معامله در سایه تعرفهها؛ آیا استارمر بازی ترامپ را باخت؟

ایرنا/ نخستوزیر انگلیس در حالی از نهاییشدن یک توافق تجاری «تاریخی» با آمریکا برای کاهش تعرفهها در صنایع کلیدی چون خودرو و فولاد خبر داده که تحلیلگران با دیده تردید به محتوای این توافق مینگرند و آن را بیش از آنکه نتیجه موفقیت دیپلماتیک باشد، گامی شتابزده برای فرار از تهدید تعرفههای واشنگتن و جبران شکست حزب کارگر در انتخابات محلی اخیر توصیف میکنند.
بر پایه بیانیه دولت انگلیس، این توافق که در روز هشتم مه همزمان با سالگرد پیروزی متفقین در جنگ جهانی دوم اعلام شد، موجب کاهش تعرفه واردات خودروهای انگلیسی به آمریکا از ۲۷.۵ به ۱۰ درصد میشود؛ تصمیمی که به گفته کییر استارمر نخست وزیر انگلیس، سالانه صدها میلیون پوند به نفع شرکتهایی چون جگوار لندرور خواهد بود. همچنین تعرفه واردات فولاد و آلومینیوم انگلیس به صفر خواهد رسید؛ اقدامی که به گفته دولت، هزاران شغل را نجات داده است.
استارمر در جریان بازدید از کارخانه جگوار در منطقه میدلندز، این توافق را «پایان تهدید تعرفهای» دانست و گفت: «این فقط نجات مشاغل نیست، پیروزی در دیپلماسی است. اما کار تمام نشده و ما برای گسترش این توافق تلاش خواهیم کرد.»
دونالد ترامپ رئیسجمهور آمریکا هم در گفتوگوی تلفنی با استارمر، این توافق را «بزرگترین دستاورد تجاری دو کشور در سالهای اخیر» نامید و گفت: «سالها بود که این توافق پیش نمیرفت، اما با نخستوزیر فعلی انگلیس، بالاخره موفق شدیم.» ترامپ همچنین گفت که انگلیس میتواند در واردات گوشت و مرغ آمریکا «هرچه بخواهد» انتخاب کند، اما مجبور به پذیرش گوشت فرآوریشده شیمیایی نخواهد بود.
در همین حال، روزنامهنگاران و فعالان حوزه کشاورزی انگلیس نسبت به مفاد واردات محصولات دامی آمریکا ابراز نگرانی کردهاند. مطابق توافق، انگلیس سالانه ۱۳ هزار تن گوشت گاو آمریکایی بدون تعرفه وارد خواهد کرد؛ موضوعی که در کنار کاهش تعرفه اتانول، به عقیده برخی ناظران میتواند به قیمت فشار بر استانداردهای محیطزیستی و بهداشتی تمام شود.
ابهامات سیاسی و انتقاد از امتیازدهی
با وجود استقبال رسانههای نزدیک به دولت انگلیس، تحلیلگران مستقل توافق را فاقد عمق راهبردی میدانند. روزنامه فایننشال تایمز در تحلیلی نوشت: «گرچه این توافق به ظاهر دستاوردی نمادین است، اما بخش قابل توجهی از تعرفهها همچنان باقی مانده و سهم انگلیس در صادرات تکنولوژی، دارو و خدمات مالی هنوز در هالهای از ابهام قرار دارد.»
علاوه بر این، استارمر در نشست خبری که پس از اعلام توافق با آمریکا برگزار شد، درباره تهدید تعرفهای ترامپ علیه صنعت فیلمسازی انگلیس، صرفاً گفت: «در حال مذاکره هستیم و رویکرد ما دفاع از منافع ملی است.»
برخی منتقدان معتقدند که این توافق بهشکل ناگهانی و بدون مشورت کافی با پارلمان صورت گرفته و بیشتر بهعنوان «پاسخ فوری به شکست انتخاباتی حزب کارگر» در هفته گذشته قابل تفسیر است.
انگلیس از زمان خروج از اتحادیه اروپا، بارها تلاش کرده بود تا با آمریکا توافقی جامع امضا کند، اما ملاحظات سیاسی، اختلافنظر در زمینه مقررات غذایی، و فقدان چارچوب پایدار مانع از تحقق آن شده بود.
گفته میشود آمریکا بهزودی فهرست جدیدی از تعرفهها را منتشر خواهد کرد که انگلیس از برخی مفاد آن معاف شده است. با این حال، همچنان ابهامات جدی درباره آینده همکاریهای فناوری، تعرفههای دارویی، و نقش واقعی انگلیس در زنجیره تأمین آمریکا باقی است.
در نهایت، اگرچه توافق تجاری جدید از منظر تبلیغاتی برای دولت استارمر سودمند بهنظر میرسد، اما تحلیلگران هشدار میدهند که چنین توافقهایی اگر فاقد برنامه درازمدت و بازتاب عینی در اقتصاد باشند، بهزودی اعتماد عمومی را از بین خواهند برد.