8
19
14K
8
19
14K
تشویش جدید اردوغان؛ آنکارا هدف بعدی تل‌آویو می‌شود؟
اکو ايران
بروزرسانی
اکو ایران/متن پیش رو در اکو ایران منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
مقام‌های حماس به طور منظم به ترکیه سفر می‌کنند و برخی از آن‌ها در این کشور سکونت دارند. اسرائیل پیش‌تر ترکیه را متهم کرده بود که به حماس اجازه داده از خاک آن کشور برای برنامه‌ریزی حملات، جذب نیرو و تأمین مالی استفاده کند.
حمله هوایی اسرائیل به نشست مقامات حماس در قطر، موجی از نگرانی فزاینده را در ترکیه برانگیخته است و این بیم وجود دارد که آنکارا هدف بعدی باشد. دریابان زکی آکتورک، سخنگوی وزارت دفاع ترکیه، روز پنجشنبه در آنکارا هشدار داد: «اسرائیل، همانگونه که در قطر انجام داد، حملات بی‌پروا و گستاخانه خود را گسترش خواهد داد و کل منطقه، از جمله خودش را، به سوی فاجعه خواهد کشاند.»
تیره شدن روابط
به نوشته واشنگتن پست، روابط اسرائیل و ترکیه که زمانی شراکتی قوی در منطقه بود، از اواخر دهه ۲۰۰۰ رو به تیرگی رفت و اکنون بر سر جنگ غزه به پایین‌ترین سطح خود رسیده است؛ جنگی که با حمله حماس در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ به جنوب اسرائیل آغاز شد. این تنش‌ها همچنین به دلیل رقابت دو طرف بر سر نفوذ در سوریه پس از سقوط دولت بشار اسد در سال گذشته شدت یافته است.
رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه، سال‌هاست از آرمان فلسطین و گروه حماس حمایت می‌کند. او از زمان آغاز جنگ غزه، بارها اسرائیل و به‌ویژه بنیامین نتانیاهو را به نسل‌کشی متهم کرده و حتی او را به آدولف هیتلر، رهبر نازی‌ها، تشبیه کرده است. مقام‌های حماس به طور منظم به ترکیه سفر می‌کنند و برخی از آن‌ها در این کشور سکونت دارند. اسرائیل پیش‌تر ترکیه را متهم کرده بود که به حماس اجازه داده از خاک آن کشور برای برنامه‌ریزی حملات، جذب نیرو و تأمین مالی استفاده کند. اردوغان روابط نزدیکی با رهبران قطر دارد و ترکیه روابط نظامی و تجاری گسترده‌ای با این امیرنشین دارد. او قرار است آخر هفته برای شرکت در اجلاس سران عرب و مسلمان به دوحه سفر کند.
پس از آنکه اسرائیل به خاک ایران، سوریه، یمن و اکنون قطر حمله کرد، آنکارا نگران آزادی عمل تل‌آویو در استفاده از حریم هوایی کشورهای همسایه است. سرحات سُها چوبوکچواوغلو، مدیر برنامه ترکیه در اندیشکده ترندز ریسرچ گفت: «توانایی اسرائیل برای انجام حملات تقریباً بدون مجازات، با عبور از سامانه‌های دفاع هوایی منطقه و بی‌اعتنایی به هنجارهای بین‌المللی، الگویی ایجاد کرده که به شدت آنکارا را نگران کرده است. ترکیه این حملات را بخشی از استراتژی گسترده اسرائیل برای ایجاد کمربندی از کشورهای ضعیف یا آرام در اطراف خود می‌بیند.»
توان نظامی برتر ترکیه
حمله به قطر، که متحد نزدیک آمریکا و میانجی مذاکرات آتش‌بس غزه است، این پرسش را برانگیخته که اسرائیل تا کجا در تعقیب اهداف خود علیه حماس پیش خواهد رفت. ترکیه به‌عنوان عضو ناتو، از سطح بالاتری از حمایت برخوردار است و برخلاف قطر، بزرگ‌ترین ارتش پس از آمریکا را در این پیمان دارد. آنکارا همچنین صنعت دفاعی پیشرفته‌ای دارد و در سال‌های اخیر سرمایه‌گذاری گسترده‌ای روی سامانه‌های موشکی و پروژه‌های هوافضا کرده است.
پس از حملات اسرائیل به تأسیسات هسته‌ای ایران در ژوئن، اردوغان اعلام کرد تولید موشک را افزایش می‌دهد. ماه گذشته او رسماً سامانه یکپارچه پدافند هوایی موسوم به «گنبد فولادی» را رونمایی کرد و پروژه جنگنده نسل پنجمی KAAN را سرعت بخشید. اوزگور اونلوهیسارجیکلی، مدیر بنیاد مارشال آلمان در آنکارا، گفت حمله هوایی اسرائیل به خاک یک عضو ناتو «بسیار بعید» است، اما احتمال حملات کوچک‌تر با بمب یا سایر تسلیحات علیه اهداف حماس در ترکیه از سوی عوامل اسرائیل وجود دارد.
چوبوکچواوغلو نیز هشدار داد که حمله به قطر می‌تواند موضع ترکیه در حمایت از حماس را سخت‌تر کند: «این نگرانی در ترکیه وجود دارد که اسرائیل در نهایت چنین عملیات‌هایی را به خاک این کشور هم بکشاند. از نگاه دولت ترکیه، کنار گذاشتن حماس در این مقطع نفوذ منطقه‌ای آنکارا را تضعیف می‌کند، در حالی که ایستادگی در کنار این گروه، جایگاهش را به‌عنوان مدافع فلسطینی‌ها در برابر تجاوز اسرائیل تقویت می‌کند.»
احتمال درگیری در سوریه
در حالی که توجه‌ها معطوف به روابط ترکیه با حماس است، برخی تحلیلگران هشدار می‌دهند خطر اصلی در سوریه نهفته است؛ جایی که اسرائیل و ترکیه در مسیر تقابل مستقیم قرار گرفته‌اند. اونلوهیسارجیکلی گفت: «اینکه تصور کنیم اسرائیل به سمت هدف قرار دادن نیروهای ترکیه یا متحدان آن در سوریه نخواهد رفت، خوش‌خیالی است.»
پس از سقوط اسد، ترکیه از دولت موقت سوریه حمایت کرده و برای گسترش نفوذ خود در عرصه نظامی تلاش می‌کند. اسرائیل اما با دیده تردید به این دولت می‌نگرد؛ صدها حمله هوایی علیه تأسیسات نظامی سوریه انجام داده، بخشی از منطقه حائل تحت نظارت سازمان ملل در جنوب سوریه را به کنترل درآورده و خود را حامی اقلیت دروزی معرفی کرده است. این تنش‌ها ممکن است به شرق مدیترانه نیز سرایت کند؛ جایی که اسرائیل می‌تواند برای مقابله با حضور نظامی ترکیه در قبرس شمالی، به یونان و قبرسی‌های یونانی نزدیک‌تر شود.
ترکیب بازدارندگی و دیپلماسی
به نظر می‌رسد ترکیه راهبردی ترکیبی از بازدارندگی نظامی و دیپلماسی را در سوریه دنبال می‌کند تا از درگیری مستقیم با اسرائیل جلوگیری کند. در ماه آوریل، مقام‌های ترکیه و اسرائیل برای ایجاد «سازوکار کاهش تنش» در سوریه مذاکره کردند. این اقدام پس از حملات اسرائیل به یک پایگاه هوایی سوری انجام شد که گفته می‌شد ترکیه قصد استفاده از آن را داشت. نتانیاهو در همان زمان هشدار داد که پایگاه‌های ترکیه در سوریه «تهدیدی برای اسرائیل» هستند.
ماه گذشته، آنکارا و دمشق توافقی امضا کردند که بر اساس آن ترکیه آموزش و مشاوره نظامی در اختیار ارتش سوریه قرار دهد. اردوغان همچنین امیدوار است واشنگتن در برابر هرگونه تجاوز اسرائیل موضع سخت‌گیرانه‌ای بگیرد. در حالی که نتانیاهو در برابر ترکیه به دنبال حمایت دونالد ترامپ بوده، رئیس‌جمهور آمریکا به ستایش اردوغان به دلیل «به دست گرفتن کنترل سوریه» پرداخت و از نتانیاهو خواست در قبال ترکیه «عاقلانه رفتار کند».
اما حمله به قطر نشان داد که حتی روابط نزدیک با آمریکا نیز لزوماً مانع اقدامات اسرائیل نخواهد شد. اونلوهیسارجیکلی در پایان گفت: «این حمله نشان داد که هیچ حد و مرزی برای اقدامات اسرائیل وجود ندارد.»
اخبار بیشتر درباره
اخبار مرتبط
12
8
10K
12
45
8.2K
12
45
8.2K
9
10
14.6K
16
55
7.7K
16
55
7.7K
16
56
6.6K
اخبار بیشتر درباره
پس از این بخوانید
کیهان به دنبال دور کردن پزشکیان از گرفتن تصمیمات بزرگ سیاسی است
بحران آب شهرها؛ مرفهان بیشتر مصرف می‌کنند و هدر می‌دهند
تشویش جدید اردوغان؛ آنکارا هدف بعدی تل‌آویو می‌شود؟
دشمنان مذاکره؛ آن‌ها قطر را محاکمه می‌کنند نه اسرائیل را
خطر فرونشست از گلستان و تهران تا اصفهان
بیحساب و کتاب؛ در دولت احمدی نژاد چگونه به زنجانی پول دادند؟
اتهام پنهانکاری
هند و امریکا؛ از شراکت تا رقابت!
پیامدهای گسترده حمله اسرائیل به دوحه
