آیا جهان برای موبایل‌های بدون پورت آماده است؟

ديجياتو/ ابتدا جک هدفون حذف شد و حالا نوبت درگاه شارژ است. احتمالاً بعد بايد با شيار کارت حافظه و خشاب سيمکارت خداحافظي کنيم. ايده موبايل بدون درگاه يا «پورتلس» در نگاه اول بسيار جذاب است و به نظر مي‌رسد مي‌تواند مثل انقلابي که اپل در سال ۲۰۰۷ با نمايشگر لمسي به پا کرد، دنياي موبايل را متحول کند. مزايا و معايب چنين طرحي چيست و آيا کاربر معمولي به چنين موبايلي نياز دارد؟

جرقه حذف درگاه از کجا زده شد؟
ساخت موبايل بدون پورت، شيار و دکمه فيزيکي ايده جديدي نيست و جرقه شروع آن را مي‌توان در پتنتي که سال ۲۰۱۳ ثبت شده جستجو کرد. اين موبايل جهت استفاده «در معدن، کشتي يا ديگر مناطق در معرض عوامل مخرب محيطي» طراحي شده بود. ساخت چنين موبايلي براي شرايط ذکر شده تصميم منطقي و درستي است، اما مشکل ترند شدن اين طرح در بين سازندگان موبايل است.

سال ۲۰۱۹، کمپاني ميزو (Meizu) از مدل مفهومي موبايل بدون پورت خود به نام «زيرو» (Zero) رونمايي کرد. اين موبايل جنبه تبليغاتي داشت و با اينکه برخي سايت‌ها آن را بررسي کردند، هيچ گاه به مرحله توليد انبوه نرسيد. اما حالا اوضاع فرق کرده و ثبت پتنت‌هاي مختلف نشان مي‌دهد که سازندگان جدا به ساخت موبايل‌هاي بدون پورت فکر مي‌کنند.

---

بازار

---

اپل اخيراً پتنت جديدي را ثبت کرد و در آن به ايده ساخت آيفون بدون درگاه شارژ اشاره کرد. وقتي يک کمپاني چيني موبايل بدون پورت طراحي مي‌کند، نمي‌توان چندان به مرسوم شدن آن اميد داشت اما وقتي يکي از بزرگ‌ترين سازندگان موبايل در دنيا که در گذشته با معرفي نمايشگر لمسي بازار را تکان داده به حذف پورت فکر مي‌کند، اوضاع کاملاً فرق خواهد کرد. در اين بازار رقابتي کافي است تا يک شرکت اقدام سنت شکنانه‌اي انجام دهد تا بقيه از آن تقليد کنند.

حذف پورت چه فايده‌اي دارد؟
امروزه بسياري از موبايل‌ها (به ويژه پرچمدارها) بدون جک ۳.۵ ميليمتري هدفون روانه بازار مي‌شوند و برخي مدل‌ها از eSIM پشتيباني مي‌کنند که به معني حذف احتمالي خشاب سيم کارت در آينده است. آيفون شيار کارت حافظه ندارد و سامسونگ نيز در سري S21 آن را کنار گذاشت. حالا فقط درگاه شارژ باقي مانده. اما حذف اين پورت‌ها چه سودي دارد؟

همانطور که ابتداي متن اشاره شد، حذف درگاه‌ها که به نوعي منافذ ورودي به شمار مي‌روند، مقاومت محصول در برابر گرد و غبار و آب را افزايش مي‌دهد و مي‌توان گفت بزرگ‌ترين مزيت طرح پورتلس همين است. حذف درگاه شارژ مي‌تواند تا حدي دست طراح در ساخت يک موبايل زيباتر را نيز باز بگذارد، اما تفاوت آنقدر نيست که حذف اين پورت کاربردي را توجيه کند. علاوه بر اين، حالا به لطف کوچک شدن قطعات، موبايل‌ها نيز بسيار باريک‌تر شده‌اند و حذف پورت USB يا لايتنينگ تاثير چنداني در ضخامت نخواهد داشت.

پس به طور خلاصه با حذف درگاه‌ها، خشاب سيمکارت، شيار کارت حافظه و حتي ميکروفن و اسپيکر، با موبايلي طرف هستيم که مي‌تواند فشار ۵ اتمسفر (مقاومت در برابر نفوذ آب تا عمق ۵۰ متري به مدت ۱۰ دقيقه) يا شايد هم بيشتر را تحمل کند. اما آيا مصرف کننده معمولي که غواصي نمي‌کند، معدنچي نيست و در رالي صحرايي شرکت نمي‌کند، به چنين موبايلي احتياج دارد؟

به عقيده برخي، طراحي پورتلس در مجموع موبايل را جان سخت‌تر مي‌کند چون يک نقطه ضعف ساختاري در بدنه از بين رفته است. علاوه بر اين، ديگر درگاهي وجود ندارد که به خاطر اتصال کابل فرسوده شده و خرج اضافه روي دست کاربر بگذارد.

اما مشکل اين است که فريم، ضعيف‌ترين بخش موبايل‌هاي مدرن نيست و قسمت آسيب پذير بسياري از مدل‌ها، پنل جلو و پشت است. علاوه بر اين، احتمال خراب شدن درگاه شارژ بسيار کم است و اکثر کاربران پيش از خراب شدنش موبايل جديد خريداري کرده‌اند.

معايب طرح بدون پورت
موبايلي که درگاه شارژ ندارد با سه مشکل اساسي روبروست که مشکل اول و احتمالاً اصلي، همان شارژ کردن است. چنين موبايلي فقط با شارژر وايرلس سازگار است و با اينکه شارژرهاي بي‌سيم حالا نسبت به چند سال قبل بيشتر در دسترس هستند، بازدهي کمي داشته و معمولاً دستگاه را با سرعت کمتري شارژ مي‌کنند.

البته سازندگان در حال بهبود راهکارهاي وايرلس هستند و هيچ بعيد نيست در آينده شارژرهايي ساخته شوند که موبايل‌ها را با سرعت بالا و با حرارت کمتر شارژ مي‌کنند.

مشکل دوم، انتقال داده است. بسياري از کاربران هنوز از کابل براي منتقل کردن تصاوير يا عکس‌هاي حجيم از موبايل به کامپيوتر و بالعکس استفاده مي‌کنند، چون راحت‌تر و سريع‌تر است. اتصال واي فاي هم وجود دارد اما سرعت و پايداري کمتري در مقايسه با USB دارد. استفاده از بلوتوث براي انتقال فايل‌هاي حجيم به خاطر سرعت کمتر راهکار مناسبي نخواهد بود.

يکي از بهترين راهکارها براي ذخيره فايل‌ها، فضاي ابري است. اما بسياري از کاربران خصوصاً کاربران ايراني به خاطر سرعت پايين اينترنت و مشکل پرداخت حق اشتراک به سرويس‌هاي خارجي، از استفاده کردن از اين سرويس‌ها منصرف شده و به سراغ همان روش سنتي يعني کابل مي‌روند.

بازيابي داده‌ها
مشکل سوم که احتمالاً توجه کمتري به آن مي‌شود، نحوه بازيابي اطلاعات است. بسياري از کاربران با مشکل از کار افتادن کامل موبايل يا اصطلاحاً بريک شدن (Brick) مواجه مي‌شوند. در چنين وضعيتي دسترسي به سيستم عامل گوشي ممکن نيست. اينجاست که درگاه شارژ به داد کاربر رسيده و مي‌توان با وصل کردن گوشي به کامپيوتر از اطلاعات بکاپ گرفت. اگر موبايل فاقد درگاه شارژ باشد، پشتيبان گيري تقريباً غيرممکن است.

بر اساس برخي شايعه‌ها، اپل سخت مشغول يافتن راهکاري براي اين مشکل است و مهندسان اين شرکت ايده‌هاي مختلفي از «بازيابي اينترنتي اطلاعات» تا استفاده از بلوتوث و درست کردن يک اکسس پوينت در مواقع اضطراري را مطرح کرده‌اند. راهکار اپل در مراحل ابتدايي توسعه قرار داشته و در حال حاضر نمي‌توان در مورد سرعت، امنيت، راحتي استفاده و فاکتورهاي ديگر آن نظر داد.

جمع‌بندي
ابهامات زيادي در مورد طراحي پورتلس وجود دارد و همانطور که در مقاله اشاره شد، معايب چنين طرحي به مزاياي آن مي‌چربد. با پيشرفت شارژرهاي بي‌سيم و روش‌هاي بازيابي و انتقال اطلاعات، مي‌توان به موفقيت موبايل‌هاي بدون پورت اميدوار بود.

در کانال آي‌تي و ™CanaleIT هم کلي عکس و ويدئوي دسته اول و جذاب داريم