آنچه را می‌بینید گزارش کنید نه آنچه دوست دارید!

ايسنا/ «گزارشگر بايد هر آنچه را که مي بيند بيان کند، حتي اگر برخلاف سليقه و ميل باطني‌اش باشد.» اين جمله را محمدرضا منصوريان ـ از مجري ها و گزارشگران قديمي ورزشي ـ با تاکيد ادا مي کند؛ تاکيدي که اگر در عملکرد مجريان و گزارشگرهاي ورزشي امروزي هم به کار گرفته مي شد، وضعيتي بهتر از آنچه شاهدش هستيم، در انتظارمان بود.
«بي طرفي»؛ واژه اي که بارها و بارها در ارزيابي عملکرد مجري ها و گزارشگران ورزشي نياز به تکرار دارد؛ خصوصا که در اين روزهاي کرونايي دست علاقه مندان به ورزش از حضور بي واسطه در ورزشگاه ها کوتاه است و چاره اي جز اين ندارند که چشم و گوششان را به روايت يک مجري يا گزارشگر از يک مسابقه ورزشي بسپارند.
از سوي ديگر، شايد گزارشگران و مجريان تلويزيون و راديو هيچ گاه تا اين حد متهم نبوده اند به طرفداري از تيم هاي خاص و نيز هيچ گاه برخي از آنان تا اين حد بي پروا نبوده اند در اعلام طرفداري يا حمايت از تيمي خاص و حتا حمله به تيم رقيب.
به چند روز قبل بازگرديم؛ شهرآورد ۹۵ در روزهاي کرونايي. ديداري که کم هم افت و خيز و زد و خورد نداشت و علاقه مندان به فوتبال هم به دليل شرايط،  چاره اي جز در خانه ماندن و دنبال کردن بازي از قاب تلويزيون نداشتند.
اين مسابقه به واسطه طرفداري مستقيم يکي از وزرا از يک تيم که اتفاقا آقاي وزير در ماه هاي اخير چالش هاي بسياري هم با صداوسيما داشته است و در ادامه انتقاد تند توام با نوعي توهين سرمربي تيم رقيب، با حاشيه هاي بسياري پس از برگزاري همراه شد. و البته در پي جانبداري بي پرواي وزير، واکنش هاي انتقادي برخي برنامه هاي ورزشي در تلويزيون هم شکل گرفت که بر پرهيز از افکندن تخم نفاق و جدايي بين هواداران تاکيد مي کردند و اينکه سعي کنيم با نگاهي ملي، خط جدايي بر طرفداران تيم ها نکشيم. هر چند که در نهايت اين نقدها هم حاشيه ساز و از مجري يکي از همين برنامه ها شکايت شد.
اظهارات وزير، بار ديگر يکي از مجريان تلويزيون را هم به سخن واداشت که مدتي قبل اظهارات صريحش مبني بر حمايت از يکي از تيم ها ـ با عبارت مشهور «...» که کنايه اي است به وزير ورزش براي مقطعي او را از آنتن تلويزيون دور کرده بود. اين مجري با همان ادبيات مخصوص به خود، بار ديگر بر موضع خود درباره حمايت از تيم مورد علاقه خود تاکيد کرد و البته به روايت داستاني جديد از «...» پرداخت؛ عبارتي که بيشتر در صفحه هاي طرفداري يا صفحه هاي شخصي هواداران در فضاي مجازي ديده مي شود اما پيش از اين به يکي از فيلم هاي سينمايي طنز نيز راه يافته بود، و اکنون به ساحت رسانه ملي نيز نفوذ کرده است.

---

بازار

---

اما فارغ از نگاه هايي که بعد از اين مسابقه شکل گرفت، گزارش بازي هم چندان خالي از مساله نبود. در اين سال ها هر کدام از گزارشگران فوتبالي از سوي علاقه مندان، به جانبداري از يکي از تيم هاي پرطرفدار پايتخت متهم مي شوند و البته اين خشم و گمانه زني هاي هواداران، معمولا عملکرد متفاوتي را براي لغو اتهام ها از سوي آنها موجب نشده است. معمولا هم براساس همين پيش فرض ها، نمونه ها و شواهدي از نوع گزارش گزارشگر متهم به جانبداري استخراج و به عنوان سند عرضه مي شود؛ روندي که براي اين مسابقه هم جاري شد.
در همين ارتباط ايسنا در گفت وگويي با محمدرضا منصوريان ـ مجري و گزارشگر باسابقه ورزشي ـ لزوم بي طرفي گزارشگرهاي ورزشي در ارائه اطلاعات و حواشي يک مسابقه را به بحث گذاشته است.
منصوريان مي گويد: به طور قطع و يقين مخاطب نسبت به هر کلامي که از زبان گزارشگر مطرح مي‌شود، مي تواند عکس‌العمل متفاوتي داشته باشد و از آن راضي يا ناراضي شود و زمينه فضاي انتقادي برايش فراهم شود.
او با اشاره به اهميت و حساسيت هاي کار گزارشگران ورزشي، در اين زمينه توضيح مي دهد: گزارشگر يک مسابقه ورزشي، پل واسطي ميان آن رشته ورزشي و مخاطبان است؛ پس لازم است تا اين کار را با ظرافت انجام دهد. طبيعي است که اگر فردي بخواهد بر اساس سليقه خودش بدون توجه به آن رويداد ورزشي بياناتي را مطرح کند و گفته‌هاي نادرستي را به مخاطب برساند در حق مخاطب ـ شنونده يا بيننده رويداد ـ ظلم بزرگي مي‌کند. گزارشگري که مي‌خواهد بيطرفانه گزارش کند، بايد از همه علوم سررشته‌اي داشته باشد؛ علم جامعه شناسي، مردم شناسي و روانشناسي را بداند و دوره‌هاي قبل از پاي ميکروفون قرار گرفتن را حتما بگذارند.
اين کارشناس ورزشي، راحت قرار گرفتن گزارشگران پاي ميکروفن را به فضاي ورزش آسيب رسان دانسته و در شرح ويژگي‌هاي يک گزارشگر واقعي مي گويد: گزارشگر بايد شخصيت صادقانه‌اي داشته و امانت دار درستي باشد. خيلي‌ها ممکن است در شرايط مستقيم تماشاي يک رويداد قرار نگيرند و از طريق راديو يا تلويزيون رويداد ورزشي را دنبال کنند و در جريان حواشي نباشند؛ اينجا خيلي مهم است تا گزارشگر صادق باشد. اگر بخواهد علايق شخصي‌اش را در گزارش دخالت دهد، ظلم کرده است. اين اتفاق در نهايت به ضرر ورزش تمام مي‌شود و مخاطب را هم فراري مي‌دهد.
منصوريان تاکيد مي کند: ما حتما بايد به گزارشگرانمان معرفت، شخصيت، انسانيت، شرافت، جوانمردي و خيلي از امور ديگر را آموزش دهيم. گزارشگران بايد قبل از اينکه پشت ميکروفن قرار مي گيرند، به خيلي از آداب اخلاقي و انساني مسلح شوند.
اين گزارشگر باسابقه سپس با اشاره به افزايش اهميت کار گزارشگران در دوران کرونا، به دليل فراهم نبودن امکان تماشاي مستقيم رويدادهاي ورزشي توسط علاقه‌مندان، عنوان مي کند: الان بيش از هر زمان ديگري بايد نقش گزارشگران پررنگ و عملکردشان به روز باشد. خيلي ها امکان حضور مستقيم در صحنه يک رويداد ورزشي را ندارند و خودشان را به صحبت‌هاي گزارشگري مي‌سپارند که جريان مسابقه را تعريف مي‌کند. گزارشگر بايد اطلاعاتي را به مخاطب بدهد که او را به طور کامل در جريان مسابقات قرار دهد. اگر گزارشگر موضوع را به شکلي بيان کند و رسانه‌اي همين مطلب را به شکل ديگري جلوه دهد، تناقضي ايجاد مي‌شود که مخاطب را گيج کرده و فراري مي‌دهد. گزارشگر بايد آن چيزي که مي بيند و حواشي‌اش را به صورت واقع گرايانه مطرح کند نه اينکه برخي از موضوعات را چون به ضرر تيم مورد علاقه‌اش است، ناديده بگيرد.
محمدرضا منصوريان در پايان تاکيد مي کند: گزارشگري يک عشق و يک هنر است. گزارشگر بايد با نفس خودش کنار بيايد و بر اميال شخصي‌اش غلبه کند که اگر نتواند اين کار را انجام دهد، هرگز نمي‌تواند گزارشگر موفقي باشد.

ما را در کانال تلگرامي «کانال ورزش» دنبال کنيد