گلوبال پست نوشت: جان کری مهمان شیخ نشین ها؛ اعراب به این مرد شک دارند

ديپلماسي ايراني/ عربستان، امارات و قطر ميزبان مردي هستند که مانند هيلاري کلينتون در شيپور ايران ستيزي نخواهد دميد. مردي که به خاورميانه تعلق خاطر دارد. حکومت هاي سلطنتي عربي کشورهاي حاشيه خليج فارس روز يکشنبه ميزبان جان کري وزير امور خارجه تازه سوگند خورده آمريکايي هستند. ميزباني که به قول بسياري از تحليل گران با گلايه رهبران عربي در خصوص محافظه کاري امريکا در مقابل بحران داخلي در سوريخ و پرونده هسته اي ايران همراه خواهد بود. بر اساس برنامه ريزي هاي اعلام شده کري ابتدا در رياض با همتاهاي خود از شش کشور عضو شوراي همکاري خليج فارس ديدار خواهد داشت و سپس راهي امارات متحده عربي و بعد از آن قطر خواهد شد. همواره نگراني ها، دلسردي ها و دلخوري هايي از سياست هاي امريکا در ميان رهبران کشورهاي عربي حاشيه خليج فارس وجود دارد. عبدالعزيز الصقر که رياست مرکز تحقيقاتي خليج فارس را بر عهده دارد در اين خصوص مي گويد: برخي اعضاي عضو شوراي همکاري خليج فارس اعتقاد دارند که به سختي مي توان به سياست هاي امريکا در قبال اعراب و مسائل منطقه اطمينان کرد. مقام هاي عربستاني از وجود اختلاف هاي عمده در مسائل کليدي مانند سوريه، مناقشه اسرائيل و فلسطين ، ايران و بحرين خبر مي دهند. برخي کشورهاي عربي حاشيه خليج فارس مانند عربستان سعودي و قطر، رسما خود را وارد مناقشه سوريه کرده و خواستار تجهيز و مسلح کردن مخالفان بشار اسد در اين کشور براي پايان دادن به حکومت مرکزي آن شده اند. پيش از اين واشنگتن نه تنها مخالف تجهيز مخالفان سوريه بود بلکه انتقال سلاح از کشورهاي عضو شوراي همکاري خليج فارس به سوريه را هم وتو کرده بود. الصقر در ادامه گلايه هايش از سياست هاي واشنگتن در قبال بحران در سوريه از اين کشور مي خواهد که حداقل به کمک هاي اطلاعاتي روي آورد. مصطفي العاني از تحليل گران منطقه در اين خصوص مي گويد: حرکت تمامي کشتي هايي که به مخالفان بشار اسد کمک رساني مي کردند از ماه سپتامبر به دليل وتوي ايالات متحده متوقف شده است. امريکايي ها به دنبال حفظ کنترل خود بر منطقه هستند و البته هيچ تمايلي ندارند که سلاح هاي خود را در دست نيروهاي تندرو و افراطي ببينند. تنها استثنا موجود موردي است که نيويورک تايمز افشا کرد و بر اساس آن مشخص شد که تسليحاتي که توسط عربستان سعودي در کرواسي خريداري شده بود از طريق اردن در ماه دسامبر به مخالفان بشار در سوريه تحويل داده شده است. الصقر هم در اين خصوص تاکيد مي کند که واشنگتن بايد وتوي خود بر ارسال تسليحات را بردارد. سلمان شيخ از موسسه بروکينگز مستقر در قطر مي گويد: برخي کشورهاي عضو خليج فارس مانند عربستان سعودي و قطر احساس مي کنند که امريکا چندان براي سوريه خرج نمي کند و يا سرعت عمل لازم براي پايان دادن به بحران در اين کشور را ندارد. البته به نظر مي رسد که جان کري با حضور خود نوعي سرعت هم به شرايط بحراني سوريه بخشيده است. ديگر دغدغه شوراي همکاري خليج فارس هم سياست هاي امريکا در قبال ايران هسته اي است. العاني در اين خصوص مي گويد: برخي کشورهاي عربي حاشيه خليج فارس اعتقاد دارند که کري به اندازه کافي در مواجهه با ايران جديت از خود نشان نخواهد داد. آنها معتقدند که در صورت شکست تحريم هاي اقتصادي ، آمريکا بايد گزينه نظامي را روي ميز قرار دهد. مساله اينجاست که اعراب حاشيه خليج فارس اعتقاد بسيار اندکي به کارآيي تحريم ها در قبال برنامه هسته اي ايران دارند. از لنز حاکمان عربي اين منطقه، سياست هايي که واشنگتن در حال حاضر در قبال ايران اتخاذ کرده پيش از اين نيز آزمايش شده و محکوم به شکست بوده است. مصداق اين شکست ها هم پرونده هسته اي عراق در زمان صدام حسين يا کره شمالي اين روزها است. اين در حالي است که الصقر در اين خصوص مي گويد: کشورهاي حاشيه خليج فارس با امريکا بر سر بحرين هم اختلاف هاي بسيار دارند. کشوري که نيروهاي عربستان سعودي براي مهار شيعيان آن به کمک آل خليفه شتافتند: آمريکايي ها اعتقاد دارند که آل خليفه بايد به راهکارهاي سياسي براي پايان دادن به بحران تن دهد و اين در حالي است که کشورهاي عضو شوراي همکاري خليج فارس اعتقاد دارند که مخالفان آل خليفه در حقيقت تروريست هستند و نه دموکراسي خواه. در خصوص مساله فلسطين و اسرائيل نيز اعراب به راحتي تعارف را کنار نهاده و خستگي خود از اهمال کاري هاي واشنگتن در تحت فشار قرار دادن اسرائيل براي تن دادن به فرمول تشکيل دو کشور مستقل را به تصوير کشيده اند. براي شيوخي که سکان دار حکومت هاي سلطنتي در حاشيه خليج فارس هستند آنچه که در تونس و مصر با خالي شدن پشت بن علي و حسني مبارک توسط آمريکايي ها رخ داد به نوعي زنگ خطري جدي بود. با اينهمه جان کري پيش از اين نيز بارها به منطقه آمده و حضور وي توانسته نسميي از تغييرات در روابط واشنگتن و متحدان عربي اش را ايجاد کند. جان کري خاورميانه را به خوبي مي شناسند و مشکلات اين منطقه بخشي از دغدغه هاي او است. او خالق رويکردي جديد به اين منطقه بوده است و به نظر مي رسد که به سرعت بخشيدن به سياست هاي امريکا در سوريه هم پايبند است. روز پنجشنبه کري در ديدار با مخالفان اسد در رم ، اعلام کرد که دولتش 60 ميليون دلار کمک غيرنظامي به ائتلاف مخالفان در سوريه خواهد کرد.