معنای انتخابات امریکا برای خاورمیانه و اوکراین
اعتماد/متن پیش رو در اعتماد منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
انتخابات ریاستجمهوری امریکا که کمتر از 5 روز دیگر برگزار میشود، یکی از سرنوشت سازترین رویدادهاست که نه تنها برای مردم این کشور و دو حزب رقیب جمهوریخواه و دموکرات اهمیت دارد، بلکه تأثیرات قابل توجهی بر روی صحنه جهانی خواهد داشت. به باور برخی ناظران اقدامات ترامپ در رقم خوردن حوادث ژانویه 2021 همچنان در اذهان امریکاییها و نیز جهانیان باقی مانده است. در تاریخ 6 ژانویه 2021، پس از برگزاری انتخابات ریاستجمهوری 2020 بود که ادعای دونالد ترامپ مبنی بر تقلب در انتخابات، هزاران نفر از حامیان او را به سمت کنگره کشاند. این تجمع در ادامه به خشونت کشیده شد به گونهای که معترضان به داخل ساختمان کنگره وارد شدند، جایی که نمایندگان در حال تأیید نتایج انتخابات و پیروزی جو بایدن بودند. این در حالی است که برخی تحلیلگران معتقدند هماکنون که جهان در انتظار شصتمین رییسجمهور ایالات متحده است شرایط به گونهای متفاوت از 2020 پیش میرود. در حالی که بسیاری درباره خطرات ناشی از پیروزی دونالد ترامپ، رییسجمهور سابق ایالات متحده، در انتخابات ۵ نوامبر برای سایر نقاط جهان نوشتهاند؛ اما درباره خطرات مرتبط با شکست او کمتر صحبت شده است. فارین پالسی طی گزارشی به تحلیل شرایط متشنج کنونی جهان در میانه تعیین رهبر جدید مهمترین بازیگر در نظام بینالملل پرداخته است.
در ادامه این گزارش آمده است: در صورتی که کامالا هریس معاون رییسجمهور، در کالج الکترال پیروز شود، تیم ترامپ به احتمال زیاد مجددا نتیجه را به چالش خواهد کشید و البته میدانیم که این موضوع در سال ۲۰۲۰ چگونه رخ داد. خشونت و بیثباتی ناشی از دروغ بزرگ ترامپ عمدتا محدود به ایالات متحده بود، که البته بخشی از آن به این دلیل بود که بخش زیادی از جهان به دلیل پاندمی کووید19 در قرنطینه به سر میبرد.اما در سال ۲۰۲۴، جهان در موقعیت بسیار متفاوتی قرار دارد. جنگها در خاورمیانه و اوکراین تقسیمبندیهای واضحی را بین غرب دموکراتیک تحت رهبری ایالات متحده و محور جدید تحت رهبری روسیه، چین، کره شمالی ایجاد کرده است. در این زمینه، ثبات سیاسی قدرتمندترین کشور جهان از اهمیت فوقالعادهای برخوردار است و هر نوع ابهامی درباره نتیجه انتخابات ریاستجمهوری آن میتواند عواقب جهانی داشته باشد. برایان کلاز، استاد همکار سیاستهای جهانی در دانشگاه کالج لندن، در این باره گفت که احتمال برگزاری انتخاباتی که ترامپ آن را به چالش بکشد، دو خطر عمده برای سایر نقاط جهان ایجاد میکند یکی کوتاهمدت و دیگری بلندمدت. کلاز درگفتوگو با فارین پالسی مدعی شد: امتناع ترامپ از پذیرش شکست، توجه هر سیاستمدار و سازمان خبری در جهان را به خود جلب میکند و فضای کمی برای رسیدگی به مسائل دیگر باقی میگذارد. این موضوع بلافاصله فضایی را برای بازیگران بدخواه فرصتطلب ایجاد خواهد کرد تا سیاستهایی را اجرایی کند که عواقب محدودی داشته باشد. کلاز در ادامه معتقد است که بسیار نگرانکنندهتر، تأثیری است که نپذیرفتن مجدد نتایج انتخابات از سوی ترامپ میتواند بر جایگاه دموکراسی ایالات متحده در سطح جهان میگذارد؛ سایهای که میتواند بر کل دوره ریاستجمهوری احتمالی هریس سنگینی کند. کلاز همچنین در این رابطه گفت: ناتوانی امریکا در محدود کردن اقدامات رهبران اقتدارگرای رقیب امریکا با توسل به تهدید به قطع کمکهای خارجی یا سایر حمایتها در صورتی است که رهبران به خشونت دامن بزنند یا بهطور علنی دموکراسی را نادیده بگیرند. امریکا چگونه میتواند به جهان دربارهدموکراسی درس بدهد وقتی که وقایعی مانند ۶ ژانویه رخ میدهد؟ هیچ کس در دوران ترامپ، امریکا را به عنوان یک الگوی الهامبخش برای دموکراسی نمیبیند... اولین و واضحترین خطر نیز در اوکراین نهفته است، جایی که مقامات امنیتی اروپایی و منابع داخلی کشور بر این باورند که کییف به سمت یک شکست خونین و کند پیش میرود. درخواستهای ولودیمیر زلنسکی، رییسجمهور اوکراین، برای تسلیحات بیشتر و برنامه پیروزی او در زمانی مطرح میشود که جنگ وارد شرایط بحرانیتری شده است. اوکراین در موقعیتی پارادوکسی قرار دارد که برای دریافت تسلیحات لازم برای پیروزی در جنگ، باید به متحدانش ثابت کند که میتواند پیروز این جنگ باشد. ترامپ اما خصومت خود را نسبت به کییف و تمایل به مسکو را به وضوح بیان کرده است. اما نکته اینجاست که حتی اگر ترامپ نیز شکست بخورد، اوکراین همچنان ممکن است با مشکلاتی مواجه شود.میدانیم که ادعاهایی درباره ارسال تسلیحاتی از سوی ایران به روسیه وجود دارد؛ (ادعایی که تهران بارها آن را رد کرده است) جید مکگلین، محقق دپارتمان مطالعات جنگ در کالج کینگ لندن در این زمینه به فارین پالسی گفت: انتظار میرود که روسیه در طول زمستان اوکراین را بمباران کند و این برای مناطقی که در حال حاضر بیشتر زیرساختهای انرژیشان توسط مسکو تخریب شده، فاجعهبار خواهد بود. این موضوع میتواند مردم را مجبور به فرار کند و این مهاجرتهای اجباری در درازمدت حملات جدید و احتمالا موفق روسیه را راحتتر خواهد کرد. مقامات ناتو نگران هستند که بیثباتی پس از انتخابات ایالات متحده این وضعیت را محتملتر کند. برخی از آنها اشاره کردهاند که ولادیمیر پوتین رییسجمهور روسیه، در گذشته از فرصتهای دوره انتقالی برای انجام اعمال وحشتناک جنگی استفاده کرده است.
فارین پالسی در ادامه گزارش خود به تنشهای حاکم بر منطقه نیز اشاره کرده و آورده است: درگیریهای چندجانبه در خاورمیانه نیز بهطور فزایندهای خطرناکتر میشوند. برخلاف جنگ در اوکراین، تعداد کمی از مقامات غربی بر این باورند که بیثباتی در ایالات متحده میتواند منجر به تشدید بیشتر تنشها میان اسراییل، ایران، حماس در غزه یا حزبالله در لبنان شود. در حال حاضر، ایالات متحده و تمام متحدانش تا به حال نتوانستهاند از تبدیل این درگیری به خطرناکترین رویارویی منطقه در دهههای اخیر جلوگیری کنند. منابع ناتو، که به صورت غیررسمی صحبت میکنند، مدعی شدند یکی از دلایل افزایش تنشها در خاورمیانه ماحصل انفعال غرب در این جغرافیا است . خروج سیاسی، دیپلماتیک، فرهنگی و فکری از خاورمیانه تأثیرگذاری بازیگری ایالات متحده را کاهش داده است. چرا باید متحدان منطقهای واشنگتن به درخواستهای ایالات متحده عمل کنند آنهم زمانی که میدانند در نهایت هیچ نیرویی از ناتو به آنجا نخواهد رفت و همچنین سیاستهای مربوط به اسراییل نیز به احتمال زیاد تغییر نخواهد کرد؟ در حالی که ناپایداری سیاستهای ایالات متحده آنگونه که در باب اوکراین شاهد بودیم، در ارتباط با خاورمیانه تکرار نمیشود؛ اما همچنان سوالات درباره واکنش غرب به تنشهای در خاورمیانه و احتمالا عدم مهار رویارویی احتمالی میان تهران و تل آویو افزایش یافته است. آرون دیوید میلر، مشاور سابق وزارت امور خارجه در مذاکرات عربی اسراییلی و پژوهشگر ارشد در بنیاد کارنگی در گفتوگو با فارین پالسی مدعی است: اگر اسراییل تصمیم بگیرد به زیرساختهای غیرنظامی و اقتصادی ایران حمله کند، واکنش تهران کلیدی خواهد بود. او همچنین در ادامه گفتوگوی خود مدعی شد: این همان نکته است؛ یعنی اینکه رویارویی تمامعیار بین این دو کشور ممکن است به یک سوال فعال تبدیل شود، که آیا تشدید درگیریها میتواند ایالات متحده را به سمت اسراییل بکشاند؟ این وضعیت نشاندهنده خطرات بالقوهای است که میتواند در نتیجه تنشهای فزاینده میان ایران و اسراییل به وجود آید و تأثیرات آن بر سیاستهای ایالات متحده و امنیت منطقهای را برجسته میکند. در اینجا است که یک انتخابات مورد مناقشه میتواند به یک مساله حاد تبدیل شود. این در حالی است که دولت بایدن که همچنان در طول دوره انتقال یعنی تا ژانویه 2025 در قدرت خواهد بود؛ به واسطه احتمال هرج و مرج ناشی از عدم قطعیت درباره دولت بعدی، تمام تصمیمات سیاست خارجی این کشور را به ویژه در خاورمیانه به شکلی پیچیده تعریف کرده است. در حالی که جنگهای خارجی واضحترین حوزههای نگرانی هستند، عدم قطعیت درباره نتیجه انتخابات به نفع کسانی عمل خواهد کرد که به دنبال تضعیف و بیاعتبار کردن ایالات متحده به عنوان یک الگو برای جهان هستند. فارین پالسی در بخش دیگری از گزارش خود به نقل از نیل چیسمن، استاد دموکراسی در دانشگاه بیرمنگام نوشته است: «رقبای اصلی بینالمللی امریکا روسیه و چین هستند که از هر فرصتی برای نشان دادن ناکامی دموکراسی غربی بهرهبرداری میکنند.» سرکوب مخالفان دموکراتیک یکی از هنجارهای کشورهای کمونیستی از روزهای اولیه اتحاد جماهیر شوروی بوده است و چین نیز از این قاعده مستثنی نیست. اگرچه تبلیغات دایما ادامه دارد، اما اگر این تبلیغات بر پایه واقعیاتی استوار باشد، اعتبار بیشتری پیدا میکند. دیپلماسی ایالات متحده در حال حاضر تحت تأثیر سیاستهای داخلی قرار گرفته است و بحثهای پیچیده در کنگره درباره تأمین مالی اوکراین، به عنوان یکی از واضحترین و جدیدترین نمونهها این مساله را نشان میدهد. اگر جمهوریخواهان در تأیید صلاحیت مقامات یا دیپلماتهایی که هریس به عنوان رییسجمهور میخواهد منصوب کند، تعلل کنند، این وضعیت چگونه خواهد بود؟ بیثباتی در سیاستهای ایالات متحده میتواند به ایجاد عدم قطعیت جهانی منجر شود. البته، طبیعی است که رأیدهندگان امریکایی عمدتا نگران پیامدهای داخلی انتخابات خود باشند. اما خلأیی که در واشنگتن ایجاد میشود، فرصتهایی را برای افرادی فراهم میکند که میخواهند ایالات متحده و ارزشهای آن را تضعیف کنند و نظم بینالمللی را به تصویر خودکامه خود بازتعریف کنند. این وضعیت نیز میتواند به نفع کشورهایی باشد که به دنبال گسترش نفوذ خود هستند.