فیس‌بوک، آمازون و eBay را به‌ چالش می‌کشد

زوميت/ فيسبوک با سرويس Shops، آمازون و eBay را به‌ چالش مي‌کشد. به‌نظر مي‌رسد فيسبوک برنامه‌هايي ويژه براي حضور جدي در حوزه‌ي خريدوفروش محصولات به‌صورت آنلاين دارد و مي‌خواهد پاجاي‌پاي بزرگاني نظير آمازون و eBay بگذارد. فيسبوک به‌تازگي سرويسي جديد رونمايي کرده که به خريد‌و‌فروش آنلاين مربوط مي‌شود. فيسبوک اميدوار است ۲/۶ ميليارد کاربرش کم‌کم روند خريد محصولات را ازطريق پلتفرم اين شرکت آغاز کنند؛ بدين ترتيب فيسبوک خواهد توانست به‌شکلي جدي و مستقيم به‌رقابت با آمازون و اي‌بِي بپردازد. سرويس جديد فيسبوک که با نام فيسبوک شاپس (Facebook Shops) از آن ياد مي‌شود به فروشندگان امکان مي‌دهد روي پلتفرم فيسبوک يا اينستاگرام مغاز‌ه‌اي ديجيتالي ايجاد کنند و ازطريق آن به‌فروش محصولات خود مشغول شوند. فيسبوک که نخستين بار خبر راه‌اندازي سرويس شاپس را چهارشنبه‌ي گذشته اعلام کرد، مي‌گويد اين سرويس به‌مرور زمان با گردآوري داده‌هاي ارزشمند از نياز خريداران، بهبود پيدا مي‌کند. کاربران خواهند توانست در سرويس جديد فيسبوک براي محصولات مدنظرشان جست‌و‌جو کنند و پس از پيدا کردن محصول، به کسب‌و‌کارها پيام بفرستند و کارهاي مربوط به خريد را انجام دهند. همچنين در برخي مواقع امکان خريد مستقيم محصولات فراهم مي‌شود؛ اين امکان اخيرا به‌لطف دردسترس قرار گرفتن قابليتي جديد، فراهم شده است. مارک زاکربرگ، مديرعامل فيسبوک، به‌تازگي در مصاحبه‌اي جديد با رسانه‌ي فايننشيال تايمز گفته است که در پي دنياگيري ويروس کرونا تصميم گرفته روند راه‌اندازي سرويس شاپس را تسريع کند. آمار نشان مي‌دهد دنياگيري کوويد ۱۹ و خانه‌نشين شدن افراد باعث افزايش شديد خريد‌و‌فروش آنلاين شده است، فيسبوک به‌همين‌واسطه قصد دارد با راه‌اندازي سرويس شاپس توجه کاربران را به‌سمت آن جلب کند. اين نخستين باري نيست که فيسبوک به‌دليل شيوع کرونا برنامه‌هاي خود را تسريع مي‌کند، اين شرکت مدتي پيش نيز از راه‌اندازي سرويس مسنجر رومز براي پاسخ‌دادن به نيازهاي روزافزون کاربران در حوزه‌ي تماس ويدئويي خبر داده بود. مارک زاکربرگ مي‌گويد شرکت تحت مالکيتش قصد دارد داده‌هايي را که از سرويس شاپس به‌دست مي‌آيند براي اهدافي خاص مورداستفاده قرار دهد. گفته مي‌شود فيسبوک مي‌خواهد از داده‌هاي به‌دست‌آمده براي بهبود سرويس تبليغاتي خود بهره بگيرد و با هدفمند‌تر کردن تبليغات، قيمت نهايي آن‌ها را نيز بالاتر ببرد تا بدين ترتيب درآمدهايش افزايش پيدا کند. زاکربرگ در بخشي از مصاحبه‌ي جديد خود مي‌گويد: «اگر شما در داخل اپليکيشن ما به‌دنبال فروشگاهي خاص بگرديد يا بخواهيد کالا بخريد، ما متوجه اين کار خواهيم شد و اميدوار هستيم که بتوانيم از اين داده‌ها به‌منظور بهبود تجربه‌ي کاربري سرويس شاپس و نمايش بهتر کالاهاي پيشنهادي به کاربران استفاده کنيم». فيسبوک ازطريق پيشنهاد کالاهاي مرتبط، کاربر را به تهيه‌ي محصولات بيشتر ترغيب خواهد کرد. براساس ادعاهاي زاکربرگ سرويس شاپس به کسب‌و‌کارها امکان خواهد داد به‌شکلي منظم‌تر محصولات‌شان را بفروشند و درنهايت درآمد خود را افزايش دهند. فيسبوک مدتي پيش سرويس پرداخت مستقيم را براي کاربران آمريکايي اينستاگرام دردسترس قرار داد. در اين کشور فيسبوک قصد دارد به‌منظور پوشش فرايند استفاده از کارت‌هاي اعتباري هزينه‌اي جزئي از کاربران دريافت کند. سرويس شاپس که تا به‌امروز جدي‌ترين تلاش فيسبوک در حوزه‌ي تجارت الکترونيک به‌حساب مي‌آيد نشان مي‌دهد اين شرکت در پي به‌چالش‌کشيدن آمازون است. فيسبوک امروزه کاربران بي‌شماري دارد و قصد دارد با اتکا بر پتانسيل بسيار زياد پلتفرمش، به رقابت با آمازون برود. آمازون که تحت مديريت جف بزوس قرار دارد، در حال حاضر به‌عنوان يکي از غول‌هاي صنعت تجارت الکترونيک شناخته مي‌شود و هر شرکتي توانايي رقابت با آن را ندارد. سرويس جديد فيسبوک در آينده حتي مي‌تواند در نقش رقيبي جدي براي کسب‌و‌کارهاي حوزه‌ي تحويل غذا نظير گراب‌هاب (Grubhub) ظاهر شود. زاکربرگ مي‌گويد در بلندمدت شاپس مي‌تواند به‌ سرويسي مناسب براي ميزباني از رستوران‌ها و نهادهايي که در حوزه‌ي تحويل غذا فعاليت مي‌کنند، تبديل شود. بنيان‌گذار فيسبوک در بخش از مصاحبه‌ي خود با فايننشيال تايمز مي‌گويد او و اعضاي تيمش شاپس را به‌گونه‌اي طراحي نکرده‌اند که نمايان‌گر استراتژي‌هاي فروش آمازون باشد؛ استراتژي‌هايي که زاکربرگ از آن‌ها با اصطلاح «تجربه‌ي سرتاسري» ياد مي‌کند. ظاهرا شاپس قرار است مشابه سرويس‌هاي تجارت الکترونيکي فعلي نظير شاپي‌فاي (Shopify) کار کند. ناگفته نماند شاپي‌فاي به کسب‌و‌کارهاي کوچک امکان مي‌دهد در راستاي توليد فروشگاه آنلاين قدم بردارند. شاپي‌فاي که محيطي براي خريد‌و‌فروش آنلاين محصولات است، داده‌ها و پرداخت‌ها را مورد تجزيه‌و‌تحليل قرار مي‌دهد. زاکربرگ همچنين اعلام کرده است که فيسبوک مي‌خواهد سرويس شاپس را با سرويس‌هاي حمل‌و‌نقل محصول و همچنين سرويس‌هاي لجستيک ديگر ادغام کند. ريچ گرين‌فيلد، از اعضاي نهاد LightShed Partners، مي‌گويد: «چه چيزي باعث شد راه‌اندازي سرويس جديد فيسبوک اين‌قدر طول بکشد؟ به‌وضوح مي‌بينم قدم بعدي، به‌خصوص اگر حوزه‌ي تبليغات زير فشار باشد، اين است که شرکت‌ها چگونه مي‌توانند از پتانسيل‌هاي صنعت تجارت الکترونيک که امروزه غول‌هايي نظير آمازون از آن‌ها بهره مي‌گيرند، استفاده کنند». او در ادامه‌ي سخنان خود اعلام کرد: «مردم دوست ندارند براي تهيه‌ي محصولات وارد وب‌سايت فروشندگان متفرقه يا صفحه‌ي پرداخت شوند. آن‌ها به‌دنبال راهي هستند که با تنها يک کليک،‌ محصول‌شان را بخرند. مردم به‌دنبال راهي ساده و راحت مي‌گردند». تصميم اخير فيسبوک نشان مي‌دهد اين شرکت به‌‌شکلي جدي به تسلط روي حوزه‌هايي فراتر از شبکه‌هاي اجتماعي فکر مي‌کند، اما نبايد فراموش کنيم سرويس شاپس هنوز هم بر معيارهاي اجتماعي‌محور متکي است و اين موضوع باعث مي‌شود شاپس از ديگر سرويس‌ها جدا باشد. دبرا اهو ويليامسون، از تحليلگران مؤسسه‌ي eMarketer که چنين ديدگاهي دارد، مي‌گويد: «شاپس قرار است به ارتباطاتي دامن بزند که بر پايه‌ي معيارهاي اجتماعي در بين مشتريان و کسب‌و‌کارها شکل گرفته‌‌اند. اين رويکرد در سرويس‌هاي آمازون يا بخش خريد‌و‌فروش گوگل ديده نمي‌شود». سرويس فيسبوک شاپس قرار است از قابليت‌هاي پيام‌رسانيِ پلتفرم فيسبوک نيز نهايت استفاده را ببرد تا تجربه‌ي کاربري را بهبود بخشد. بدين ترتيب کاربران مي‌توانند درصورت پيدا کردن محصول مدنظر، ازطريق پلتفرم‌هايي نظير واتساپ، فيسبوک مسنجر يا حتي بخش دايرکت اينستاگرام با کسب‌و‌کارها ارتباط برقرار کنند و کارهاي پرداخت را انجام دهند. همچنين ازطريق همين راه‌هاي ارتباطي امکان رهگيري محصولات و پرسيدن سؤال درمورد آن‌ها وجود خواهد داشت. فسيبوک شاپس ابزاري ويژه دراختيار کسب‌و‌کارها قرار خواهد داد تا مشتريان وفادارشان را شناسايي کنند و برنامه‌هاي تخفيف‌محور ويژه براي آن‌ها ارائه دهند. زاکربرگ مي‌گويد فيسبوک روند انتشار سرويس شاپس را روي مناطق توسعه‌يافته نظير ايالات متحده‌ي آمريکا يا اروپاي غربي متمرکز مي‌کند. فيسبوک در اين مناطق زيرساخت‌ها و منابع لازم را براي ارتباط صحيح با فروشندگان واقعي دراختيار دارد. امروزه شرکت‌هايي نظير آمازون به‌شدت درگير مقابله‌با فروشندگان محصولات جعلي هستند و به‌نظر مي‌رسد سرويس شاپس در اين حوزه بتواند بهتر عمل کند. البته بايد ديد که درنهايت اوضاع به چه شکل پيش مي‌رود و ميزان استقبال از فيسبوک شاپس چگون خواهد بود. زاکربرگ مي‌گويد: «در کشورهايي که زيرساخت‌هاي کافي را ندارند [مشکلاتي در زمينه‌ي فروش محصولات جعلي ايجاد مي‌شود]؛ همين موضوع باعث شده است از راه‌اندازي عمومي سرويس شاپس در تمامي نقاط دنيا خودداري کنيم». مديرعامل فيسبوک مي‌گويد اين شرکت قصد دارد در آينده سيستمي ويژه خلق و به سرويس شاپس اضافه کند تا ازطريق آن کاربران بتوانند به عملکرد فروشندگان امتياز دهند و فروشندگان برتر شناسايي شوند. تحليلگران تخمين زده‌اند که فيسبوک قصد دارد در بلندمدت سرويس‌هايي عظيم نظير وي‌چت (WeChat) خلق کند که اصطلاحا از آن‌ها با عبارت «اَبَر اپليکيشن» ياد مي‌شود. اين شرکت مدتي پيش ۵/۷ ميليارد دلار در بزرگ‌ترين اپراتور موبايل هند يعني Jio سرمايه‌گذاري کرد. در همان زمان نيز تحليلگران ادعا کردند که فيسبوک و Jio احتمالا در حال ساخت نوعي ابر اپليکيشن شبيه ‌به وي‌چت براي کاربران هندي هستند. وي‌چت که متعلق‌به تنسنت است نفوذ بسيار زيادي در بين کاربران ساکن چين دارد و بسياري از کسب‌و‌کارهاي کوچک از وي‌چت به‌عنوان درگاه پرداخت و بستري براي ارتباط اعضا با يکديگر استفاده مي‌کنند. بدين ترتيب به‌نظر مي‌رسد فيسبوک نيز به‌دنبال خلق نوعي ابر اپليکيشن است که امکان خريدو‌فروش و پيام‌رساني را روي يک پلتفرم واحد فراهم مي‌سازد. شما کاربران گرامي چه ديدگاهي درمورد پتانسيل‌هاي سرويس فيسبوک شاپس داريد؟ در کانال آي‌تي و ™CanaleIT هم کلي عکس و ويدئوي دسته اول و جذاب داريم