امام اوغلو در آستانه ممنوعیت فعالیت سیاسی در ترکیه
تسنیم/ تیم مشاورین حقوقی اردوغان به دنبال آن هستند که به هر نحوی شده، شهردار استانبول را با حکم ممنوعیت فعالیت سیاسی روبرو کنند تا نتواند در انتخابات ریاست جمهوری نامزد شود.
ظاهراً قرار نیست حواشی مربوط به محاکمه شهردار استانبول در رسانهها و محافل سیاسی ترکیه خاتمه پیدا کند. امروز هم یک بار دیگر، دادستانی استانبول اعلام کرد که تحقیقات قضایی جدیدی را آغاز کرده که ممکن است منجر به دستگیری و محاکمه امام اوغلو شود.
دادستان مدعی شده که او در یک پرونده مالی سنگین، به دنبال دادن رشوه بوده است. اما شهردار این اتهام را رد کرده و معتقد است که پای یک توطئه سیاسی در میان است و همه چیز حاکی از این است که محاکم قضایی ترکیه به حیاط خلوت دولت و شخص رییس جمهور تبدیل شده است.
اکرم امام اوغلو شهردار جوان استانبول که به عنوان یکی از محبوبترین سیاستمداران مورد حمایت جبهه مخالفین اردوغان شناخته میشود، عملاً به عنوان یک رییس جمهور بالقوه مورد توجه جامعه قرار گرفته است. همین موضوع باعث شده که رجب طیب اردوغان رهبر حزب عدالت و توسعه درباره افزایش محبوبیت او نگران شود.
شواهد نشان میدهد که تیم مشاورین حقوقی اردوغان به دنبال آن هستند که به هر نحوی شده، شهردار استانبول را با حکم ممنوعیت فعالیت سیاسی روبرو کنند تا نتواند در انتخابات ریاست جمهوری نامزد شود.
تاریخچه نگرانی اردوغان از مطرح شدن نام امام اوغلو
اردوغان که قبلاً به عنوان یکی از شاگردان نجم الدین اربکان به مدت چند سال شهردار استانبول بوده، بارها گفته است: «پست شهرداری استانبول، یک جایگاه حساس و استراتژیک است. کسی که استانبول را ببرد، کل ترکیه را در اختیار خواهد گرفت و کسی که استانبول را از دست دهد، تمام ترکیه را از دست خواهد داد».
این سخن اردوغان گویای این واقعیت است که کلانشهر 15 میلیون نفری استانبول در موازنات سیاسی و رقابت احزاب ترکیه، چه نقش مهمی دارد. چرا که این شهر، قلب توریسم و فرهنگ و همچنین پایتخت اقتصادی ترکیه است و شهرداری استانبول، با تمام چالشها و مشکلاتش، سالانه میلیاردها دلار درآمد دارد و طبیعیست که همه احزاب به دنبال فتح این شهر باشند.
از سال 2002 میلادی که قدرت به دست حزب عدالت و توسعه افتاد، تا سال 2019 میلادی، شهرداری استانبول همواره در در دست اردوغانیها بود. این شهر چنان اهمیتی داشت که در سال 2019 میلادی، بن علی ییلدرم نخست وزیر سابق ترکیه و دوست گرمابه و گلستان اردوغان نامزد شد تا شهردار شود.
اما از اکرم امام اوغلو شکست خورد و حزب عدالت و توسعه با این شکست سنگین، چنان خشمگین شد که اردوغان دستور داد نتایج انتخابات در حوزه استانبول باطل اعلام شود و یک بار دیگر از مردم رای بگیرند. اما در انتخابات دوم نیز، امام اوغلو با رای بالا پیروز شد و سکان شهرداری را در دست گرفت.
در سال 2024 میلادی، اردوغان سیاستمدار محبوب و جوانی به نام مراد کوروم را به عنوان نامزد به میدان فرستاد که قبلاً وزیر مسکن بود و انتظار میرفت بتواند از مردم رای بگیرد. اما او هم از امام اوغلو شکست خورد.
در نتیجه محافل سیاسی ترکیه به این جمعبندی رسیدند که امام اوغلو با این همه محبوبیت و نفوذ اجتماعی و کارنامه موفق، حتماً در سال 2028 میلادی، رییس جمهور خواهد شد. اینجا بود که تیم مشاورین حقوقی اردوغان به میدان آمدند و تقریباً هر سه ماه یک بار، پروندهای روی میز گذاشتند تا هر جوری شده، امام اوغلو زندانی و با حکم ممنوعیت فعالیت سیاسی روبرو شود.
آیا تمام رقبای بالقوه حذف خواهند شد؟
اکرم امام اوغلو تنها سیاستمداری نیست که به عنوان یک نامزد بالقوه و محبوب، با حکم تعقیب قضایی روبرو میشود. در یک ماه اخیر علاوه بر امید اوزداغ رهبر حزب ظفر، چندین شهردار و سیاستمدار دیگر نیز با اتهامات واهی زندانی شدهاند و تنها رقیب قدرتمند فعلی اردوغان، منصور یواش شهردار آنکارا است. اما ظاهراً اقدام برای دستگیری این شهردار مخالف اردوغان دو مانع جدی دارد.
اول این که یواش، علاوه بر حمایت کمالیستها و سکولارها، از حمایت ملی گرایان نیز برخوردار است و دوم این که پیشبینی شده که یواش تا سال 2028 میلادی، به خاطر کهولت و کم تحرکی، عملاً توان رقابت نداشته باشد.
شهردار استانبول چه گفت؟
اکرم امام اوغلو در نخستین واکنش خود به اقدام دادستانی استانبول اعلام کرد: «متاسفانه قوه قضاییه از ریل خود خارج شده و حزب اردوغان، دادستانها و دادگاههای ما را به میدان قدرت نمایی سیاسی و حزبی و سوءاستفاده از قدرت تبدیل کرده است. از همین جا، به زندانیان سیاسی دیگری همچون امید اوزداغ و صلاح الدین دمیرتاش درود میفرستم و اعلام میکنم که مردم ما، مانع از قلدریهای سیاسی اردوغان خواهند شد».
امام اوغلو همچنین درباره روند پروندهسازی و کارمندان عالیرتبهای که از دولت و حزب حاکم رشوه دریافت کردهاند تا او را به زندان بیاندازند، افشاگری کرد و در پاسخ به خبرنگاران در مورد تصمیم او برای انتخابات ریاست جمهوری اعلام کرد که وقت مناسبی برای پاسخ دادن به این سوال نیست.
شهردار استانبول همچنین در شبکه ایکس پستی با این محتوا منتشر کرد: «هر نوع بیعدالتی و رفتار غیرقانونی که در حق ما انجام شود، جزییات آن را با ملت ترکیه در میان خواهیم گذاشت. ما حقوق کسی را غصب نخواهیم کرد و نمیگذاریم کسی حقوق ما را غصب کند. تحقیقات قضایی پرونده در حال انجام است. اما متاسفانه، دولت مانع از مواجهه مستقل قوه قضاییه شده و در حال سوء استفاده از قدرت است. اما مطمئنم حقایق برملا خواهند شد».
تحلیلگران سیاسی ترکیه بر این باورند که امام اوغلو به خاطر چند ویژگی مهم، شانس آن را دارد که به مقام ریاست جمهوری برسد. اول این که او در استانبول، در شرق ترکیه و همچنین در استانهای دریای سیاه، محبوبیت بالایی دارد. دوم این که کردها و علویان نگاه مثبتی به او دارند. سوم این که در حوزه سیاست خارجی، معتقد به پرهیز از ماجراجویی و تعامل با اتحادیه اروپا است.
اما فضای سیاسی کنونی ترکیه نشان میدهد که در هر حال، امکان حذف یا کنار نهاده شدن امام اوغلو از دنیای فعالیت سیاسی و حزبی، دور از ذهن به نظر نمیرسد.