نخستین زن مسلمان در راس وزارت کشور بریتانیا کیست؟
فارس/ شابانا محمود بهعنوان نخستین زن مسلمان در تاریخ بریتانیا، سکان وزارت کشور را در دست گرفت. او که خواستار به رسمیت شناختن کشور فلسطین برای تقویت روند صلح است و با چالشهای دشوار داخلی مواجه است، آزمون سختی در پیش دارد.
در اقدامی بیسابقه، شابانا محمود در روز جمعه بهعنوان وزیر کشور بریتانیا منصوب شد تا نخستین زن مسلمان در تاریخ این کشور باشد که به چنین مقامی منصوب میشود. این اقدام در چارچوب تغییرات گسترده کابینه انگلیس توسط نخستوزیر کییر استارمر صورت گرفت. تغییراتی که در پی استعفای آنجلا رینر معاون نخستوزیری و افشای یک رسوایی مالیاتی مربوط به ملک شخصی او روی داد.به نوشته وبگاه شبکه الجزیره، شابانا محمود، که پیشتر در حزب کارگر فعالیت داشته و از چهرههای برجسته مسلمان در سیاست بریتانیاست، اکنون مسئولیت یکی از حساسترین وزارتخانههای دولت را برعهده گرفته است. این انتصاب با استقبال گستردهای در رسانهها و محافل سیاسی روبهرو شده و از آن بهعنوان نقطه عطفی در تاریخ مشارکت مسلمانان در ساختار قدرت بریتانیا یاد میشود.
شابانا محمود کیست؟
او سیاستمدار برجسته بریتانیایی با ریشه پاکستانی است که فعالیت سیاسی خود را از سال ۲۰۱۰ آغاز کرد و بهعنوان نماینده حوزه «برمنگهام لیدیوود» وارد پارلمان شد. در ژوئیه سال گذشته نیز بهعنوان نخستین زن مسلمان، مسئولیت وزارت مشاور در امور دادگستری را برعهده گرفت. شابانا متولد ۱۷ سپتامبر ۱۹۸۰ در منطقه «سمول هیث» شهر برمنگهام است. تحصیلات حقوقیاش را در کالج «لینکلن» دانشگاه آکسفورد به پایان رسانده و پیش از ورود به سیاست، بهعنوان وکیل متخصص در پروندههای خسارتهای حرفهای فعالیت میکرد.
موضعگیری متوازن درباره فلسطیندر خصوص مسئله فلسطین، شابانا محمود رویکردی متوازن دارد. او ضمن تأکید بر حقوق فلسطینیها، همواره حمایت خود را از آنان اعلام کرده، اما معتقد است که «خشونت به سود آرمان فلسطین نیست».در ژوئیه گذشته، شابانا از نخستوزیر بریتانیا، کییر استارمر، خواست تا کشور فلسطین را به رسمیت بشناسد؛ اقدامی که به گفته او «پیامی قوی به دولت اسرائیل» خواهد بود و میتواند روند صلح را تقویت کند.همچنین در سال ۲۰۱۴، شابانا در اعتراض به فروش محصولات تولیدشده در شهرکهای اسرائیلی شرکت کرد؛ حرکتی که با انتقاد برخی محافل یهودی روبهرو شد.نتایج چندین نظرسنجی اخیر نشان داده که شماری از رأیدهندگان در حوزه انتخابیه «برمنگهام لیدیوود» که شابانا محمود نمایندگی آن را برعهده دارد، نسبت به مواضع سیاسی او، بهویژه در قبال مسئله فلسطین، ابراز نگرانی کردهاند.این نگرانیها ممکن است بر میزان حمایت از محمود در انتخابات آینده تأثیر بگذارد، بهویژه در شرایطی که جامعه مسلمانان بریتانیا از عملکرد حزب کارگر در قبال جنگ غزه و تأخیر در درخواست آتشبس ناراضی هستند.
آزمونی دشوار وزیر کشور جدید بریتانیا
انتصاب تاریخی شابانا محمود بهعنوان وزیر کشور بریتانیا در شرایطی صورت گرفته که پرونده مهاجرت به یکی از داغترین موضوعات سیاسی این کشور تبدیل شده است. نایجل فاراژ رهبر حزب راستگرای «اصلاح»، با تمرکز بر این موضوع توانسته حمایت گستردهای در انتخابات اخیر شوراهای محلی کسب کند و جایگاه حزب خود را بهطور بیسابقهای ارتقا دهد.
از سال ۲۰۱۸ تاکنون، شش وزیر کشور از حزب محافظهکار و همچنین ایوِت کوپر، وزیر پیشین از حزب کارگر، تلاش کردهاند تا جلوی افزایش ورود مهاجران غیرقانونی از طریق قایقهای کوچک از فرانسه به بریتانیا را بگیرند؛ اما این تلاشها بینتیجه مانده است.در همین حال، بریتانیا شاهد موجی از اعتراضات مردمی بوده که به استفاده از هتلها برای اسکان پناهجویان اعتراض دارند. این اعتراضات در شرایطی رخ داده که دولت برای کاهش هزینههای عمومی، برخی کمکهای اجتماعی را نیز کاهش داده است.
سیاستهای مهاجرتی سختگیرانه در دستور کار وزیر کشور جدید بریتانیا
به نوشته رسانههای انگلیسی، شابانا محمود قرار است تمرکز خود را بر تقویت سیاستهای مهاجرتی سختگیرانه بگذارد؛ از جمله کاهش مهاجرت خالص از طریق اصلاح معیارهای ویزای کار و تحصیل و اعمال الزامات زبانی جدید. پیشبینی میشود این اقدامات، شمار مهاجران را تا حدود ۱۰۰ هزار نفر در سال کاهش دهد.
محمود که از سال ۲۰۱۰ نماینده پارلمان بوده، تجربهای طولانی در مواجهه با پروندههای اجتماعی و حقوقی پیچیده دارد. گفته میشود که او رویکردی قاطع در برابر مهاجرت غیرقانونی اتخاذ کرده و از تشدید کنترل مرزها و اخراج مهاجران فاقد مجوز حمایت میکند.پیشینه حقوقی او بهعنوان وکیل و وزیر پیشین دادگستری، تواناییاش را در تدوین سیاستهای مهاجرتی و پاسخگویی به چالشهای حقوق بشری تقویت کرده است. انتصاب او بهعنوان نخستین زن مسلمان در رأس وزارت کشور، نشانهای از تنوع در دولت جدید بریتانیاست؛ و استارمر او را چهرهای «قوی و قابل اعتماد» برای مدیریت یکی از حساسترین پروندههای کابینه میداند.محمود اخیرا در گفتوگو با مجله «ذا اسپکتیتور»، تأکید کرده که مواضع سختگیرانهاش در حوزه مهاجرت، او را به جریان محافظهکارانهای درون حزب کارگر نزدیک کرده است؛ جریانی که با عنوان «حزب کارگر آبی» شناخته میشود و مورگان مکسوینی رئیس دفتر استارمر، از چهرههای برجسته آن است.