افزایش تقاضای تحصیل در زمینه هوش مصنوعی

ايسنا/ عضو هيئت‌علمي دانشگاه تهران گفت: در حال حاضر، تقاضا براي تحصيل در زمينه هوش مصنوعي به شدت بالا است، چون در سطح جهاني و در سطح کشور نياز به اين تخصص بسيار بالاست. در حوزه علوم داده، پردازش زيادي روي داده‌ها بايد انجام شود و اين امر نياز به هوش مصنوعي دارد. به طور کلي اين تخصص در ايران و کشورهاي ديگر درآمد خوبي مي‌تواند داشته باشد. در کانال آي‌تي و ™CanaleIT هم کلي عکس و ويدئوي دسته اول و جذاب داريم دکتر هادي مرادي با بيان اين‌که نرم‌افزارهاي هوشمند حمل و نقل و صنايع نرم‌افزاري ديگر در سطح خوبي از هوش مصنوعي استفاده مي‌کنند، اظهار کرد: از سوي ديگر، صنايع ديگري مثل خودروسازي خيلي کم از هوش مصنوعي بهره مي‌گيرند. در بيمه نيز از هوش مصنوعي براي کشف تقلب‌ها استفاده مي‌شود. البته، در صنايع خودرو از رباتيک نيز استفاده مي‌شود؛ اما چندان پيشرفته نيست. در ديگر صنايع مثل صنعت پزشکي، تا حدودي از هوش مصنوعي در پردازش تصاوير استفاده مي‌شود. وي در پاسخ به سوالي درباره نقش هوش مصنوعي در برنامه‌هايي چون تاکسي‌هاي اينترنتي گفت: هوش مصنوعي مي‌تواند شيوه قيمت‌گذاري و قيمت مناسب هر سفر را مشخص کند. مثلا اگر در يک منطقه‌اي مسابقه فوتبال برگزار شده و تقاضا زياد و تعداد ماشين‌ها کم است، هوش مصنوعي قيمت را بالا مي‌برد تا هم تعداد تقاضاها کمي کاهش يابد و هم رانندگان بيشتري ترغيب شوند که به آن نقطه از شهر بروند. در زمينه تقلب‌ها نيز هوش مصنوعي مي‌تواند فعاليت کند، مثلا گاهي راننده ممکن است سوءاستفاده کند و ادعا کند سفري انجام شده، ولي در واقع سفري رخ نداده باشد. براي مقوله امنيت مسافران نيز مي‌توان از هوش مصنوعي استفاده کرد. هوش مصنوعي چه نقشي در صنعت خودرو مي‌تواند ايفا کند؟ مديرگروه هوش ماشين و رباتيک دانشگاه تهران با اشاره به نقش هوش مصنوعي در صنعت خودروسازي و بيمه، گفت: در صنعت خودروسازي، خودروها مي‌توانند هوشمند شوند؛ يعني دستگاه‌هايي طراحي شود و درون ماشين قرار داده شود که اطلاعات رانندگي فرد را ثبت کند. بعدتر، اين اطلاعات مي‌تواند به کمک صنعت بيمه بيايد و اگر تصادفي رخ داد، بيمه بررسي کند آيا راننده به طور کلي پرخطر رانندگي مي‌کند يا خير. بيمه مي‌تواند با استفاده از اين اطلاعات، حق بيمه را بالا يا پايين ببرد. مرادي با بيان اين که هوش مصنوعي در ماشين‌هاي هوشمند مي‌تواند سيستم‌هاي درون ماشين را کنترل کند، افزود: هوش مصنوعي مي‌تواند پيش از وقوع اتفاقي به راننده درباره قسمت‌هاي مختلف ماشين هشدار دهد. در بعضي از ماشين‌هاي خارجي مثل تويوتا حتي براي زاپاس ماشين نيز سنسوري وجود دارد که کنترل مي‌کند باد لاستيک زاپاس کم شده يا خير. عضو هيئت‌علمي دانشگاه تهران ادامه داد: هوشمندي در خطوط توليد نيز مي‌تواند اعمال شود و اين فقط متعلق به صنعت خودرو نيست. در خطوط مختلف توليد، مي‌توان از هوش مصنوعي استفاده کرد تا خطاها مشخص، رفع و بهينه‌سازي انجام شود تا توليدکنندگان با هزينه کمتري روبه‌رو شوند. در حال حاضر بسياري از جوشکاري‌هايي که در صنعت خودروي ايران انجام مي‌شود، دستي است؛ البته از ربات استفاده مي‌کنند، اما ربات را به عنوان عاملي که بتواند دستگاه سنگين را به کمک انسان بلند کند، به کار مي‌گيرند و نه بيشتر. وي در پاسخ به سوالي درباره علت عدم استفاده صنايع خودروسازي از هوش مصنوعي، گفت: صنعت خودروسازي در بسياري از بخش‌هاي توليد خودرو مطابق تکنولوژي روز دنيا پيش نمي‌رود و ماشين‌هاي ما به دلايل مختلف ايمني لازم را ندارند؛ بنابراين عجيب نيست که از هوش مصنوعي چندان استفاده نکند. مرادي با بيان اين‌که آموزش هوش مصنوعي در ايران نسبتا خوب است، گفت: آموزش هوش مصنوعي، در دانشگاه‌هاي برتر نزديک به سطح جهاني است، البته از آن جايي که کشورهاي خارجي در حوزه آموزش، تکنولوژي‌هاي به‌روزتري را به کار مي‌گيرند، هنوز با سطح جهاني تا حدي فاصله داريم. از لحاظ تحقيقاتي سطح تحقيقات ايران در سطح جهاني است. عضو هيئت علمي دانشکده مهندسي برق و کامپيوتر دانشگاه تهران ادامه داد: الان تقاضا براي هوش مصنوعي به شدت بالا است، چون در سطح جهاني و در سطح کشور نياز به اين تخصص بسيار بالاست. در حوزه علوم داده پردازش زيادي روي داده‌ها بايد انجام شود و اين امر نياز به هوش مصنوعي دارد. به طور کلي اين تخصص در ايران و کشورهاي ديگر درآمد خوبي مي‌تواند داشته باشد. علت اقبال به هوش مصنوعي در ايران دانشيار دانشگاه تهران درباره امکانات سخت‌افزاري براي توسعه هوش مصنوعي در ايران، گفت: در ايران، سخت‌افزار متعارفي که در هوش مصنوعي استفاده مي‌شود، مثلا در حد پردازنده‌هاي قوي و کامپيوترها و گرافيک‌کارت‌هاي قوي را مي‌توان تهيه کرد که البته ساخت ايران نيستند؛ اما اگر پردازش‌هاي خيلي سريع و پيشرفته را در نظر بگيريم نسبت به امکاناتي که در سطح جهان وجود دارد، کمبود داريم. مثلا الان شبکه‌هايي مانند آمازون وجود دارد که امکان پردازش وسيع را فراهم مي‌کند، اما براي ايران محدوديت‌هاي خيلي خاصي دارد. البته شرکت‌هايي در ايران هستند که دارند کامپيوترهاي پيشرفته‌اي را آماده مي‌کنند. مثلا در خود دانشگاه تهران نيز سرورهاي قوي‌اي براي پردازنده‌ها ساخته شده و مي‌توان گفت که ۹۵ درصد نياز مملکت را رفع مي‌کند. علت اين‌که اقبال به هوش مصنوعي زياد مي‌شود، اين است که در عين تحريم‌ها امکان چنين پردازش‌هايي درون کشور وجود دارد. مرادي ادامه داد: وقتي سطح نيازهاي استفاده از هوش مصنوعي بالا مي‌رود، امکانات براي رفع آن‌ها در ايران، وجود ندارد. اگر هوش مصنوعي به سنسورهاي دقيق نياز داشته باشد، در آن سطح نمي‌توان توقع داشت با توجه به تحريم‌ها به سطح جهاني برسيم، چون بخش قابل توجهي از اين تجهيزات در تحريم هستند و امکان استفاده از آن‌ها وجود ندارد. وي با اشاره به ستادهاي مختلفي که در زمينه هوش مصنوعي فعالند، گفت: با توجه به اين که هوش مصنوعي بين رشته‌اي است، ستادهاي مختلفي در اين رابطه فعالند. مثلا ستاد فناوري همگرا و ستاد توسعه علوم شناختي در حوزه هوش مصنوعي فعاليت مي‌کنند و طبيعتا آيين‌نامه‌هايي دارند که بتوانند به هوش مصنوعي در زمينه‌هاي مختلف قدرت ببخشند. مديرگروه هوش ماشين و رباتيک دانشگاه تهران درباره نگراني‌هاي جهاني پيرامون گسترش استفاده از هوش مصنوعي، گفت: در سطح جهاني يکي از نگراني‌هاي عمده درباره هوش مصنوعي مسئله حريم خصوصي است. نگراني ديگر اين است که هوش مصنوعي مي‌تواند به شدت قوي شود و در موقعيت‌هايي جايگزين انسان شود و تصميم‌گيري‌هايي داشته باشد. وقتي داده‌ها زياد شود انسان اصلا نمي‌تواند پردازش کند و مجبور است که به سراغ هوش مصنوعي برود. در اين جا ممکن است هوش مصنوعي تصميماتي بگيرد که صحيح نيست و عده‌اي نيز ممکن است از اين موضوع سوءاستفاده کنند. اين سوءاستفاده‌ها مي‌تواند تروريستي باشد. اين نکته حساسي است و لازم است بر روي آن تحقيقات گسترده‌اي انجام گيرد. برخي باب‌هاي توسعه هوش مصنوعي در ايران بسته مي‌شود وي افزود: در سطح جهاني، يکي از بزرگترين انجمن‌هاي متخصصين الکترونيک درباره اخلاق در هوش مصنوعي کار مي‌کنند و در اين حوزه، استاندارد تعريف مي‌کنند. در ايران چنين اقداماتي متاسفانه چندان انجام نمي‌شود، تنها کاري که زياد انجام مي‌شود، اين است که يک سري از باب‌هاي توسعه هوش مصنوعي را مي‌بندند. زيرا مي‌گويند براي حريم خصوصي خطرناک است. اين مثال البته به هوش مصنوعي ربط ندارد، اما من به عنوان يک متخصص بايد به يوتيوب دسترسي داشته باشم، چون بسياري از فيلم‌هاي تکنيکال بر روي يوتيوب آپلود مي‌شود؛ اما به دليل يک قانون کلي مثل فيلترينگ اجازه دسترسي به همه مردم و همين‌طور متخصصان داده نمي‌شود. مرادي درباره استفاده‌هاي مثبتي که مي‌توان از هوش مصنوعي کرد، اما به دلايلي راه آن در ايران بسته شده، گفت: مثلا اپراتورها قرار است سرويسي فراهم کنند که يکي از اين سرويس‌ها، سرويس‌هاي لوکيشن بيس (بر اساس موقعيت مکاني) است که بر مبناي آن بسياري از سرويس‌ها مثل سرويس‌هاي تبليغاتي و سرويس‌هاي حمايتي مي‌توانند فعال شوند، ولي اين اطلاعات بسيار محدود شده و اجازه نمي‌دهند هيچ تحليلي بر روي آن‌ها انجام شود. علت هم اين است که به نظر مي‌آيد يکي دو مورد از ترورهاي دانشمندان هسته‌اي بر مبناي اين اطلاعات انجام شده است. يعني به اين دليل که اتفاق ناگواري در گذشته افتاده، به طور کلي باب اين موضوع بسته شده است. در واقع در يک زماني راه دسترسي به اطلاعات، بدون قانون باز بوده و اطلاعات به بيرون درز پيدا کرده، ولي قانون‌گذاري نکردند تا جلوي اين اتفاقات ناگوار و سوءاستفاده‌ها گرفته شود، بلکه کاملا مانع دسترسي به اطلاعات شده‌اند. در حالي که از اطلاعات موقعيت محور مي‌توان در هنگام حادثه‌هايي چون زلزله يا سيل استفاده کرد و افرادي که زير آوار مانده‌اند يا خانه‌ آن‌ها تخريب شده را پيدا کرد. هوش مصنوعي و خطرهاي آن عضو هيئت‌علمي دانشکده مهندسي برق و کامپيوتر دانشگاه تهران درباره چگونگي آسيب هوش مصنوعي به حريم خصوصي، گفت: ما الان از گوگل مپ استفاده مي‌کنيم و اين برنامه به ما کمک مي‌کند که در سطح شهر با راحتي بيشتري از يک نقطه به نقطه ديگر برسيم. اين اطلاعات در گوگل مپ ذخيره مي‌شود. ساده‌ترين کاري که براي تعرض به حريم خصوصي افراد مي‌تواند انجام بگيرد، اين است که اين اطلاعات به شرکت‌هاي تبليغاتي داده شود و شرکت‌هاي تبليغاتي ما را مورد هجوم تبليغات قرار دهند. خطرناکترين نوع سوءاستفاده هم اين است که ممکن است اطلاعات شخصي فردي با منصبي مهم در کشور به سيستم‌هاي اطلاعاتي بيگانه داده شود و براي وي مشکلاتي ايجاد شود. مرادي در پايان خاطرنشان کرد: نهادهايي در برخي کشورهاي خارجي وجود دارند که عملکرد شرکت‌ها را چک مي‌کنند و اگر اين شرکت‌ها به حريم خصوصي استفاده کنندگان از محصولات خود تجاوز کنند، جريمه مي‌شوند. اما وقتي ما يک سري اپليکيشن بر روي موبايل خود نصب مي‌کنيم که اطلاعات حرکتي ما و لوکيشن ما را مي‌گيرد، اگر جايي بر عملکرد اين نرم‌افزارها نظارت نکند، شرکت‌ها مي‌توانند اين اطلاعات را به شرکت‌هاي تبليغاتي يا سيستم‌هاي جاسوسي بفروشند. در کانال آي‌تي و ™CanaleIT هم کلي عکس و ويدئوي دسته اول و جذاب داريم