ترامپ و داستان تکراری عقب‌نشینی از جنگ تجاری

فارس

بروزرسانی 1404/01/16 - 19:51

ترامپ و داستان تکراری عقب‌نشینی از جنگ تجاری

فارس/ در بحبوحه نوسانات شدید بازار‌ها به خاطر تعرفه‌های آمریکا، نشریه فارین پالسی به بررسی روش‌های احتمالی ترامپ برای عقب‌نشینی از جنگ تجاری جهانیِ خود پرداخت.

در اولین روز کامل معاملات پس از اعلامیه رئیس‌جمهور آمریکا دونالد ترامپ درباره تعرفه‌ها، بازارهای ایالات متحده بزرگ‌ترین سقوط خود را از روزهای اولیه همه‌گیری کووید-19 در سال 2020 تجربه کردند، به‌طوری که میانگین صنعتی داوجونز 1679 واحد سقوط کرد. اگر بازارها به سقوط خود ادامه دهند و آمار نظرسنجی‌های ترامپ نیز افول کند، احتمال جدی وجود دارد که او به دنبال راهی برای کاهش فشار‌ها خواهد بود. باور کردن اظهارنظر او مبنی بر اینکه به افزایش قیمت خودروها به دلیل تعرفه‌ها «اهمیتی نمی‌دهد» دشوار است. واکنش‌های او به فشار بازار در طول جنگ تجاری دوره اول ریاست‌جمهوری‌اش با چین، سرنخ‌هایی در مورد مسیرهای احتمالی برای عقب‌نشینی از جنگ تجاری را ارائه می‌دهد.
به گفته فارین پالیسی، یکی از محتمل‌ترین اقداماتی که ممکن است ترامپ برای کاهش فشارهای داخلی و خارجی انجام دهد تعیین معافیت‌های مالیاتی است.یکی از گیج‌کننده‌ترین بخش‌های اعلامیه روز چهارشنبه ترامپ، عدم وجود چیزی به نام «استثناها» بود. این استثناها صنایع یا محصولاتی هستند که از افزایش تعرفه‌ها معاف می‌شوند. همان‌طور که مورخ تجارت کالج دارتموث داگلاس ایروین در شبکه اجتماعی ایکس اشاره کرده است، ترامپ حتی دو سوم محصولاتی را که معمولاً بدون عوارض گمرکی وارد می‌شوند را مستثنی نکرد.این واردات شامل اقلام اصلی مانند قهوه، چای و موز است که ایالات متحده به مقدار بسیار کمی تولید می‌کند. در طول اولین جنگ تجاری ترامپ، ایالات متحده مراقب بود که به کالاهای مصرفی گران‌قیمت مانند تلفن‌های همراه و لپ‌تاپ‌ها از چین تعرفه اعمال نکند، اما این بار این‌گونه نیست.از 9 آوریل حتی بر آیفون‌های وارد شده از چین نیز تعرفه 54 درصدی اعمال خواهد شد. افزایش قابل توجه قیمت‌ها، فشار سیاسی بر ترامپ برای کاهش عوارض را افزایش می‌دهد. دولت اول ترامپ نیز جلسات بلندمدتی را برگزار کرد که در آن شرکت‌ها درخواست معافیت از تعرفه‌ها را داشتند، زیرا نمی‌توانستند جایگزینی برای واردات چینی پیدا کنند.
انتظار می‌رود این بار نیز روند مشابهی رخ دهد. معافیت‌ها تأثیر تعرفه‌ها را کاهش می‌دهند و این امر بازارهای مالی و واردکنندگان را خشنود می‌کند. آن‌ها همچنین به ترامپ فرصت دیگری می‌دهند تا با تصمیم‌گیری در مورد اینکه به کدام محصولات و شرکت‌ها کمک کند و کدام را مانع شود (و درخواست امتیاز از شرکت‌ها در ازای آن) نقش پادشاه را بازی کند. روز پنجشنبه، کاخ سفید در این راستا حرکت کرد و فهرست طولانی‌ای از دسته‌های محصولاتی را ارائه داد که از اقدامات تعرفه‌ای جدید معاف می‌شوند. وال‌استریت ژورنال گزارش داد که کالاها شامل محصولات انرژی، برخی مواد معدنی و مواد شیمیایی مورد استفاده در انرژی، تولید و غیره است. انتظار می‌رود اخبار بیشتری در این زمینه شنیده شود.راه دیگری که پیشِ پای ترامپ بوده مقصر جلوه دادن فرد دیگری در زمینه تعرفه‌ها است. به گفته فارین پالیسی این یک واقعیت دیرینه در مورد ترامپ است که او مسئولیت فاجعه را به گردن دیگران می‌اندازد، گاهی به گردن افرادی که نقش کمی در آن داشته‌اند. به عنوان مثال روز پنجشنبه او پس از شکایت‌های نظریه‌پرداز توطئه راست افراطی لورا لومر و همچنین شرمساری «سیگنال‌گیت» شش مقام شورای امنیت ملی را اخراج کرد.در جبهه تجارت محتمل‌ترین قربانی وزیر بازرگانی ایالات متحده هاوارد لوتنیک است که تاکنون بزرگ‌ترین مدافع ترامپ در زمینه تجارت بوده است. روز پنجشنبه او به سی‌بی‌اس گفت که اگر بازارها سقوط کنند ترامپ عقب‌نشینی نخواهد کرد و به سی‌ان‌بی‌سی نیز گفت که ترامپ به دنبال معافیت نخواهد رفت.

وی در این باره اظهار داشت: «فکر نمی‌کنم کلمه معافیت مطرح باشد.» ماه گذشته او گفت که حتی اگر تعرفه‌ها منجر به رکود اقتصادی شوند «ارزشش را دارد»، اگرچه به‌سرعت هر رکود احتمالی را به نحوی به گردن رئیس‌جمهور سابق آمریکا جو بایدن انداخت. لوتنیک علناً مدعی مسئول تجارت آمریکا شده است. این مسئله برای بسیاری از افراد آگاه غافلگیرکننده بود، چرا که انتظار داشتند مقام ارشد تجاری سابق رابرت لایتیزر به کابینه بازگردد.لایتیزر جایگزین آشکار لوتنیک خواهد بود. او مثل ترامپ یک طرفدار سرسخت تعرفه است. اما برخلاف رئیس سابق خود به شیوه‌ای منظم پیش می‌رود که فشار سیاسی برای تغییر مسیر را کاهش دهد. او در کتاب خود به نام «هیچ تجارتی آزاد نیست» برای مثال طرفدار حذف کسری تجاری با چین است، اما این کار را در طی سال‌های متمادی انجام می‌دهد.

جدای از این، دونالد ترامپ ممکن است مانند دور اول ریاست‌جمهوری خود، بی‌دلیل و بدون ارائه مدرکی در جنگ تجاری اعلام پیروزی کند و به بهانه‌ای از این تعرفه‌ها فاصله گیرد.اولین جنگ تجاری ترامپ زمانی به پایان رسید که ایالات متحده در ژانویه 2020 یک توافق تجاری فاز یک با چین امضا کرد. این امر با این که تغییر چندانی در سیاست‌های اقتصادی پکن ایجاد نکرد اما وعده خریدهای بزرگ را داد، مسئله‌ای که چین هرگز به آن عمل نکرد.در آن زمان ترامپ احساس فشار می‌کرد تا به یک جنگ تجاری دو ساله پایان دهد، زیرا انتخابات ریاست‌جمهوری در حال نزدیک شدن بود و او به توافقی نیاز داشت که بتواند آن را به‌عنوان پیروزی اعلام کند.این بار ترامپ فشار فوری انتخابات فدرال را ندارد، اما شکست اخیر در انتخابات دادگاه عالی ویسکانسین ضربه‌ای قابل‌توجهی بود. راه‌های زیادی برای ترامپ وجود دارد که اگر بخواهد در این مسیر حرکت نماید، بی‌دلیل پیروزی خود را اعلام کند.برای مثال، رژیم صهیونیستی برای اینکه ترامپ را از تعرفه‌ها منصرف کند مالیات‌ها را بر ایالات متحده لغو کرده است، اقدامی که تأثیری بر ترامپ نگذاشت. مکزیک نیز در تلافی تعرفه‌ها محتاط بوده است و ژاپن که اکنون با تعرفه 24 درصدی مواجه است، هرگز در دوره پس از جنگ علیه تحریم‌های تجاری ایالات متحده تلافی نکرده است، زیرا به حمایت نظامی این کشور بسیار وابسته است. با تعداد کافی از این «پیروزی‌ها»، چه اساسی و چه نمادین، ترامپ می‌تواند راهی برای عقب‌نشینی گسترده‌تر از تهدیدهای تعرفه‌ای خود پیدا کند. او در گفتگو با خبرنگاران در هواپیمای ایر فورس وان گفت که ممکن است علاقه‌مند به انعقاد توافق با کشورها برای حذف تعرفه‌ها باشد، «به شرطی که آن‌ها چیزی خوبی به آمریکا بدهند.»

اقدامات دیگری نیز پیشِ روی ترامپ بوده که احتمال آن‌ها از موارد فوق کمتر است. ترامپ در حال حاضر به قانون اختیارات اقتصادی اضطراری بین‌المللی (IEEPA) استناد می‌کند که به او اختیار اعمال تعرفه‌های جهانی گسترده را می‌دهد. IEEPA اختیارات گسترده‌ای را به رئیس جمهور «برای مقابله با هر تهدید غیرعادی و فوق‌العاده» اعطا می‌کند. اما آیا کسری تجاری ایالات متحده با توجه به اینکه این کشور از سال 1976 هر سال کسری تجاری داشته است، واجد شرایط محسوب می‌شود؟ این مسئله قابل پیگیری در دادگاه‌های آمریکا است.با این حال تجربیات گذشته نشان می‌دهند که دادگاه‌ها در اقدام محتاط خواهند بود. در اوت 191، رئیس‌جمهور اسبق آمریکا ریچارد نیکسون از پیش‌درآمد IEEPA برای اعلام تعرفه جهانی 10 درصدی (به اصطلاح شوک نیکسون) به عنوان راهی برای فشار بر ژاپن و آلمان غربی برای ارزیابی مجدد دلار استفاده کرد. او چهار ماه بعد، زمانی که گروه 10 (10 اقتصاد بزرگِ آن زمان) با کاهش ارزش تحت توافق اسمیتسونیان موافقت کردند، تعرفه را لغو نمود.در آن زمان چندین واردکننده بزرگ از نیکسون شکایت نموده و استدلال کردند که او اختیار اعمال تعرفه را ندارد، اما آن‌ها شکست خوردند. دادگاه گمرک و ثبت اختراعات ایالات متحده (که اکنون منحل شده است) حکم داد که اقدامات نیکسون «پاسخی منطقی به وضعیت اضطراری خاص ملی» بوده است. این یعنی دادگاه‌ها اغلب در تفسیر اختیارات امنیت ملی به رئیس‌جمهور احترام می‌گذارند.

علاوه بر این کنگره نیز اختیار را دارد که وضعیت اضطراری را لغو کند یا نقش قانون اساسی خود را در تعیین تعرفه‌ها پس بگیرد. اما این امر مستلزم آن است که جمهوری‌خواهان در برابر رئیس‌جمهور مقاومت کنند. حتی اگر نمایندگان این کار را انجام دهند ترامپ می‌تواند آن را وتو کند، مگر اینکه به حاشیه‌های غیر قابل تصور سیاسی فعلی برسد.اگرچه چهار سناتور جمهوری‌خواه اخیراً با دموکرات‌ها برای جلوگیری از تعرفه‌ها بر کالاهای کانادایی رأی دادند، اما انتظار نمی‌رود این اقدام در مجلس نمایندگان به جایی برسد.واقعیت آن است که ترامپ هنگام تهدید تعرفه‌ها واکنش بازار را از نزدیک زیر نظر دارد. برای مثال در طول جنگ تجاری دوره اول ریاست‌جمهوری ترامپ، پس از اینکه توییت او در مورد «مرد تعرفه‌ای» بودن در دسامبر 2018 بازار را به سقوط کشاند، وی با توییت کردن اینکه او و رئیس‌جمهور چین شی جین پینگ بار دیگر برای توافق مذاکره می‌کنند، به دنبال بهبود بازار بود.اولین مدیر شورای اقتصادی ملی ترامپ، گری کوهن، در مصاحبه‌ای رادیویی در مارس 2019 گفت: «معیارهای موفقیت ریاست‌جمهوری چیست؟ بازار سهام آشکارترین، شفاف‌ترین و پربحث‌ترین معیار موفقیت از نظر رئیس‌جمهور است.» اما این نیز درست است که ترامپ دوست ندارد طوری به نظر برسد که انگار دارد عقب‌نشینی می‌کند و مشاوران او در این دولت بسیار کمتر قادر به متقاعد کردن وی برای عدم ضربه زدن به مخالفانش هستند.

دونالد ترامپ در مقاطع مختلف در طول دوره اول ریاست‌جمهوری‌اش، زمانی که چین در برابر تعرفه‌های ایالات متحده اقدام متقابل نمود، بلافاصله تهدید کرد که عوارض را افزایش می‌دهد.کسری تجاری عظیم ایالات متحده به این معنی بود که کاهش تجارت به ناچار بیشتر از ایالات متحده به چین آسیب می‌رساند. این امر از نظر ترامپ به او فضا برای چنین اقدامی را می‌داد. چند نفر از دستیاران ترامپ به تحلیلگر فارین پالیسی گفتند که رئیس‌جمهور آمریکا معتقد است چینی‌ها «اول مهماتشان تمام می‌شود.»این بار اما ترامپ به معنای واقعی کلمه با کل جهان درگیر شده است، نه فقط چین. این یک سؤال مطرح است که آیا او بیشتر به سقوط بازار واکنش نشان خواهد داد (مسئله‌ای که ممکن است او را به کاهش تعرفه‌ها وادار کند) یا به تلافیِ سخت روی می‌آورد که می‌تواند باعث شود او بر مواضع خود پافشاری کند. چین قبلاً با تعرفه‌های 34 درصدی در سراسر جهان و مجموعه‌ای از تحقیقات در مورد شرکت‌های آمریکایی تلافی کرده است. لوتنیک می‌گوید ترامپ عقب‌نشینی نخواهد کرد. اما بسیاری از مقامات کابینه ترامپ شغل و اعتبار خود را از دست داده‌اند و فکر می‌کردند که می‌دانند رئیس دمدمی‌مزاجشان بعداً چه کاری انجام خواهد داد.

به پیج اینستاگرامی «آخرین خبر» بپیوندید
instagram.com/akharinkhabar