تنش میان «امان-تلآویو»؛ پای سهمیه آب در میان است

تسنيم/ تنش اخير ميان رژيم صهيونيستي و اردن درباره سهميه آب بيانگر بحران روابط ميان دو طرف به ويژه عبدالله دوم و نتانياهو است که با هدف و اغراض شخصي درصدد مجازات اردن است.
بالاگرفتن تنش در روابط اردن و رژيم صهيونيستي حاکي از عمق بحران سياسي بين دو طرف است، به گونه اي که تشديد بحران روابط بين بنيامين نتانياهو و عبدالله دوم بر کسي پوشيده نيست و اوج اين بحران مخالفت اخير نتانياهو با آبرساني بيشتر به اردن به موجب معاهده سازش وادي عربه بود.
مسئله آبرساني به اردن يکي از مسائلي است که سال گذشته مطرح شد و آتش اختلافات بين اردن و رژيم صهيونيستي را به ويژه پس از موج اخير عادي سازي روابط برخي کشورهاي عربي با اسرائيل و اشاره ضمني نتانياهو به تلاش براي سلب حاکميت اردن بر مقدسات قدس و مسجد مبارک الاقصي شعلهورتر کرد.
نتانياهو در راستاي تلاش براي اعمال فشار بر اردن به منظور امتيازدهي در مورد مسئله فلسطين و پرونده هاي منطقه اي و عدم همسويي اين کشور با عادي سازي روابط با رژيم صهيونيستي، درخواست امان براي آبرساني به اردن را نپذيرفت، اين در حالي است که به نوشته روزنامه هاآرتص، موضع او مغاير با موضع سازمان آب رژيم صهيونيستي و نهادهاي امنيتي اسرائيلي بود که خواستار موافقت با درخواست اردن بودند.
تشديد تنش با اقدامات نتانياهو
آموس هرئيل تحليلگر نظامي روزنامه هاآرتص به نقل از منابع امنيتي اسرائيلي و اردني آورده است که نتانياهو درخواست اردن براي افزايش آبرساني را نپذيرفته است و اين اقدام نتانياهو بيانگر اوج بحران بين دو طرف است؛ بحراني که طبق برآوردهاي اين تحليلگر نظامي، بيشتر به تنش و اختلافات شخصي بين نتانياهو و ملک عبدالله شبيه است.
مخالفت نتانياهو با درخواست اردن بر خلاف بندهاي توافق صلح وادي عربه در سال 1994 و الحاقيه هاي آن در سال 1997 است. تل آويو به موجب اين توافق متعهد شده به منظور افزايش آبرساني به اردن، بخشي از آب درياچه طبريه را به رود اردن انتقال دهد.
تحليلگران اسرائيلي از اقدامات و تحرکات نتانياهو و تشديد تنش بين اردن و رژيم صهيونيستي ابراز نگراني کردند. به گفته آنان، نتانياهو عمدا به خاطر عداوت و دشمني که با عبدالله دوم دارد، توافقنامه هاي صلح را در معرض خطر قرار مي دهد و منافع راهبردي بزرگ اسرائيلي ها از روابط با امان را ناديده مي گيرد.
اوج تنش بين اردن و رژيم صهيونيستي به ممانعت اردن از پرواز هواپيماي حامل نتانياهو از آسمان امان به مقصد امارات بازمي گردد که در نهايت به لغو اين سفر منجر شد. اين حادثه به قبل از برگزاري انتخابات کنست(پارلمان) رژيم صهيونيستي در اواخر مارس مربوط مي شود.
ممانعت اردن از فرود هواپيماي اماراتي در فرودگاه بين المللي علياء که قرار بود نتانياهو با آن راهي ابوظبي شود، پس از آن صورت گرفت که رژيم صهيونيستي اجازه بازديد حسين بن عبدالله دوم وليعهد اردن از مسجد الاقصي به مناسبت معراج را نداد. رژيم صهيونيستي شروطي براي اين بازديد وضع کرده بود از جمله اينکه هيئت همراه وليعهد اردن اجازه همراهي او در سفر به قدس را ندارند که در نهايت اين مسائل به لغو اين سفر منجر شد.
آموس هرئيل همچنين اظهار داشت که روابط نتانياهو و عبدالله دوم سال هاست که شکرآب شده اما اين تنش اخيرا با وجود تماس هاي هر از گاهي بين دو طرف، علني شده است.
تنش در روابط نتانياهو و عبدالله دوم به تابستان سال 2017 بازمي گردد که در آن زمان رژيم صهيونيستي اقدام به نصب گيت هاي الکترونيکي در ورودي هاي مسجد الاقصي کرد.
همچنين اقدام يکي از نيروهاي امنيتي سفارت رژيم صهيونيستي در امان به کشتن دو شهروند اردني نيز آتش اين اختلافات را شعله ورتر کرد. عبدالله دوم در آن زمان با آزادي اين نيروي امنيتي اسرائيلي موافقت کرد اما وقتي نتانياهو آزادي او را جشن گرفت و در تل آويو به استقبال او رفت و با او عکس گرفت، اين مسئله بيش از پيش خشم پادشاه اردن را برانگيخت.
هرئيل همچنين به اظهارات منتسب به نتانياهو در جريان تبليغات انتخاباتي اشاره کرده که گفته بود اردني ها بيش از آنکه ما به آن ها نياز داريم به ما نياز دارند. هرئيل تصريح کرد که نهادهاي امنيتي اسرائيلي با اين موضع و سياست موافق نيستند و کاملا با آن مخالف هستند و اردن را همپيماني بسيار مهم براي امنيت اسرائيل مي دانند.
بحران اعتماد و اختلافات
از سوي ديگر، نمرود جورن مدير انجمن اسرائيلي ميتفيم که در زمينه سياست هاي خارجي رژيم صهيونيستي و خاورميانه فعاليت مي کند، اظهار داشت که تنش در روابط تل آويو و امان به سال هاي مديدي از اختلافات شخصي بين نتانياهو و ملک عبدالله بازمي گردد. وي تصريح کرد که ملک عبدالله بارها اعلام کرده که اعتمادي به نتانياهو ندارد.
جورن در گفتگو با الجزيره تاکيد کرد که با وجود تنش در روابط دو طرف و اختلافات نتانياهو و عبدالله دوم، نهادهاي امنيتي، ديپلماتيک و اقتصادي اردن و رژيم صهيونيستي همچنان به همکاري با يکديگر ادامه مي دهند و مداخله بني گانتس وزير جنگ رژيم صهيونيستي نيز در اين زمينه کاملا واضح است. او اخيرا با ملک عبدالله دوم ديدار کرد. علاوه بر اين، ديدارهايي نيز بين گابي اشکنازي وزير خارجه رژيم صهيونيستي و ايمن الصفدي همتاي اردني وي انجام گرفته است که تمامي اين اقدامات در راستاي تقويت روابط بين دو طرف پس از مشکلات و تنش هاي اخير انجام شده است.
با وجود روابط بحراني اردن و رژيم صهيونيستي به سبب شخص نتانياهو، جورن بعيد مي داند که اين بحران سبب شود تا عبدالله دوم توافق سازش با رژيم صهيونيستي را لغو کند. جورن اشاره کرد که مقامات ارشد اسرائيلي کاملا در جريان اهميت جايگاه راهبردي اردن براي رژيم صهيونيستي هستند و مي دانند که اين رژيم از امان بي نياز نخواهد بود، حتي اگر کشورهاي اسلامي و عربي بيشتري اقدام به عادي سازي روابط با تل آويو کنند.
جورن يکه تازي نتانياهو در قدرت و تصميم گيري در نهادهاي امنيتي، نظامي و ديپلماتيک رژيم صهيونيستي که روابط عميق و مستحکمي با اردن دارند، را مايه نگراني خوانده و بر اهميت مداخله جو بايدن رئيس جمهور آمريکا و برخي کشورهاي اروپايي که روابط خوبي با اردن دارند، به منظور پايان دادن به اين تنش و اختلافات و جلوگيري از تشديد آن تاکيد کرده است.
اهميت راهبردي براي اردن
«يواو شطيرن» تحليلگر اسرائيلي متخصص در امور عربي و فلسطيني نيز چنين اعتقادي دارد. او بر اين باور است که اساس و مضمون روابط اردن و رژيم صهيونيستي هميشه مخفي و سري بوده و کسي از حقيقت و ماهيت اين روابط مستحکم و عميق که بيانگر منافع مشترک دو طرف است، خبر ندارد.
شطيرن در گفتگو با الجزيره تصريح کرد که هرگونه تنش در روابط اردن و رژيم صهيونيستي به سبب اقدامات نتانياهو، قبل از اينکه علني شود، حل و فصل خواهد شد اما به دلايلي شخصي، قبل از انتخابات اخير کنست مشکلاتي به وجود آمد و بازديد وليعهد اردن از مسجد الاقصي به خاطر برخي اقدامات امنيتي لغو شد و اردن نيز اجازه عبور هواپيماي نتانياهو به مقصد امارات را نداد و نتانياهو اين را اهانت به خود و موجب کاهش شانس پيروزي اش در انتخابات کنست و تشکيل کابينه آينده دانست.
وي اشاره کرد که نتانياهو با توجه به اينکه کانال هاي ديپلماسي و سياست خارجي رژيم صهيونيستي را در اختيار دارد، درصدد مجازات اردن برآمد و ميخواست مسير پروازهاي خارجي به مقصد فرودگاه بين المللي علياء از آسمان فلسطين اشغالي را ببندد که در نهايت نهادهاي مختلف اسرائيلي با اين خواسته مخالفت کردند.
شطيرن نسبت به پيامدهاي اقدامات شخصي نتانياهو در قبال اردن هشدار داد و آن را اقداماتي تحريک آميز و نسنجيده خواند که ممکن است آينده روابط مسالمت آميز با اردن را به خطر بيندازد.
وي نسبت به اين مسئله که روابط راهبردي رژيم صهيونيستي با اردن در گرو شخص نتانياهو (که ممکن است دوران نخست وزيري او به زودي پايان يابد) و اقدامات او باشد، هشدار داده است.