تازههای نشر/ چگونه مرگ دیگران را تاب آوریم؟

مهر/ کتاب «رنج و التيام در سوگواري و داغديدگي» نوشته ج. ويليام وُردِن بهتازگي با ترجمه محمد قائد توسط نشر نو منتشر و راهي بازار نشر شده است. اينکتاب، يکي از عناوين مجموعه «فلسفه زندگي» است که اينناشر چاپ ميکند.
ج. ويليام وردن نويسنده اينکتاب، استاد روانشناسي دانشگاه هاروارد است که در ايناثر، به احوال زندگان و واکنش آنها در قبال مرگ ديگران پرداخته است؛ نه به خود مفهوم مرگ. بحث اصلي نويسنده در اينکتاب، در سطح روانپزشکان و روانشناسان و براي تدريس به مشاوران، پرستاران و مددکاران تدوين شده است.
مترجم کتاب هم در يادداشتي که ابتداي آن آورده، با اشاره به حادثه درگذشت يکي از آشناياني که ميشناخته، اينسوال را مطرح ميکند که در مواردي که کسي از دنيا ميرود يا در يکضايعه، چهکسي بيشترين ضربه را ميخورد و آيا ميتوان صدمهديدهترين فرد را مشخص کرد؟ او همچنين ميگويد در زندگي سنتي، از سر گذراندن دورههاي مصيبت و سوگواري، همراه با ديگران و با کمک ديگران انجام ميشود اما با پيچيدهتر شدن روابط اجتماعي، ازدياد فواصل جغرافيايي، خانوادگي و عاطفي و تفکيک هرچه بيشترِ حيطه خصوصي از زندگي اجتماعي، مسائل جديدي در سوگواري و ماتمداري پديد ميآيد.
نسخه اصلي اينکتاب که ترجمه فارسي از روي آن انجام شده، سال ۲۰۰۹ توسط کمپاني انتشاراتي بهار در نيويورک چاپ شده و ويراست دوم کتاب محسوب ميشود. ويراست اول اينکتاب سال ۱۹۸۲ منتشر شده بود که نويسنده براي ويراست دوم، اصلاحاتي روي آن انجام داده است. وردن معتقد است اگر بتوان مرگ را فلسفيترين موضوع ذهن انسانها تلقي کرد، ميتوان اينمطلب را هم اضافه کرد که مردن عزيزان و نزديکان، از جنبه روانشناختي، احتمالا عميقترين تاثير را بر ذهن و احساس فرد ميگذارد.
اينکتاب بهجز ۲ ضميمهاي که دارد، ۹ فصل را در خود جا داده است. عناوين فصول اول تا نهم «رنج و التيام در سوگواري و داغديدگي» به اينترتيب است: «دلبستگي، فقدان و تکاليف سوگواري»، «واکنشهاي بهنجار در برابر ماتم: سوگواري بيمسئله»، «مشاوره ماتم: آسان کردنِ ماتم غيرپيچيده»، «واکنش نابهنجار در برابر ماتم: سوگواري پيچيده»، «ماتمدرماني: گرهگشايي از ماتمِ بيمارگونه»، «ماتم بر انواع خاص ضايعه»، «ماتم و سازمان خانواده»، «ماتم شخصي مشاور» و «آموزش براي مشاوره ماتم».
ضميمههاي ۱ و ۲ کتاب هم بهترتيب عبارتاند از «مرگ در خانواده» و «دستِ راستِ پدر».
در قسمتي از اينکتاب ميخوانيم:
کساني که در گذشته گرفتار واکنش پيچيده در برابر ماتم شدهاند بسيار احتمال دارد که اکنون نيز واکنشي پيچيده از خود نشان دهند. "فقدانها و جداييهايي که در گذشته اتفاق افتاده است بر فقدانها و جداييها و تعلق خاطرهاي جاري اثر دارد و همه اين عوامل بر ضايعهها و جداييها و ظرفيت ايجاد دلبستگيهاي آتي اثر خواهد داشت." افرادي هم که پيشينه بيماريهاي افسردگي دارند بيشتر در معرض گرفتار شدن به واکنشهاي پيچيدهاند.
زمينهاي که بهخصوص اهميت دارد تاثير از دست دادن پدر يا مادر در سالهاي ابتداي طفوليت بر پيدايش واکنشهاي پيچيده طي ماتمهاي بعدي است. در اين زمينه که به پيدايش مسائل بعدي در بهداشت رواني مربوط ميشود مطالعاتي انجام شده، اما شواهد هنوز کافي نيست. از دست دادن پدر يا مادر در سالهاي کودکي ممکن است مهم باشد، اما نوع پرورش در آن سالها نيز اهميت دارد. وايان در مطالعهاي بر تحول زندگي مردان در طول زمان، دريافت "مرحله دهاني و وابستگي که ماتمداري را مشکل ميکند بيشتر ريشه در زندگي با والديني با روحيه ناپايدار، نارس و ناسازگار دارد تا از دست دادن والديني خوب."
پارهاي شواهد نشان ميدهد افرادي که گرفتار واکنشهاي پيچيده ماتم ميشوند در عُلقههاي کودکي خويش احساس ناامني ميکردهاند و احساسهايي دوگانه نسبت به مادر خويش _يعني نخستين موضوع عشقورزيدن_ داشتهاند.
اينکتاب با ۳۲۰ صفحه، شمارگان ۷۷۰ نسخه و قيمت ۵۷ هزار تومان منتشر شده است.