي
مديرعامل حال حاضر باشگاه پيکان سال ۲۰۱۳ و به مدت يک سال به عنوان سرمربي در تيمملي فوتبال زير ۲۱ سال تاجيکستان حضور داشت.
عليرضا مرزبان
دستيار حال حاضر محرم نويدکيا در تيم سپاهان، مربيگري را در ليگهاي سطح پايين آلمان آغاز کرد. او همچنين در تيم استراداي اسلواکي و تيمملي مونته نگرو دستيار زلاتکو کرانچار بوده است.
اميد علي دفتري
از دستيار امسال فکري رزومه مشخصي در دسترس نيست، از طرفي گفته ميشود که او با باشگاه والنسيا همکاري داشته و از طرف ديگر گفته ميشود که او مربي تيم زير ۱۴ سالهها در مدرسه فوتبال حسن نظري (بازيکن اسبق استقلال) در آمريکا بوده است.
جمشيد نصيري
او حد فاصل سالهاي ۱۹۹۸ تا ۲۰۰۳ در کشورهاي هند و بنگلادش سرمربي بوده است.
امير راشدي
اين مربي در تيمهاي آکادمي فوتبال فنلاند فعاليت دارد.
رزومه مربيان ايران به عنوان لژيونر نشان ميدهد که آنها نتوانستهاند به اندازه بازيکنان ايراني در سطح اول فوتبال دنيا خودي نشان دهند و اگر موفقيتي بوده در کشورهاي ضعيف از نظر فوتبالي رخ داده است اما احتمال حضور علي دايي در اورتون اين فرصت را براي فوتبال ايران فراهم ميکند تا در اين عرصه هم بتواند خودي نشان دهد.