چین در جنگ تعرفهها با آمریکا خنجر را از رو میبندد

فارس/ در حالی که چین قصد داشت با رئیسجمهور آمریکا دونالد ترامپ مذاکره کند، پس از اعمال تعرفهها رویکرد خود را تغییر داده و به گفته والاستریت ژورنال، پکن اکنون «برای جنگ تجاریِ دیگر مسلح میشود.»
ارتباطات میان واشنگتن و پکن به بنبست رسیده و به نظر یک چرخه طولانی «تلافی تعرفهای» در راه باشد. به گفته روزنامه والاستریت ژورنال، پکن ماههای اول دوره دوم ریاستجمهوری ترامپ را صرف تلاش برای فهمیدن رویکرد دولت جدید آمریکا نسبت به چین کرد، تلاشی که با شکست مواجه شد و مقامات چینی موفقیت به ایجاد خطوط ارتباطی با واشنگتن نشدند. با اقدام تعرفهای اخیر ترامپ ابعاد حمله تجاری او آشکار شد و امید پکن به گفتوگو به ناامیدی و خشم تبدیل شده است. پیش از این پاسخ پکن محتاطانه بود، اما روز جمعه پکن تعرفههای جدید 34 درصدی ترامپ را تلافی کرد و برای اولین بار تمام محصولات آمریکایی را بدون استثنا هدف قرار داد. چین همچنین صادرات برخی از مواد معدنی کمیاب را محدود کرد، شرکتهای آمریکایی را به فهرست سیاه تجاری اضافه نمود و تحقیقات ضدانحصارگرایی را در مورد فعالیتهای شرکت شیمیایی و مواد آمریکایی دوپونت در چین آغاز کرد. پاسخ ترامپ به اقدام متقابل پکن نیز نشان داد که اوضاع بدتر خواهد شد. ترامپ با انتشار پیامی در شبکههای اجتماعی نوشت: «چین اشتباه بازی کرد، آنها هول شدند. تنها چیزی که نمیتوانند از پس آن برآیند.»
عدم ارتباطات دوجانبه به نظر ادامه خواهد داشت. آنچه در پیش است، احتمالاً یک چرخه اقدام متقابل (چشم در برابر چشم) خواهد بود که شروع مذاکرات را حتی در کوتاهمدت دشوار میکند. با وجود اظهارات ترامپ پیش از بازگشت به کاخ سفید، پکن در روزهای اول دولتِ او همچنان خوشبین بود. رئیسجمهور این کشور شی جینپینگ یک فرستاده ارشد را برای شرکت در مراسم تحلیف ترامپ اعزام کرد، اقدامی که به عنوان آغازی برای ارتباطات ثمربخش تلقی شد. ترامپ حتی در برخی سخنرانیهایش نشان داده بود که مایل به توافق با چین است و پکن امیدوار بود که به توافقی مناسب با او دست یابد. اما در ادامه هر جا که مقامات ارشد چینی تلاش کردند با دولت جدید ارتباط برقرار کنند با درهای بسته مواجه شدند.به گفته مقامات آگاه، وزیر امور خارجه وانگ یی در حالی که برای شرکت در نشست سازمان ملل در ایالات متحده بوده، در ماه فوریه به دنبال ملاقات با مشاور امنیت ملی کاخ سفید مایک والتز بود. وزیر خارجه که امیدوار بود همانند مشاور امنیت ملی سابق آمریکا جیک سالیوان خطوط ارتباطی با آمریکا را احیا کند، اما با تیم ترامپ به جایی نرسید.
جنگ تجاری تمام عیار در دوره اول ریاستجمهوری ترامپ، عزم شی جین پینگ را برای تقویت چین در برابر حمله جدید ترامپ تقویت کرد. با این حال در غیاب تماس با تیم ترامپ سرسختترین دشمن واشنگتن رویکردی مبتنی بر صبر و انتظار را در پیش گرفت. آن خودنماییها که پکن اغلب در تعاملات با مقامات دولت سابق آمریکا نشان میداد از بین رفته بود. زمانی که ترامپ در دو مرحله جداگانه تعرفههای 10 درصدی را بر کالاهای چینی اعمال کرد، اقدام متقابل چین همچنان محتاطانه بود. سپس شوک تعرفههای 34 درصدی ترامپ روز چهارشنبه فرا رسید. این امر میانگین عوارض واردات ایالات متحده بر محصولات چینی را با احتساب تعرفههای قبلی 20 درصدی و عوارضی که قبل از دوره دوم ریاست جمهوری ترامپ وجود داشت، به 76 درصد میرساند.طبق گفته عضو ارشد مؤسسه اقتصاد بینالملل پترسون، چاد باون، این عدد بیش از 20 برابر میزانی است که قبل از آغاز اولین جنگ تجاری ترامپ علیه چین در سال 2018 وجود داشت.
یک اقتصاددان ارشد در پکن در این باره گفت: «این به منزله اعلام (جدایی استراتژیک) با چین است. آیا میتوانیم در چنین فشارهای حداکثری مسیری برای مذاکرات پیدا کنیم؟ عدم ارتباط بین دو طرف ممکن است این کار را دشوار کند.» برخی از تحلیلگران سیاست خارجی و تجارت میگویند انتظار پکن برای پاسخ به تعرفهها هوشمندانه بود، زیرا ترامپ عوارض واردات را بر متحدان سنتی و سایر شرکای تجاری بزرگ نیز به طور قابل توجهی افزایش داده است که میتواند به نفع چین باشد و متحدان آمریکا را به پکن نزدیک کند. عضو ارشد بنیاد دفاع از دموکراسیها کریگ سینگلتون گفت: «ترامپ و شی در یک پارادوکس فشار و غرور گرفتار شدهاند. استراتژی ترامپ فشار حداکثری را با اقدامات دیپلماتیک ناگهانی ترکیب میکند. او اهرم فشار و تعامل را مکمل یکدیگر میداند. در مقابل شی روشمند و ریسکگریز است و به تأخیر و انضباط تکیه میکند.» اندیشکده «مجمع مالی چین 40» در پکن در گزارشی در روز پنجشنبه اعلام کرد که آخرین اقدامات تعرفهای ترامپ از انتظارات بازارها و دولتها فراتر رفت. این اندیشکده تخمین میزند که صادرات چین به ایالات متحده در نتیجه این اقدامات بیش از نصف کاهش خواهد یافت. به گفته منابع آگاه، زمانی که ترامپ در دو ماه اول خود تعرفههای چین را 20 درصد افزایش داد و نقش چین در بحران فنتانیل در ایالات متحده را دلیل آن عنوان کرد، مقامات ارشد چینی موضوع فنتانیل را به عنوان بهانهای برای فشار بر پکن تلقی کردند. به همین دلیل سران چینی برای صحبت با ترامپ عجله نکردند و هیچ امتیازی در این زمینه به او ندادند.
این افراد همچنین افزودند اعتقاد پکن آن بود که افزایش تعرفهها تهدیدی برای افزایش تورم در ایالات متحده و سقوط بازارهای ایالات متحده است، چشماندازهایی که مقامات فکر میکردند ممکن است ترامپ را مجبور به عقبنشینی کند.زمانی که بازارهای ایالات متحده در این سال شروع به از دست دادن جایگاه خود کردند، برخی از مفسران چینی از افزایش بازارهای سهام خود برای احیای ضربالمثل شی جین پینگ مبنی بر «شرق در حال طلوع و غرب در حال افول است» استفاده کردند. به گزارش والاستریت ژورنال، تعرفههای گسترده ترامپ میتواند فرصتی برای چین باشد تا از خشم علیه واشنگتن، به ویژه در بین متحدان سنتی و شرکای تجاری ایالات متحده، استفاده کند و خود را به کشورهای غربیِ دیگر نزدیکتر نماید.