بررسی موضوعی چت

افتانا / ايرانيان از فعالترين کاربران اينترنتي هستند که گشت‌وگذار در فضاي مجازي به بخشي از زندگي آنها تبديل شده است، فضايي که نوع جديدي از ارتباطات اجتماعي را با مختصاتي متفاوت ايجاد کرده است. در اين ميان، چت بخشي از فعاليت‌هاي کاربران در اينترنت است که با توجه به تأثيرات اجتماعي آن، نيازمند موشکافي دقيق و مواجهه‌ي کارآمدتري است. وجود بيش از ۱۸ ميليون کاربر اينترنت، ضريب نفوذ ۲۷درصدي اينترنت، ثبت بيش از ۱۰ ميليون وبلاگ فارسي، استفاده‌ي حدود ۱۴ ميليون کاربر تلفن همراه از سرويس‌هاي gprs وحدود ۴ ميليون کاربر از اينترنت پرسرعت گوشه‌هاي از حضور پررنگ اينترنت در زندگي ايرانيان است. گشت‌وگذار در فضاي مجازي به بخشي اجتناب‌ناپذير از زندگي افراد خصوصاً جوانان و نوجوانان تبديل شده است،فضايي که منطق خاص خودش را دارد و نوع جديدي از ارتباطات اجتماعي را با مختصاتي متفاوت با ساير انواع پيشينِ ارتباطات ايجاد کرده است. در اين ميان، چت و گفت‌وگوي مجازي بخشي از فعاليت‌هاي کاربران ايراني در اينترنت است که با توجه به تأثيرات اجتماعي آن، نيازمند موشکافي دقيق و مواجهه‌ي کارآمدتري است. مطلب پيش رو، پس از بررسي خصوصيات رسانه‌هاي جديد و مفاهيم مرتبط با آن، ديدگاه‌هاي مرتبط با چت و همچنين ظرفيت‌ها و آسيب‌هاي چت در پي ارائه‌ي شناختي از واقعيت‌هاي موجود درباره‌ي چت در ايران و پيشنهاد استراتژي براي مواجهه‌ي کارآمد کاربران،خانواده‌ها و نهادهاي اجتماعي با چت است. گفت‌وگوي مجازي خصيصه‌ي تعاملي بودن وسايل ارتباطي جديد بيشترين نمود خود را در قالب گفت‌وگوي مجازي و خصوصاً چت آنلاين داشته است. در اينترنت شکل‌هاي اوليه‌ي گفت‌وگو و گپ معطوف به نوشتار و استفاده از کاراکترهاي نوشتاري بود؛ ولي امروزه تمام عناصر ديداري، شنيداري و نوشتاري در نرم‌افزارها و سرويس‌هاي چت آنلاين به کار گرفته مي‌شود و از طرفي رواج تلفن‌هاي همراه و تبلت‌ها با قابليت‌هاي جست‌وجو در اينترنت را بيشتر از هر زماني وارد زندگي کاربران کرده است. شبکه‌هاي اجتماعي مانند فيس‌بوک و توييتر، فروم‌هاي عمومي و تخصصي، وبلاگ‌ها و سرويس‌هاي ارائه‌ي پست الکترونيکي هر کدام امکانات گفت‌وگوي مجازي را براي کاربران خود فراهم مي‌کنند. چت يکي از محبوب‌ترين گونه‌هاي گفت‌وگو در فضاي مجازي است که در قالب شبکه‌هاي اجتماعي، سايت‌هاي مخصوص چت و نرم‌افزارهاي تخصصي مانند ooVoo، AOL، yahoo messenger و Google Talk انجام مي‌شود. اولين سيستم چت آنلاين تاکوماتيک (talkomatic) نام داشت که توسط داگ براون و ديويد وولي در دانشگاه ايلينويز طراحي شد که چندين کانال را عرضه مي‌کرد که هر کدام از آن‌ها مي‌توانست پذيراي ۵ کاربر باشد و پيام‌ها بر روي صفحه‌ي تمام کاربران به صورت کاراکتر به کاراکتر نمايش داده مي‌شد. اين روش تا اواسط دهه‌ي هشتاد ميلادي در ميان کاربران محبوبيت داشت. نرم‌افزار‌هاي اوليه‌ي چت بيشتر اهداف آموزشي و علمي مانند برگزاري کنفرانس علمي، تبادل نظر، ميزگرد و… داشتند و در مراکز دانشگاهي از آن‌ها استفاده مي‌شد. پس از آن، اين نرم‌افزارها عمومي شدند، دامنه‌ي وسيعي از کاربردها را پيدا کردند، از يافتن دوست و گذراندن اوقات فراغت تا بحث‌هاي علمي. ياهو مسنجر يکي از محبوب‌ترين نرم‌افزارهاي چت در ميان کاربران ايراني است. ياهو مسنجر تا کنون نسخه‌هاي جديدي را به کاربران عرضه کرده است. در ياهو مسنجر در آنِ واحد، تقريباً ۱۵۰ چت‌روم يا اتاق گفت‌وگوي مجازي، بيش از ۷۰۰۰ کاربر ايراني را در خود جاي مي‌دهند. به اين تعداد بايد شمار کاربراني که وارد چت‌روم‌ها نمي‌شوند يا در چت‌روم‌هاي غير فارسي‌زبان چت مي‌کنند افزوده شود. بر اساس تحقيقات انجام‌شده، ۷۰ درصد افراد حاضر در چت‌روم‌ها جوانان ايراني هستند، ۵۵ درصد از افراد حاضر در چت‌روم‌ها بين ۱۶ تا ۲۵ سال و ۴۵ درصد نيز ۲۵ سال به بالا هستند. خصيصه‌ي تعاملي بودن وسايل ارتباطي جديد بيشترين نمود خود را در قالب گفت‌وگوي مجازي و خصوصاً چت آنلاين داشته است. در اينترنت شکل‌هاي اوليه‌ي گفت‌وگو و گپ معطوف به نوشتار و استفاده از کاراکترهاي نوشتاري بود؛ ولي امروزه تمام عناصر ديداري، شنيداري و نوشتاري در نرم‌افزارها و سرويس‌هاي چت آنلاين به کار گرفته است. بخشي از جاذبه‌ها و مزاياي چت براي کاربران - امکان پنهان بودن هويت کاربر مانند مشخصات شخصي، ظاهري و اجتماعي. - امکان ايجاد ارتباط با کم‌ترين ميزان پيامد براي کاربر: کاربر نگراني کمتري در مورد اظهارات و فعاليت‌هاي خود و پيامدهاي اجتماعي، قضايي و فرهنگي دارد.از اين منظر، از بعضي جهات سطحي از احساسات، که ارتباط‌گران در ارتباطات به واسطه‌ي کامپيوترمنتقل مي‌کنند حتي از آنچه در تعاملات رو در رو مي‌گذرد، پيشي گرفته است. والتر اين پديده را ارتباطات تشديدشده‌ي فردي مي‌خواند. - کنترل دل‌بخواهانه‌ي بر فرآيند ارتباط: ارتباط دل‌بخواهانه است و شروع، خاتمه و تغيير رابطه با کاربر است. - طيف گسترده‌ي نرم‌افزار‌هاي اوليه‌ي چت بيشتر اهداف آموزشي و علمي مانند برگزاري کنفرانس علمي، تبادل نظر، ميزگرد و… داشتند و در مراکز دانشگاهي از آن‌ها استفاده مي‌شد. پس از آن، اين نرم‌افزارها عمومي شدند، دامنه‌ي وسيعي از کاربردها را پيدا کردند، از يافتن دوست و گذراندن اوقات فراغت تا بحث‌هاي علمي. کاربران در دسترس و امکان گسترش سرمايه‌ي اجتماعي فرد: تنوع و تعدد کاربران به فرد قابليت گسترش شبکه‌ي ارتباطي خويش و افزايش سرمايه‌ي اجتماعي را مي‌دهد. - سهولت، سرعت و پايين بودن هزينه‌ها در مقايسه با ساير انواع ارتباط با واسطه: چت آنلاين هزينه‌هاي مالي کمتري از وسايل ارتباطي پيشين مانند تلفن دارد. در صورت کانکت شدن کاربران، کمترين ميزان احتمال قطع شدن، اختلال و… وجود دارد. - ترکيب قابليت‌هاي نوشتاري، ديداري و گفتاري در چت: اين قابليت، که ويژگي فرارسانه‌هاست، جذابيت خاصي براي چت فراهم کرده است. - امکان بازسازي مطلوب و دل‌بخواهانه‌ي خصوصيات ظاهري شخصي و موقعيت اجتماعي: کاربر مي‌تواند، با تصوير ايده‌آل، خود را در فضاي مجازي معرفي کند.با توجه به اين ويژگي مهم فضاي مجازي، مشارکت‌کنندگان در اجتماعات مجازي نه تنها نويسنده‌ي متن هستند، بلکه نويسنده‌ي خودشان نيز مي‌باشند.آن‌ها غالباً افرادي تصور شده‌اند که جسم خويش را در دنياي واقعي وانهاده و به جوامع مجازي مهاجرت کرده‌اند؛ يعني جايي که ارتباطات خود رابه دلخواه ايجاد مي‌کنند. - دسترسي و دستيابي به کارشناسان، متخصصان و گروه‌هاي حوزه‌هاي مختلف و کسب اطلاعات. پنهان بودن هويت يا ناشناسي اصلي‌ترين دليل علاقه‌ي کاربران به استفاده از چت است. اين جنبه طيف وسيعي از انگيزه‌ها را پوشش مي‌دهد؛ از کاربراني که به دنبال سوء‌استفاده‌هاي مالي، جنسي و… هستند تا کاربراني که اولين تجربه‌هاي گفت‌وگوي آنلاين را مي‌خواهند در اين محيط تجربه کنند. در بسياري از موارد تلاقي و تداخل اين انگيزه‌ها از سوي کاربران مختلف پيامدهاي نامطلوبي را سبب مي‌شود. خبرهاي زيادي که در رسانه‌هاي جمعي در مورد کساني که در محيط‌هاي چت به شکل‌هاي مختلف مورد استفاده قرار گرفته‌اند منتشر مي‌شود دليلي روشن بر اين ادعاست. طبق پژوهش‌هاي انجام‌شده، يکي از ويژگي‌هاي مورد علاقه‌ي چت براي جوانان ايراني امنيت بالاي آن در مخفي نگه داشتن هويت فرد براي طرف ديگر چت است، اين ويژگي مي‌تواند خطرناک باشد. موارد زيادي از اغفال در حين چت اتفاق مي‌افتد. به عنوان مثال، تيلور و کوئيلبه مواردي از فريب کودکان و بهره‌کشي جنسي از آنان از طريق چت اشاره مي‌کنند. آن‌ها نشان مي‌دهند که چگونه باندهاي تبهکار، از طريق اتاق‌هاي چت، کودکان را اغفال و آن‌ها را به مکان‌هاي خاصي راهنمايي مي‌کنند، قربانيان چنين روش‌هايي در ايران بيشتر دختران هستند. پنهان بودن هويت يا ناشناسي اصلي‌ترين دليل علاقه‌ي کاربران به استفاده از چت است. اين جنبه طيف وسيعي از انگيزه‌ها را پوشش مي‌دهد؛ از کاربراني که به دنبال سوء‌استفاده‌هاي مالي، جنسي و… هستند تا کاربراني که اولين تجربه‌هاي گفت‌وگوي آنلاين را مي‌خواهند در اين محيط تجربه کنند. در بسياري از موارد تلاقي و تداخل اين انگيزه‌ها از سوي کاربران مختلف پيامدهاي نامطلوبي را سبب مي‌شود. آسيب‌شناسي چت در سال‌هاي اخير، چت در کنار مزايا و قابليت‌هاي فراوان خود زمينه‌ساز آسيب‌هاي اجتماعي از قبيل: تجاوز به حريم خصوصي افراد، سوء‌استفاده‌هاي مالي و اخاذي و ترويج روابط متضاد با هنجارهاي اجتماعي بوده است. شناخت کاستي‌ها و آسيب‌هاي اين پديده مي‌تواند از يک طرف کاربران را در استفاده‌ي مؤثر از آن ياري رساند و از طرف ديگر از ورود پيامدهاي نامطلوب آن به زندگي اجتماعي جلوگيري کند. براي شناخت دقيق آسيب‌هاي چت آنلاين نيازمند شناخت خصوصيات کاربران رسانه‌هاي جديد هستيم. خصوصيات اصلي اين کاربران چيست و چه تفاوت‌هايي با مخاطبان ساير رسانه‌ها دارند؟ آيا اين رسانه‌ها فرهنگ خاص خود را ايجاد مي‌کنند؟ يکي از مفاهيم مورد استفاده براي پاسخ به اين پرسش‌ها مخاطب‌شناسي نسلي است که در آن خصوصيات عام کاربران رسانه‌هاي جديد با ساير کاربران مقايسه مي‌شود. کاربران کنوني اينترنت مخاطب نسل y ناميده شده‌اند. ويژگي‌هاي خاصي براي اين نسل برشمرده‌اند که وجه مشترک همه‌ي آن‌ها استفاده از اينترنت است. آرمور (۲۰۰۵) ويژگي‌هاي نسل y را علاوه بر استفاده از اينترنت، توقع زياد از خود، توقع زياد از کارفرمايان، تلاش براي موفق شدن به صورت سريع و تلاش بي‌وقفه براي آموختن و معطوف به هدف بودن مي‌داند. همچنين او هوش اقتصادي، تغييرخواهي، تمايل به عدم تبعيت از هنجارها و تلاش براي حفظ تعادل را هم از ديگر ويژگي‌هاي اين نسل مي‌داند. تيلفود و شيف (۲۰۰۴) معتقدند جوانان نسل y تکثرخواه، خوش‌بين و واقع‌گرا، غيرنهادي‌گرا، سريع و رفيق‌بازند. پرز (۲۰۰۸) هم اين نسل را همراهان هميشگي کامپيوترها مي‌داند و معتقد است که بر خلاف نسلx ، تلويزيون براي اين نسل همه چيز نيست. باومن (۲۰۰۳)، با مطرح کردن پديده‌ي عشق سيال، مدعي است که روابط اينترنتي بين دو جنس مخالف بسيار متفاوت از روابطي است که با واسطه‌ي ساير رسانه‌ها انجام مي‌شود و اين روابط، به دليل ماهيت مجازي و دروغين آن‌ها، به شدت زندگي بشر را تهديد مي‌کنند. باومن، نسبت به اينکه مفاهيم سنتي وفاداري و عشق واقعي تضعيف شده‌اند، ابراز نگراني مي‌کند. عدم امکان تماس جسمي در اين محيط باعث مي‌شود برخي افراد فکر کنند که چنين روابطي بي‌اشکال است؛ اما اشنايدر (۲۰۰۲) معتقد است مجازي بودن اين روابط نشانه‌ي بدون اشکال بودن آن نيست و به هر حال روابط مجازي به نوعي زندگي دوم و مخفي فرد محسوب مي‌شود. يکي ديگر از نگراني‌هايي که در مورد اينترنت به طور کلي و گفت‌وگوي مجازي يا چت به شکل خاص وجود دارد، کاهش روابط واقعي افراد است. يکي از اولين کتاب‌هاي مهم در خصوص روابط اجتماعي و اينترنت کتاب «اجتماعات مجازي» نوشته‌ي هوارد رينگولد است. از نظر رينگولد، اجتماع مجازي نسخه‌ي تکنولوژيکي اجتماع سنتي است. وي بر آن است که تکنولوژي‌هاي ارتباطي و اطلاعاتي به ما فرصت بازسازي اجتماعات را در عصر جديد مي‌دهند. بري ولمن و همکارانش نيز در دهه‌ي قبلي پژوهش‌هايي در اين حوزه انجام داده‌اند. تحقيقات آن‌ها بيانگر اين نکته است که ميان استفاده از اينترنت و تراکم روابط اجتماعي رابطه‌اي مثبت و انباشتي وجود دارد. نتايج تحقيقات دانشگاه استانفورد روي چهل هزار نفر بيانگر آن بود که کاربران اينترنت زمان کمتري را براي گذراندن با دوستان و اعضاي خانواده، خريد از فروشگاه‌ها، مطالعه‌ي روزنامه و تماشاي تلويزيون صرف مي‌کنند. نوجوانان بر اساس تحقيقات انجام‌شده، ۷۰ درصد افراد حاضر در چت‌روم‌ها جوانان ايراني هستند، ۵۵ درصد از افراد حاضر در چت‌روم‌ها بين ۱۶ تا ۲۵ سال و ۴۵ درصد نيز ۲۵ سال به بالا هستند. از گروه‌هاي کاربري هستند که نگراني‌هاي بيشتري در مورد استفاده‌ي آن‌ها از محيط‌هاي گفت‌وگوي مجازي وجود دارد. اين نسل، که امروزه نسل M خوانده مي‌شوند و تسلط آن‌ها بر کامپيوتر و اينترنت از ساير نسل‌ها بيشتر است، استفاده‌ي بيشتري از محيط‌هاي مجازي دارند. الگوهاي اثرات قدرتمند رسانه‌هاي جمعي در مورد اين گروه مصداق و کاربرد بيشتري دارد. در ميان اين گروه، آگاهي تکنولوژيکي با آگاهي اجتماعي و فرهنگي فاصله‌ي زيادي دارد و اين شکاف آن‌ها را آسيب‌پذيرتر مي‌کند. مک کارتي (۲۰۰۸) در تحقيقي مسئله‌ي مذکور را بررسي کرده است. او به اين موضوع پرداخته است که نوجوانان تا چه حد فضاي گپ را امن مي‌دانند. او نشان داد نوجواناني که گپ را فضاي امن‌تري مي‌دانند، رفتارهاي پرخطرتري در فضاي گپ انجام مي‌دهند. وي همچنين نشان مي‌دهد که اين نوجوانان بيشتر امکان دارد اطلاعات شخصي خود را در اختيار ديگر حاضران در محيط گپ قرار مي‌دهند. مطالعات انجام‌شده نشان مي‌دهد افرادي که از اسم‌هاي زنانه هنگام چت و ورود به اتاق‌هاي گفت‌وگوي اينترنتي استفاده مي‌کنند، بيشتر در معرض تهديداتي مانند دريافت پيام‌هاي مستهجن هستند. نتايج اين مطالعه درباره‌ي افرادي که از اسامي مردانه و زنانه و از برخي نام‌هاي مستعار هنگام چت استفاده مي‌کنند نشان مي‌دهد کاربراني که از نام‌هاي زنانه استفاده مي‌کنند، روزانه بيش از هزار پيام مستهجن دريافت مي‌کنند؛ در صورتي که کاربران با نام مردانه تنها ۴ پيام و افراد با نام مستعار حدود ۲۵ پيام هرزه دريافت مي‌کنند. اما نبايد اثرات چت را بر زندگي کاربران بدون در نظر گرفتن متغيرها و عوامل ميانجي بررسي کرد؛ چه اين عوامل باعث کاهش، تعديل يا افزايش اين اثرات مي‌شوند. در سال‌هاي اخير، تحقيقات تجربي رابرت کروات مورد استناد اکثر پژوهشگران اين حوزه بوده است. مطالعات اوليه‌ي طولي او نشان داد استفاده از اينترنت موجب کاهش ارتباط فرد با خانواده‌اش و کوچک شدن حلقه‌ي اجتماعي پيرامون فرد و افزايش احساس تنهايي و افسردگي مي‌گردد. بنا بر نتايج اين تحقيق، استفاده از اينترنت به ميزان دو ساعت در هفته در مدت دو سال موجب کاهش متوسط اندازه‌ي شبکه‌ي اجتماعي پاسخ‌گويان شد. تحقيقات اين محقق پس از چند سال بر روي همان افراد به نتايج جالبي رسيد که موجب بازنگري در نتايج تحقيق پيشين شد. او به اين نتيجه رسيد که همان پاسخ‌گويان، پس از اينکه مهارت‌هاي لازم را يافتند و زمان بيشتري از آشنايي و کار آنان با اينترنت گذشته است، درگيري اجتماعي بالاتري دارند. زمان و صفات شخصيتي عامل مهمي در اين زمينه است. افراد برون‌گرا تأثير مثبتي را از کار با اينترنت مي‌پذيرند، در حالي که اين مطلب در مورد افراد درون‌گرا برعکس است. مطابق مثال معروف پول پول مي‌آورد، افراد برون‌گرا کساني هستند که تمايل به دوست داشتن مردم دارند و از تعاملات اجتماعي لذت مي‌برند. نتايج پژوهش دهقان و نيک‌بخش (۱۳۸۵) نشان مي‌دهد که عدم حضور فيزيکي کاربران در اتاق‌هاي گپ‌زني متن بنيان در اينترنت نه تنها مانع تبادل پيام‌هاي احساسي و اجتماعي بين تعامل‌گران نخواهد شد، بلکه کاربراني که سابقه‌ي حضور بيشتري در اين اتاق‌ها دارند با کسب توانايي در تبادل پيام در قالب متن ياد مي‌گيرند که چگونه نشانه‌هاي غيرکلامي و کلامي در ارتباطات رو در رو را با استفاده از امکانات موجود در اتاق‌هاي گپ‌زني متن بنيان به صورت متن درآوردند و با رمزگذاري و رمزگشايي اين پيام‌ها به تبادل ويژگي‌هاي شخصيتي و احساسات خود بپردازند. به اين ترتيب، کاربران در همان حال که با گذشت زمان توانايي تبادل پيام در قالب متن را مي‌آموزند، به واسطه‌ي گمنامي در اين اتاق‌ها به بازي نقش و خودافشايي مي‌پردازند و با بيان آنچه که در دنياي واقعي امکان بازگو کردنش را ندارند، زمينه‌ي برقراري ارتباط در محيط مجازي را براي شکل‌گيري روابط صميمانه آماده مي‌سازند. پژوهشي با عنوان جوانان و فراغت مجازي در کافي‌نت‌هاي تهران نشان داد، گروه‌هاي سني جوان به کارکردهاي تفريحي و تفنني چت و تفکيک بيشتر دو حوزه‌ي مجازي و واقعي توجه بيشتري دارند. اين گروه بيشتر به دنبال گسترش شبکه‌هاي دوستي است. از سوي ديگر، گروه بزرگسالان با وسواس بيشتري دست به انتخاب مي‌زنند و در کنترل روابط خويش و سطح و جهت آن مهارت بيشتري دارند. کارکردهاي فراغتي و سرگرم‌کننده (غلبه بر تنهايي و سرگرمي) بيش از موارد ديگر (مثل شناخت و دوست‌يابي) مورد توجه کاربران بوده است. فضاي غالب در محيط چت‌روم‌ها، گفت‌وگو‌هاي دوستانه‌ي جوانان غيرهمجنس است گاه با نيت ارضاي کنجکاوي، آشنايي و سرگرمي و گاه به شيطنت و ماجراجويي بدن روي مي‌آورند. سايت iritn در يک نظرسنجي يک ماهه از کاربران خود درباره‌ي کارکردهاي چت براي آنان پرسيد. از مجموع ۳ هزار و ۱۱۸ نفر بازديد‌کننده‌ي شرکت‌کننده در نظرسنجي، ۹۴/۳۱ درصد از آن‌ها براي تفريح و ۱۷/۲۲ درصد براي دوست‌يابي و تنها ۳۹/۲۱ از کاربران براي تجارت و حل مشکلات خود از چت استفاده مي‌کنند. استراتژي‌هاي کنترل و نظارت بايد هوشمندانه، انعطاف‌پذير و سازگار با ماهيت رسانه‌ي اينترنت باشد. توافق بر سر ميزان و نوع استفاده ميان نوجوانان و والدين، ايجاد وب‌سايت‌ها و نرم‌افزارهاي داخلي گفت‌وگوي مجازي از سوي نهادهاي مسئول، اطلاع‌رساني و آسيب‌شناسي اجتماعي چت و… از اين گونه استراتژي‌ها هستند. يکي از هوشمندانه‌ترين استراتژي‌هاي در اين حوزه ارتقاي سواد رسانه‌اي است. عمده‌ترين آسيب‌ها و نگراني‌هاي احتمالي درباره‌ي چت عبارت‌اند از: - اعتياد به گفت‌وگوي مجازي - توسعه و تفوق زبان عاميانه مرکب از لغات ساير زبان‌ها (hybrid language) و توسعه‌ي نوشتار موسوم به فينگليش (زبان فارسي با خط انگليسي): نگراني‌هاي زيادي ميان پنهان بودن هويت يا ناشناسي اصلي‌ترين دليل علاقه‌ي کاربران به استفاده از چت است. اين جنبه طيف وسيعي از انگيزه‌ها را پوشش مي‌دهد؛ از کاربراني که به دنبال سوء‌استفاده‌هاي مالي، جنسي و… هستند تا کاربراني که اولين تجربه‌هاي گفت‌وگوي آنلاين را مي‌خواهند در اين محيط تجربه کنند. کارشناسان در مورد تأثيرات کوتاه‌نويسي چت و استفاده از اصطلاحات خاص وجود دارد. - احتمال افزايش آسيب‌هاي فيزيکي و رواني در اثر استفاده‌ي بي‌رويه - اتلاف وقت و فاصله گرفتن از زندگي واقعي: با توجه به تعدد کاربران و چت‌روم‌ها، امکان اينکه فرد در حلقه‌اي طولاني از گفت‌وگو با ساير کاربران قرار بگيرد وجود دارد. اين مسئله مي‌تواند به اتلاف وقت منجر شود و در مسئوليت‌هاي خانوادگي، اجتماعي، شغلي يا تحصيلي فرد خلل وارد کند. - ايجاد تصورات، عقايد و نگرش‌هاي قالبي و ناسازگار با زندگي واقعي کاربر (کتمان واقعيات، بروز و ظهور رفتارها و عقايد کليشه‌اي به جنس مخالف، تمايل به ارضاي سريع نيازها، تنوع‌طلبي جنسي و…) - احتمال هک شدن و سرقت اطلاعات خصوصي کاربر: در محيط‌هاي چت‌روم، امکان آلوده شدن سيستم و نفوذ ويروس‌ها، تروجان‌ها و ساير بدافزار‌ها به کامپيوتر فرد وجود دارد. - جايگزيني چت با ساير فعاليت‌هاي واقعي مفيد و سازنده: اين مشکل در مورد چت و بازي‌هاي رايانه‌اي بسيار مشهود است. در يک بازه‌ي زماني، کاربر بخش زيادي از وقت خود را صرف چت و گشت‌وگذار در اينترنت مي‌کند و از ساير رسانه‌ها، فعاليت‌هاي ورزشي و تفريحي اجتناب مي‌کند. - ورود به حوزه‌هاي پرريسک و ناشناخته‌ي روابط ميان‌فردي يا گروهي: موارد متعددي از تخلفات اينترنتي، که از طريق چت صورت گرفته، مشاهده شده است. - بروز رفتارهاي پرخطر به خصوص از سوي کاربران رده‌هاي کم سن و سال: امکان لو دادن اطلاعات شخصي و خصوصي به ساير کاربران (نمايش وبکم، دادن شماره‌ي تماس، استفاده از ادبيات نامناسب در چت‌روم‌هاي عمومي و…) - کنترل پايين مخاطب در چت‌روم‌هاي عمومي و مواجهه با انواع و اقسام پيام‌ها (پيشنهاد دوستي و برقراري رابطه از طرف افراد سودجو، تبليغ و فروش محصولات و خدماتي مانند: فيلترشکن و وي‌پي‌ان؛ فيلم‌هاي پورنوگرافيک؛ پيشنهاد مشاهده‌ي وبکم و عکس شخصي در ازاي پرداخت شارژ تلفن همراه؛ جملات و کلمات غيراخلاقي، رکيک و مغاير با ارزش‌هاي اجتماعي و تبليغ عقايد و افکار و رفتارهاي خاص و غيرمتعارف) استراتژي‌هاي مواجهه با چت اگر بخواهيم روي طيفي استراتژي‌هاي احتمالي مواجهه‌ي خانواده و نهادهاي اجتماعي را با گفت‌وگوي مجازي (خصوصاً در مورد نوجوانان) ترسيم کنيم، در يک سر طيف واکنش مسدود کردن و عدم دسترسي به گفت‌وگوي مجازي و در سر ديگر آن دسترسي نامحدود و بي‌قيدو‌شرط قرار مي‌گيرد. طبعاً دو سوي اين طيف افراطي، بسيار شکننده و مغاير با ماهيت رسانه‌هاي نوين است. اين دو شيوه پاسخي نامتناسب به پرسشي پيچيده و چندبعدي هستند. مسدود کردن دسترسي، استفاده از راه‌هاي جايگزين مانند ورود به سايت‌هاي چت آنلاين، گرايش بيشتر به نرم‌افزارها، سايت‌ها يا شيوه‌هاي ارتباطي جايگزين مانند اس‌ام‌اس را دامن مي‌زنند. اين نوع مواجهه مبتني بر رويکرد رفتارگرايي محرک‌ـ‌پاسخ است. از دگر سو دسترسي نامحدود مواجهه‌ي شديد با آسيب‌هاي محيط مجازي را سبب مي‌شود. استراتژي‌هاي کنترل و نظارت بايد هوشمندانه، انعطاف‌پذير و سازگار با ماهيت رسانه‌ي اينترنت باشد. توافق بر سر ميزان و نوع استفاده ميان نوجوانان و والدين، ايجاد وب‌سايت‌ها و نرم‌افزارهاي داخلي گفت‌وگوي مجازي از سوي نهادهاي مسئول، اطلاع‌رساني و آسيب‌شناسي اجتماعي چت و… از اين گونه استراتژي‌ها هستند. يکي از هوشمندانه‌ترين استراتژي‌هاي در اين حوزه ارتقاي سواد رسانه‌اي است. افزايش و ارتقاي سواد رسانه‌اي در عصر ارتباطات يکي از مهم‌ترين سازوکارهاي مواجهه و کاربرد مفيد کاربران و خانواده‌ها با رسانه‌هاست؛ هرچند عمده‌ي کاربرد سواد رسانه‌اي براي رسانه‌هاي جمعي است؛ با اين حال با توجه به اينکه نرم‌افزارها و سايت‌هاي چت، امروزه قابليت‌ها و خصوصيات ساير رسانه‌هاي جمعي را بازسازي کرده‌اند و به يک شبکه‌ي رسانه تبديل شده‌اند که در آن‌ها ترکيبي از پيام‌هاي خصوصي، فردي، گروهي و جمعي ديده مي‌شود. بنابراين در اينجا سواد به وسيله‌ي ارتباطي، شيوه‌ي برقراري ارتباط، ارزيابي پيام‌ها و… مي‌توانند به کاربر کمک کنند. سواد رسانه‌اي مجموعه‌اي از چشم‌اندازهاست که ما به طور فعالانه براي قرار گرفتن در معرض رسانه از آن‌ها بهره‌برداري مي‌کنيم تا معناي پيام‌هايي را که با آن‌ها مواجه مي‌شويم تفسير کنيم. هدف سواد رسانه‌اي دادن قدرت کنترل به مخاطب است. محدود کردن انتخاب و تحکيم تجربه اساسي‌ترين ويژگي‌هايي است که سواد رسانه‌اي مي‌تواند به مخاطب عرضه کند. در اين راستا، برخورد مخاطب با رسانه مبتني بر يک استراتژي است که اهداف استفاده از رسانه را دربرمي‌گيرد. از يک منظر کلي، سواد رسانه‌اي مجموعه‌اي از شايستگي‌هاي ارتباطي تعريف شده است که توانايي دسترسي، تحليل، ارزيابي و تعامل اطلاعاتي در اشکال متفاوت پيام‌هاي چاپي و غيرچاپي را داراست. کارشناسان سواد رسانه‌اي را پاسخي به حل مشکلات ناشي از رسانه‌ها معرفي مي‌کنند و عقيده دارند اين پروژه بايد به عنوان بخشي از واکنش‌هاي کلي آموزشي مدارس در برابر خشونت و ساير آسيب‌هاي رسانه‌اي در نظر گرفته شود. باري دونکان، کارشناس برجسته‌ي سواد رسانه‌اي، دلايل ضرورت اين آموزش را چنين بر‌مي‌شمرد: ۱. رسانه‌ها بر حيات فرهنگي و سياسي ما تسلط دارند. ۲. تقريباً همه‌ي اطلاعات، به جز مواردي که آن‌ها را به طور مستقيم تجربه مي‌کنيم، رسانه‌اي شده است. ۳. رسانه‌ها قادر به خلق مدل‌هاي ارزشي و رفتاري پر قدرتي هستند. ۴. رسانه‌ها بدون فعال کردن خودآگاه بر ما تأثير مي‌گذارند. ۵. سواد رسانه‌اي مي‌تواند مصرف رسانه‌اي را براي ما لذت‌بخش‌تر کند و رابطه‌ي انفعالي را به رابطه‌ي فعال تبديل کند. سواد رسانه‌اي، به خصوص در محيط‌هاي اينترنت با تمرکز بر يک فرآيند شناختي روي کاربر، دانش کاربر، نقد و ارزيابي رسانه را به او مي‌دهد. اين فرآيند داوطلبانه پذيرش بيشتري از طرف کاربران خواهد داشت. با کاربرد اين استراتژي در مورد کاربران اينترنتي، آن‌ها به دانش استفاده‌ي بهينه از قابليت‌هاي گفت‌وگوي مجازي مجهز مي‌شوند. در مورد نوجوانان و کاربران سنين پايين مانند نقشه‌ي راهي، مسير کم‌خطر و کوتاهي را براي استفاده‌ي مفيد از رسانه‌ي ارتباطي به آن‌ها نشان مي‌دهد.