تکلیف مردمی که از اینستاگرام امرار معاش می‌کنند، چیست؟

اقتصاد آنلاين

بروزرسانی 1400/05/07 - 22:16

تکلیف مردمی که از اینستاگرام امرار معاش می‌کنند، چیست؟

اقتصاد آنلاين/ سخنگوي اتحاديه کسب و کارهاي مجازي با تاکيد بر اينکه براي حکمراني در فضاي مجازي بايد از پلتفرم‌هاي داخلي حمايت شود، اما در نهايت انتخاب بين سرويس‌هاي داخلي و خارجي به مردم واگذار شود، اين سوال را از مسئولان مطرح کرد که در صورت بسته شدن شبکه‌هاي اجتماعي، تکليف مردمي که در اين شرايط اقتصادي براي امرار معتش به اينستاگرام پناه آورده اند، چيست؟
نمايندگان مجلس شوراي اسلامي به تازگي تصويب کردند که طرح صيانت از حقوق کاربران در فضاي‌مجازي و ساماندهي پيام‌رسان‌هاي‌اجتماعي به صورت اصل ۸۵ قانون اساسي و در کميسيون مشترک بررسي شود. طبق اين اصل، «سمت نمايندگي قائم به شخص است و قابل واگذاري به ديگري نيست. مجلس نمي‌تواند اختيار قانون‌گذاري را به شخص يا هيئتي واگذار کند ولي در موارد ضروري مي‌تواند اختيار وضع بعضي از قوانين را با رعايت اصل ۷۲ به کميسيون‌هاي داخلي خود تفويض کند. در اين صورت اين قوانين در مدتي که مجلس تعيين مي‌کند به صورت آزمايشي اجرا مي‌شود و تصويب نهايي آنها با مجلس خواهد بود.»

در اين رابطه رضا الفت، سخنگوي اتحاديه کسب و کارهاي مجازي، نسب، ابراز اميدواري کرد که صداي معترضان به گوش مسئولان به ويژه شوراي نگهبان برسد و طرح صيانت از حقوق کاربران اينترنت به شکلي که اکنون طراحي شده، اجرا نشود.

به گفته وي اگر طرح صيانت از حقوق کاربران اينترنت به همين شکل اجرا شود، در قدم اول براي کسب و کار هاي خرد از جمله کسب و کارهاي اينستاگرامي مشکل ايجاد خواهد شد.

وي در ادامه گفت: طراحان طرح در کلاب هاوس و توييتر مدعي شده اند که قرار نيست اينستاگرام بسته شود، چون مشابه داخلي ندارد؛ اما برخلاف ادعاي آن‌ها سرويس‌هايي که بتوان گفت مشابه اينستاگرام است در حال حاضر فعال هستند و بر همين اساس مي‌توانند طبق طرح، از اينستاگرام بخواهند با ايران قرارداد ببندد و در صورت پذيرفته نشدن درخواست، کميسيون اختيار دستور فيلتر شدن اينستاگرام يا محدود کردن پهناي باند آن را دارد که اگر بدتر از فيلتر نباشد، مشابه آن است.

ببينيد چرا مردم از داخلي‌ها استفاده نمي‌کنند؟
الفت نسب با بيان اينکه در صورت پيش رفتن روند ياد شده، صاحبان کسب و کار ها آواره مي‌شوند، تصريح کرد: بايد در اين باره صحبت شود که چرا مردم از سرويس‌هاي مشابه پلتفرم‌هاي خارجي استفاده نمي‌کنند؟ اول اينکه در تجربه قطعي اينترنت در سال ۱۳۹۸، پلتفرم‌ها نتوانستند ترافيک را تحمل کنند و بعضا از دسترس خارج مي‌شدند. ضمن اينکه مردم، برخي از پلت‌فرم‌هاي ايراني را به بعضي از نهادها منتسب مي‌دانند، اما مثلا از تاکسي‌هاي اينترنتي استفاده مي‌کنند، چرا که سرويس‌هاي خوبي ارائه مي‌دهند.

خدمات خوب باشد، مردم استقبال مي‌کنند
وي افزود: از طرف ديگر مسئولان مي‌خواهند ظرف هشت ماه پلتفرم ايراني مشابه اينستاگرام را فعال و رايج کنند که امکان آن نيست و قطعا کيفيت خوبي نخواهد داشت. اين در حالي است که ممکن است با گذشت زمان اگر پلتفرمي خدمات خوبي ارائه دهد، مردم از آن استقبال کنند؛ همانطور که در حال حاضر از برخي از اپليکيشن‌هاي مسيريابي داخلي استقبال شده است.

سخنگوي اتحاديه کسب و کارهاي مجازي با اشاره به وجود بيش از ۴۰ ميليون کاربر اينستاگرام در ايران اظهار کرد: تکليف مردمي که در اين شرايط اقتصادي به اينستاگرام پناه آورده اند چيست؟ بسياري از مردم در حال حاضر راه ديگري براي معاش ندارد و مسئولان بايد پاسخ دهند که مي‌خواهند براي اين افراد چه کنند و اين افراد بعد از قطع شدن اينستاگرام بايد به کجا بروند؟

البته به گفته وي در قدم بعدي وب سايت‌ها نيز به مشکل برمي‌خورند، چراکه خيلي از ورودي‌ها از شبکه‌هاي اجتماعي و اينستاگرام است که اگر اينها محدود شود، ترافيک کم و سرمايه گذاري سال‌هاي گذشته از بين خواهد رفت.

الفت نسب با بيان اينکه ما سينه‌چاک خارجي‌ها نيستيم، تصريح کرد: در اين شرايط اقتصادي اين طرح، بدترين طرح است؛ مخصوصاً با توجه به اينکه دولت در حال تغيير است. همين حالا بخش خصوصي مي گويد که با اين طرح مشکل دارد و بعد از تصويب طرح با دولت جديد سر و کار دارد. البته تبليغات رييس جمهور بعدي نشان مي‌داد ايشان با محدوديت مخالف است.

وي افزود: طرح حکمراني بر فضاي مجازي خوب است، اما اين طرح بايد اصلاح شود. بخش خصوصي بايد در آن مشارکت کند و نماينده داشته باشد؛ نه اين که فقط نظر سازمان نظام صنفي که رييس آن از سوي رييس‌جمهور انتخاب مي شود پرسيده شود.

مردم بايد انتخاب کنند
اين مقام صنفي تاکيد کرد که براي حکمراني بر فضاي مجازي بدون ايجاد محدوديت براي مردم و اين که با روح و روان آنها بازي شود، بايد در يک بازه زماني مناسب از پلتفرم‌هاي داخلي حمايت کنند. براي مثال مي‌خواهند به جاي گوگل، موتور جست وجوي داخلي را قرار دهند که تجربه نشان مي‌دهد جوابگوي ترافيک بالا نيست؛ بنابراين در اين شرايط بايد گوگل فعال باشد و در کنار آن از موتورهاي جست وجوي داخلي حمايت شود. البته اين حمايت نبايد فقط مالي باشد، بلکه بايد زيرساخت‌ها فراهم و فرهنگسازي شود و در نهايت اجازه دهيم مردم انتخاب کنند.

چه تعداد کسب و کار در اينستاگرام فعال‌اند؟
وي همچنين در پاسخ به سوالي درباره تعداد کسب و کارهاي فعال در اينستاگرام، اظهار کرد: آمار دقيقي در اين رابطه وجود ندارد، اما تخمين‌ها مي‌گويد قبل از شيوع ويروس کرونا ۱۵۰ تا ۲۰۰ هزار فروشنده در اينستاگرام فعال بودند، اما بعد از کرونا اين رقم به بيش از ۳۰۰ هزار نفر رسيده و حتي رقم يک ميليون نفر هم مطرح شده است، اما اين رقم ۳۰۰ هزار نفر به نظر منطقي‌تر مي‌رسد. بايد به اين نکته توجه شود که اين صفحات معمولاً چند نفري فعاليت مي‌کنند و خانواده هم دارند؛ بنابراين جمعيت قابل توجهي هستند.

الفت نسب با بيان اينکه فعاليت‌ها در اينستاگرام محدود به فروش نيست بلکه بازاريابي و ارائه خدمات نيز مطرح است، گفت: افسوس مي‌خوريم که قبل از ورود فيسبوک به ايران، کلوپ در کشور راه‌اندازي شده بود، اما حالا تعطيل شده است؛ بنابراين بايد فکر کنيم که چرا اين کسب و کارها تعطيل مي‌شوند و چه حمايت‌هايي انجام شده است؟

سهم خرده فروشي آنلاين فقط ۳.۲ درصد
به گفته وي اگر مجلس دغدغه تجارت الکترونيک دارد بايد به اين نکته توجه کند که حجم خرده فروشي آنلاين در ايران در حال حاضر ۳.۲ درصد از حجم کل خرده فروشي در کشور است. اين در حالي است که اين رقم در ترکيه ۸ درصد و در چين ۴۴ درصد است. بر اين اساس مي‌توان از بخش خصوصي مشورت گرفت که چه اقدامات و قوانيني لازم است تا حداقل به وضعيت ترکيه برسيم. همچنين سال‌ها اين موضوع مطرح شده که قانون تجارت الکترونيک در کشور مربوط به سال ۱۳۸۲ است که حتي گوشي هوشمند در کشور وجود نداشته و بايد اصلاح شود اما تاکنون اقدامي براي آن انجام نشده است.

حتي در عراق نمي توانيم حساب بانکي باز کنيم!
سخنگوي اتحاديه کسب و کارهاي مجازي با بيان اينکه مسئولان مدام چين، ترکيه، هند و کشورهاي مشابه را مثال مي زنند، تصريح کرد: بايد به اين نکته توجه شود که اين کشورها با ساير کشورهاي جهان مراوده دارند، اما ما حتي نمي‌توانيم در کشور عراق که کشور دوست و همسايه است و برخي جوانان ايراني در آنجا شهيد مدافع حرم شده‌اند، براي توسعه کسب و کار خود حساب بانکي باز کنيم.

وي با بيان اينکه از طرف ديگر توليدکنندگان با برخي تحريم‌هاي داخلي و مشکلات مالياتي مواجه هستند، گفت: حالا زماني که کشور با مشکلات اقتصادي مواجه و دولت در حال تغيير است، نمايندگان مجلس دست روي چنين طرحي گذاشتند و بدتر اينکه آن را اصل ۸۵ کردند.

اين مقام صنفي همچنين از تصويب اين طرح در زماني که رييس مجلس به سوريه سفر کرده بود و برخي ديگر از نمايندگان مخالف اين طرح نيز در مجلس حضور نداشتند، از تصويب آن ابراز تاسف کرد و گفت: نمايندگاني که به اين طرح راي دادند بايد در برابر وجدان خود پاسخگو باشند؛ چرا که هم بين نمايندگان و هم بين اقشار مختلف مردم به اجراي اين طرح به شکلي که نوشته شده نقد وجود دارد. نمايندگان ادعا مي‌کنند ۲۰۰۰ ساعت براي طراحي اين طرح وقت گذاشته شده، اما مشخص نيست چرا بخش خصوصي از آن مطلع نشده است.

شوراي نگهبان صداي ما را بشنود
وي در پايان ابراز اميدواري کرد که در اجراي اين طرح تجديد نظر شود و گفت: بخش خصوصي و هرکس ديگري که مي‌تواند، بايد در مطالبه رد و نقد اين طرح اقدام کند. اميدواريم شوراي نگهبان صداي بخش خصوصي و مردم را بشنود.

طرح "صيانت کاربران در فضاي مجازي" چيست؟
در طرح "صيانت از حقوق کاربران و خدمات پايه کاربردي فضاي مجازي" که حالا با نام "صيانت کاربران در فضاي مجازي" شناخته مي‌شود، کميسيون عالي تنظيم مقررات که براساس مصوبه جلسه هشتم شوراي عالي فضاي مجازي ايجاد شد، به منظور اجراي مصوبات اين شورا و قوانين مربوط به عنوان مرجع تنظيم مقررات خدمات پايه کاربردي، خدمات ارتباطاتي و فناوري اطلاعات شناخته شده که در ترکيب اين کميسيون در کنار نهادهاي مرتبط نهادهايي همچون سازمان صدا و سيما، وزير اطلاعات، رييس ستاد کل نيروهاي مسلح، فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامي و فرمانده نيروي انتظامي ديده مي‌شود.

همچنين در ماده ۱۱ طرح صيانت، بر صدور مجوز بر فعاليت خدمات اثرگذار پايه کاربردي بومي، داخلي و خارجي تاکيد شده و در تبصره ۱ آن آمده است: "عرضه و فعاليت خدمات پايه کاربردي خارجي اثرگذار مستلزم معرفي نماينده قانوني و پذيرش تعهدات ابلاغي کميسيون است".

اما به گفته يک حقوقدان فضاي مجازي، شرکت‌هاي خارجي چندمليتي با کشوري مانند ايران با وجود تحريم‌هاي مالي و حقوق بشري همکاري نمي‌کنند و از طرف ديگر، پيام‌رسان‌ها و موتورهاي جست‌وجوي بومي نشان داده که ما تجربه موفقي براي فراهم کردن زيرساخت‌هاي لازم را در اين حوزه نداريم.