چالش/ مقایسه تجهیزات ذخیره‌سازی SSD و HDD

زوميت/ آيا مي خواهيد ابزار ذخيره‌سازي شما ارزان و داراي حجم زياد باشد يا پرسرعت و امن؟ در اين مقاله چگونگي انتخاب بين SSD و HDD را بررسي مي‌کنيم. تا همين چند سال پيش، خريداران کامپيوتر حق انتخاب بسيار کمي در تجهيزات ذخيره‌سازي براي کامپيوتر‌ها داشتند. اگر شما يک دستگاه کاملا قابل حمل خريداري مي‌کرديد، به احتمال زياد درايو اصلي آن از نوع SSD بود. ساير کامپيوترهاي دسکتاپ و لپ‌تاپ از HDD استفاده مي‌کردند. حال شما مي‌توانيد اکثر سيستم‌ها را توسط HDD يا SSD يا ترکيبي از هر دوي آن‌ها پيکربندي کنيد. ولي مسئله‌ي مهم، انتخاب است. در اين مقاله به بررسي SSD و HDD خواهيم پرداخت و مزايا و معايب هر کدام را تشريح خواهيم کرد تا به انتخاب شما کمکي کرده باشيم. توضيحي در مورد SSD و HDD هاردديسک‌هاي مرسوم که حرکت چرخشي دارند، به‌عنوان يک ابزار ذخيره‌سازي دائمي براي کامپيوترها مطرح هستند. ابزار ذخيره‌سازي دائمي به اين معني است که با قطع جريان برق، اطلاعات ذخيره‌شده از بين نمي‌روند. در نقطه مقابل، رم يک حافظه‌ي غير دائمي يا موقت است و با قطع جريان برق، اطلاعات آن از بين مي‌رود. هاردديسک اساسا يک پلاتر فلزي با پوشش مغناطيسي است و وظيفه‌ي آن ذخيره کردن داده‌ي مورد علاقه‌ي شما است؛ چه اين داده گزارش آب و هواي قرن پيش باشد، چه يک کپي با کيفيت بالا از سه‌گانه‌ي ارباب حلقه‌ها يا موسيقي‌هاي مورد علاقه‌ي شما، هاردديسک اين کار را براي شما انجام مي‌دهد. زماني که پلاتر در حال چرخيدن است، هد خواندن و نوشتن در هاردديسک توسط يک بازو به داده‌ي مورد نظر شما دسترسي پيدا مي‌کند. از نظر عملکرد، يک SSD قادر به انجام تمام کارهايي است که يک هاردديسک انجام مي‌دهد. اما به جاي اينکه داده روي ديسک مغناطيسي ذخيره شود، روي حافظه‌هاي فلش متصل به هم ذخيره مي‌شود. اين حافظه‌ها به نوعي طراحي شده‌اند که حتي با قطع جريان برق، اطلاعات ‌آن‌ها از بين نمي‌رود. اين تراشه‌ها مي‌توانند به‌طور مستقيم به مادربورد (همانند لپ‌تاپ‌هاي کوچک و قابل حمل)، توسط درگاه PCI Express (در برخي از ورک‌استيشن‌هاي حرفه‌اي و سيستم‌هاي کامپيوتري رده بالا) يا به‌صورت باکس‌هاي شکيل و با استفاده از درگاه‌هاي موجود به سيستم دسکتاپ يا لپ‌تاپ متصل شوند. اين حافظه‌هاي فلش کمي با حافظه‌هاي فلش معمولي و بندانگشتي که توسط درگاه يو‌اس‌بي به کامپيوتر وصل مي‌شوند، متفاوت هستند. SSD-ها معمولا پر سرعت‌تر و قابل اعتمادتر و در نتيجه، گران‌تر از حافظه‌هاي فلش بندانگشتي هستند. شايان ذکر است که در اين مقاله، روي سخن ما با ابزار ذخيره‌سازي اصلي سيستم است. ولي تقريبا تمامي موارد گفته‌شده، قابل تعميم به درايوهاي اکسترنال نيز هستند. درايو‌هاي اکسترنال در ابعاد بزرگ براي دسکتاپ‌ها و در ابعاد کوچک براي لپ‌تاپ‌ها موجود هستند و SSD-ها به تدريج بخش بزرگي از اين بازار را در سيطره‌ي خود قرار مي‌دهند. تاريخچه‌ي SSD و HDD فناوري هاردديسک نسبتا قديمي است (از نظر تاريخچه‌ي کامپيوتر). تصاويري از هاردديسک IBM 350 RAMAC در سال ۱۹۵۶ موجود است که در آن از ۵۰ پلاتر ۲۴ اينچي براي ساخت حافظه‌اي با حجم ۳.۷۵ مگابايت در فضايي به بزرگي ۲ عدد يخچال استفاده شده بود. امروزه اين حجم معادل يک فايل MP3 با کيفيت ۱۲۸ کيلوبيت بر ثانيه است. RAMAC 350 محدود به استفاده‌هاي دولتي و صنعتي بود و در سال ۱۹۶۹ منسوخ شد. در اوايل دهه‌ي ۱۹۸۰، اندازه‌ي استاندارد ۵.۲۵ اينچ براي هاردديسک استفاده مي‌شد و بعد از آن جاي خود را به هاردديسک‌هاي ۳.۵ اينچي براي دسکتاپ و ۲.۵ اينچي براي لپ‌تاپ داد. کابل رابط داخلي به مرور زمان از نوع سريال به IDE (که اکنون Parallel ATA يا PATA ناميده مي شود) و سپس به SCSI و Serial ATAا(SATA) تغيير يافت. ولي اساس کار همه‌ي آن‌ها يکي بوده است: هاردديسک را با استفاده از کابل به مادربورد وصل کنيد و سپس مي‌توانيد داده را پردازش کنيد! درايوهاي ۲.۵ و ۳.۵ اينچي عمدتا از رابط ساتا استفاده مي‌کنند (حداقل روي بيشتر کامپيوترهاي دسکتاپ و مک‌ها) در حالي که SSD-هاي پرسرعت از رابط سريع‌تري با نام PCIe استفاده مي‌کنند. ظرفيت رسانه‌هاي ذخيره‌سازي از چند مگابايت به چند ترابايت افزايش يافته است که نشان‌دهنده بيش از ۱ ميليون برابر افزايش در ظرفيت است. ظرفيت هاردديسک‌هاي ۳.۵ اينچي فعلي تا ۱۰ ترابايت نيز مي‌رسد، در حالي که هاردهاي ۲.۵ اينچي تا ۴ ترابايت ظرفيت دارند. SSD تاريخچه‌ي بسيار کوتاه‌تري دارد. در سال‌هاي دور فناوري‌هايي مانند حافظه‌ي فلش حبابي معرفي شد و در انتهاي دهه‌ي ۱۹۸۰ محو شد. حافظه‌هاي فلش کنوني، حالت منطقي ايده‌ي قبلي است که نياز به نيروي برق ثابتي براي حفظ اطلاعات موجود ندارند. درايوهايي که اکنون آن را با نام SSD مي‌شناسيم، در انتهاي دهه‌ي ۲۰۰۰ کار خود را شروع کردند. در سال ۲۰۰۷، OLPC XO-1 از يک ۱ گيگابايت و ايسوس Eee PC ۷۰۰ از ۲ گيگابايت SSD به‌عنوان ابزار ذخيره‌سازي اصلي استفاده کرده بود. تراشه‌هاي SSD در مدل‌هاي رده پايين XO-1 و Eee PC به‌طور مستقيم به مادربورد وصل شده بود. بعد از اينکه لپ‌تاپ‌ها و ساير دستگا‌ه‌هاي پرتابل بهبود يافتند، از SSD-هايي با حجم بيشتر بهره بردند تا بالاخره با استاندارد ۲.۵ اينچي ارائه شدند. اين استاندارد باعث شد که بتوان به‌راحتي يک هارد درايو ۲.۵ اينچي را خارج و به جاي آن از SSD استفاده کرد. شکل‌هاي ديگري از SSD مانند mSATA Mini PCIe SSD و M.2 SSD به‌صورت ساتا و PCIe ظهور کردند. همچنين SSD-هايي به شکل DIMM نيز در مک بوک اير و مک بوک پروي اپل استفاده شدند؛ ولي امروزه اکثر SSD-ها از همان فرمت استاندارد ۲.۵ اينچي استفاده مي‌کنند. حداکثر حجم حافظه‌هاي SSD با استاندارد ۲.۵ اينچي، به ۴ ترابايت مي‌رسد؛ ولي سيگيت در سال ۲۰۱۶، ورژن ۶۰ ترابايتي آن را براي سيستم‌هاي سازماني مانند سرورها ارائه کرده است. مزايا و معايب SSD و HDD هر دو کار مشابهي انجام مي‌دهند؛ سيستم شما را بوت مي‌کنند و برنامه‌ها و فايل‌هاي شخصي شما را ذخيره مي‌کنند. ولي هر کدام از اين دو ابزار ذخيره‌سازي، ويژگي‌هاي خاص خود را دارند. در ادامه به بررسي تفاوت‌ها مي‌پردازيم و دلايل انتخاب يکي از آن‌ها را توضيح خواهيم داد. قيمت SSD-ها قيمت بيشتري با در نظر گرفتن معيار دلار براي هر گيگابايت دارند. يک هاردديسک اينترنال با ظرفيت ۱ ترابايت حدود ۴۰ الي ۵۰ دلار قيمت دارد؛ در حالي که يک SSD با ظرفيت مشابه، قيمتي در حدود ۲۵۰ دلار دارد. با معيار دلار به ازاي هر گيگابايت، هر گيگابايت فضا روي هارد ديسک ۴ الي ۵ سنت هزينه در بر دارد؛ در حالي که اين هزينه براي SSD، حدود ۲۵ سنت براي هر گيگابايت است. از آن‌جايي که هاردديسک‌ها از فناوري قديمي‌ و جاافتاده‌تري استفاده مي‌کنند، هزينه‌ي کمتري به شما تحميل خواهند کرد. هزينه‌ي اضافه براي SSD ممکن است مبلغ کل سيستم را از بودجه‌ي مورد نظرتان بالاتر ببرد. حداکثر ظرفيت و ظرفيت‌هاي رايج با اينکه SSD-هايي که براي کاربران ارائه مي‌شود، تا ۴ترابايت حجم دارند، ولي حافظه‌هايي با اين حجم قيمت بسيار بالايي دارند. ظرفيت رايج مورد استفاده ۵۰۰ گيگابايت يا ۱ ترابايت به‌عنوان درايو ذخيره‌سازي اصلي است. در سيستم‌هاي رده پايين که هزينه‌ حائز اهميت است، معمولا از حجم ۱۲۸ گيگابايت استفاده مي‌شود. ظرفيت رايچ براي کاربران مالتي‌مديا بيشتر و ۱ الي ۴ ترابايت در سيستم‌هاي رده بالا است. ممکن است ابزارهاي ذخيره‌سازي ابري براي ذخيره و به اشتراک گذاري فايل‌ها بين گوشي، تبلت و کامپيوتر شخصي مناسب باشند؛ اما خريد ابزار ذخيره‌سازي شخصي هزينه‌ي کمتري در بر دارد و فقط لازم است يک‌بار آن را بخريد. سرعت سرعت بخشي است که SSD در آن مي‌درخشد! سيستم عاملي که روي SSD نصب شده باشد، معمولا در عرض چند ثانيه بالا مي‌آيد. هاردديسک براي رسيدن به حداکثر سرعت نياز به زمان دارد و حتي در بالاترين سرعت خود، با سرعت پايين‌تري نسبت به رقيب مشغول انجام کارهاي کاربر است. کامپيوترهايي که از SSD استفاده مي‌کنند، با سرعت بالاتري بوت مي‌شوند، برنامه‌ها را با سرعت بالاتري اجرا مي‌کنند و فايل‌ها را با سرعت بيشتري جابه‌جا مي‌کنند. با توجه به نحوه‌ي کاربرد شما، ميزان سرعت سيستم شما مي‌تواند عامل تعيين‌کننده در موفقيت يا شکست‌هاي شما باشد. قطعه‌ قطعه شدن با توجه با اين که هاردديسک از سطوح چرخشي براي دستيابي به اطلاعات استفاده مي‌کند، بهترين کارايي‌ آن زماني است که فايل‌‌ بزرگي در بلاک‌هايي که مجاور هم هستند قرار گيرد. در اين حالت هدر مي‌تواند عمليات خواندن را با يک حرکت مداوم آغاز کند و خاتمه دهد. وقتي هاردديسک به پر شدن نزديک مي‌شود، ممکن است يک فايل بزرگ در مکان‌هاي مختلفي به‌صورت پراکنده ذخيره شود. به اين پديده قطعه‌قطعه شدن مي‌گويند. با اين که الگوريتم‌هاي خواندن و نوشتن در طول سال‌ها بهبود يافته، اما هاردديسک‌ها هنوز هم ممکن است دچار پديده‌ي قطعه‌قطعه شدن شوند. در حالي که SSD با توجه به ساختاري که دارد دچار اين پديده نمي‌شود و اين يک دليل براي سرعت ذاتي بيشتر SSD-ها است. طول عمر SSD بخش مکانيکي ندارد؛ بنابراين هنگام بروز اتفاقاتي مانند ضربه خوردن يا افتادن لپ‌تاپ، احتمال سالم ماندن داده بيشتر است. بيشتر هاردديسک‌ها هنگام خاموشي، هد خواندن و نوشتن را با فاصله از پلاتر نگه مي‌دارند؛ ولي هنگام کار، هد تنها چند نانومتر با پلاتر فاصله دارد. حتي هنگام خاموشي نيز اين فاصله هنگام برخوردهاي شديد دردي را دوا نمي‌کند. اگر شما روي تجهيزات خود حساس هستيد، خريد SSD پيشنهاد مي‌شود. در دسترس بودن هارد درايو‌ها روي سيستم‌هاي قديمي يا سيستم‌هايي با بودجه‌ي پايين، به وفور مشاهده مي‌شوند. اما SSD در لپ‌تاپ‌هاي جديدتر پراستفاده‌تر هستند. با اين حال ليست محصولات هاردديسک‌هاي شرکت‌هايي مانند سامسونگ، توشيبا، هيتاچي، سيگيت و وسترن ديجيتال قابل توجه‌تر از SSD-ها هستند. براي کامپيوترهاي دسکتاپ مک و ويندوز، حداقل تا چند سال آينده، هارد درايوهاي اينترنال به‌طور کامل حذف نخواهند شد. خط توليد مدل‌هاي مختلف SSD در حال افزايش است و در لپ‌تاپ‌هاي نازک به جاي هارد درايو از SSD-هايي با ظرفيت ۲۵۶ يا ۵۱۲ گيگابايت استفاده مي‌شود. فاکتورهاي اندازه و شکل از آنجايي که هاردديسک‌ها داراي يک قسمت چرخشي هستند، محدوديت‌هايي در اندازه‌ي آن‌ها وجود دارد. يک حرکت نو‌آورانه براي توليد هاردديسک‌ها در اندازه‌ي ۱.۸ اينچي وجود داشت؛ ولي اين نو‌آوري در حجم ۳۲۰ گيگابايت متوقف شد؛ چرا که سازندگان فبلت و گوشي‌هاي هوشمند از حافظه‌هاي فلش در محصولات خود استفاده کردند. SSD چنين محدوديتي ندارد؛ بنابراين در طول زمان حيات خود مي‌تواند کوچک‌تر شود. SSD-هاي لپ‌تاپ سايزي ۲.۵ اينچي دارند ولي اين فقط يک استاندارد براي راحتي است. با نازکتر شدن لپ‌تاپ‌ها و تبديل شدن تبلت به انتخاب اول براي وب‌گردي، SSD-ها آماده تطبيق خود با بازار پرتلاطم محصولات جديد هستند. نويز حتي کم سر‌و‌صداترين هاردديسک‌ها هم هنگام کار يا حرکت بازوي خواندن و نوشتن، صدايي از خود توليد مي‌کنند، مخصوصا اگر هارد قديمي باشد يا روي شاسي فلزي سوار شده باشد، اين سر وصدا بيشتر مي‌شود. هر چه هاردديسک سرعت بيشتري داشته باشد، نويز آن بيشتر خواهد بود. در سوي مقابل SSD-ها قرار دارند و به دليل اين که بخش مکانيکي ندارند، هيچ نويزي توليد نمي‌کنند. توان مصرفي چون SSD بخش مکانيکي ندارد و نيازي به چرخش و حرکت بازو نيست، بنابراين انرژي مصرفي SSD، توسط اصطکاک يا نويز هدر نمي‌شود و آن‌ را کارآمدتر جلوه مي‌دهد. پس در صورت استفاده از SSD روي سرور يا سيستم دسکتاپ، توان مصرفي کمتري خواهيد داشت. اگر از SSD روي لپ‌تاپ يا تبلت استفاده کنيد، عمر باتري بيشتري نصيبتان مي‌شود. نتيجه‌گيري ظرفيت، قيمت و در دسترس بودن مواردي است که هاردديسک‌ها در آن برنده‌اند. اما اگر فاکتورهايي مانند سرعت، پايداري، شکل، نويز و عدم وجود پديده‌ي قطعه‌قطعه شدن براي شما مهم باشد، سراغ SSD برويد. اگر قيمت و ظرفيت برايتان مهم نيست، SSD برنده‌ي مطلق است. درست است که از نظر طول عمر، SSD-ها تعداد دفعات محدودي براي خواندن و نوشتن در هر سلول دارند؛ اما با استفاده از فناوري تريم، سيکل‌هاي خواندن و نوشتن بهينه مي‌شوند و ۶ سال طول مي‌کشد تا شما با ارورهاي سفت و سختي هنگام خواندن و نوشتن برخورد کنيد. اگر از اين نظر نگران هستيد، مي‌توانيد وضعيت سلامت SSD را با استفاده از اطلاعات S.M.A.R.T چک کنيد (مشابه همين کار را براي هاردديسک نيز مي‌توان انجام داد)؛ اگر درايو شما به انتهاي عمرش نزديک باشد، با استفاده از اين اطلاعات مي‌توانيد از آن باخبر شويد. چون هاردديسک داراي بخش مکانيکي است، بالاخره پس از استفاده‌ي زياد از کار خواهد افتاد، اين در حالي است که هر گونه ضربه‌ي شديد يا حتي تکان خوردن هنگام کار مي‌تواند باعث پايان عمرش شود. انتخاب ابزار ذخيره‌سازي مناسب SSD براي شما مناسب است يا HDD؟ بخش‌بندي زير شما را در اين انتخاب ياري مي‌کند. HDD کاربران چند‌رسانه‌اي يا دانلودکنندگان فايل‌‌هاي حجيم: اين کاربران نيازمند حجم بالايي از ابزارهاي ذخيره‌سازي با قيمت ارزان هستند. بنابراين انتخاب اول آن‌ها HDD است. خريداراني که بودجه‌ي محدودي دارند: کساني که نيازمند فضاي ذخيره‌سازي با قيمت پاييني هستند، بالطبع بايد سراغ هاردديسک بروند. کارهاي مهندسي و گرافيکي سنگين: ويرايش‌گران عکس و ويدئو با حجم بالايي از فايل‌ها دست و پنجه نرم مي‌کنند. بنابراين خريد يک هاردديسک ۱ ترابايتي براي آن‌ها بسيار به صرفه‌تر از خريد SSD با ۵۰۰ گيابايت حجم خواهد بود. کاربران عمومي: کاربران عمومي که دوست دارند فايل‌هاي مدياي خود را دانلود و مشاهده کنند، بهتر است از هاردديسک استفاده کنند. ولي اگر فيلم‌ها و موزيک‌هايتان را به‌صورت استريم مشاهده مي‌کنيد، خريد SSD با ظرفيت کمتر و قيمت مشابه تجربه‌ي بهتري براي شما خلق مي‌کند. SSD کساني که عمرشان در جاده‌ها مي‌گذرد: افرادي که لپ‌تاپشان را داخل کيف مي‌گذارند و دائما در حال استفاده از آن و همچنين نيازمند کمي امنيت بيشتر هستند، بهتر است از SSD استفاده کنند. تشنگان سرعت: اگر مي‌خواهيد با سرعت بالا کارهايتان را انجام دهيد و سيستمتان به محض روشن شدن بالا بيايد، پس سر کيسه را شل کنيد و سراغ SSD برويد يا براي حجم بيشتر از يک HDD به‌عنوان مکمل در کنار SSD استفاده کنيد. کارهاي مهندسي و گرافيکي سنگين: در بالا گفتيم که اين کاربران سراغ HDD بروند. ولي اگر سرعت اجراي برنامه براي شما مهم است، مي‌توانيد از SSD و HDD در کنار يکديگر استفاده کنيد. برنامه را روي SSD اجرا کنيد و خروجي آن را به HDD انتقال دهيد. آهنگسازان و موزيسين‌هاي حرفه‌اي: اگر در حال ضبط موسيقي در استوديو هستيد و نمي‌خواهيد صداي طنين‌انداز هاردديسک روي موسيقي شما شنيده شود، سراغ SSD برويد. درايو‌هاي ترکيبي و سيستم‌هاي دوال درايو در اواسط دهه‌ي ۲۰۰۰، شرکت‌هاي سازنده‌ي هارددرايو مانند سامسونگ و سيگيت، به اين نتيجه رسيدند که اگر از مقداري حافظه‌ي فلش به‌عنوان بافر براي هاردديسک استفاده کنند، سرعت هارد‌ديسک را بالا خواهند برد و مي‌توانند يک هاردديسک با ظرفيت بالا و سرعت زياد و با کمي قيمت بالاتر از هاردديسک‌هاي معمولي داشته باشند. براي فايل‌ها و داده‌هايي که زياد مورد استفاده واقع مي‌شوند، حافظه‌ي فلش به‌عنوان بافر عمل مي‌کند و شما توانايي اجرا و بوت سريع برنامه‌ها را داريد. با اين حال درايوهاي ترکيبي روي کاغذ فوق‌العاده به نظر مي‌رسند ولي در عمل، قيمت بالا و پيچيدگي‌هاي پياده‌سازي بيشتري از هاردهاي معمولي دارند. اين درايوهابيشتر براي کساني که مدام از لپ‌تاپشان استفاده مي‌کنند و نياز به فضاي ذخيره‌سازي زياد و سرعت بوت کم دارند، کاربرد دارد. با اين که درايو‌ ترکيبي محصولي بين SSD و HDD است، نتوانسته جاي هيچ يک از آن‌ها را پر کند. در سيستم دوال درايو، از يک SSD به‌عنوان درايو اصلي (درايو C) براي نصب ويندوز و برنامه‌هاي اصلي استفاده مي‌شود و ساير درايو‌ها (D يا E) روي هارد معمولي قرار مي‌گيرند. اين کار در تئوري خوب به نظر مي‌رسد؛ ولي فضاي درايو اصلي به دليل محدوديت‌هاي فضا نبايد آنقدر کوچک در نظر گرفته شود که دست و پاي کاربر را ببندد. مثلا حجم ۱۶ گيگابايت شايد براي نصب ويندوز کافي باشد؛ ولي نرم‌افزارهاي کاربردي جاي بسيار کمي براي نصب دارند و برخي از برنامه‌ها نيز فقط در درايو اصلي نصب مي‌شوند. حداقل اندازه‌اي که براي نصب سيستم‌عامل و نرم‌افزارهاي مهم مناسب باشد، ۱۲۰ يا ۱۲۸ گيگابايت است، البته حجم ۲۵۶ و بيشتر ايده‌آل خواهد بود. از سوي ديگر سيستم مورد استفاده بايد فضاي فيزيکي کافي براي نصب دو درايو داشته باشد. SSD و هاردديسک مي‌تواند توسط فناوري‌هايي مانند فناوري پاسخ گويي هوشمند اينتل (SRT) با هم ادغام شوند. اين روش همانند درايو ترکيبي است، با اين تفاوت که از دو درايو جداگانه استفاده مي‌کنيد. در اين روش SSD به‌عنوان کش عمل مي‌کند و سرعت بوت و اجراي برنامه‌ها را بالا مي‌برد. همانند درايو ترکيبي در اين روش نيز دسترسي به SSD امکان‌پذير نيست. در استفاده از اين روش SSD مي تواند حجم ۱۶ گيگابايتي نيز داشته باشد؛ زيرا شما مستقيما سيستم عامل و برنامه‌ها را روي SSD نصب نمي‌کنيد و اين فناوري با ادغام دو درايو و استفاده از SSD به‌عنوان کش، سرعت سيستم را بالا مي‌برد. براي استفاده از اين فناوري باز هم نيازمند فضا براي نصب دو درايو هستيد، علاوه بر اين مادربورد نيز بايد از SRT پشتيباني کند. ابزار ذخيره‌سازي در آينده چه خواهد بود؟ با وجود ابزارهاي ذخيره‌سازي اشتراکي ابري، معلوم نيست SSD بتواند در آينده به‌طور کامل جاي هارددرايو را بگيرد. قيمت SSD رفته رفته در حال کاهش است؛ ولي با اين حال قيمت‌ آن قابل مقايسه با ترابايت‌ها فضاي ذخيره‌سازي هاردديسک نيست. با اين حال فضاي ذخيره‌سازي ابري رايگان نيست و هر مدت زماني که از آن استفاده مي‌کنيد بايد بهاي آن را بپردازيد. در ضمن تا زماني که اينترنت بي‌سيم در همه جا، چه در هواپيما و چه در بيابان وجود نداشته باشد، ذخيره‌سازي محلي از بين نخواهد رفت و جاي خود را به ذخيره‌سازي آنلاين نخواهد داد. البته تا آن زمان ممکن است ابزارهاي ذخيره‌سازي بهتر و پيشرفته‌تري در دسترس باشد. مطالب جذاب، داغ و آموزشي فناوري اطلاعات در کانال تلگرامي «آي تي»