سرمقاله اعتماد/ انصارالله یمن قدرت نظامی نوظهور منطقهای
اعتماد/ « انصارالله یمن قدرت نظامی نوظهور منطقهای» عنوان یادداشت روز در روزنامه اعتماد به قلم سیدحسین موسوی است که میتوانید آن را در ادامه بخوانید:
هیاتی از کارشناسان سازمان ملل مدعی شدهاند که گروه انصارالله اکنون به یک سازمان بسیار قدرتمند منطقهای با توان تاثیرگذاری بر جریان تجارت بینالمللی تبدیل شده است. حوثیها از سال 2014 که کنترل صنعا، پایتخت یمن و بیشتر مناطق شمالی این کشور را در دست گرفتند با حمله نیروهای ائتلاف به رهبری عربستان روبهرو شدند اما بیش از 7 سال جنگ نه فقط آنان را از پا در نیاورد، بلکه به قدرتمندتر شدن آنها انجامید و عربستان به ناگزیر با آنان اعلام آتشبس کرد که بیش از 2 سال است دوام دارد. انصارالله پس از توفان الاقصی در اواخر اکتبر سال 2023، در تکمیل زنجیره محور مقاومت، عملیات نظامی گستردهای را در دریای سرخ آغاز کرد و دامنه حملات خود را به سرزمینهای اشغالی کشاند و در حال حاضر قصد دارد با انجام عملیات دریایی در مقابل محاصره غزه توسط ارتش رژیم اسراییل و ممانعت از عبور کشتیهای تجاری به سوی این رژیم و محاصره دریایی توازنی را در جنگ ایجاد کند. تجزیه و تحلیل دادههای سازمان بینالمللی دریانوردی امریکا و انگلیس نشان میدهد که در فاصله 15 نوامبر 2023 تا 31 جولای 2024 میلادی حداقل 134 حمله از مناطق تحت کنترل انصارالله علیه کشتیهای تجاری و نیز کشتیهای جنگی ایالات متحده و بریتانیا در دریای سرخ و خلیج عدن انجام شده است و به عبارتی تغییر فاز انصارالله با اقدامات اخیر به ویژه در دریا باعث افزایش نفوذ و قدرت آنان در منطقه شده است. در حال حاضر تعداد رزمندگان انصارالله بیش از 350 هزار نفر تخمین زده میشود درحالی که، این رقم در سال 2022 حدود 220 هزار نفر و در سال 2015 میلادی تنها 30 هزار تن بوده است. امریکا و تنها متحد این کشور یعنی انگلیس با اعزام ناوگان دریایی به دریای سرخ تلاش کردند در حمایت از اسراییل با انجام حملات هوایی آنان را مجبور به توقف عملیات کنند، اما بیش از یک سال نبرد نشان داده است که نیروهای امریکایی و انگلیسی قادر به متوقف کردن انصارالله نبودهاند. انصارالله اعلام کرده که هدف آنها کشتیهایی است که به مقصد اسراییل حرکت میکنند و خواستار مقابله با دیگر کشورها نیستند، اما امریکا و انگلیس در حمایت از رژیم صهیونیستی خود را با انصارالله درگیر کردهاند. از سوی دیگر این دو کشور اعلام کردهاند در صورتی که حوثیها اجازه عبور به کشتیها در دریای سرخ را بدهند، آنان نیز عملیات خود را متوقف خواهند کرد. در افق مذاکرات صلح با عربستان این موجب ایجاد نوعی انسداد شده که در آن در رویاروییهای نظامی عمدتا انصارالله دست بالا را داشته و تا حد زیادی توانسته است به هدف خود که ممانعت از عبور کشتیهایی بشود که به مقصد اسراییل میروند. در عین حال انصارالله همچنین از اواسط مارس 2024 عملیات نظامی خود را به اقیانوس هند و دماغه امیدنیک نیز گسترش دادهاند. در مقابل عملیات نظامی امریکا و انگلیس عموما معطوف به بمباران انبارهای تسلیحاتی بوده است. اقدامات انصارالله بیش از یک سوم از سهم جهانی حمل ونقل دریایی در دریای سرخ را کاهش داده و هزینههای بیمه کشتیها برای عبور از این آبراه تا 3 برابر افزایش یافته است. همچنین کالاهای ارسالی نیز بین 10 تا 15 روز دیرتر به مقصد میرسد. افزون بر آن چند شرکت بزرگ حمل و نقل دریایی که سهم بسیاری در انتقال کالا دارند، فعالیتهای خود را در دریای سرخ به حال تعلیق درآوردهاند. محاصره دریایی اسراییل توسط انصارالله با وجود هزینه کم برای این رژیم بسیار خسارتبار بوده است. انصارالله در ابتدا با قایقهای تندرو برای تصرف کشتیها و اسکورت آنها به بندر حدیده و دیگر بنادر یمن اقدام میکردند، اما پس از حملات امریکاییها و افزایش ریسک، آنان تاکتیکهای عملیاتی خود را تغییر دادند و با استفاده از موشکهای کوتاه برد و پهپاد علاوه بر کشتیها به ناوهای امریکایی و انگلیسی نیز حمله میکردند. این نبردها نه فقط قدرت انصارالله را افزایش داد، بلکه اقدام آنان در دفاع از فلسطین در نگاه مسلمانان و جهان عرب مشروعیت بخش بود. استقلال انصارالله در تصمیمگیریها و پیچیدگی آنان در انجام حملات نظامی، کشورهای امریکا و انگلیس را در اقدامات متقابل محتاطتر کرده است. امریکا با انجام حملات به انبارهای تسلیحاتی و موشکهای بالستیک، موشکهای کروز و کارخانههای تولید سلاح پرتابگرا و رادارها تلاش کرده است انصارالله را متوقف کند ولی انصارالله با انتقال امکانات خود به زیرزمین، اقدامات نظامی امریکا را کم اثر کرده است. عملیات هوایی و بمباران مناطق بهویژه در استان صنعا تاکتیکهایی نیستند که بتواند مانع از ادامه عملیات انصارالله شود.
امریکاییها تلاش کردند از طریق راهحلهای دیپلماتیک و ارائه مشوقهایی نظیر به رسمیت شناختن و کمکهای مالی انصارالله را تحت تاثیر قرار بدهند اما این اقدامات نیز نتوانست عزم و اراده این محور از مقاومت را بازدارد.
عبدالملک حوثی، رهبر انصارالله در سخنرانی اخیر خود پس از پیروزی ترامپ گفت در یمن ما با ترامپ تجربه داریم و نتیجه تجربه این بوده است که او در این کشور نه در برخورد با جبهه یمن ناکام ماند بلکه در فلسطین، لبنان، سوریه، ایران و عراق هم موفق نشد لازم به یادآوری است که موفقیت او فقط در دوشیدن چند رژیم عربی با صدها میلیارد دلار بود. نه ترامپ و نه بایدن و نه هیچ جنایتکاری در جهان نمیتواند ما را از موضع محکم و اصولی خود در حمایت از فلسطین منصرف کند. صرف نظر از اندازه تشدید تنش ما از مواضع اصولیمان در حمایت از مردم فلسطین منصرف نخواهیم شد و بنابراین بهترین گزینه برای امریکا توقف تجاوز است. ترامپ گفته است به جنگها پایان میدهد و اگر صادق باشد، تجاوزاتی را که امریکا در نوار غزه و در لبنان در آن شرکت دارد متوقف میکند.
انصارالله تاکنون با پرهیز از درگیری مستقیم و با انجام عملیات غافلگیرانه و شگفتیساز خسارتهای قابل توجهی به نیروهای ائتلاف وارد کرده است آنان اثبات کردهاند که از منظر ژئوپلیتیک کلید کشتیرانی در دریای سرخ را در دست خود دارند.
اخیرا یمنیها از یک زیردریایی انتحاری به نام «القارعه» رونمایی کردند و در همان حال با موشک فراصوت (هایپرسونیک) به پایگاه هوایی نواتیم در صحرای نقب در جنوب فلسطین اشغالی حمله کردند.
امروزه امریکا برای مشروعیت دادن به اقدامات خود علیه انصارالله ناگزیر شده است اتحادی با 20 کشور از جمله انگلیس، هلند، استرالیا، کانادا و بحرین البته بدون حضور رژیم اسراییل تشکیل دهد تا ذیل قطعنامه سال گذشته شورای امنیت سازمان ملل در 21 دی 1402 شمسی عملیات تهاجمیتری را علیه انصارالله انجام بدهد. در همین اواخر بارها امریکا و انگلیس مواضع نظامی حوثیها را بمباران کردند، اما با توجه به شرایط کنونی بعید به نظر میرسد که چنین حملاتی، عزم انصارالله را متزلزل سازد. راهبرد انصارالله جنگ نامتقارن و شگفتیسازی است که یک جنگ نسبتا کمهزینه را رقم میزند اما برای امریکا و متحدانش بسیار پر هزینه و گرانقیمت خواهد بود.
در عین حال اگر چه اسراییل چندین بار با انجام حملات هوایی گسترده منابع انرژی و زیرساختهای انصارالله را هدف قرار داده و آسیبهای جدی وارد کرده اما ترجیح میدهد همچنان امریکا و انگلیس به نیابت از این رژیم متکفل امر حوثیها باشند.
دورنمای آینده نبرد امریکا و انصارالله در دریای سرخ به تعیین تکلیف آتش بس دائم در غزه بستگی دارد.
در وضع فعلی سناریوی محتمل تداوم مقابله است و به نظر میرسد با این سناریو تا زمان استقرار ترامپ در کاخ سفید، عملیات انصارالله و پاسخهای محدود امریکا و متحدانش ادامه یابد و نیز شرکتهای کشتیرانی باید خود را با ضرر و زیان و افزایش هزینهها و ریسک عبور از این آبراه سازگار کنند، همچنین بیشک رژیم اسراییل دائما مترصد غافلگیرهای انصارالله خواهد بود. در هر حال به نظر میرسد امریکا و متحدانش جنگ پر هزینهای را در دریای سرخ در مقابل انصارالله خواهند داشت و تا زمانی که جنگ در غزه و لبنان فروکش نکند، این سناریو تداوم خواهد داشت. امریکا و به ویژه دولت آینده این کشور اگر به این نتیجه برسد که هزینههای حمایت از رژیم اسراییل و ماجراجوییهای نتانیاهو از حد تحمل آنان گذشته است و حفظ نتانیاهو در قدرت برای آنان بسیار گران تمام خواهد شد. به احتمال زیاد راه برای آتش بس دایم و متوقف کردن جنگ در همه جبههها باز خواهد شد.
سناریوی سوم آن است که ایجاد حوادثی باعث تشدید جنگ شده و شرایط برای تنش بیشتر فراهم شود. در چنین صورتی انصارالله احتمالا از جنگافزارهای جدیدی رونمایی خواهد کرد و در مقابل بمبارانها که تاکنون بیشتر زیرساختهای یمن را هدف قرار میداده است متوجه رهبران سیاسی انصارالله، نهادهای سیاسی و ترور فرماندهان نظامی انصارالله شود. امریکا تاکنون از انجام چنین اقداماتی خودداری کرده، اما ممکن است تحت فشار نتانیاهو، همان سیاست ترور رهبران در لبنان و غزه را دنبال کند. بدیهی است افزایش تنش به افزایش حملات انصارالله علیه سربازان امریکایی و کشتیهای نظامی این کشور منجر خواهد شد و افزون بر غیر قابل استفاده شدن دریای سرخ در حمل و نقل دریایی، احتمالا شبکههای ارتباطی کابلی نظیر کابل آسیا، اروپا و آفریقا و نیز کابلهای هند به اروپا و کابل SEACOM که اکنون 25 درصد دادهها را میان آسیا و اروپا منتقل میکنند آسیب قطعی ببینند. برنامهریزی برای این گسترش آینده شاهراه اینترنتی تا 90 درصد هدف بار دادههای انتقالی آسیا به اروپا و آفریقا بوده است .ضمن آنکه بعید به نظر میرسد امریکا و متحدانش با توجه به شرایط بینالمللی و منطقهای و همچنین تجارب شکست خورده پیشین در افغانستان و عراق دست به اقدام زمینی بزنند، چه در آن صورت نیز با ارتش 350 هزار نفری یمن و میلیونها انسانی که در راهپیماییها نشان میدهند از انگیزه عالی برای رویارویی برخوردارند، روبهرو خواهند شد. چنین به نظر میرسد که جهان و منطقه باید خود را برای کنار آمدن با این قدرت نوظهور در یکی از کلیدیترین نقاط دنیا آماده کند . امری که به گواه گزارش 357 صفحهای کارشناسان سازمان ملل از یک گروه مسلح محلی با تواناییهای محدود اینک به یک سازمان قدرتمند نظامی با امکانات پیشرفته و پیچیده تسلیحاتی و حمایت گسترده مردمی بدل شده است. البته این کارشناسان حمایت ج .ا.ا و تبادل تجربیات، آموزش و انتقال فناوری در محور مقاومت و میان حزبالله لبنان و حشدالشعبی عراق و حتی روسیه را عامل ظهور قدرت نظامی انصارالله میدانند. موضوعی که انصارالله آن را نفی میکند و دستاوردهای دانش تسلیحاتی خود را بومی میداند.