انگشت ایران و مقاومت روی ماشه!
اعتماد/متن پیش رو در اعتماد منتشر شده و بازنشر آن در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
ایالات متحده از ایران و اسراییل خواست از تشدید تنشها خودداری کنند
احسان پناه بر | با گذشت یک هفته از ترور شهید اسماعیل هنیه و فواد شکر، فرمانده ارشد حزبالله، خاورمیانه کماکان ملتهب است و دیپلماتها برای جلوگیری از تشدید تنش در اطراف منطقه در رفت و آمدند. العربیه به نقل از منابعی مدعی شد ایران و حزبالله پاسخ خود به ترور شخصیتهای مقاومت علیه اسراییل را به روزهای چهارشنبه تا پنجشنبه موکول کردهاند. این در حالی است که واشنگتن پست مدعی شد ایران به میانجیها گفته است پاسخش به اسراییل دقیق، حساب شده و محدود خواهد بود. مقامهای ایران تاکید دارند که به این جنایات اسراییل پاسخ خواهند داد. در همین راستا علی باقری کنی، سرپرست وزارت امور خارجه ایران برای حضور در نشست فوقالعاده کمیته اجرایی وزرای خارجه سازمان همکاری اسلامی وارد جده، پایتخت عربستان شد. این نشست به درخواست ایران برای بررسی ابعاد جنایت اسراییل علیه فلسطین و همچنین نقش این بازیگر در ترور شهید اسماعیل هنیه و نقض حاکمیت ارضی و ملی ایران برگزار میشود. ترور اسماعیل هنیه و فواد شکر تنشها در خاورمیانه را به اوج رسانده است. اگرچه اسراییل بهطور رسمی در مورد ترور هنیه اظهارنظری نکرده است، یک روز پس از این ترور، بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسراییل در سخنرانی خود احتمال واکنش ایران را به ترور اسماعیل هنیه تایید کرد. این در حالی است که روزنامه واشنگتنپست فاش کرد تلآویو پس از ترور اسماعیل هنیه، در تماس با کاخ سفید، مسوولیت آن را بر عهده گرفته است. این روزنامه روز سهشنبه، در گزارشی به نقل از سه منبع آگاه نوشت اسراییل اگرچه مسوولیت این ترور را به شکل علنی بر عهده نگرفته، اما در پیامی محرمانه به کاخ سفید مشارکت و اجرای این نسخه شوم را عهدهدار شد. همین امر باعث شده است اختلاف نظرها میان تل آویو و واشنگتن بر سر سیاستهای این رژیم در خاورمیانه بیشتر شود.
تقلای آخر برای صلح
در راستای تلاشهای دیپلماتیک برای محکومیت اقدامات تروریستی رژیم اسراییل، سرپرست وزارت امور خارجه امروز برای نشست اضطراری سازمان همکاری اسلامی در راس هیاتی بلندپایه راهی جده، عربستان سعودی شد. نشست فوقالعاده سازمان همکاری اسلامی در جده پیرامون بررسی جنایات رژیم در ترور اسماعیل هنیه و نیز نقض امنیت وحاکمیت ملی جمهوری اسلامی ایران از سوی رژیم اسراییل، برگزار شد. در همین رابطه، سازمان همکاری اسلامی در بیانیهای به محکومیت جنایات رژیم اسراییل در ترور و به شهادت رساندن شخصیتهای مقاومت، بهویژه اسماعیل هنیه و همچنین کشتار مردم غزه پرداخت. این در حالی است که در حمایتی آشکار از رژیم اسراییل، آسوشتیدپرس مدعی شد جنگندههای امریکایی و بریتانیایی به اهدافی در استان تعز در جنوب یمن حمله و آنها را بمباران کردهاند. همچنین، منابع فلسطینی گزارش دادند اسراییل با یورش به اردوگاه بالاتا در نابلس، مقر جنبش فتح را منفجر کرد. به گزارش رویترز، آنتونی بلینکن، وزیر خارجه امریکا روز سهشنبه گفت که هیچ کس نباید درگیری در خاورمیانه را تشدید کند و واشنگتن این پیام را مستقیما به تهران و تل آویو رسانده است. بلینکن افزود: ما درگیر دیپلماسی سرسختانه با متحدان و شرکا بوده ایم و این پیام را مستقیما به ایران منتقل کرده ایم. بلینکن در جریان نشست خبری مشترک با لوید آستین، وزیر دفاع ایالات متحده؛ پنی وانگ، وزیر خارجه استرالیا؛ و ریچارد مارلز، معاون نخست وزیر و وزیر دفاع استرالیا در آناپولیس، مریلند، گفت: ما همچنین این پیام را مستقیما به اسراییل نیز منتقل کردیم. بلینکن همچنین بر تعهد «آهنین» امریکا به امنیت اسراییل تاکید کرد و افزود که به دفاع از اسراییل و نیروهایش در برابر حملات ادامه خواهد داد. او اما مدعی شد: همه در منطقه باید درک کنند که حملات بیشتر تنها درگیری را تداوم میبخشد و افزود که این امر میتواند به نتایج خطرناکی منجر شود که هیچ کس نمیتواند آن را پیش بینی و کنترل کند. در همین رابطه، روزنامه واشنگتنپست به نقل از مقامات کاخ سفید مدعی شده است مجموعه تلاشهای دیپلماتیک جو بایدن، رییسجمهور ایالات متحده برای جلوگیری از پاسخ ایران به ترور شهید اسماعیل هنیه موفق بوده است و تهران ممکن است از رویکرد پاسخ سخت خود به تلآویو خودداری کند. این روزنامه همچنین در گزارش خود نوشت که واکنش حزبالله به ترور فواد شکر به رژیم اسراییل نامشخص است. این ادعا در حالی مطرح شده است که سیدحسن نصرالله، دبیر کل حزبالله لبنان در سخنرانی روز سهشنبه خود پاسخ این جنبش به اسراییل را حتمی دانست و از ایران و سوریه درخواست کمک کرد. همچنین، به گزارش رویترز، برخی از کشورهای اروپایی نیز در تلاشی دیپلماتیک برای کاهش تنش با علی باقری کنی، سرپرست وزارت امور خارجه ایران تماس تلفنی برقرار کردهاند. این کشورهای اروپایی قصد دارند با فشار دیپلماتیک، تهران را از پاسخ به اسراییل منصرف کنند. دیوید لمی، وزیر خارجه بریتانیا با درخواست از ایران برای خویشتنداری در پاسخ به اسراییل گفت که اقدام اسراییل در ترور اسماعیل هنیه یک گام به عقب در مسیر آتشبس در غزه است. او افزود که اسراییل و حزبالله در آستانه جنگی تمام عیارند و در صورت عدم مهار طرفین، نتایج اسفباری در پی خواهد داشت که به نفع هیچ کس نیست. باقری کنی نیز در پاسخ گفت: هیچ کشوری از جمله جمهوری اسلامی ایران در قبال صیانت از امنیت ملی، تمامیت ارضی و حاکمیت ملی خود مماشات نمیکند.
آمنه مهرور، کارشناس منطقه خاورمیانه در موسسه پروژه دادههای مکان و رویداد درگیری مسلحانه در این باره معتقد است: بعید به نظر میرسد حذف فرماندهان و رهبران ارشد محور مقاومت عاملی تعیین کننده برای پایان دادن به درگیریهای کنونی در امتداد مرزهای جنوبی و شمالی سرزمینهای اشغالی باشد. او مینویسد تلاش اسراییلیها تنها باعث تشدید تنش میشود. این کارشناس امنیتی بر آن است در حالی که میتوان با توافق آتشبس به جنگ ویرانگر پایان داد و آزادی اسرای اسراییلی را تضمین کرد، ترورهای اخیر منطقه را به آستانه جنگی تمام عیار و گسترده نزدیکتر کرده است. این اقدامات اسراییل میتواند پیامدهای ویرانگری برای خاورمیانه و فراتر از آن داشته باشد. گروهی از تحلیلگران مدعیاند، پاسخ ایران به اسراییل قریب الوقوع است، اما احتمالا در حدی خواهد بود که به تنش گستردهتر و منطقهای نینجامد. در حالی که ترور هنیه در خاک ایران و در پایتخت این کشور، تجاوز به تمامیت ارضی ایران و توهین بزرگی برای ایران محسوب میشود. کارشناسان به الجزیره گفتند این امر بر خواست ایران جهت اجتناب از جنگ منطقهای گستردهتر با اسراییل و حامی اصلی آن، ایالات متحده، را تحت تاثیر قرار نمیدهد. رضا اکبری، مدیر برنامه خاورمیانه و شمال آفریقا در موسسه گزارش جنگ و صلح نیز به الجزیره گفت: فکر نمیکنم مقامهای ایرانی خواهان تشدید تنش باشند. این تحلیلگر مسائل ایران مینویسد که با روی کار آمدن مسعود پزشکیان، رییسجمهور جدید ایران که عموما فردی میانهرو توصیف میشود، سیاست نزدیکی به غرب در اولویت قرار دارد. از همین رو و در راستای وعدههای پزشکیان مبنی بر احیای مذاکرات هستهای با غرب، جنگ و درگیری گسترده با ایالات متحده و اسراییل دور از ذهن است. رضا اکبری معتقد است البته ایران پاسخ ترور هنیه را خواهد داد، اما بعید است این پاسخ طوری طراحی شود که به جنگ تمامعیار ختم شود. به باور اکبری، پزشکیان دستیارانی همچون محمدجواد ظریف را برگزیده است که اصولا تجربه مذاکره در صحنه بینالمللی را دارند و رویکرد آنها برای مذاکرات با جنگ گسترده منافات دارد.