برگزیده

جریان تحریف

روزنامه سازندگي

بروزرسانی 1404/06/04 - 21:03

روزنامه سازندگی/متن پیش رو در سازندگی منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست

طیفی در میان اصولگرایان، در چند روز گذشته با انتقادات تند از رئیس‌جمهور یا با مشابهت‌سازی او با “بنی‌صدر” تلاش می‌کردند عبور از “پزشکیان” را کلید بزنند و زمینه استیضاح او را فراهم کنند. آیا تذکر “رهبری” آنها را به خود آورده است؟

در شرایطی که رهبر انقلاب بر ضرورت تقویت وحدت ملی تأکید کرده‌اند، هرگونه مشابهت‌سازی تاریخی، به‌ویژه مقایسه با دوران پرتنش بنی‌صدر، حساسیت‌های فراوانی برانگیخته است. واکنش‌های تند رسانه‌های اصولگرا و کانال‌های نزدیک به نهادهای حاکمیتی نشان می‌دهد که فضای سیاسی کشور در آستانه تغییر اولویت‌هاست؛ جایی که حمایت از رئیس‌جمهور و دولت به یکی از محورهای اصلی انسجام داخلی تبدیل شده و عبور از این مرز، هزینه‌های سنگینی برای بازیگران سیاسی به‌ همراه دارد.
در پی بیانات روز یک‌شنبه رهبری در مراسم عزاداری سالگرد شهادت امام رضا(ع) که در آن بر ضرورت حفظ «سپر پولادین اتحاد میان مردم و مسئولان» و لزوم حمایت از رئیس‌جمهور تأکید شد، واکنش‌های گسترده‌ای در فضای سیاسی و رسانه‌ای کشور شکل گرفت. این واکنش‌ها زمانی جدی‌تر شد که حمید رسایی، نماینده مجلس در یادداشتی تلگرامی به مقایسه شرایط امروز با دوران ریاست‌جمهوری ابوالحسن بنی‌صدر پرداخت و از «فلسفه حمایت امام خمینی از بنی‌صدر» سخن گفت. انتشار این متن، آن هم تنها چند ساعت پس از بیانات رهبری، موجی از انتقادات را در رسانه‌های اصولگرا، تحلیلگران سیاسی و حتی نهادهای نزدیک به حاکمیت به همراه داشت.

اهمیت نقد سازنده و در چارچوب
بیانات روز یک‌شنبه مقام معظم رهبری بر سه محور اصلی تمرکز داشت: لزوم حفظ وحدت ملی و پرهیز از دامن زدن به اختلافات سیاسی، حمایت از دولت و رئیس‌جمهور در مسیر حل مسائل اقتصادی و اجتماعی کشور و تأکید بر اینکه «حمایت» به ‌معنای نفی نقد نیست اما نقد باید در چارچوب باشد.
اما ساعاتی بعد، حمید رسایی در کانال تلگرامی خود یادداشتی منتشر کرد که در آن به‌طور تلویحی، عملکرد مسعود پزشکیان را با دوران بنی‌صدر مقایسه کرد. رسایی نوشت که حمایت امام خمینی از بنی‌صدر در ابتدای ریاست‌جمهوری‌اش به ‌معنای نادیده گرفتن انتقادات نبود و تلویحا نتیجه گرفت که امروز هم «انتقاد نیروهای انقلابی» باید پذیرفته شود. این اقدام در فضای رسانه‌ای و سیاسی کشور به‌ عنوان حرکتی در تضاد با پیام رهبری تعبیر شد و واکنش‌های گسترده‌ای را به ‌دنبال داشت.

موج واکنش‌ها
روزنامه جوان در گزارشی با تیتر «حمایت رهبری و ادعای رسایی» نوشت: «در شرایطی که رهبر انقلاب با صراحت بر ضرورت حمایت از دولت و جلوگیری از تضعیف رئیس‌جمهور تأکید کردند، مقایسه رئیس‌جمهور فعلی با بنی‌صدر، اقدامی نسنجیده و برخلاف مصالح کشور است.» این روزنامه حتی فراتر رفت و در یادداشتی دیگر تأکید کرد که «نماینده‌ای که چنین اظهاراتی دارد باید پاسخ‌گو باشد و یک مصداق شایسته مجازات قضایی است».
خبرگزاری تسنیم نیز در گزارشی با عنوان «خط قرمز وحدت» نوشت: «بیانات رهبری راه را برای هرگونه تفرقه در کشور بست. هر صدایی که در تضاد با این موضع شنیده شود عملا وحدت ملی را خدشه‌دار می‌کند.» در ادامه این گزارش، تسنیم از نمایندگان مجلس خواست با «سخنان سنجیده» به تقویت پیام رهبری کمک کنند.
روزنامه فرهیختگان، نزدیک به جبهه پایداری هم در یادداشتی تحت عنوان «تکرار یک قیاس غلط» به بررسی یادداشت رسایی پرداخت و نوشت: «شرایط کشور و جایگاه رئیس‌جمهور امروز هیچ شباهتی به دوران بنی‌صدر ندارد. هرگونه مشابهت‌سازی تاریخی در این زمینه در بهترین حالت اشتباه و در بدترین حالت، عاملی برای تشویش اذهان عمومی است».
پایگاه خبری مشرق نیوز نیز روز گذشته در بخشی از یک یادداشت با تیتر «پارادایم نفاق پنبه شد؛ احیای خط فاصل با دشمن» نوشت: «بیانات دیروز رهبر انقلاب، پنبه کردن رشته‌های خط نفاق، احیای خط فاصل با دشمن و انهدام زیرساخت «فاز دوم» عملیات دشمن (پس از شکست بزرگ آنها در میدان نظامی) بود. این پایگاه در ادامه نوشت: «دفاع از رئیس‌جمهور و جدا کردن وی از جریان دو زیست نفاق به موازات نمایش پوسیدگی منطق «مذاکره با آمریکا» آن حرکت هوشمندانه‌ای است که هم بازی دشمنان برای دوقطبی‌سازی را به‌هم می‌زند و هم خط فاصل گفتمانی جبهه ملت ایران با جبهه دشمنان او را پررنگ می‌کند؛ خط فاصلی که جریان نفاق، مأمور مخدوش یا گم کردن آن است».
این پایگاه اخیرا نیز یادداشت تلگرامی محمد رضایی از فعالان رسانهای را بازنشر کرده بود که در بخشی از آن در تشریح عملکرد جریان تحریف نوشته شده بود: «تلاش برای وارونه‌نمایی واقعیت با هدف تغییر محاسبات ذهنی مردم و مسئولان از اهداف این جریان است. ترویج روحیه‌ خودتحقیری در برابر غرب، عدم توجه به توان داخلی و کوچک نشان دادن ظرفیت مردم و کشور، بزرگ‌نمایی توان دشمن، بزرگ‌نمایی ضعف‌ها، بمباران ذهن مخاطب با شیوه‌های مختلف، جابه‌جا کردن مسائل اصلی و فرعی جامعه، تلاش برای راه‌اندازی جنبش تسلیم در مقابل دشمن و نشان دادن خود به عنوان تنها قهرمانان نجات و اصلاح کشور از جمله‌ شیوه‌های عمل جریان تحریف است. هدف این جریان ناامید کردن جامعه و مسئولان از راه طی شده است. ترویج ناامیدی شاه‌کلید اصلی هدف آنهاست زیرا به خوبی می‌دانند یک جامعه‌ ناامید، یک جامعه‌ شکست خورده است».

عملکرد جریان تحریف
پیش از این نیز سعید جلیلی، عضو شورای‌عالی امنیت ملی و مجمع تشخیص مصلحت «دم ‌زدن مجدد عده‌ای از مذاکره» را به گوساله‌پرست ‌شدن قوم موسی تشبیه کرده بود که خبرگزاری تسنیم در واکنش به آن نوشت: «تضارب آرا برای هر نظام حکمرانی مطلوب است به شرطی که کفش رادیکال‌گویی را از پای سیاست درآوریم»!
امیرحسین ثابتی، نماینده تهران نیز اخیرا به عیادت پزشکیان از سیدمحمد خاتمی واکنش نشان داده و در شبکه اجتماعی ایکس نوشته بود: «این اتفاق نمادین به ‌وضوح نشان می‌دهد که نظام اولویت‌بندی مسائل کشور توسط پزشکیان چقدر معیوب است. لذا کار ما در مجلس نیز همین‌قدر سخت است؛ چون با دولتی طرف هستیم که در یک دنیای موازی دیگر سیر می‌کند…».
کامران غضنفری، نماینده تهران در مجلس نیز چندی پیش در پیامی ویدیویی طی سخنانی انتقادی نسبت به عملکرد دولت، مدعی همکاری پزشکیان با اسرائیل شد و عملکرد و مواضع رئیس‌جمهور را در راستای اهداف استکبار و در مسیر منافع آمریکا و رژیم صهیونیستی دانست. این موضعگیری غضنفری در حال حاضر، در هیأت نظارت بر رفتار نمایندگان مجلس در حال بررسی است.
کوچک‌زاده، دیگر نماینده تهران هم از قافله عقب نماند و طی روزهای گذشته، بعد از دیدار پزشکیان با رئیس‌جمهور آذربایجان، در ابتدای نطق میان دستور خود، هم‌زمان با حضور پزشکیان در مجلس خطاب به او گفت: آقای رئیس‌جمهور، به خدا بنی‌هاشم و بنی‌امیه که هر دو از قریش بودند نسبت خویشاوندیشان دورتر از شما و الهام علی اف نبود، افهمت؟
افراد دیگری هم در دوران پساچنگ در شیپور تفرقه دمیدند از جمله پیمان جبلی که با میدان دادن به مخالفان، سعی در نادیده گرفتن عملکرد مثبت دولت در دوران جنگ داشت. وحید جلیلی، قائم مقام سازمان صدا و سیما او حتی پا را فراتر گذاشت و در یک برنامه‌ای تلویزیونی لفظ آغل را برای وطن به کار برد؛ تعبیری که واکنش‌های گسترده‌ای را به دنبال داشت و حتی برخی تندروها نیز حاضر به دفاع از او نشدند.
علی اکبر رائفی پور هم که اظهارنظراتش از زمان آغاز به کار دولت جنجالهای زیادی به پا کرده است، چندی پیش گفته بود:«ما با نجس‌ترین و کثیف ترین جریانات تاریخ انقلاب مواجه هستیم. انقلاب اسلامی موجوداتی به کثیفی این وفاقی‌ها به خودش ندیده است.»
چنین اظهارنظرهایی از سوی این جریان در حالی مطرح می‌شود که پس از جنگ ۱۲ روزه در همه سطوح حاکمیتی بر ضرورت حفظ وحدت و انسجام ملی تأکید شده و رهبری نیز آن را وظیفه‌ای همگانی دانسته‌اند.

ضرورت مدیریت پیام‌های سیاسی در فضای رسانه‌ای
اما به نظر می‌رسد، افکار عمومی امروز بیش از هر زمان دیگری نسبت به عملکرد جریان تحریف حساس شده است؛ چراکه پس از انتشار یادداشت رسایی در پی بیانات رهبری، موج واکنش‌ها شدت گرفت و این اقدام از سوی بسیاری به ‌عنوان «چالشی در برابر پیام وحدت» تعبیر شد.
نکته دیگر در این میان، اختلاف نظرها درباره مفهوم حمایت و نقد بود؛ رهبری در بیانات خود تأکید کرده بودند که «حمایت به ‌معنای نفی نقد نیست» گرچه این برداشت در رسانه‌ها محل اختلاف شد اما حتی رسانه‌های اصولگرا نیز اقدام رسایی را نه در چارچوب نقد سازنده بلکه در تضاد با پیام کلی رهبری ارزیابی کردند.
نکته سوم و مهم‌تر اینکه واکنش تند رسانه‌ها و کانال‌های نزدیک به نهادهای حاکمیتی نشان داد که حمایت از دولت و رئیس‌جمهور در مقطع فعلی به یک خط قرمز سیاسی تبدیل شده و در نهایت پیامدهای احتمالی این اظهارنظر برای رسایی است؛ برخی تحلیلگران معتقدند که این واکنش‌ها می‌تواند، مقدمه‌ای برای فشارهای سیاسی یا حتی پیگیری قضایی علیه رسایی باشد.
ماجرای اظهارات حمید رسایی بار دیگر نشان داد که مدیریت پیام‌های سیاسی در فضای رسانه‌ای کشور بیش از گذشته به «هماهنگی زمانی و محتوایی» وابسته است. هرچند اصل انتقاد در بیانات رهبری نفی نشده اما نحوه و زمان طرح آن می‌تواند، پیامدهای سیاسی گسترده‌ای به همراه داشته باشد.