۷ میلیارد تومان بده، میزبان شو!

ايسنا/ کنفدراسيون فوتبال آسيا اعلام کرده که قرار است در مرحله نهايي انتخابي جام جهاني، جايي که تيم ملي ايران حضور دارد و همچنين از مرحله يکهشتم نهايي، جايي که استقلال ميزبان الهلال عربستان است، از سيستم VAR استفاده کند! اين خبر براي ايران اصلا خوشايند نيست، چون اگر اين موضوع تبديل به شرط اصلي شود که از قرار معلوم شده، تيم ملي و باشگاه استقلال به دليل مجهزنبودن سيستم ورزشگاه آزادي به اين سيستم، نميتوانند براي ميزباني اقدام کنند.
روزنامه شرق نوشت: «اين روزها با اين که تيم ملي ايران به مرحله نهايي رقابتهاي انتخابي جام جهاني صعود کرده ولي به طرز عجيبي همه چيز پيچيده شده و با ابهام روبهرو است. بزرگترين ابهامي که اين روزها تيم ملي با آن دستوپنجه نرم ميکند، وضعيت سرمربي است. قرارداد دراگان اسکوچيچ، سرمربي کروات اين تيم با فدراسيون فوتبال ايران به پايان رسيده و هنوز مشخص نيست فداسيونِ عزيزيخادم ميخواهد با دراگان ادامه بدهد يا خير. اتفاق مهم در اين ميان مقوله «زمان» است؛ قرعهکشي مرحله نهايي قرار است روز سوم تير برگزار شود و فدراسيون بايد زودتر، تکليف سرمربي تيم ملي را مشخص کند تا اين بار دغدغه و از آن مهمتر، بهانهاي براي ادامه مسير تراشيده نشود.
دومين ابهام موجود هم درباره تيم ملي است که ادامهاش گريبان باشگاه استقلال را هم ميگيرد. اين ابهام خودش يک ابهام دروني هم دارد! موضوع مربوط به مسئله ميزباني ايران از رقابتهاي آسيايي است. ابهام درونياش اين است که هنوز مشخص نيست AFC قصد دارد رقابتهاي انتخابي جام جهاني در وهله اول و ليگ قهرمانان آسيا در وهله دوم را به صورت متمرکز برگزار کند يا خير. اگر قرار باشد به صورت متمرکز برگزار شود که يحتمل، به دليل همان بهانههاي هميشگي، ايران شانسي براي ميزباني نخواهد داشت. با وجود اين، اگر قرار باشد بازيها به صورت متمرکز برگزار نشود، باز هم درباره ميزبانشدن ايران ابهام وجود دارد! دليل اين ابهام مربوط به قوانيني است که کنفدراسيون فوتبال آسيا وضع کرده است. پيش از اين به بهانههاي مختلفي از جمله نبودن امنيت لازم، تحريم و چگونگي برخورد با شيوع ويروس کرونا، ميزباني از تيم ملي و باشگاههاي ايراني گرفته شده است. حالا آن موارد هنوز برطرف نشده، شرط ديگري هم به آن اضافه شده است: ورود سيستم VAR! کنفدراسيون فوتبال آسيا اعلام کرده که قرار است در مرحله نهايي انتخابي جام جهاني، جايي که تيم ملي ايران حضور دارد و همچنين از مرحله يکهشتم نهايي، جايي که استقلال ميزبان الهلال عربستان است، از سيستم VAR استفاده کند! اين خبر براي ايران اصلا خوشايند نيست، چون اگر اين موضوع تبديل به شرط اصلي شود که از قرار معلوم شده، تيم ملي و باشگاه استقلال به دليل مجهزنبودن سيستم ورزشگاه آزادي به اين سيستم، نميتوانند براي ميزباني اقدام کنند.
۷ ميليارد تومان هزينه براي سيستم کمک ويدئويي
حالا که AFC به اندازه کافي دنبال بهانه ميگردد تا ايران را از ميزباني رقابتهاي آسيايي محروم کند، وقت آن رسيده که دست کم با تجهيز ورزشگاه آزادي به سيستم VAR مانع از بهانهتراشي جديد کنفدراسيون فوتبال آسيا شد. البته از حرفزدن تا عملکردن علاوه بر آن که فاصله زيادي است، هزينه زيادي هم ميطلبد! واقعيت اين است که ورزشگاههاي ايراني در مقايسه با ورزشگاههاي کشورهاي صاحب فوتبال در آسيا به علاوه کشورهاي حوزه خليج فارس از لحاظ زيرساختي چندان توانمند نيست. اگر چه چند سال است که کشورهايي مثل کره و قطر، سيستم کمکداور ويدئويي را در همه ورزشگاههايشان راهاندازي کردهاند ولي کشوري مثل ايران که يکي از قدرتهاي برتر فوتبال در آسياست، در اين زمينه ناتوان نشان داده است. دليل اصلي درباره VAR مشخصا نداشتن بودجه لازم است.
قبل از رسيدن به بودجه مورد نياز اما بهتر است ابتدا وضعيت دو مورد ديگر روشن شود. اول اين که باشگاههاي ايراني براي تجهيز ورزشگاه خانگيشان بايد اقدام کنند. همينجا بزرگترين مشکل از راه ميرسد. دو باشگاه پرسپوليس و استقلال به عنوان باشگاههاي بزرگ ايران اصلا ورزشگاه اختصاصي ندارند که بخواهند به فکر مجهزکردن آن به سيستم VAR شوند. اين دو هر ساله با قرارداد استيجاري با ورزشگاه آزادي به توافق ميرسند و اين ورزشگاه را براي بازيهاي خانگيشان انتخاب ميکنند. حالا اگر قرار باشد اين دو باشگاه به فکر تجهيز اين ورزشگاه بيفتند، اولين چالش اين است که چون اين ورزشگاه به صورت اختصاصي متعلق به ما نيست، پس دليلي ندارد هزينه اضافي انجام شود. اين فقط يک طرف ماجراست؛ چون اين دو باشگاه آن قدر مشکلات مالي ريزودرشت دارند که اگر بخواهند هم توان مالي لازم براي هزينهکردن در اين بخش را ندارند.
در سطح ملي که اين روزها وضعيت بدتر است، پرونده غرامت سنگين مارک ويلموتس هر لحظه ميرود تا گلوي فدراسيون فوتبال ايران را بفشارد. از طرفي تحريمها هم مانع از دريافت پاداشهايي ميشود که در دو نهاد فيفا و AFC خوابيده است. حالا در چنين شرايطي، فدراسيون فوتبال براي گرفتن ميزباني بازيهاي تيم ملي بايد به فکر مجهزکردن حداقل ورزشگاه آزادي، به سيستم VAR هم باشد. شايد اگر رقم مد نظر براي تجهيز يک ورزشگاه به سيستم VAR اعلام شود، روشن بشود که هزينه چندان زيادي هم نيست. در اين بين هم مشکلاتي پابرجاست که شرکتهاي مختلف، با قيمتهاي مختلف، وعده تجهيز يک ورزشگاه به سيستم VAR را ميدهند. مسئولان ورزش ايران، پيش از اين يعني از سال ۱۳۹۸ تا همين الان دو رقم بسيار متفاوت را براي مجهزکردن ورزشگاهها به سيستم VAR اعلام کردهاند. از رقم ۶۰ هزار دلار گرفته تا ۳۰۰ هزار دلار! پيشتر، زماني که مهدي تاج، رياست فدراسيون فوتبال ايران را بر عهده داشت اين طور گفته بود که هر باشگاه ليگ برتري براي تجهيز ورزشگاه مورد نظرش به VAR بايد ۶۰ هزار دلار بپردازد. البته تاج زياد وارد جزئيات نشده بود که آيا اين ۶۰ هزار دلار کمک باشگاهها به فدراسيون براي تجهيز ورزشگاههاست يا قيمت نهايي. بعدا يکي ديگر از اعضاي دپارتمان داوري ايران گفته بود با پرسوجو از يک شرکت کرهاي به اين نتيجه رسيده که براي تجهيز هر ورزشگاه به سيستم VAR ۶۰ هزار دلار نياز است اما مشکل اينجاست که اين سيستم بهتنهايي بخشي از کار را جلو ميبرد و براي تجهيز، انگار همان عدد ۳۰۰ هزار دلاري که پيشتر فريدون اصفهانيان اعلام کرده بود منطقيتر به نظر ميرسد. ايران اگر بخواهد شبيه به کاري که در ورزشگاههاي مجهز برگزار ميشود يا حداقل نزديک به کاري را که در آن ورزشگاهها ميشود، انجام دهد، بايد هزينهاي نزديک به ۳۰۰ هزار دلار براي يک ورزشگاه بپردازد. هزينهاي که شامل دست کم ۱۰ دوربين پوششدهنده بازي از زواياي مختلف، سيستم مادر VAR و اتاق و مانيتورهاي مربوط به پوشش بازي براي داوران است. اين رقم هم البته چندان بهروز نيست و قاعدتا ممکن است کمي اختلاف درباره قيمت نهايياش و تجهيزات بهروزي که قرار است استفاده شود، وجود داشته باشد.
حالا با فرض اين که همان ۳۰۰ هزار دلار رقم صحيحتري باشد، بايد به اين نکته اشاره کرد که تجهيز ورزشگاه آزادي به سيستم VAR نزديک به هفت ميليارد تومان آب ميخورد. اين همان رقمي است که با توجه به پولهاي هنگفتي که در فوتبال خرج ميشود، چندان عدد درشتي به نظر نميرسد؛ بهويژه اين که اين مبلغ يک بار داده ميشود و متعاقبا باشگاهها، بهويژه دو باشگاه استقلال و پرسپوليس هم از آن منتفع خواهند شد. از آن مهمتر، ايران با انجام چنين هزينهاي آن بخش از ابهام مورد نياز براي ميزباني از رقابتهاي آسيايي را هم از بين ميبرد. البته دوباره بايد به نکات و مشکلات مالي باشگاهها و فدراسيون فوتبال ايران اشاره کرد و گفت که اگر تا به حال چنين سيستمي در فوتبال ايران راه نيفتاده، مشخصا به دليل موضوعات مالي است.
در اين ميان ميل فدراسيون فوتبال را هم نبايد از ياد برد. آيا فدراسيون تمايلي به انجام چنين کاري دارد؟ شايد در عرصه ملي بله ولي در عرصه باشگاهي ممکن است به هزينههاي موجود اضافه کند و مشکلات زيادي در پي داشته باشد. اين سيستم علاوه بر هزينه مالي نياز به نيروي انساني بيشتري هم دارد. فارغ از بقيه نيروها، دست کم نياز به حضور چهار کمکداور در اتاق VAR است. فدراسيوني که هنوز نميتواند تمام و کمال دستمزد داوران زمين اصلي مسابقه را بدهد، شايد تمايلي به دادن دستمزد و هزينه اياب و ذهاب اضافه به داوران سيستم VAR هم نداشته باشد.»