برگزیده

ترامپ نیمی از معادن اوکراین را می‌خواهد

ايسنا

بروزرسانی 1403/12/02 - 21:21

ایسنا/ ترامپ خواهان نیمی از ذخایر معدنی کمیاب اوکراین به ارزش تخمینی ۱۱.۵ تریلیون دلار است، اما آیا چنین معامله‌ای ممکن است؟

براساس گزارش‌ها، پیش‌نویس قراردادی که از سمت واشنگتن به «ولودیمیر زلنسکی» رئیس‌جمهور اوکراین ارائه شده، به آمریکا حق تصاحب نیمی از ثروت معدنی این کشور را می‌دهد.
نشریه آمریکایی «فورچون» با اشاره به این تحولات می‌نویسد که فارغ از اینکه چنین معامله‌ای از نظر تاریخی سنگین و دشوار باشد، به احتمال زیاد تأثیر قابل‌توجهی در کاهش تسلط چین بر زنجیره تأمین نخواهد داشت. «دونالد ترامپ» می‌خواهد اوکراین هزینه حمایت نظامی گذشته آمریکا را بپردازد و جزئیات بیشتری درباره معامله‌ای منتشر شده که به آمریکا حق دستیابی به نیمی از معادن کمیاب این کشور متحد را می‌دهد.
طبق گزارش دیلی‌تلگراف در روز دوشنبه، پیش‌نویس قراردادی که هفته گذشته توسط وزیر خزانه‌داری ایالات متحده، اسکات بسنت، به زلنسکی ارائه شده، «ارزش اقتصادی کلی منابع اوکراین» را شامل می‌شود، از جمله معادن، نفت و گاز و حتی بنادر این کشور.
در حالی که اوکراین همچنان در وضعیت جنگی به سر می‌برد، ترامپ اخیرا گفت که او «معادل ۵۰۰ میلیارد دلار» مواد معدنی کمیاب می‌خواهد، از جمله لیتیوم، کبالت، تیتانیوم و سایر مواد معدنی که برای فناوری مدرن، از موشک‌های هدایت‌شونده گرفته تا خودروهای برقی، ضروری هستند. چین طی چهار دهه گذشته تسلط کاملی بر زنجیره تأمین مواد معدنی کمیاب ایجاد کرده است. در حالی که غرب در تلاش است این فاصله را جبران کند، ارزش کل ذخایر معدنی اوکراین تا ۱۱.۵ تریلیون دلار برآورد شده است.
با این حال، زلنسکی خیلی زود پیشنهاد اولیه ترامپ را رد کرد.
پیشنهادی مساوی بدهی آلمان در جنگ جهانی
طبق گزارش فایننشال تایمز، رئیس‌جمهور اوکراین سال گذشته در گفت‌وگو با ترامپ ایده اعطای امتیاز استخراج معادن به شرکت‌های آمریکایی را مطرح کرده بود، اما او خواهان تضمین‌های امنیتی آمریکا و اروپا در برابر هرگونه معامله‌ای مرتبط با ذخایر معدنی است. پیشنهاد ترامپ با غرامت‌هایی که متفقین پس از جنگ جهانی اول در پیمان ورسای بر آلمان تحمیل کردند، مقایسه شده است. آلمان مسئولیت پرداخت حدود ۳۲ میلیارد دلار (که معادل ۵۶۰ میلیارد دلار امروز است) را پذیرفت.
بیشتر تاریخ‌نگاران، نارضایتی آلمان از این پیمان و مشکلات اقتصادی ناشی از آن را یکی از دلایل اصلی ظهور حزب نازی و آغاز جنگ جهانی دوم می‌دانند.
«مارکو پاپیچ» معاون ارشد و استراتژیست ارشد در بی‌سی‌ای ریسرچ به مجله فورچون گفت که پیشنهاد ترامپ نه‌تنها بسیار سنگین و دشوار است، بلکه به نظر منطقی هم نمی‌رسد.
این محقق همچنین گفت: «بخش زیادی از ذخایر مواد معدنی کمیاب اوکراین در مناطق تحت کنترل توسط روسیه قرار دارند. علاوه بر این، آمریکا به خود مواد معدنی کمیاب نیاز ندارد، بلکه به فرآوری آن‌ها در جایی غیر از چین احتیاج دارد. این پروژه بیشتر شبیه یک سناریوی بازی کامپیوتری به نظر می‌رسد.»
کاخ سفید به درخواست اظهارنظر پاسخی نداده است. با این حال، معامله ترامپ برای معادن کمیاب اوکراین با موانع جدی مواجه است.
از گرینلند تا اوکراین؛ ترامپ به دنبال تسلط بر معادن کمیاب
جای تعجب نیست که ثروت بالقوه معدنی اوکراین توجه ترامپ را جلب کرده باشد؛ کسی که مدت‌هاست تاکید کرده که می‌خواهد گرینلند را که سرشار از مواد معدنی است، بخرد.
طبق گزارش «ماینینگ ورلد»، اوکراین دارای ذخایری از ۱۱۷ مورد از ۱۲۰ ماده معدنی صنعتی پرکاربرد جهان است. برآوردهای دولتی نشان می‌دهند که اوکراین ۱۰ درصد از ذخایر لیتیوم جهان را در اختیار دارد. با این حال، هیچ‌کدام از این منابع تاکنون استخراج نشده‌اند. بخش زیادی از ثروت معدنی اوکراین دست‌نخورده باقی مانده و برآوردهای مربوط به این ذخایر بر اساس مطالعات انجام‌شده در دوران شوروی است.
چین دهه‌ها جلوتر از غرب در بازی معادن کمیاب
«گراسلین باسکاران» مدیر مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی، به فایننشال تایمز گفت: «این داده‌ها به‌روز نیستند؛ ما اطلاعات بسیار کمی درباره آنچه در آنجا وجود دارد، داریم.»
علاوه بر این مسئله، اوکراین اعلام کرده که بیش از ۲۰ درصد از ثروت معدنی این کشور در مناطقی قرار دارد که در حال حاضر تحت کنترل روسیه هستند. در همین حال، صرف‌نظر از ارزش دلاری مواد معدنی کمیاب اوکراین، توسعه زیرساخت‌های لازم برای استخراج و فرآوری این مواد یک‌شبه امکان‌پذیر نخواهد بود.
این واقعیت نشان‌دهنده پیشتازی گسترده چین نسبت به غرب است، که بیشتر از آنکه مربوط به دسترسی به این مواد معدنی حیاتی باشد، به دلیل دهه‌ها سرمایه‌گذاری و یارانه‌های دولتی در زمینه استخراج و فرآوری این مواد است. طبق توضیح نشریه فارن پالیسی در سال گذشته، کارشناسان معتقدند که آمریکا برای رسیدن به مقیاس اقتصادی و برتری تخصصی چین، راهی طولانی در پیش دارد.