آیا هوش مصنوعی میتواند به طور کامل جایگزین هوش انسانی شود؟
باشگاه خبرنگاران/ در تواناييهاي بالاي هوش مصنوعي شکي نيست ولي اينکه توانايي اين را دارد که جايگزين هوش انساني بشود يا نه يکي از سوالات مهمي است که دانشمندان به دنبال کشف پاسخ آن هستند.
استفاده از موتورهاي خدماتي مثل Spotify ، Netflix يا Amazon در حال افزايش است. برندها از سيستمهاي مبتني بر هوش مصنوعي استفاده ميکنند تا خدمات شخصيسازيشدهتري را ارائه دهند و تجربه کاربر را افزايش دهند. برنامههايي مانند Google Maps و UBER نيز به ترتيب به هوش مصنوعي اطمينان ميدهند تا مسيرهاي دقيق و زمان تخميني سفر را ارائه دهند. بنابراين بديهي است که بسياري از ما براي تصميمگيريهاي متعدد در زندگي روزمره، به هوش مصنوعي وابسته شويم. با اين حال آيا برنامههاي مبتني بر هوش مصنوعي ميتوانند نگرانيهاي مربوط به خود را کاهش دهند و به کاربران اطمينان خاطر بدهند؟
موارد متعددي وجود دارد که در هنگام ارائه پيشنهاد يا انتقاد درباره هوش مصنوعي مغرضانه است. تعصب همچنين در الگوريتمهاي تشخيص چهره نيز مشاهده شده است که به دليل جنسيت يا نژاد، افراد نادرست را شناسايي ميکند. اين جهتگيري ممکن است به دليل وجود تعصب در مجموعه دادههاي آموزشي يا برنامهنويسي معيوب وجود داشته باشد. اين مساله همچنين ما را به نگراني عمده ديگري در مورد هوش مصنوعي، يعني مشکل جعبه سياه، سوق ميدهد. اگرچه گفته ميشود که تصميمات مبتني بر هوش مصنوعي منطقي هستند و از مجموعه قوانين مشخصي پيروي ميکنند، اما ما از نحوه تصميمگيري آن مطمئن نيستيم. خوشبختانه براي مقابله با اين موضوع، محققان هوش مصنوعي توضيحي (XAI)، تنظيم دقيق هوش مصنوعي و موارد ديگر را ارائه دادهاند. در پرداختن به مساله جعبه سياه براي درک علت اشتباه يا تصميمي که توسط مدلهاي هوش مصنوعي گرفته شده، تقويت شفافيت و بعدا اصلاح آن مهم است. اخيرا محققان در دانشگاه دوک روشي را پيشنهاد کردند که روند استدلال پشت پيشبينيها و توصيههاي هوش مصنوعي را هدف قرار ميدهد.هوش مصنوعي در مقابل انسانها
وقتي هوش مصنوعي در برابر توصيههاي انساني قرار ميگيرد، لزوما هميشه نبايد يک وضعيت برنده داشته باشد. درست است که توصيههاي مبتني بر داده هميشه ترجيح داده ميشوند. با اين حال ترجيحات براي پذيرش انسان و توصيههاي مبتني بر هوش مصنوعي با توجه به شرايط و موارد استفاده متفاوت است. همه اينها از اثر زبان ماشين ناشي ميشود. اخيرا مقالهاي با عنوان «چه زماني بيش از توصيههاي انسانها به توصيههاي هوش مصنوعي اعتماد ميکنيم؟» از دانشکده بازرگاني دانشگاه ويرجينيا و دانشکده تجارت دانشگاه بوستون در مجله Harvard Business Review منتشر شد. در اين مقاله اين پديدهها را به عنوان اعتقاد گستردهاي مبني بر صلاحيت سيستمهاي هوش مصنوعي نسبت به انسانها بيان کردند. اين پديده در صورت تمايل به ويژگيهاي سودمندانه و ويژگيهاي لذت جويي، از توانايي کمتري برخوردار است.
آيا هوش مصنوعي جايگزين هوش انساني ميشود؟
مغز انسان به دليل مهارتهاي شناختي خود نسبت به هوش مصنوعي برتري دارد. مغز دانش را به دست ميآورد و با يادگيري از طريق تجربه، مفاهيم انتزاعي، چندين فرآيند شناختي توانايي خود را براي استدلال و دستکاري در محيط بهبود ببخشد. در حالي که مدلهاي هوش مصنوعي سعي دارند با پيروي از برخي قوانين خاص برنامه و خودآموزي مداوم (يادگيري ماشيني) از هوش انسان تقليد کنند. صرف نظر از روش يادگيري، هر دو توانايي توصيههاي خوب و بد را دارند و مردم امروزه کم کم شروع به اعتماد به هوش مصنوعي ميکنند. بررسيهاي مستقل نشان داده است که افراد ممکن است براي انعطاف پذيري و کنترل بالاتر، هوش مصنوعي را انتخاب کنند. رابطه بين انسان و هوش مصنوعي و اعتماد احتمالا در آينده بهبود مييابد.
از آنجا که توصيهها به ابزاري موثر در بازاريابي تبديل ميشوند، توسعهدهندگان و بازارياب ها بايد در استفاده از الگوريتمهاي هوش مصنوعي دقت کنند. آنها ميتوانند قبل از هرگونه پيشنهادي، سيستم هوش مصنوعي را براي شناسايي آنچه مشتري واقعا به دنبال آن است، برنامهريزي کنند. هرچه هوش مصنوعي بيش از هر زمان ديگري ملموس شود، توانايي آن در ارائه توصيههايي که ماهيتي منحصر به فرد و شخصي دارند نيز افزايش مييابد. درست است که در حال حاضر، هوش مصنوعي فاقد تفکر سريع، خلاقيت و ساير ويژگيهاي مرتبط با هوش انساني است، اما داراي نوآوريهاي شبانهروزي است. چه کسي ميداند هوش مصنوعي در آينده قادر به چه چيزي است؟ در همان زمان، انسان و هوش مصنوعي ميتوانند در يک رابطه همزيستي يا مشترک زندگي کنند تا از مزاياي يکديگر بهرهمند شوند.