چین و آمریکا؛ مانور روی لبه جنگ

فارس/متن پیش رو در فارس منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست

تحلیلگران هشدار می‌دهند که نبود کانال‌های ارتباطی میان دو ابرقدرت نظامی و اتمی، جهان را در آستانه بحرانی خطرناک قرار داده است.

  نشریه آمریکایی در فارن‌افرز در گزارشی درباره احتمال بروز درگیری میان آمریکا و چین هشدار داد.در این گزارش آمده است: «در تازه‌ترین نشانه از تشدید رقابت نظامی میان واشنگتن و پکن، یک بمب‌افکن B-52 آمریکایی در ۲۴ اکتبر ۲۰۲۳ هنگام گشت‌زنی در حریم بین‌المللی دریای جنوبی چین با رفتار تحریک‌آمیز یک جنگنده چینی روبه‌رو شد. خلبان چینی با پرواز در فاصله‌ای کمتر از سه متر از بمب‌افکن، جان خدمه دو طرف را به خطر انداخت».چند ماه پیش از آن نیز، ناوشکن «چانگ هون» نیروی دریایی آمریکا در تنگه تایوان در معرض مانور خطرناک یک ناو چینی قرار گرفت؛ ناوی که بدون هشدار قبلی در فاصله ۱۵۰ یاردی از جلوی کشتی آمریکایی عبور کرد و باعث شد این ناوشکن برای جلوگیری از تصادف، فوراً مسیر خود را تغییر دهد.به گفته مقامات پنتاگون، چنین رفتارهایی نقض آشکار اصول بین‌المللی دریانوردی و هوانوردی است و احتمال وقوع برخورد فیزیکی را افزایش می‌دهد. تحلیلگران هشدار می‌دهند که حتی یک اشتباه کوچک در چنین موقعیت‌هایی می‌تواند به درگیری ناخواسته میان دو قدرت هسته‌ای منجر شود.بی‌اعتمادی ریشه‌دار چین به آمریکابر اساس گزارش اندیشکده‌های آمریکایی، چین در برابر هرگونه تلاش واشنگتن برای ایجاد کانال‌های ارتباطی نظامی یا توافق‌های کاهش خطر، مقاومت نشان داده است. از دید پکن، چنین سازوکارهایی بیشتر در خدمت منافع آمریکا هستند و می‌توانند بهانه‌ای برای تداوم حضور نظامی واشنگتن در آب‌های پیرامونی چین فراهم کنند.
 
در دهه ۱۹۹۰، زمانی که آمریکا هنوز برتری قاطع نظامی داشت، گفتگوهای محدودی میان دو کشور برقرار شد؛ اما بحران‌های پی‌درپی – از جمله بحران سوم تنگه تایوان در سال‌های ۱۹۹۵ تا ۱۹۹۶ – موجب شد بی‌اعتمادی متقابل تشدید شود. چینی‌ها استقرار ناوهای هواپیمابر آمریکا را تحقیرآمیز و تهدیدی مستقیم تلقی کردند.در سال‌های بعد، حتی زمانی که دو کشور توافق‌هایی برای جلوگیری از برخوردهای دریایی امضا کردند، حوادثی مانند تصادف هواپیمای شناسایی آمریکا با جنگنده چینی در سال ۲۰۰۱ نشان داد که کانال‌های ارتباطی در لحظه بحران عملاً ناکارآمدند.تجربه جنگ سرد، الگویی ناتمام برای شرق آسیاایالات متحده در تلاش است الگوی موفق روابط خود با شوروی در دوران جنگ سرد را در قبال چین تکرار کند. در آن دوران، توافق‌هایی مانند «پیمان جلوگیری از حوادث در دریا» (۱۹۷۲) مانع از تبدیل رویارویی‌های تاکتیکی به بحران‌های استراتژیک شد. با این حال، کارشناسان معتقدند که ساختار سیاسی متفاوت چین و وابستگی کامل ارتش آزادی‌بخش خلق به حزب کمونیست، مانع از اجرای سازوکارهایی مشابه با روابط واشنگتن و مسکو است.به گفته تحلیلگران، حزب کمونیست چین مایل نیست در شرایط بحرانی، اختیار تصمیم‌گیری نظامی را با هیچ نهاد خارجی – حتی به‌صورت ارتباطی یا هماهنگی فنی – به اشتراک بگذارد. از نگاه پکن، ابهام در سیاست‌های نظامی ابزاری بازدارنده است که دست رهبری را در مواجهه با بحران باز می‌گذارد.
 
هشدار کارشناسان؛ خطر جنگ تصادفی در شرق آسیاکارشناسان هشدار می‌دهند که تداوم این وضعیت می‌تواند جهان را در معرض بحرانی ناخواسته قرار دهد. تجربه تاریخی نشان می‌دهد که نبود ارتباط مستقیم میان قدرت‌های بزرگ، احتمال اشتباه محاسباتی را بالا می‌برد. به باور آنان، اگر حادثه‌ای مشابه بحران موشکی کوبا در شرق آسیا رخ دهد، نبود خطوط ارتباطی فوری میان پکن و واشنگتن می‌تواند به فاجعه‌ای جهانی تبدیل شود.در حالی‌که آمریکا بر پیش‌بینی‌پذیری تأکید دارد، چین عامدانه بر ابهام و غیرقابل پیش‌بینی بودن رفتار نظامی خود پافشاری می‌کند. نتیجه این دو رویکرد متضاد، فضایی است پرتنش و مبهم که در آن، حتی یک مانور اشتباه یا بی‌توجهی به قواعد بین‌المللی می‌تواند آغازگر بحرانی مهارناپذیر باشد.در شرایطی که تنش‌ها میان دو ابرقدرت نظامی جهان در شرق آسیا رو به افزایش است، تحلیلگران بر ضرورت احیای گفت‌وگوهای نظامی و ایجاد خطوط ارتباطی مستقیم میان پکن و واشنگتن تأکید دارند. به باور آنان گفت‌وگو ابزاری برای جلوگیری از جنگی است که هیچ‌یک از طرفین خواهان آن نیستند.

---

بازار

---

مهدی النک

🔹"آخرین خبر" در روبیکا
🔹"آخرین خبر" در ایتا
🔹"آخرین خبر" در بله